امام حسن عسکری
حسن بن علی بن محمد مشهور به امام حسن عسکری، (۲۳۲-۲۶۰ق) یازدهمین امام شیعیان اثناعشری، فرزند امام هادی(ع) و پدر امام زمان(ع).
آیا رجعت از امام حسین (علیه‌السلام) شروع و به امام حسن عسکری (علیه‌السلام) ختم می شود یا غیر این است؟
رجعت به معنی عودت، بازگشت است. در اینجا به معنی بازگشت به سوی دنیا می‌باشد و در اصطلاح معنی رجعت از نظر علما و دانشمندان شیعه چنین است که می‌گویند، پیش از قیام قیامت در ادامه حکومت حضرت مهدی (ع) به ترتیب، دوران رجعت هر یک از ائمه هدا (ع) فرا رسد و جمعی از نیکان بسیار نیک از هر دوران و هم‌چنین بدکاران بسیار بد از هر زمان به دنیا بازگردند. نیکان برای دیدن دولت کریمه اهل‌بیت و رسیدن به آرزوی حکومت عدل و داد و بدکاران از برای عقوبت و عذاب دنیا که سزای اعمال خود را در این دنیا ندیده‌اند. مسأله رجعت امری حتمی است و به وقوع خواهد پیوست و در این باره اسناد و مدارک قرآنی و بیان مفسران که آیات بسیاری را درباره رجعت در مقام تأویل بیان کرده‌اند و هم‌چنین احادیث بسیاری قریب به دویست روایت به طور تواتر در این مورد موجود است به چند مورد از آیات روایات مربوط به رجعت اشاره می‌شود. الف) یَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ فَوْجاً مِمَّنْ یُکَذِّبُ بِآیاتِنا فَهُمْ یُوزَعُونَ روزی که مبعوث گردانیم از هر امتی فوجی از آنها که تکذیب می‌کنند به آیات ما پس ایشان بازداشته خواهند شد،(1). در بعضی از تفاسیر مثل تفسیر علی بن ابراهیم آمده است. مظور از "آیات" در آیه شریفه امیرالمؤمنین و ائمه (ع) است،(2). ب) قالُوا رَبَّنا أَمَتَّنَا اِثْنَتَیْنِ وَ أَحْیَیْتَنَا اِثْنَتَیْنِ. در آن حال کافران گویند پروردگارا تو دو بار ما را بمیراندی و دو بار زنده کردی.،(3). این آیه درباره اهل کفر در رستاخیز است و بیان قول ایشان می‌باشد. علی بن ابراهیم از امام صادق و امام باقر (ع) روایت کرده است که فرمودند، این آیه در رجعت است و مخصوص طایفه‌ای است که پس از مردن، زنده می‌شوند و بازگشت می‌کنند آنگاه می‌میرند و در قیامت زنده می‌شوند،(4) و آیات 243 از سوره بقره و آیه 39 از سوره یونس و... به همین موضوع (رجعت) دلالت دارد. و اما احادیث: الف) امام صادق (ع) می‌فرمایند: ان الرجعة لیست بعامة و هی خاصة لایرجع الا من محض الایمان محضاً او محض الشرک محضاً رجعت همگانی نیست بلکه خاص است و فقط کسانی به دنیا باز می‌گردند که مؤمن خالص یا مشرک محض باشند،(5). ب) در رجعت اولین کسی که زمین بر او شکافته می‌شود، امام حسین (ع) می‌باشد. امام صادق (ع) می‌فرمایند: اول من تنشق الارض عنه و یرجع الی الدنیا الحسین بن علی (ع) نخستین کسی که قبر به روی او شکافته می‌شود و به دنیا برمی‌گردد حسین بن علی (ع) است. و همچنین در آمده است که امام باقر (ع) به بکیربن اعین فرمودند: رسول خدا و علی رجعت خواهند کرد،(6). ج) از حضرت رضا (ع) نقل شده است: مأمون به امام رضا عرض کرد: ای ابالحسن نظر شما درباره رجعت چیست. حضرت فرمودند: حقیقت دارد. در میان امت‌های پیشین نیز وجود داشته است و قرآن از آن سخن به میان آورده و رسول خدا (ص) فرموده است هر چه در امت‌های گذشته بوده در میان ن امت نیز عیناً و مو به مو پیش خواهد آمد،(7). این که در روایت وارد شده است که از عمر دنیا فقط یک روز باقی مانده باشد خدای تعالی آن روز را طولانی می‌کند تا حضرت حجت (عج) ظهور کند: اولاً، این روز از روزهای دنیا است، چون که ظهور آن حضرت و دولت کریمه اهل‌بیت (ع) قبل از قیام قیامت است.ثانیاً، منظور معصوم (ع) از این سخن این است که ظهور حتمی و قطعی است و در مقام تأکید به امر ظهور این مطلب را فرموده است، بدین معنا که امام ظهور خواهند کرد و جای انکاری نیست، اگر از عمر دنیا یک روز مانده باشد. بنابراین مقصود روایت این است که ظهور امام (عج) در روز آخر دنیا اتفاق می‌افتد، بلکه صرفاً در مقام بیان حتمیت ظهور آقا می‌باشد والا بنا بر روایات رجعت و روایات پیرامون وقایع بعد از ظهور امام زمان (عج) بی‌شک دوران ظهور و بعد از آن طولانی خواهد بود خلاصه سخن: 1. رجعت از مسلمات مذهب شیعه می‌باشد و پیرامون آن دلایل متعددی وجود دارد. 2.رجعت یعنی، بعضی از انسان‌هایی که قبل از ظهور امام (عج) از دنیا رفته‌اند به زندگی دنیوی باز می‌گردند، یکی از گروه‌هایی که رجعت می‌کنند، ائمه (ع) می‌باشند. برای مطالعه بیشتر ر. ک به: 1- رجعت از نظر شیعه، نجم‌الدین طبسی 2- رجعت، محمد باقر بهبودی برای آگاهی بیشتر ر. ک به: 1- رجعت از نظر شیعه نجم الدین طبسی 2- رجعت محمد خادمی شیرازی 3- رجعت علامه محمد باقر مجلسی. اصل رجعت ائمه اطهار (ع) از مسلمات است اما آیا همه آن بزرگواران می‌آیند یا منحصر است به حضرت امیر و سیدالشهدا (ع) اختلافی است. برای آگاهی بیشتر ر. ک به: 1- رجعت از نظر شیعه، نجم الدین طبسی 2- رجعت، خادمی شیرازی 3- رجعت، علامه مجلسی 4- شیعه و رجعت، سید محمد میرشاه ولد پی نوشتها: 1.نمل، آیه 83) 2.تفسیر نورالثقلین، ج 4، ص 69، نقل از تفسیر علی بن ابراهیم) 3.غافر، آیه 11) 4.تفسیر لاهیجی، ج 3، ص 900) 5.میزان‌الحکمه، ج 4، ص 1984، ح 6941) 6.میزان‌الحکمه، ج 4، ص 1982، ح 6932 و 6933- سفینةالبحار، ج 3، ص 315) 7. میزان‌الحکمه، ج 4، ح 6927، ص 1980) WWW. eporsesh.com
رجعت به معنی عودت، بازگشت است. در اینجا به معنی بازگشت به سوی دنیا می‌باشد و در اصطلاح معنی رجعت از نظر علما و دانشمندان شیعه چنین است که می‌گویند، پیش از قیام قیامت در ادامه حکومت حضرت مهدی (ع) به ترتیب، دوران رجعت هر یک از ائمه هدا (ع) فرا رسد و جمعی از نیکان بسیار نیک از هر دوران و هم‌چنین بدکاران بسیار بد از هر زمان به دنیا بازگردند. نیکان برای دیدن دولت کریمه اهل‌بیت و رسیدن به آرزوی حکومت عدل و داد و بدکاران از برای عقوبت و عذاب دنیا که سزای اعمال خود را در این دنیا ندیده‌اند. مسأله رجعت امری حتمی است و به وقوع خواهد پیوست و در این باره اسناد و مدارک قرآنی و بیان مفسران که آیات بسیاری را درباره رجعت در مقام تأویل بیان کرده‌اند و هم‌چنین احادیث بسیاری قریب به دویست روایت به طور تواتر در این مورد موجود است به چند مورد از آیات روایات مربوط به رجعت اشاره می‌شود. الف) یَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ فَوْجاً مِمَّنْ یُکَذِّبُ بِآیاتِنا فَهُمْ یُوزَعُونَ روزی که مبعوث گردانیم از هر امتی فوجی از آنها که تکذیب می‌کنند به آیات ما پس ایشان بازداشته خواهند شد،(1). در بعضی از تفاسیر مثل تفسیر علی بن ابراهیم آمده است. مظور از "آیات" در آیه شریفه امیرالمؤمنین و ائمه (ع) است،(2). ب) قالُوا رَبَّنا أَمَتَّنَا اِثْنَتَیْنِ وَ أَحْیَیْتَنَا اِثْنَتَیْنِ. در آن حال کافران گویند پروردگارا تو دو بار ما را بمیراندی و دو بار زنده کردی.،(3). این آیه درباره اهل کفر در رستاخیز است و بیان قول ایشان می‌باشد. علی بن ابراهیم از امام صادق و امام باقر (ع) روایت کرده است که فرمودند، این آیه در رجعت است و مخصوص طایفه‌ای است که پس از مردن، زنده می‌شوند و بازگشت می‌کنند آنگاه می‌میرند و در قیامت زنده می‌شوند،(4) و آیات 243 از سوره بقره و آیه 39 از سوره یونس و... به همین موضوع (رجعت) دلالت دارد. و اما احادیث: الف) امام صادق (ع) می‌فرمایند: ان الرجعة لیست بعامة و هی خاصة لایرجع الا من محض الایمان محضاً او محض الشرک محضاً رجعت همگانی نیست بلکه خاص است و فقط کسانی به دنیا باز می‌گردند که مؤمن خالص یا مشرک محض باشند،(5). ب) در رجعت اولین کسی که زمین بر او شکافته می‌شود، امام حسین (ع) می‌باشد. امام صادق (ع) می‌فرمایند: اول من تنشق الارض عنه و یرجع الی الدنیا الحسین بن علی (ع) نخستین کسی که قبر به روی او شکافته می‌شود و به دنیا برمی‌گردد حسین بن علی (ع) است. و همچنین در آمده است که امام باقر (ع) به بکیربن اعین فرمودند: رسول خدا و علی رجعت خواهند کرد،(6). ج) از حضرت رضا (ع) نقل شده است: مأمون به امام رضا عرض کرد: ای ابالحسن نظر شما درباره رجعت چیست. حضرت فرمودند: حقیقت دارد. در میان امت‌های پیشین نیز وجود داشته است و قرآن از آن سخن به میان آورده و رسول خدا (ص) فرموده است هر چه در امت‌های گذشته بوده در میان ن امت نیز عیناً و مو به مو پیش خواهد آمد،(7). این که در روایت وارد شده است که از عمر دنیا فقط یک روز باقی مانده باشد خدای تعالی آن روز را طولانی می‌کند تا حضرت حجت (عج) ظهور کند: اولاً، این روز از روزهای دنیا است، چون که ظهور آن حضرت و دولت کریمه اهل‌بیت (ع) قبل از قیام قیامت است.ثانیاً، منظور معصوم (ع) از این سخن این است که ظهور حتمی و قطعی است و در مقام تأکید به امر ظهور این مطلب را فرموده است، بدین معنا که امام ظهور خواهند کرد و جای انکاری نیست، اگر از عمر دنیا یک روز مانده باشد. بنابراین مقصود روایت این است که ظهور امام (عج) در روز آخر دنیا اتفاق می‌افتد، بلکه صرفاً در مقام بیان حتمیت ظهور آقا می‌باشد والا بنا بر روایات رجعت و روایات پیرامون وقایع بعد از ظهور امام زمان (عج) بی‌شک دوران ظهور و بعد از آن طولانی خواهد بود خلاصه سخن: 1. رجعت از مسلمات مذهب شیعه می‌باشد و پیرامون آن دلایل متعددی وجود دارد. 2.رجعت یعنی، بعضی از انسان‌هایی که قبل از ظهور امام (عج) از دنیا رفته‌اند به زندگی دنیوی باز می‌گردند، یکی از گروه‌هایی که رجعت می‌کنند، ائمه (ع) می‌باشند. برای مطالعه بیشتر ر. ک به: 1- رجعت از نظر شیعه، نجم‌الدین طبسی 2- رجعت، محمد باقر بهبودی برای آگاهی بیشتر ر. ک به: 1- رجعت از نظر شیعه نجم الدین طبسی 2- رجعت محمد خادمی شیرازی 3- رجعت علامه محمد باقر مجلسی. اصل رجعت ائمه اطهار (ع) از مسلمات است اما آیا همه آن بزرگواران می‌آیند یا منحصر است به حضرت امیر و سیدالشهدا (ع) اختلافی است. برای آگاهی بیشتر ر. ک به: 1- رجعت از نظر شیعه، نجم الدین طبسی 2- رجعت، خادمی شیرازی 3- رجعت، علامه مجلسی 4- شیعه و رجعت، سید محمد میرشاه ولد پی نوشتها: 1.نمل، آیه 83) 2.تفسیر نورالثقلین، ج 4، ص 69، نقل از تفسیر علی بن ابراهیم) 3.غافر، آیه 11) 4.تفسیر لاهیجی، ج 3، ص 900) 5.میزان‌الحکمه، ج 4، ص 1984، ح 6941) 6.میزان‌الحکمه، ج 4، ص 1982، ح 6932 و 6933- سفینةالبحار، ج 3، ص 315) 7. میزان‌الحکمه، ج 4، ح 6927، ص 1980) WWW. eporsesh.com
عنوان سوال:
آیا رجعت از امام حسین (علیه‌السلام) شروع و به امام حسن عسکری (علیه‌السلام) ختم می شود یا غیر این است؟
پاسخ:
رجعت به معنی عودت، بازگشت است. در اینجا به معنی بازگشت به سوی دنیا می‌باشد و در اصطلاح معنی رجعت از نظر علما و دانشمندان شیعه چنین است که می‌گویند، پیش از قیام قیامت در ادامه حکومت حضرت مهدی (ع) به ترتیب، دوران رجعت هر یک از ائمه هدا (ع) فرا رسد و جمعی از نیکان بسیار نیک از هر دوران و همچنین بدکاران بسیار بد از هر زمان به دنیا بازگردند. نیکان برای دیدن دولت کریمه اهل‌بیت و رسیدن به آرزوی حکومت عدل و داد و بدکاران از برای عقوبت و عذاب دنیا که سزای اعمال خود را در این دنیا ندیده‌اند.
مسأله رجعت امری حتمی است و به وقوع خواهد پیوست و در این باره اسناد و مدارک قرآنی و بیان مفسران که آیات بسیاری را درباره رجعت در مقام تأویل بیان کرده‌اند و همچنین احادیث بسیاری قریب به دویست روایت به طور تواتر در این مورد موجود است به چند مورد از آیات روایات مربوط به رجعت اشاره میشود.
الف) یَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ فَوْجاً مِمَّنْ یُکَذِّبُ بِآیاتِنا فَهُمْ یُوزَعُونَ روزی که مبعوث گردانیم از هر امتی فوجی از آنها که تکذیب می‌کنند به آیات ما پس ایشان بازداشته خواهند شد،(1). در بعضی از تفاسیر مثل تفسیر علی بن ابراهیم آمده است. مظور از "آیات" در آیه شریفه امیرالمؤمنین و ائمه (ع) است،(2).
ب) قالُوا رَبَّنا أَمَتَّنَا اِثْنَتَیْنِ وَ أَحْیَیْتَنَا اِثْنَتَیْنِ. در آن حال کافران گویند پروردگارا تو دو بار ما را بمیراندی و دو بار زنده کردی.،(3). این آیه درباره اهل کفر در رستاخیز است و بیان قول ایشان می‌باشد. علی بن ابراهیم از امام صادق و امام باقر (ع) روایت کرده است که فرمودند، این آیه در رجعت است و مخصوص طایفه‌ای است که پس از مردن، زنده می‌شوند و بازگشت می‌کنند آنگاه می‌میرند و در قیامت زنده می‌شوند،(4) و آیات 243 از سوره بقره و آیه 39 از سوره یونس و... به همین موضوع (رجعت) دلالت دارد.
و اما احادیث:
الف) امام صادق (ع) می‌فرمایند: ان الرجعة لیست بعامة و هی خاصة لایرجع الا من محض الایمان محضاً او محض الشرک محضاً رجعت همگانی نیست بلکه خاص است و فقط کسانی به دنیا باز می‌گردند که مؤمن خالص یا مشرک محض باشند،(5).
ب) در رجعت اولین کسی که زمین بر او شکافته میشود، امام حسین (ع) می‌باشد. امام صادق (ع) می‌فرمایند: اول من تنشق الارض عنه و یرجع الی الدنیا الحسین بن علی (ع) نخستین کسی که قبر به روی او شکافته میشود و به دنیا برمی‌گردد حسین بن علی (ع) است. و همچنین در آمده است که امام باقر (ع) به بکیربن اعین فرمودند: رسول خدا و علی رجعت خواهند کرد،(6).
ج) از حضرت رضا (ع) نقل شده است: مأمون به امام رضا عرض کرد: ای ابالحسن نظر شما درباره رجعت چیست. حضرت فرمودند: حقیقت دارد. در میان امتهای پیشین نیز وجود داشته است و قرآن از آن سخن به میان آورده و رسول خدا (ص) فرموده است هر چه در امتهای گذشته بوده در میان ن امت نیز عیناً و مو به مو پیش خواهد آمد،(7).
این که در روایت وارد شده است که از عمر دنیا فقط یک روز باقی مانده باشد خدای تعالی آن روز را طولانی می‌کند تا حضرت حجت (عج) ظهور کند: اولاً، این روز از روزهای دنیا است، چون که ظهور آن حضرت و دولت کریمه اهل‌بیت (ع) قبل از قیام قیامت است.ثانیاً، منظور معصوم (ع) از این سخن این است که ظهور حتمی و قطعی است و در مقام تأکید به امر ظهور این مطلب را فرموده است، بدین معنا که امام ظهور خواهند کرد و جای انکاری نیست، اگر از عمر دنیا یک روز مانده باشد. بنابراین مقصود روایت این است که ظهور امام (عج) در روز آخر دنیا اتفاق می‌افتد، بلکه صرفاً در مقام بیان حتمیت ظهور آقا می‌باشد والا بنا بر روایات رجعت و روایات پیرامون وقایع بعد از ظهور امام زمان (عج) بی‌شک دوران ظهور و بعد از آن طولانی خواهد بود
خلاصه سخن:
1. رجعت از مسلمات مذهب شیعه می‌باشد و پیرامون آن دلایل متعددی وجود دارد.
2.رجعت یعنی، بعضی از انسان‌هایی که قبل از ظهور امام (عج) از دنیا رفته‌اند به زندگی دنیوی باز می‌گردند، یکی از گروه‌هایی که رجعت می‌کنند، ائمه (ع) می‌باشند.
برای مطالعه بیشتر ر. ک به:
1- رجعت از نظر شیعه، نجم‌الدین طبسی
2- رجعت، محمد باقر بهبودی
برای آگاهی بیشتر ر. ک به:
1- رجعت از نظر شیعه نجم الدین طبسی
2- رجعت محمد خادمی شیرازی
3- رجعت علامه محمد باقر مجلسی.
اصل رجعت ائمه اطهار (ع) از مسلمات است اما آیا همه آن بزرگواران می‌آیند یا منحصر است به حضرت امیر و سیدالشهدا (ع) اختلافی است.
برای آگاهی بیشتر ر. ک به:
1- رجعت از نظر شیعه، نجم الدین طبسی
2- رجعت، خادمی شیرازی
3- رجعت، علامه مجلسی
4- شیعه و رجعت، سید محمد میرشاه ولد
پی نوشتها:
1.نمل، آیه 83)
2.تفسیر نورالثقلین، ج 4، ص 69، نقل از تفسیر علی بن ابراهیم)
3.غافر، آیه 11)
4.تفسیر لاهیجی، ج 3، ص 900)
5.میزان‌الحکمه، ج 4، ص 1984، ح 6941)
6.میزان‌الحکمه، ج 4، ص 1982، ح 6932 و 6933- سفینةالبحار، ج 3، ص 315)
7. میزان‌الحکمه، ج 4، ح 6927، ص 1980)
WWW. eporsesh.com
- [سایر] آیا رجعت از امام حسین (علیه‌السلام) شروع و به امام حسن عسکری (علیه‌السلام) ختم می شود یا غیر این است؟
- [سایر] چرا خلفای عباسی امام عسکری علیه‌السلام را در سامرا نگاه می داشتند؟
- [سایر] فضای حاکم بر شهر سامرا هنگام شهادت امام عسکری علیه‌السلام چگونه بود؟
- [سایر] دلیل فرمایش امام حسن عسگری (ع) که ثواب زیارت امام رضا (ع)بیشتر از زیارت امام حسین (ع) است، چیست؟
- [سایر] چرا به امام یازدهم عسکری می گویند؟
- [سایر] چرا دنباله امامان بعد از امام حسین(علیه السلام) از فرزندان و خاندان امام حسن(علیه السلام) شروع نشده است؟
- [سایر] مهمترین کرامت امام عسکری(ع) چی بوده؟
- [سایر] امام حسن عسکری علیه السلام چند بار به زندان افتاد؟
- [سایر] چرا امام حسن عسکری علیه السلام همواره در بند بودند؟
- [سایر] امام حسن عسکری(علیه السلام) با چه کسی ازدواج کردند؟
- [آیت الله بهجت] بعید نیست مستحب بودن اقرار به ولایت امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام در اذان مستحبی، در صورتی که به نیت مطلوب بودن گفته شود، به عبارات مختلفی که در (نهایه) و (فقیه) و (احتجاج) نقل شده است که (اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللّه) و یا (عَلِیٌ اَمیرُ المُؤمِنین) و یا به عبارت (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللّه) باشد، و اما اقرار به ولایت اگرچه در غیر اذان باشد خوب است، پس احتیاج به دلیل مخصوص ندارد؛ و کاملترین عبارتی که در اینجا گفته میشود آن است که اقرار به خلیفه بودن یا وصی بودن حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام و ائمه طاهرین علیهم‌السلام در آن باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] نماز در حرم امامان علیهم‌السلام مستحب، بلکه بهتر از مسجد است و نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام برابر دویست هزار نماز است.
- [آیت الله خوئی] نماز خواندن در حرم امامان (علیهم‌السلام) مستحب، بلکه بهتر از مسجد است و مروی است که نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) برابر دویست هزار نماز است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] برای زنها نماز خواندن در خانه بهتر است و در حدیث شریف از امام جعفر صادق علیه‌السلام آمده است که: (خیر مساجد نساءکم البیوت).
- [آیت الله اردبیلی] نماز خواندن در حرم امامان علیهم‌السلام مستحب و بلکه بهتر از مسجد است و نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام برابر با دویست هزار نماز است.
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من می‌باشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من می‌باشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.
- [آیت الله سیستانی] نماز خواندن در حرم امامان علیهم‌السلام مستحب ، بلکه بهتر از مسجد است ؛ و روایت شده که نماز در حرم مطهّر حضرت امیر المؤمنین علیه‌السلام برابر دویست هزار نماز است .
- [آیت الله اردبیلی] قسم خوردن در معامله اگر راست باشد مکروه است و اگر دروغ باشد، حرام است و طبق بیان امیرمؤمنان علیه‌السلام : (قسم خوردن در معامله، سبب نابودی برکت می‌گردد.)(1)
- [آیت الله اردبیلی] خوب است به امید آن که مطلوب پروردگار باشد، قبر را به اندازه قامت انسان متوسط گود کنند و میّت را در نزدیکترین قبرستان دفن نمایند، مگر آن که قبرستان دورتر از جهتی بهتر باشد؛ مثل آن که افراد خوب در آن جا دفن شده باشند یا مردم برای فاتحه اهل قبور بیشتر به آن جا بروند و نیز بهتر است جنازه را در چند متری قبر، زمین بگذارند و تا سه مرتبه کم کم نزدیک قبر ببرند و در هر مرتبه زمین بگذارند و بردارند و در نوبت چهارم وارد قبر کنند و اگر میّت مرد است، در دفعه سوم به گونه‌ای او را زمین بگذارند که سر او طرف پایین قبر باشد و در دفعه چهارم او را از طرف سر وارد قبر نمایند و اگر زن است، در دفعه سوم به طرف قبله قبر بگذارند و به پهنا وارد قبر کنند و هنگام وارد کردن زن در قبر، پارچهای روی قبر بگیرند و نیز جنازه میت را به آرامی از تابوت بیرون آورند و وارد قبر کنند و دعاهایی را که دستور داده شده، پیش از دفن و موقع دفن بخوانند و بعد از آن که میّت را در قبر گذاشتند، گرههای کفن را باز کنند و صورت میّت را روی خاک بگذارند و بالشی از خاک زیر سر او بسازند و پشت میّت، خشت خام یا کلوخی بگذارند که میّت به پشت برنگردد و پیش از آن که لحد را بپوشانند، دست راست را به شانه راست میّت بزنند و دست چپ را با قوت بر شانه چپ میّت بگذارند و دهان را نزدیک گوش او ببرند و به شدّت حرکتش دهند و سه مرتبه بگویند: (اِسْمَعْ إفْهَمْ یا فُلانَ بْنَ فُلان) و به جای فلان، اسم میّت و پدر او را بگویند؛ مثلاً اگر اسم میّت محمد و اسم پدر او علی است، سه مرتبه بگویند: (اِسْمَعْ إفْهَمْ یا مُحَمَّدَ بْنَ عَلی) و پس از آن بگویند: (هَلْ أنْتَ عَلی الْعَهْدِ الَّذی فارَقْتَنا عَلَیهِ مِنْ شَهادَةِ أنْ لا إلهَ إلاَّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَأنَّ مُحَمَّدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ وَسَیِّدُ النَّبیّینَ وَخاتَمُ الْمُرْسَلینَ وَأنَّ عَلیّا علیه‌السلام أمیرُالْمُؤْمِنینَ وَسَیِّدُ الْوَصیّینَ وَإمامٌ افْتَرَضَ اللّهُ طاعَتَهُ عَلَی الْعالَمینَ وَأنَّ الْحَسَنَ وَالْحُسَیْنَ وَعَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ وَمُحَمَّدَ بْنَ عَلیٍّ وَجَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ وَمُوسَی بْنَ جَعْفَرٍ وَعَلِیَّ بْنَ مُوسی وَمُحَمَّدَ بْنَ عَلیٍّ وَعَلِیَّ بْنَ مُحَمَّدٍ وَالْحَسَنَ بْنَ عَلیٍّ وَالْقائِمَ الْحُجَّةَ المَهْدیَّ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیْهِمْ أئِمَّةُ الْمُؤْمِنینَ وَحُجَجُ اللّهِ عَلَی الْخَلْقِ أجْمَعینَ وَأئِمَّتُکَ أئِمَّةُ هُدیً بِکَ أبْرارٌ یا فُلانَ بْنَ فُلانٍ) و به جای فلان بن فلان، اسم میّت و پدرش را بگوید و بعد ادامه دهد: (إذا أتاکَ الْمَلَکانِ الْمُقَرَّبانِ رَسُولَیْنِ مِنْ عِنْدِ اللّهِ تَبارَکَ وَتَعالی وَسَألاکَ عَنْ رَبِّکَ وَعَنْ نَبِیِّکَ وَعَنْ دینِکَ وَعَنْ کِتابِکَ وَعَنْ قِبْلَتِکَ وَعَنْ أئِمَّتِکَ فَلا تَخَفْ وَلا تَحْزَنْ وَقُلْ فی جَوابِهِما: اللّهُ رَبّی وَمُحَمَّدٌ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم نَبیّی وَالاْءسْلامُ دینی وَالْقُرْآنُ کِتابی وَالْکَعْبَةُ قِبْلَتی وَأمیرُالْمُؤْمِنینَ عَلِیُّ بْنُ أبی طالِبٍ علیه‌السلام إمامی وَالْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ الْمُجْتَبی علیه‌السلام إمامی وَالْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ الْشَّهیدُ بِکَرْبَلاءِ علیه‌السلام إمامی وَعَلِیٌّ زَیْنُ الْعابِدینَ علیه‌السلام إمامی وَمُحَمَّدٌ الْباقِرُ علیه‌السلام إمامی وَجَعْفَرٌ الصّادِقُ علیه‌السلام إمامی وَمُوسَی الْکاظِمُ علیه‌السلام إمامی وَعَلِیٌّ الرِّضا علیه‌السلام إمامی وَمُحَمَّدٌ الْجَوادُ علیه‌السلام إمامی وَعَلِیٌّ الْهادی علیه‌السلام إمامی وَالْحَسَنُ الْعَسْکَریُّ علیه‌السلام إمامی وَالْحُجَّةُ الْمُنْتَظَرُ علیه‌السلام إمامی هؤُلاءِ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیْهِمْ أجْمَعینَ أئِمَّتی وَسادَتی وَقادَتی وَشُفَعائی بِهِمْ أتَوَلّی وَمِنْ أعْدائِهِمْ أتَبَرَّءُ فی الدُّنْیا وَالاْآخِرَةِ ثُمَّ اعْلَمْ یا فُلانَ بْنَ فُلانٍ) و به جای فلان بن فلان، اسم میّت و پدرش را بگوید و سپس ادامه دهد: (أنَّ اللّهَ تَبارَکَ وَتَعالی نِعْمَ الرَّبُ وَأنَّ مَحَمَّدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم نِعْمَ الرَّسُولُ وَأنَّ عَلِیَّ بْنَ أبی طالِبٍ وَأوْلادَهُ الْمَعْصُومینَ الاَْئِمَّةَ الاْءثْنَیْ عَشَرَ نِعْمَ الاْءئِمَّةُ وَأنَّ ما جاءَ بِهِ مُحَمَّدٌ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم حَقٌّ وَأنَّ الْمَوْتَ حَقٌّ وَسُؤالَ مُنْکَرٍ وَنَکیرٍ فی الْقَبْرِ حَقٌّ وَالْبَعْثَ حَقٌّ وَالْنُّشُورَ حَقٌّ وَالصِّراطَ حَقٌّ وَالْمیزانَ حَقٌّ وَتَطایُرَ الْکُتُبِ حَقٌّ وَأنَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ وَالنّارَ حَقٌّ وَأنَّ السّاعَةَ آتِیَةٌ لارَیْبَ فیها وَأنَّ اللّهَ یَبْعَثُ مَنْ فی الْقُبُورِ) و سپس بگوید: (أ فَهِمْتَ یا فُلانُ) و به جای فلان اسم میّت را بگوید، و پس از آن بگوید: (ثَبَّتَکَ اللّهُ بِالْقَولِ الثّابِتِ وَهَداکَ اللّهُ إلی صِراطٍ مُسْتَقیمٍ عَرَّفَ اللّهُ بَیْنَکَ وَبَیْنَ أوْلِیائِکَ فی مُسْتَقَرٍّ مِنْ رَحْمَتَهِ) پس بگوید: (اَللّهُمَّ جافِ الاَْرْضَ عَنْ جَنْبَیْهِ وَاصْعَدْ بِرُوحِهِ إلَیْکَ وَلَقِّهِ مِنْکَ بُرْهانا أللّهُمَّ عَفْوَکَ عَفْوَکَ).
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلا به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام) مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر بواسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.