مورخان و محدثان اسلامی در مورد فرزندان امام حسن مجتبی(علیه السلام) مختلف سخن گفته اند. در این جا، تنها به بیان شیخ مفید در کتاب ارشاد بسنده می کنیم . ایشان می فرماید: امام مجتبی (علیه السلام) پانزده فرزند داشتند به اسامی زیر: زید بن حسن و دو خواهرش (ام الحسن و ام الحسین ). حسن بن حسن (حسن مثنّی ). عمر بن الحسن و دو برادرش (قاسم و عبداله ). عبدالرحمن بن حسن . حسین اثرم ، طلحه و فاطمه . و چهار دختر به نام های : ام عبداله ، فاطمه ، ام سلمه و رقیه .(1) فرزندان امام حسین (علیه السلام) 1 حضرت امام سجّاد(علیه السلام) ، امام چهارم شیعیان 2 حضرت علی اکبر(علیه السلام) 3 عبداله بن حسین (علی اصغرعلیه السلام ) 4 جعفر بن حسین که از او نسلی باقی نماند. 5 سکینه دختر امام حسین (علیه السلام) 6 فاطمه بنت الحسین(علیه السلام) 7 در ریاض الاءحزان ، ص 146 تألیف محمد حسن قزوینی ، به نقل از بعضی تألیفات اصحاب آمده که حضرت دختری داشته است به نام فاطمه صغری ، که در شام خواب پدر دید و بعد از بیدار شدن بهانهء پدر گرفت . بانوان حرم از گریهء او گریه کردند و یزید با شنیدن صدای شیون بانوان و کودکان از خواب بیدار شد و پس از اطلاع از جریان دستور داد سر مقدس اباعبداله (علیه السلام) را در میان طَبَقی گذاشته ، برای آن طفل فرستادند. بالاخره این طفل آن قدر گریه کرد که بی هوش شد و دیگر هوش نیامد و جان به جانان داد. هر چند در ریاحین الشریعة، ج 3 ص 3 9 تألیف ذبیح اللّه محلاتی ، این طفل صغیر و خردسال به نام رقیه بن الحسین (علیه السلام) ذکر شده است . ممکن است امام فرزندان دیگری داشته باشد که ما اطلاع نداریم . پی نوشت: 1.محدث قمی ، منتهی الاءمال ، ج 1 ص 175 www. eporsesh.com
مورخان و محدثان اسلامی در مورد فرزندان امام حسن مجتبی(علیه السلام) مختلف سخن گفته اند. در این جا، تنها به بیان شیخ مفید در کتاب ارشاد بسنده می کنیم . ایشان می فرماید: امام مجتبی (علیه السلام) پانزده فرزند داشتند به اسامی زیر:
زید بن حسن و دو خواهرش (ام الحسن و ام الحسین ).
حسن بن حسن (حسن مثنّی ).
عمر بن الحسن و دو برادرش (قاسم و عبداله ).
عبدالرحمن بن حسن .
حسین اثرم ، طلحه و فاطمه .
و چهار دختر به نام های : ام عبداله ، فاطمه ، ام سلمه و رقیه .(1)
فرزندان امام حسین (علیه السلام)
1 حضرت امام سجّاد(علیه السلام) ، امام چهارم شیعیان
2 حضرت علی اکبر(علیه السلام)
3 عبداله بن حسین (علی اصغرعلیه السلام )
4 جعفر بن حسین که از او نسلی باقی نماند.
5 سکینه دختر امام حسین (علیه السلام)
6 فاطمه بنت الحسین(علیه السلام)
7 در ریاض الاءحزان ، ص 146 تألیف محمد حسن قزوینی ، به نقل از بعضی تألیفات اصحاب آمده که حضرت دختری داشته است به نام فاطمه صغری ، که در شام خواب پدر دید و بعد از بیدار شدن بهانهء پدر گرفت . بانوان حرم از گریهء او گریه کردند و یزید با شنیدن صدای شیون بانوان و کودکان از خواب بیدار شد و پس از اطلاع از جریان دستور داد سر مقدس اباعبداله (علیه السلام) را در میان طَبَقی گذاشته ، برای آن طفل فرستادند. بالاخره این طفل آن قدر گریه کرد که بی هوش شد و دیگر هوش نیامد و جان به جانان داد. هر چند در ریاحین الشریعة، ج 3 ص 3 9 تألیف ذبیح اللّه محلاتی ، این طفل صغیر و خردسال به نام رقیه بن الحسین (علیه السلام) ذکر شده است .
ممکن است امام فرزندان دیگری داشته باشد که ما اطلاع نداریم .
پی نوشت:
1.محدث قمی ، منتهی الاءمال ، ج 1 ص 175
www. eporsesh.com
- [سایر] چرا فرزندان امام حسن مجتبی (ع) مانند قاسم و عبد الله کوچک تر از فرزندان امام حسین (ع) مانند امام سجاد (ع) و علی اکبر هستند، با وجود آن که امام مجتبی بزرگ تر از امام حسین (ع) می باشند؟
- [سایر] چرا دنباله امامان بعد از امام حسین(علیه السلام) از فرزندان و خاندان امام حسن(علیه السلام) شروع نشده است؟
- [سایر] چرا امام حسن صلح کرد و امام حسین، قیام؟
- [سایر] نام فرزندان امامان؛ از امام علی(ع) تا امام حسن عسکری(ع) را نام ببرید.
- [سایر] زنان و فرزندان امام حسن علیه السلام چه کسانی بودند؟
- [سایر] چرا امامت به فرزندان امام حسن(علیه السلام) نرسیده است؟
- [سایر] نقش امام حسین در لشکر امام حسن چه بود؟ آیا ایشان مخالف صلح با معاویه بودند؟
- [سایر] چرا امام حسین(ع) نام فرزندان خود را علی و امام حسن نام فرزندان خود را از القاب رسول الله انتخاب کردهاند؟ آیا این امر را میتوان به معنای اختلاف دیدگاه این دو امام تلقی کرد؟
- [سایر] چرا امام حسن تن به صلح داد ولی امام حسین با یزید جنگید؟
- [سایر] سلام. آیا امیرالمؤمنین و امام حسن و امام حسین (علیهم السلام) پا به ایران گذاشته بودند؟ با چه هدف؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . از مهمترین مطالب اسلامی، توجه به وضع تعلیم و تربیت فرزندان و مراقبت در حسن ترقی و تکامل علمی و تربیتی آنها است.
- [آیت الله خوئی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلًا به زیارت حضرت اباعبدالله (علیهالسلام) مشرف شود چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست، و اگر بواسطة عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلا به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام) مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر بواسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] خوردن خاک و گِل حرام است، ولی خوردن کمی از تربت پاک حضرت سیّدالشهداء امام حسین(علیه السلام) که از قبر شریف اخذ شود (کمتر از یک نخود) به قصد شفاء اشکال ندارد و همچنین گل داغستان و گل ارمنی که برای معالجه می خورند در صورتی که علاج منحصر به آن باشد جایز است.
- [آیت الله سبحانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام)مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله عَلَیْهِ السَّلَام مشّرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطهی عذری نتواند آن امام را زیارت کند، چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خوردن خاک و گل حرام است، ولی خوردن کمی از تربت پاک حضرت سیدالشهداء امام حسین(علیه السلام) (کمتر از یک نخود) به قصد شفاء اشکال ندارد و همچنین گل داغستان و گل ارمنی که برای معالجه می خورند در صورتی که علاج منحصر به آن باشد جایز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه نذر کند به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت امام حسین(علیه السلام) مشرف شود، اگر به زیارت امام دیگری برود کافی نیست و هرگاه به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در آشامیدن آب، چند چیز مستحب است: اول آب را به طور مکیدن بیاشامد. دوم در روز، ایستاده آب بخورد. سوم پیش از آشامیدن آب (بِسْمِ الله) و بعد از آن (اَلْحَمْدُ لله) بگوید. چهارم به سه نفس آب بیاشامد. پنجم از روی میل آب بیاشامد. ششم بعد از آشامیدن آب، حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و اهل بیت بزرگوارش را یاد کند، و قاتلان آن حضرت را لعنت نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان هیجده جمله است : اللهً اکبرُ چهار مرتبه اشهدً ان لا الهَ الا اللهً ، اشهدً انّ محّمداً رسولً اللهِ ، حیّ علی الصلاهِ، حیَّ علی الفلاحِ ، حیّ علی خیرِ العملِ ، الله اکبرُ ، لا الهَ الا اللهً هر یک دو مرتبه ، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اول اذان و یک مرتبه لا اِلَه الّا اللهً از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حیّ علی خیرِ العملِ باید دو مرتبه قد قامتِ الصلاهً اضافه نمود .