از کجا بفهمم که فرزندم دارای اعتماد به نفس است؟ آیا خودباوری، نشانه‌هایی دارد؟

خودباوری، نشانه‌هایی دارد که مهم‌ترین آن‌ها چنین است:
1. حس استقلال: در امور شخصی خود (تحصیل، عبادت و...) مستقل عمل می‌کند و به والدین و دیگران وابسته نیست.
2. مسؤولیت‌پذیری: دوست دارد مسؤولیت بپذیرد و از زیر بار مسؤولیت‌های مناسب سن خود، شانه خالی نمی‌کند.
3. انتخابگری: در اموری چون استفاده از پول توجیبی، خرید کفش و لباس و لوازم التحریر و... به انتخاب دست می‌زند.
4. خلاقیت: اهل ابتکار و خلاقیت است و از دست زدن به آزمایش و آفرینش نمی‌ترسد و برای انجام تجربه‌های جدید می‌کوشد.
5. کامیابی تحصیلی: براساس پژوهش‌ها، بین اعتماد به نفس و توانایی یادگیری و در نتیجه کامیابی تحصیلی، رابطه‌ای دو سویه برقرار است.
6. مثبت‌اندیشی و خوش‌بینی: فرزند دارای اعتماد به نفس، بیشتر نقاط مثبت خود را می‌بیند و خوش‌بین است.
7. روابط عمومی قوی: او در دوست‌یابی و حفظ رابطه دوستانه توانمند است و با رفتار خوب، به دیگران احترام می‌گذارد.
8. بروز هیجان‌ها و احساسات: دامنه گسترده‌ای از هیجان‌ها و احساسات (خندیدن، گریستن، ابراز محبت و...) را بروز می‌دهد.
9. کمک به دیگران: آن قدر به توانمندی‌های خود اطمینان دارد که به راحتی به دیگران کمک می‌کند.
10. تصدیق توانمندی‌های خود: به شایستگی‌های خود اعتماد دارد و توانمندی‌های خود را تصدیق می‌کند به این معنا که وقتی از پیشرفت‌هایش تعریف و تمجید می‌کنند، آن را با خشنودی می‌پذیرد و رد نمی‌کند و حتی گاهی به جهت آن توانمندی‌ها، از خود تعریف می‌کند. (1)
11. اثرگذاری: او روابط میان فردی خوبی دارد و می‌تواند بر دوستان و همسالان و اعضای خانواده و حتی معلمان خود اثر بگذارد و در آن‌ها نفوذ کند.
12. خطرجویی (ریسک‌پذیری): او از ریسک نمی‌ترسد و میزان خطر جویی‌اش بالا است. وقتی فعالیتی جدید توجهش را جلب می‌کند، با اطمینان به آن مشغول می‌شود.
13. تحمل ناکامی‌ها: هنگام رو به رو شدن با شکست‌ها (بدون تسلیم شدن) بردباری می‌کند و می‌تواند از آنچه باعث ناکامی‌اش شده، سخن بگوید.
14. انتقادپذیری:او می‌تواند بدون خشم و حالت تدافعی، انتقاد دیگران را بپذیرد.
پی نوشت:
1. والدین باید مراقب باشند که این ویژگی، به صفت ناپسند عجب (خودپسندی) تبدیل نشود. خوب است به فرزند خود بیاموزید که وققتی او را می‌ستایند، بگوید: خداوندا! مرا به آنچه می‌گویند، مؤاخذه مکن و از آنچه گمان می‌کنند، برتر قرارم ده؛ اللهم لا تؤاخذنی بما یقولون و اجعلنی افضل مما یظنون (نهج‌البلاغه، خطبه 193).
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388