علل عقب ماندگی علمی کشور ما در یکصد سال اخیر چه بوده است؟
پاسخ مقام معظم رهبری(مدظله العالی): من به شما عرض کنم در صد سال اخیر به معنای حقیقی کلمه برای این کشور هیچ کار اساسی قبل از انقلاب انجام نگرفته است. امروز در محیط دانشگاه چشم شما به حقایق علمی باز شده است. می بینیدکه چقدرکار نکرده و راه نرفته داریم. می شد این راهها را رفت. می شد با کاروان علم همراه شد. می شد علم و عالم و دانشمند و تحقیق و استقلال در علم و تحقیق را در کشور آزمایش کرد. اما این کار را نکردند بلکه برعکس عمل کردند. در دوران ورود دانش جدید به کشور ما آنچه که وارد شد عبارت بود از تقلید و ترجمه. البته منظورم ترجمه یک اثر ارزشمند نیست - که یک کار لازم است - منظورم فکر و ذائقه و روحیه ی ترجمه یی است؛ یعنی قدرت ابتکار را از یک ملت گرفتن، شجاعت حرف نو را از یک ملت گرفتن، همه اش توی سر او زدن، به او این طور تلقین کردن که اگر می -خواهی به جایی برسی و آدم شوی باید همان کاری را بکنی که غربیها کردند و از آن سر سوزنی تخطی نکنی! به مردم ما و محیط های علمی این گونه یاد دادند؛ اجازه ی ابتکار و نوآوری و خلاقیت علم را ندارند. علم و فکر را باید تولید کرد، اینها نه در علوم تجربی و نه در علوم انسانی نه در علوم سیاسی و اجتماعی برای آفرینش علمی میدان ندادند. لذا وضع این گونه است که امروز ملاحظه می کنید. البته در این بیست سال بعد از انقلاب با همه گرفتاری هایی که وجود داشته ورق برگردانده شده است و الا قبل از آن که انقلاب به میدان بیاید شجاعت خواستن، شجاعت اندیشیدن و اعتماد به نفس و اتکا به استعداد ایرانی در کشور مطرح نبود. اینها از برکات انقلاب بود. نهایت آمال و آرزوی یک انسان در سیستم شاهنشاهی این بود که بتواند بر طبق نسخه ای که غربیها عمل کردند عمل کند؛ یعنی اصلا به خود اجازه نمی دادند که از آن روند تخطی کنند. پس استبداد،وابستگی،فساد و عدم ابتکار، عدم پیشرفت و بی کفایتی وجود داشت. اما انقلاب و نظام اسلامی در مقابل همه اینها قد علم کرد و انقلابی علیه همه ی اینها نمود این انقلاب و این نظام کار یک دسته و گروه خاص نبود، کار ملت بود.1 پی نوشت: 1.بیانات مقام معظم رهبری در سفر به استان اصفهان، سال 1382 منبع:www.khamenei.ir
عنوان سوال:

علل عقب ماندگی علمی کشور ما در یکصد سال اخیر چه بوده است؟


پاسخ:

پاسخ مقام معظم رهبری(مدظله العالی):
من به شما عرض کنم در صد سال اخیر به معنای حقیقی کلمه برای این کشور هیچ کار اساسی قبل از انقلاب انجام نگرفته است. امروز در محیط دانشگاه چشم شما به حقایق علمی باز شده است. می بینیدکه چقدرکار نکرده و راه نرفته داریم. می شد این راهها را رفت. می شد با کاروان علم همراه شد. می شد علم و عالم و دانشمند و تحقیق و استقلال در علم و تحقیق را در کشور آزمایش کرد. اما این کار را نکردند بلکه برعکس عمل کردند.
در دوران ورود دانش جدید به کشور ما آنچه که وارد شد عبارت بود از تقلید و ترجمه. البته منظورم ترجمه یک اثر ارزشمند نیست - که یک کار لازم است - منظورم فکر و ذائقه و روحیه ی ترجمه یی است؛ یعنی قدرت ابتکار را از یک ملت گرفتن، شجاعت حرف نو را از یک ملت گرفتن، همه اش توی سر او زدن، به او این طور تلقین کردن که اگر می -خواهی به جایی برسی و آدم شوی باید همان کاری را بکنی که غربیها کردند و از آن سر سوزنی تخطی نکنی! به مردم ما و محیط های علمی این گونه یاد دادند؛ اجازه ی ابتکار و نوآوری و خلاقیت علم را ندارند.
علم و فکر را باید تولید کرد، اینها نه در علوم تجربی و نه در علوم انسانی نه در علوم سیاسی و اجتماعی برای آفرینش علمی میدان ندادند. لذا وضع این گونه است که امروز ملاحظه می کنید. البته در این بیست سال بعد از انقلاب با همه گرفتاری هایی که وجود داشته ورق برگردانده شده است و الا قبل از آن که انقلاب به میدان بیاید شجاعت خواستن، شجاعت اندیشیدن و اعتماد به نفس و اتکا به استعداد ایرانی در کشور مطرح نبود.
اینها از برکات انقلاب بود. نهایت آمال و آرزوی یک انسان در سیستم شاهنشاهی این بود که بتواند بر طبق نسخه ای که غربیها عمل کردند عمل کند؛ یعنی اصلا به خود اجازه نمی دادند که از آن روند تخطی کنند. پس استبداد،وابستگی،فساد و عدم ابتکار، عدم پیشرفت و بی کفایتی وجود داشت. اما انقلاب و نظام اسلامی در مقابل همه اینها قد علم کرد و انقلابی علیه همه ی اینها نمود این انقلاب و این نظام کار یک دسته و گروه خاص نبود، کار ملت بود.1
پی نوشت:
1.بیانات مقام معظم رهبری در سفر به استان اصفهان، سال 1382
منبع:www.khamenei.ir





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین