بعثت انبیا
برانگیختگی به پیامبری و رسالت الهی را بعثت گویند.
هدف اساسی بعثت انبیا چه بوده؟ و دیدگاه قرآن در این باره چیست؟
دو هدف اساسی بوده، یکی از این دو هدف، برقراری ارتباط صحیح میان بنده و خالق خودش، میان بنده و خداست، و به تعبیر دیگر منع بشر از پرستش هر موجودی غیر از خالق خودش، که در کلمة طیّبة (لا الهَ الَّا اللهُ) خلاصه می شود. هدف دومی که برای بعثت پیامبران عظام از طرف خداوند متعال هست، برقراری روابط حسنه و صالحه میان افراد بشر، بعضی با بعضی دیگر، بر اساس عدالت و صلح و صفا و تعاون و احسان و عاطفه و خدمت به یکدیگر است. قرآن کریم این دو مطلب را به عنوان دو هدف برای انبیاء در کمال صراحت ذکر کرده است. راجع به هدف اول، دربارة خاتم الانبیاء می فرماید: (یا ایُّها النَّبیُّ انّا ارسلناک شاهداً و مبشِّراً و نذیراً. و داعیاً الی الله باذنه و سراجاً منیراً)(1) و دربارة هدف دوم می فرماید: (لقد ارسلنا رسلنا بالبیِّنات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم النّاس بالقسط)(2) ببینید قرآن با چه صراحتی عنایت انبیاء و بلکه مأموریت و رسالت انبیاء برای برقراری عدل در میان بشر را بیان می کند. در این آیه می فرماید: ما فرستادگان خودمان را با دلایل روشن فرستادیم و همراه آنها کتاب و دستور و نوشته فرستادیم با میزان، یعنی قوانین و مقررات عادلانه، برای چه؟ (لیقوم النّاس بالقسط) برای اینکه همة افراد بشر به عدالت رفتار کنند و اصل عدالت در میان افراد بشر برقرار گردد. بنابراین مسألة برقراری عدالت، آنهم با مقیاس بشریت، هدف اصلی و عمومی همة انبیاء بوده است یعنی انبیاء که آمدهاند، یک کار، یک وظیفه، یک مأموریت و یک رسالتی که داشتهاند، به نصّ قرآن مجید عدالت بوده است. پی‌نوشت‌ (1) احزاب/ 54، 64 (2) حدید/ 25 مجموعه آثار شهید مطهری ج 18 سیری در سیره ائمه اطهار (ع)، شهید مطهری
دو هدف اساسی بوده، یکی از این دو هدف، برقراری ارتباط صحیح میان بنده و خالق خودش، میان بنده و خداست، و به تعبیر دیگر منع بشر از پرستش هر موجودی غیر از خالق خودش، که در کلمة طیّبة (لا الهَ الَّا اللهُ) خلاصه می شود. هدف دومی که برای بعثت پیامبران عظام از طرف خداوند متعال هست، برقراری روابط حسنه و صالحه میان افراد بشر، بعضی با بعضی دیگر، بر اساس عدالت و صلح و صفا و تعاون و احسان و عاطفه و خدمت به یکدیگر است. قرآن کریم این دو مطلب را به عنوان دو هدف برای انبیاء در کمال صراحت ذکر کرده است. راجع به هدف اول، دربارة خاتم الانبیاء می فرماید: (یا ایُّها النَّبیُّ انّا ارسلناک شاهداً و مبشِّراً و نذیراً. و داعیاً الی الله باذنه و سراجاً منیراً)(1) و دربارة هدف دوم می فرماید: (لقد ارسلنا رسلنا بالبیِّنات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم النّاس بالقسط)(2) ببینید قرآن با چه صراحتی عنایت انبیاء و بلکه مأموریت و رسالت انبیاء برای برقراری عدل در میان بشر را بیان می کند. در این آیه می فرماید: ما فرستادگان خودمان را با دلایل روشن فرستادیم و همراه آنها کتاب و دستور و نوشته فرستادیم با میزان، یعنی قوانین و مقررات عادلانه، برای چه؟ (لیقوم النّاس بالقسط) برای اینکه همة افراد بشر به عدالت رفتار کنند و اصل عدالت در میان افراد بشر برقرار گردد. بنابراین مسألة برقراری عدالت، آنهم با مقیاس بشریت، هدف اصلی و عمومی همة انبیاء بوده است یعنی انبیاء که آمدهاند، یک کار، یک وظیفه، یک مأموریت و یک رسالتی که داشتهاند، به نصّ قرآن مجید عدالت بوده است. پی‌نوشت‌ (1) احزاب/ 54، 64 (2) حدید/ 25 مجموعه آثار شهید مطهری ج 18 سیری در سیره ائمه اطهار (ع)، شهید مطهری
پاسخ:
دو هدف اساسی بوده، یکی از این دو هدف، برقراری ارتباط صحیح میان بنده و خالق خودش، میان بنده و خداست، و به تعبیر دیگر منع بشر از پرستش هر موجودی غیر از خالق خودش، که در کلمة طیّبة (لا الهَ الَّا اللهُ) خلاصه می شود. هدف دومی که برای بعثت پیامبران عظام از طرف خداوند متعال هست، برقراری روابط حسنه و صالحه میان افراد بشر، بعضی با بعضی دیگر، بر اساس عدالت و صلح و صفا و تعاون و احسان و عاطفه و خدمت به یکدیگر است.
قرآن کریم این دو مطلب را به عنوان دو هدف برای انبیاء در کمال صراحت ذکر کرده است. راجع به هدف اول، دربارة خاتم الانبیاء می فرماید: (یا ایُّها النَّبیُّ انّا ارسلناک شاهداً و مبشِّراً و نذیراً. و داعیاً الی الله باذنه و سراجاً منیراً)(1) و دربارة هدف دوم می فرماید: (لقد ارسلنا رسلنا بالبیِّنات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم النّاس بالقسط)(2) ببینید قرآن با چه صراحتی عنایت انبیاء و بلکه مأموریت و رسالت انبیاء برای برقراری عدل در میان بشر را بیان می کند. در این آیه می فرماید: ما فرستادگان خودمان را با دلایل روشن فرستادیم و همراه آنها کتاب و دستور و نوشته فرستادیم با میزان، یعنی قوانین و مقررات عادلانه، برای چه؟ (لیقوم النّاس بالقسط) برای اینکه همة افراد بشر به عدالت رفتار کنند و اصل عدالت در میان افراد بشر برقرار گردد. بنابراین مسألة برقراری عدالت، آنهم با مقیاس بشریت، هدف اصلی و عمومی همة انبیاء بوده است یعنی انبیاء که آمدهاند، یک کار، یک وظیفه، یک مأموریت و یک رسالتی که داشتهاند، به نصّ قرآن مجید عدالت بوده است.
پی‌نوشت
(1) احزاب/ 54، 64
(2) حدید/ 25
مجموعه آثار شهید مطهری ج 18 سیری در سیره ائمه اطهار (ع)، شهید مطهری
- [سایر] عالی ترین هدف بعثت پیامبر در قرآن چیست؟
- [سایر] از دیدگاه قرآن، هدف از مثالهای قرآنی چیست؟
- [سایر] حدیث با موضوع هدف بعثت بفرمایید؟
- [سایر] حدیث با موضوع هدف بعثت بفرمایید؟
- [سایر] هدف از خلقت انسان از دیدگاه قرآن و عقل چه می‌باشد؟
- [سایر] آیا دلایل عقلی بر لزوم بعثت انبیا وجود دارد؟ (بجز این دلیل که بعثت پیامبر برای هدایت انسانها لازم است.)
- [سایر] آیا هدف بعثت انبیاء بدون عصمت محقق می شود؟
- [سایر] از دیدگاه شیعه ماجرای بعثت چگونه رخ داده است؟
- [سایر] تاریخ بعثت پیامبر-صلی الله علیه و آله - قبل از نزول دفعی قرآن بوده است یا بعد از آن؟
- [سایر] دیدگاه معتزله و اشاعره در لزوم بعثت چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] هدف امر به معروف برپایی واجب، وهدف نهی از منکر جلوگیری از حرام است; بنابراین در امر به معروف ونهی از منکر قصد قربت معتبر نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بر جایی از بدن ایه قران یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد چنانچه بخواهد غسل ترتیبی به جا اورد باید اب را طوری به بدن برساند که مس ان نوشته نشود و همچنین است اگر بخواهد وضوی ترتیبی بگیرد و بر بعض اعضای وضو ایه قران باشد و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر اسم خداوند متعال باشد و در غسل و وضو مراعات احتیاط نسبت به اسماء انبیا و ایمه و حضرت زهرا علیهم السلام مستحب است
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بر جایی از بدن ایه قران یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد چنانچه بخواهد غسل ترتیبی به جا اورد باید اب را طوری به بدن برساند که مس ان نوشته نشود و همچنین است اگر بخواهد وضوی ترتیبی بگیرد و بر بعض اعضای وضو ایه قران باشد و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر اسم خداوند متعال باشد و در غسل و وضو مراعات احتیاط نسبت به اسماء انبیا و ایمه و حضرت زهرا علیهم السلام مستحب است
- [آیت الله مظاهری] قسم خوردن باید به یکی از اسمهای خداوند تبارک و تعالی باشد و قسم خوردن به کلمة (اللَّه) بهتر است، و اگر قسم به یکی از مقدسات دین نظیر قرآن و پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم و ائمّه طاهرین علیهم السلام باشد فایدهای ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بنا بر احتیاط مستحب انسان در مرگ کسی صورت و بدن خود را نخراشد و به خود سیلی نزند و آسیب نرساند، بلکه اگر آسیب به نقص اساسی بدن بینجامد، حرام می‌باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر ورق قرآن یا چیزی که احترام آن لازم است مثل کاغذی که اسم خدا یا پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم یا امام علیه‌السلام بر آن نوشته شده در محل نجسی چون مستراح بیفتد، بیرون آوردن و آب کشیدن آن، اگرچه خرج داشته باشد، واجب است، و اگر بیرون آوردن آن ممکن نباشد، باید به آن مستراح نروند تا یقین کنند آن ورق پوسیده است؛ و نیز اگر تربتی که از قبر پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم یا ائمه علیهمالسلام است در مستراح بیفتد و بیرون آوردن آن ممکن نباشد، باید تا وقتی که یقین نکردهاند آن تربت به کلی از بین رفته، به آن مستراح نروند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مسلمانی که منکر خدا یا یگانگی خداوند یا رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله شود مرتدّ می‌شود و انکار حکم ضروری دین (یعنی حکمی که مسلمانان جزء دین اسلام می‌دانند مثل واجب بودن نماز و روزه) با اعتراف به توحید و رسالت سبب ارتداد نیست، هر چند ضروری بودن آن را بداند، ولی در مسأله 1107 اشاره شد که کسی که یکی از ضروریات دین را انکار می‌کند و شبههای در حق وی نباشد و شک داریم که به دو اصل توحید و رسالت ایمان قلبی دارد، شرعاً کافر بشمار می‌آید، هر چند ضروری بودن آن حکم را نداند.
- [آیت الله مظاهری] دادن قرآن به کافر مانعی ندارد مگر آنکه بیاحترامی به قرآن یا اسلام باشد.
- [آیت الله مظاهری] اگر ورق قرآن یا چیزی که احترام آن لازم است - مثل کاغذی که اسم خدا یا پیامبر یا امام بر آن نوشته شده یا تربت - در مستراح بیفتد بیرون آوردن و آب کشیدن آن گرچه خرج داشته باشد واجب است، و اگر بیرون آوردن آن ممکن نباشد رفتن به آن مستراح مانعی ندارد و نیز انداختن آنها در سطل زباله و یا نهادن چیزی مثل گوشت و مانند آن در آنها جایز نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه ورق قرآن و دعا یا ورقی که نام خدا، یا پیامبر(صلی الله علیه وآله) و یا ائمه(علیهم السلام)روی آن نوشته باشد در جای آلوده و نجسی بیفتد باید فوراً آن را بیرون آورد و آب کشید، هرچند مخارجی داشته باشد و اگر بیرون آوردن آن ممکن نباشد احتیاط واجب آن است که اگر مستراح باشد به آن مستراح نروند تا یقین کنند آن ورق پوسیده، یا خط آن محو شده است.