1- در عهد رسولاکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) و امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) هیچ جنگی از سوی رهبر مسلمانان آغاز نگشت و تمامی جنگها دفاعی بوده و در عصر خلفاء اگر جنگی هم ابتدائی بود، طرف جنگ را در آغاز بین سه امر مخیّر میساختهاند، پذیرش اسلام ، پرداخت جزیه ، جنگ . اگر اسلام اختیار میکردند آنها برادر مسلمانان دیگر بودند. اگر به حال کفر میماندند و جزیه را که از مالیاتی که به هیئت حاکمه خود میپرداختهاند بسیار کمتر بوده، میپرداختند، در پناه اسلام به امن و امان میزیستند. اگر جنگ می کردند و مسلمانان به پیروزی میرسیدند و گروهی از آنها را به اسارت میگرفتند بدانچه مقتضای انسانیت بود با آنها رفتار میشد. 2- در تمامی جنگهایی که منجر به اسارت زنان و فرزندان دشمنان میشد از قبل این مسأله بر دشمنان واضح و روشن بود و این مسأله کاملاً طرفینی و معلوم بوده به طوری که فرضاً اگر در همین جنگها جنگ مغلوبه میشد و کفار پیروز میشدند همین کار را با زنان و فرزندان مسلمانان میکردند. منتهی با این تفاوت که حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) به عرب جاهلیت آموخت که انسان کرامت نفس دارد حتی اگر اسیر باشد و در کمال بزرگواری باید با آنان رفتار کرد نه به صورت وحشیانه و در کمالی بی رحمی. 3- تمامی زنان اسیر به خانههای مسلمانان منتقل میشدند و این گونه با معارف بلند اسلامی آشنا شده و اکثر قریب به اتفاق آنان پس از مدت کوتاهی با کمال میل، اسلام را اختیار نموده در حالی که در بقاء بر دین خود مختار بودند، و بارها پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) از اجبار آنان بر دین اسلام نهی فرمودهاند. 4- در بسیاری از این غزوات و سریهها که ختم به اسارت زنان و فرزندان میشد از قبل این قضیه مشخص بود به این معنا که این جنگ بر اثر پیمانشکنی و خیانت طرف مقابل در گرفته بود و یکی از مواد پیمان این بود که اگر کسی خیانت کرد توسط طرف مقابل کشته و اموال و زنان و فرزندان او در اختیار آن طرف دیگر قرار میگیرد مثل غزوه بنیقریظه. 5- شما حتی یک مورد در تاریخ سراغ ندارید که نقل کرده باشند با زنان و فرزندان اسیر تحت امر حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) و حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) بدرفتاری شده باشد، حتی در موارد این زنان بودند که دست به فحاشی و بدگوئی و اقدام عملی بر علیه آن بزرگوار مینمودند ولی آنها در کمال فروتنی از کنار آن میگذشتند و همین باعث جلب و جذب بسمت اسلام میشد. 6- جنگ و تمام پیآمدهای آن اعم از کشته شدن مردان و به اسارت رفتن زنان و فرزندان و غنیمت رفتن اموال در تمامی اعصار انبیاء ما قبل بوده است و این هیچ اختصاصی به اسلام ندارد. 7- هیچ دین و آئینی به اندازه اسلام علیه برده داری و کنیز مبارزه نکرده به طوری که نتیجه بسیاری از احکام آن آزاد کردن بردگان و کنیزان بوده است. 8- هیچ دین و آئینی به اندازه اسلام نسبت به بردهها و کنیزها و خوش رفتاری نسبت به آنها، سفارش نکرده است. تمامی نکاتی که گفته شد برای کسی که کمترین آشنائی با اسلام و سایر ادیان داشته باشد روشن است و با مراجعه و دسترسی از متونی که از همه این ادیان در دسترس میباشد این عرایض روشنتر میگردد.[1] پی نوشت: [1]جهت اطلاع بیشتر به کتاب (اسیر در اسلام) مرحوم آیت اله احمدی میانجی و همچنین به تفسیر نمونه ج 7 ص 243 تفسیر آیه 70 سوره انفال مراجعه نمایید.
روشهای برخورد پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) با زندانیان و اسیران جنگی خصوصا زنان در خلال جنگ با دشمنان چگونه بود؟
1- در عهد رسولاکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) و امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) هیچ جنگی از سوی رهبر مسلمانان آغاز نگشت و تمامی جنگها دفاعی بوده و در عصر خلفاء اگر جنگی هم ابتدائی بود، طرف جنگ را در آغاز بین سه امر مخیّر میساختهاند، پذیرش اسلام ، پرداخت جزیه ، جنگ . اگر اسلام اختیار میکردند آنها برادر مسلمانان دیگر بودند. اگر به حال کفر میماندند و جزیه را که از مالیاتی که به هیئت حاکمه خود میپرداختهاند بسیار کمتر بوده، میپرداختند، در پناه اسلام به امن و امان میزیستند. اگر جنگ می کردند و مسلمانان به پیروزی میرسیدند و گروهی از آنها را به اسارت میگرفتند بدانچه مقتضای انسانیت بود با آنها رفتار میشد.
2- در تمامی جنگهایی که منجر به اسارت زنان و فرزندان دشمنان میشد از قبل این مسأله بر دشمنان واضح و روشن بود و این مسأله کاملاً طرفینی و معلوم بوده به طوری که فرضاً اگر در همین جنگها جنگ مغلوبه میشد و کفار پیروز میشدند همین کار را با زنان و فرزندان مسلمانان میکردند. منتهی با این تفاوت که حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) به عرب جاهلیت آموخت که انسان کرامت نفس دارد حتی اگر اسیر باشد و در کمال بزرگواری باید با آنان رفتار کرد نه به صورت وحشیانه و در کمالی بی رحمی.
3- تمامی زنان اسیر به خانههای مسلمانان منتقل میشدند و این گونه با معارف بلند اسلامی آشنا شده و اکثر قریب به اتفاق آنان پس از مدت کوتاهی با کمال میل، اسلام را اختیار نموده در حالی که در بقاء بر دین خود مختار بودند، و بارها پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) از اجبار آنان بر دین اسلام نهی فرمودهاند.
4- در بسیاری از این غزوات و سریهها که ختم به اسارت زنان و فرزندان میشد از قبل این قضیه مشخص بود به این معنا که این جنگ بر اثر پیمانشکنی و خیانت طرف مقابل در گرفته بود و یکی از مواد پیمان این بود که اگر کسی خیانت کرد توسط طرف مقابل کشته و اموال و زنان و فرزندان او در اختیار آن طرف دیگر قرار میگیرد مثل غزوه بنیقریظه.
5- شما حتی یک مورد در تاریخ سراغ ندارید که نقل کرده باشند با زنان و فرزندان اسیر تحت امر حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) و حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) بدرفتاری شده باشد، حتی در موارد این زنان بودند که دست به فحاشی و بدگوئی و اقدام عملی بر علیه آن بزرگوار مینمودند ولی آنها در کمال فروتنی از کنار آن میگذشتند و همین باعث جلب و جذب بسمت اسلام میشد.
6- جنگ و تمام پیآمدهای آن اعم از کشته شدن مردان و به اسارت رفتن زنان و فرزندان و غنیمت رفتن اموال در تمامی اعصار انبیاء ما قبل بوده است و این هیچ اختصاصی به اسلام ندارد.
7- هیچ دین و آئینی به اندازه اسلام علیه برده داری و کنیز مبارزه نکرده به طوری که نتیجه بسیاری از احکام آن آزاد کردن بردگان و کنیزان بوده است.
8- هیچ دین و آئینی به اندازه اسلام نسبت به بردهها و کنیزها و خوش رفتاری نسبت به آنها، سفارش نکرده است.
تمامی نکاتی که گفته شد برای کسی که کمترین آشنائی با اسلام و سایر ادیان داشته باشد روشن است و با مراجعه و دسترسی از متونی که از همه این ادیان در دسترس میباشد این عرایض روشنتر میگردد.[1]
پی نوشت:
[1]جهت اطلاع بیشتر به کتاب (اسیر در اسلام) مرحوم آیت اله احمدی میانجی و همچنین به تفسیر نمونه ج 7 ص 243 تفسیر آیه 70 سوره انفال مراجعه نمایید.
- [سایر] برخورد پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) با امام حسین (علیه السلام) چگونه بود؟
- [سایر] علت ممنوعیت ازدواج زنان پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) بعد از ارتحال حضرت چه می باشد؟
- [سایر] رسول خدا - صلی الله علیه و آله و سلم - چه دعایی در حق زنان با حجاب کرده است؟
- [سایر] آیا پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) در جنگی شرکت کرده اند؟ علت شرکت یا عدم مشارکت چه بود؟
- [سایر] آیا پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در غزوه تبوک به شهر تبوک حمله کردند ؟ پس چرا گفته اند ، حضرت هیچگاه آغازگر جنگ نبوده است؟
- [سایر] هدف از بعثت حضرت خاتم الانبیاء (صلی الله علیه و آله و سلم ) چیست ؟
- [سایر] مراحل سهگانه عصمت علمی پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) در قرآن چگونه است؟
- [سایر] قرآن برای چه بر پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده است؟
- [سایر] داستان معراج پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) در کدام سوره میباشد؟
- [سایر] آیا پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم شهید شدند؟
- [امام خمینی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید: "یا محسن قد اتاک المسیی ء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیی ء انت المحسن و انا المسیی ء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان می کنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله خوئی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:" یا محسن قد اتاک المسییء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن و انا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [امام خمینی] موقع نوشتن اسم مبارک حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم مستحب است صلوات را هم بنویسد. و نیز بهتر است هر وقت آن حضرت را یاد می کند صلوات بفرستد
- [آیت الله نوری همدانی] موقع نوشتن اسم مبارک حضرت رسول – صلی الله علیه و آله و سلم – مستحب است صلوات را هم بنویسد . و نیز بهتر است هر وقت آن حضرت را یاد می کند ، صلوات بفرستد .
- [آیت الله شبیری زنجانی] صلوات بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و آل او از مستحبات مؤکد است و هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول صلی الله علیه و آله مانند محمد و احمد یا لقب یا کنیه آن جناب؛ مثل مصطفی و ابو القاسم، را بگوید یا بشنود، اگر چه در نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.
- [آیت الله خوئی] هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) را مانند محمد و احمد یا لقب و کنیه آن جناب را مثل مصطفی و ابوالقاسم بگوید یا بشنود، اگرچه در نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.
- [امام خمینی] هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم مانند محمد و احمد یا لقب و کنیه آن جناب را مثل مصطفی و ابوالقاسم بگوید یا بشنود اگر چه در نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.
- [آیت الله نوری همدانی] هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول – صلی الله علیه و آله و سلم – مانند محمد و احمد ، یا لقب و کنیة آن جناب را مثل مصطفی و ابوالقاسم ، بگوید یا بشنود ، اگر چه در نماز باشد ، مستحب است صلوات بفرست .
- [آیت الله مکارم شیرازی] اشْهد انْ لا اله إلا الله وحْده لا شریک له: گواهی می دهم هیچ کس شایسته پرستش جز خداوند نیست، یگانه است و شریک ندارد. و اشْهد ان محمداً عبْده و رسوله: و گواهی می دهم محمد(صلی الله علیه وآله) بنده و فرستاده اوست. اللهم صل علی محمد و آل محمد: خداوندا! درود بفرست بر محمد(صلی الله علیه وآله) و اهل بیت او(علیهم السلام).
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِیَیءُ وَقَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَاَناَ المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد صَلِّ عَلَی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد تو نیکوکاری و من گنهکار به حق محمد و آل محمد(صلی الله علیه وآله) رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدی هائی که می دانی از من سر زده بگذر.