حذیفه ارادت و علاقة ویژهای نسبت به پیامبر اسلام داشت و در موارد گوناگون، این ارادت خود را به ثبوت میرسانید. مینویسند: او یکی از نگهبانان پیامبر اسلام (ص) بود که به هنگام سفر یا مواقع خطر، آن حضرت را همراهی میکرد تا احیانا دشمنان و منافقان نسبت به آن بزرگوار سوء قصد نکنند، ولی زمانی که آیة 67 از سورة (مائده) نازل شد و خداوند ضمن آن فرمود: (خدا تو را از خطر مردم حفظ میکند) رسول خدا آنان را مرخص کرد و فرمود: خداوند مرا از خطر مردم حفظ میکند (بحارالانوار /17/176) با توجه به ریشة خانوادگی حذیفه، شیفتگی و جانبازی او در راه پیامبر امر غیر عادی نبود زیرا او در خانوادهای پرورش یافته بود که نیروی ایمان و فداکاری و عشق به خدا و پیامبر (ص) در عروق آنان جریان داشت. او در دامن مادربا ایمان و فضیلتی پرورش یافته بود که پیوسته مشوق فرزند خود در پیروی از پیامبر بود. حذیفه میگوید: روزی مادرم به من گفت: از چه هنگامی از پیامبر جدا شدهای؟ گفتم: از فلان وقت، مادرم خشمگین شد و مرا توبیخ کرد که چرا از آن هنگام به حضور پیامبر نرسیدهام. گفتم: اجازه بده همین امشب محضر پیامبر شرفیاب میشوم و نماز مغرب را با او میخوانم و از پیامبر جدا نمیشوم تا آنکه برای من و تو استغفار نماید، آنگاه به مسجد رفتم و نماز مغرب را با پیامبر خواندم. پیامبر نماز عشا را نیز خواند و به سوی خانه بازگشت، من آهسته آهسته به دنبال پیامبر راه میرفتم، در اثنای راه پیامبر صدای پای مرا شنید و فرمود: کی هستی؟ عرض کردم: حذیفه، فرمود چه شده است (که دنبال من میآئی؟) جریان گفتگو با مادرم را بازگو کردم، حضرت فرمود: خداوند تو و مادرت را بیامرزد!.(بحار الانوار /37/79) معمولا در اثر تماس و معاشرت مداوم میان دو نفر، بعضی از قیود و آداب از بین میرود و حریم میان آنان شکسته میشود، ولی حذیفه که مجذوب اخلاق و انسانیت پیامبر بود، و هر روز به حضور او شرفیاب میشد، نه تنها این حریم را نشکسته بود، بلکه هر روز که میگذشت، ادب و احترام او در پیشگاه پیامبر، افزونتر میگشت او روزی به محضر پیامبر شرفیاب شد، حضرت به منظور مصافحه، دست او را در دست گرفت، ولی او دست خود را عقب کشید، پیامبر فرمود: من دست به سوی تو دراز میکنم ولی تو دست خود را عقب میکشی؟! حذیفه پاسخی داد که روشنگر میزان ادب و نزاکت اوست. او عرض کرد: همة مردم علاقهمند مصافحه و دست دادن با شما هستند ولی چون من جنب هستم و هنوز غسل نکردهام، شایسته نیست با این وضع دستم با دست شما تماس پیدا کند! پیامبراکرم(ص) فرمودند: آیا نمیدانی که وقتی دو نفر مسلمان به هم رسیدند و مصافحه نمودند، گناهان آنان مثل برگ درختان فرو میریزد؟(اصول کافی /2/183) منبع: آیت الله جعفر سبحانی،شخصیتهای اسلامی شیعه ج 1 2
حذیفه ارادت و علاقة ویژهای نسبت به پیامبر اسلام داشت و در موارد گوناگون، این ارادت خود را به ثبوت میرسانید.
مینویسند: او یکی از نگهبانان پیامبر اسلام (ص) بود که به هنگام سفر یا مواقع خطر، آن حضرت را همراهی میکرد تا احیانا دشمنان و منافقان نسبت به آن بزرگوار سوء قصد نکنند، ولی زمانی که آیة 67 از سورة (مائده) نازل شد و خداوند ضمن آن فرمود: (خدا تو را از خطر مردم حفظ میکند) رسول خدا آنان را مرخص کرد و فرمود: خداوند مرا از خطر مردم حفظ میکند (بحارالانوار /17/176)
با توجه به ریشة خانوادگی حذیفه، شیفتگی و جانبازی او در راه پیامبر امر غیر عادی نبود زیرا او در خانوادهای پرورش یافته بود که نیروی ایمان و فداکاری و عشق به خدا و پیامبر (ص) در عروق آنان جریان داشت.
او در دامن مادربا ایمان و فضیلتی پرورش یافته بود که پیوسته مشوق فرزند خود در پیروی از پیامبر بود.
حذیفه میگوید: روزی مادرم به من گفت: از چه هنگامی از پیامبر جدا شدهای؟ گفتم: از فلان وقت، مادرم خشمگین شد و مرا توبیخ کرد که چرا از آن هنگام به حضور پیامبر نرسیدهام. گفتم: اجازه بده همین امشب محضر پیامبر شرفیاب میشوم و نماز مغرب را با او میخوانم و از پیامبر جدا نمیشوم تا آنکه برای من و تو استغفار نماید، آنگاه به مسجد رفتم و نماز مغرب را با پیامبر خواندم. پیامبر نماز عشا را نیز خواند و به سوی خانه بازگشت، من آهسته آهسته به دنبال پیامبر راه میرفتم، در اثنای راه پیامبر صدای پای مرا شنید و فرمود: کی هستی؟ عرض کردم: حذیفه، فرمود چه شده است (که دنبال من میآئی؟)
جریان گفتگو با مادرم را بازگو کردم، حضرت فرمود: خداوند تو و مادرت را بیامرزد!.(بحار الانوار /37/79)
معمولا در اثر تماس و معاشرت مداوم میان دو نفر، بعضی از قیود و آداب از بین میرود و حریم میان آنان شکسته میشود، ولی حذیفه که مجذوب اخلاق و انسانیت پیامبر بود، و هر روز به حضور او شرفیاب میشد، نه تنها این حریم را نشکسته بود، بلکه هر روز که میگذشت، ادب و احترام او در پیشگاه پیامبر، افزونتر میگشت
او روزی به محضر پیامبر شرفیاب شد، حضرت به منظور مصافحه، دست او را در دست گرفت، ولی او دست خود را عقب کشید، پیامبر فرمود: من دست به سوی تو دراز میکنم ولی تو دست خود را عقب میکشی؟!
حذیفه پاسخی داد که روشنگر میزان ادب و نزاکت اوست. او عرض کرد: همة مردم علاقهمند مصافحه و دست دادن با شما هستند ولی چون من جنب هستم و هنوز غسل نکردهام، شایسته نیست با این وضع دستم با دست شما تماس پیدا کند!
پیامبراکرم(ص) فرمودند: آیا نمیدانی که وقتی دو نفر مسلمان به هم رسیدند و مصافحه نمودند، گناهان آنان مثل برگ درختان فرو میریزد؟(اصول کافی /2/183)
منبع: آیت الله جعفر سبحانی،شخصیتهای اسلامی شیعه ج 1 2
- [سایر] چرا در بین اهلبیت پیامبر اکرم(ص)، به حضرت زهرا و حضرت رضا(ع) بضعه النبی «پاره تن رسول الله» می گویند؟
- [سایر] آیا منظور از «فی» درآیه «لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنه ...»[1] عمل و رفتار پیامبر اکرم (ص) است یا وجود مبارکه حضرت زهرا (س)؟
- [سایر] آیا منظور از «فی» درآیه «لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنه ...»[1] عمل و رفتار پیامبر اکرم (ص) است یا وجود مبارکه حضرت زهرا (س)؟
- [سایر] جریان واقعه ذبح «عبداللّه» پدر پیامبراکرم(ص) چه بود؟
- [سایر] برداشت پیامبر اسلام (ص) و یاران ایشان در ارتباط با مسئله «رهبری» چه بود؟
- [سایر] آیا «مُذَکِّر» بودن پیامبراکرم(ص) و وحی فقط برای مؤمنان است؟
- [سایر] امام صادق(ع)، سبب نامیدن پیامبراکرم(ص) به کنیه «ابوالقاسم» را چه دانسته اند؟
- [سایر] دختر بزرگ پیامبراکرم(ص) «زینب» در چه سالی وفات نمودند؟ شرح مختصری از زندگی وی را بیان کنید؟
- [سایر] آیا این سخن صحیح است که «حضرت محمد (ص) به اذن الله حضرت آدم را خلق کرد»؟
- [سایر] رسول خدا(ص) میفرمود: «أنا دعوة ابراهیم» ؛ من محصول دعای حضرت ابراهیم هستم, معنای این سخن چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است بعد از تکبیره الاحرام بگوید : یا مُحسنُ قداتاکَ المسیءُ و قد امَرتَ المحسنَ ان یتجاوَز عنِ المسی ءِ انتَ المحسنُ و انا المُسی ءُ بحقّ محمّدٍ و آلِ محّمدٍ صل عَلی محّمدِ و ال محّمدِ و تجاوَز عن قبیحِ ما تعلمُ منّی .یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بندة گنهکار به در خانة تو آمده و تو امر کرده ای که نییکوکار از گنهکار بگذرد ، تو نیکو کاری و من گناهکار بحقّ محّمدٍ و آل محّمدٍ صلی اللهُ علیه و آله و سّلم .رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیها یی که می دانی از من سر زده . بگذر .
- [امام خمینی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید: "یا محسن قد اتاک المسیی ء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیی ء انت المحسن و انا المسیی ء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان می کنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِیَیءُ وَقَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَاَناَ المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد صَلِّ عَلَی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد تو نیکوکاری و من گنهکار به حق محمد و آل محمد(صلی الله علیه وآله) رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدی هائی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله خوئی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:" یا محسن قد اتاک المسییء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن و انا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ المُسیءُ وقَدْ أَمَرْتَ المُحْسِنَ أَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ، أَنْتَ المُحْسِنُ وأَنا المُسِیءُ، بحقِّ مُحمَّدٍ و آل محمّد صَلِّ علی مُحمَّدٍ و آلِ مُحمَّدٍ وتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سرزده بگذر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام به قصد رجاء این دعا را بخوانند: (یا محْسن قدْ اتاک الْمسیء و قدْ أمرْت الْمحْسن انْ یتجاوز عن الْمسیئ انت الْمحْسن و أنا الْمسیئ بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوزْ عنْ قبیح ما تعْلم منی. یعنی: (ای خدای نیکوکار! بنده گنهکارت به در خانه تو آمده است تو امر کرده ای که نکوکار از گنهکار بگذرد،تو نیکو کاری و من گنهکارم، به حق محمد و آل محمد رحمتت را بر محمد و آل محمد بفرست و از کارهای زشتی که می دانی از من سرزده بگذر!)
- [آیت الله سیستانی] خوب است قبل از تکبیرة الاحرام به قصد رجأ بگوید : (یا مُحْسِنُ قَدْ اَتاکَ المُسِیءُ ، وَقَدْ اَمَرْتَ الُمحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ ، اَنْتَ الُمحْسِنُ وَاَنَا المُسِیءُ ، بِحَقّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحمَّدٍ ، وَتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی : ای خدائی که به بندگان احسان میکنی ، بنده گنهکار به درِ خانه تو آمده ، و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد ، تو نیکوکاری و من گناهکار ، بحق محمّد و آل محمّد ، رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست ، و از بدیهائی که میدانی از من سر زده بگذر .
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است بعد از تکبیرْ الاحرام بگوید: )یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ المُسِئُ وَقَدْ أمَرْتَ المُحْسِنَ أنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِئ أنْتَ المُحْسِنُ وَأنَا المُسِئُ بِحَقِّ مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً صَلِّ عَلَی مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً وَتَجاوَز عَنْ قَبیحِ ماتَعْلَمُ مِنّی(، یعنیای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار بدر خانه تو آمده وتو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، بحقّ محمّد وآل محمّد رحمت خود را بر محمّد وآل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:(یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِییءُ وَ قَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَ اَنا المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَجاوَز عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی)؛یعنی؛ ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بندهی گنهکار به در خانهی تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گنهکار، به حق محمّد و آل محمّد / رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است بعد از تکبیرةالاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ الْمُسیءُ وَقَدْ أمَرْتَ الْمُحْسِنَ أنْ یَتَجَاوَزَ عَنِ الْمُسیءِ، أنْتَ الْمُحْسِنُ وَأنَا الْمُسیءُ، بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی: (ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حقّ محمّد و آل محمّد صلیاللهعلیهوآلهوسلم رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده درگذر.)