یکی از مسائل مهمی که باید پدران و مادران به آن توجه کنند، مسأله ی تنبیه بدنی، و زدن کودکانست، باید سعی کنند، کودک را نزنند، بلکه با حالات روانی و اخلاقی او را سرزنش، و آگاه نمایند، تا دیگر عمل زشت گذشته، را تکرار نکند. روانشناسان کودک، می گویند کودکانی که از پدر و مادر خود کتک می خورند و تنبیه می شوند دچار انحرافات اخلاقی فراوانی می گردند از قبیل : 1- کارها و واقعیت ها را از پدر و مادر پنهان می کنند. 2- حیله گر و چند چهره می شوند. 3- به دروغگوئی و کلک زدن روی می آورند( برای اینکه کتک نخورند.) 4- خشن و شرور و بدبین می شوند. 5- دشمن پدر یا مادر شده و اقدام به کارهای خطرناکی می کنند. 6- کینه توز و انتقام جو می شوند. 7- سعی می کنند به برادران و خواهران خود ظلم و تعدی نمایند. 8- از خانه فرار کرده و به انواع آلودگی ها پناه می برند. مخصوصا در موادری که ، کتک بی جا، یا زیادی، و غیرعادلانه باشد، و کودک علت تنبیه بدنی را نداند، خیلی زود منحرف می شود و تحمل نمی کند(1) شخصی از امام رضا (علیه السلام ) پرسید فرزند بدی دارم و از کودکش شکایت کرد امام پاسخ داد: لا تضر به و اهجره و لا تطل. او را نزن بلکه با کودک قهر کن، اما قهر کردن تو طولانی هم نشود(2)در این دستورالعمل امام، بحث های مهمی در روانشناسی و فن تربیت وجود دارد امام، از تنبیه بدنی کودک، نهی فرمودند، سپس راه حل را در مسائل عاطفی (قهر کردن) و روانی نشان دادند، که پدر قهر کند و مادر واسطه شود و کودک قول بدهد که دیگر کار بد نکند. مخصوصا علی علیه السلام عصبانی شدن را در امور تربیت را بی فایده می داند که بازدن و خشونت نمی شود کودک را عوض کرد ( لا ادب مع غضب ) (3) پی نوشت ها: 1- زندگی و پرورش کودک. ژان پیاژه ص 37 و 43. 2- بحار الانوار ج 23 ص 114 . 3- غررالحکم منبع: کتاب مسئولیت تربیت
تنبیه و زدن کودک چه اثری دارد؟
یکی از مسائل مهمی که باید پدران و مادران به آن توجه کنند، مسأله ی تنبیه بدنی، و زدن کودکانست، باید سعی کنند، کودک را نزنند، بلکه با حالات روانی و اخلاقی او را سرزنش، و آگاه نمایند، تا دیگر عمل زشت گذشته، را تکرار نکند. روانشناسان کودک، می گویند کودکانی که از پدر و مادر خود کتک می خورند و تنبیه می شوند دچار انحرافات اخلاقی فراوانی می گردند از قبیل :
1- کارها و واقعیت ها را از پدر و مادر پنهان می کنند.
2- حیله گر و چند چهره می شوند.
3- به دروغگوئی و کلک زدن روی می آورند( برای اینکه کتک نخورند.)
4- خشن و شرور و بدبین می شوند.
5- دشمن پدر یا مادر شده و اقدام به کارهای خطرناکی می کنند.
6- کینه توز و انتقام جو می شوند.
7- سعی می کنند به برادران و خواهران خود ظلم و تعدی نمایند.
8- از خانه فرار کرده و به انواع آلودگی ها پناه می برند.
مخصوصا در موادری که ، کتک بی جا، یا زیادی، و غیرعادلانه باشد، و کودک علت تنبیه بدنی را نداند، خیلی زود منحرف می شود و تحمل نمی کند(1)
شخصی از امام رضا (علیه السلام ) پرسید فرزند بدی دارم و از کودکش شکایت کرد امام پاسخ داد: لا تضر به و اهجره و لا تطل. او را نزن بلکه با کودک قهر کن، اما قهر کردن تو طولانی هم نشود(2)در این دستورالعمل امام، بحث های مهمی در روانشناسی و فن تربیت وجود دارد امام، از تنبیه بدنی کودک، نهی فرمودند، سپس راه حل را در مسائل عاطفی (قهر کردن) و روانی نشان دادند، که پدر قهر کند و مادر واسطه شود و کودک قول بدهد که دیگر کار بد نکند. مخصوصا علی علیه السلام عصبانی شدن را در امور تربیت را بی فایده می داند که بازدن و خشونت نمی شود کودک را عوض کرد ( لا ادب مع غضب ) (3)
پی نوشت ها:
1- زندگی و پرورش کودک. ژان پیاژه ص 37 و 43.
2- بحار الانوار ج 23 ص 114 .
3- غررالحکم
منبع: کتاب مسئولیت تربیت
- [سایر] آیا تنبیه بدنی، شیوه مناسبی برای اصلاح رفتار نادرست کودکان است؟ لطفاً توضیح دهید تنبیه بدنی کودک، صحیح است یا اشتباه؟
- [سایر] به جای تنبیه بدنی از چه راههایی برای تربیت کودک میتوان استفاده کرد؟
- [سایر] آیا تنبیه بدنی به کودک یاد نمی دهد که رئیس کیست؟
- [سایر] لبخند زدن به روی مومن چه اثری دارد؟
- [سایر] آیا از دیدگاه اسلام کتک زدن کودک به شکل گیری شخصیت او کمک می کند؟
- [آیت الله بهجت] لطفا بفرمایید تنبیه بدنی دانش آموزان، بعد از نصیحت کردن وحرف زدن برای ننوشتن تمرین یا درس نخواندن یا ادب وغیره، صحیح است؟
- [سایر] چنگ زدن کودک 2 ساله امری طبیعی محسوب میشه ؟ با توجه به اینکه از 1 سالگی شروع شده.
- [سایر] در رابطه با شیوه تنبیه تحریمی نه تنبیه بدنی توضیح دهید؟
- [سایر] آیا ترجمه ی صحیح جمله ی (وَ اضرِبُوهُنَّ) در آیه 34 سوره نساء (برانگیختن و به میل آوردن زن برای زندگی کردن است) است یا کتک زدن و تنبیه کردن زن؟
- [سایر] تنبیه زنان ؟؟
- [امام خمینی] درختی که از آب باران یا رطوبت زمین استفاده میکند و به آبیاری احتیاج ندارد، اگر به کارهای دیگر مانند بیل زدن و کود دادن محتاج باشد، معامله مساقات در آن صحیح است، ولی چنانچه آن کارها در زیاد شدن یا خوب شدن میوه اثری نداشته باشد معامله مساقات اشکال دارد.
- [آیت الله اردبیلی] درختی که از آب باران یا رطوبت زمین استفاده میکند و به آبیاری احتیاج ندارد، اگر به کارهای دیگر مانند بیل زدن و کود دادن محتاج باشد، معامله مساقات در آن صحیح است، ولی چنانچه آن کارها در زیاد شدن یا خوب شدن میوه اثری نداشته باشد، معامله مساقات اشکال دارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .درمان کودک باید با اذن ولیّ او باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هر کودک نابالغی مالی را پیدا کند احتیاط واجب آن است که ولی او اعلان نماید و چنانچه تا یک سال صاحب آن پیدا نشد مطابق یکی از دستورهای چهارگانه گذشته، آنچه مطابق مصلحت کودک است عمل می نماید.
- [آیت الله اردبیلی] بر مادر واجب نیست که به نحو رایگان یا با دریافت مزد کودک را شیر دهد، ولی در صورتی که راه تغذیه منحصر به شیر مادر باشد و امکان استفاده از شیر غیر مادر وجود نداشته باشد و یا موجب ضرر و زیان برای کودک شود، بر خود مادر واجب است کودک را شیر بدهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زنی بچهای را با شرایطی که در مسأله (2483) و بعد از آن، گفته خواهد شد شیر دهد، رابطههای رضاعی زیر پدید میآید، این روابط که نسبی آنها موجب محرمیت میشود رضاعی آنها نیز سبب محرمیت میگردد: 1 - آن زن مادر رضاعی کودک میشود. 2 - شوهر آن زن که شیر از اوست، پدر رضاعی کودک میشود. 3 - پدر و مادر آن مرد و اجداد او - اگر چه رضاعی باشند - جدّ و جدّه پدری رضاعی آن کودک میشوند. 4 - پدر و مادر آن زن و اجداد او - اگر چه رضاعی باشند - جدّ و جدّه مادری رضاعی آن کودک میشوند. 5 - پسران - نسبی و رضاعی - آن مرد یا زن، برادران رضاعی کودک و دختران - نسبی و رضاعی - آنها خواهران رضاعی او میشوند. 6 - نوادگان - نسبی و رضاعی - آن مرد یا زن، برادرزادگان و خواهر زادگان رضاعی کودک میشوند. 7 - برادر - نسبی و رضاعی - آن مرد عموی رضاعی و خواهر - نسبی و رضاعی - او عمه رضاعی کودک میشوند. 8 - برادر - نسبی و رضاعی - آن زن دایی رضاعی و خواهر - نسبی و رضاعی - او خاله رضاعی کودک میشوند. 9 - عمو و عمه و دایی و خاله آن مرد - هر چند با واسطه باشند - به ترتیب عمو و عمه و دایی و خاله پدر رضاعی کودک میشوند. 10 - عمو و عمه و دایی و خاله آن زن - هر چند با واسطه باشند - به ترتیب عمو و عمه و دایی و خاله مادر رضاعی کودک میشوند.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که مادر از حقّ حضانت خود بگذرد و به گونهای باشد که حقّ کودک از بین نرود و در تربیت و نگهداری کودک اهمال نشود، پدر نمیتواند او را به حضانت مجبور نماید.
- [آیت الله اردبیلی] (حِضانت) یعنی نگهداری و پرورش کودک حق و تکلیف پدر و مادر است.
- [آیت الله بهجت] دست زدن (کف زدن) در مجالس جشن و سخنرانی جهت تشویق افراد اگر به حد لهو نرسد مانعی ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کودکی از زنا متولد شود. الف: اگر زن و مرد هر دو زنا کار باشند نه آنهااز کودک ارث میبرند ونه کودک از آنهاارث میبرد ب: اگر یکی از آن دو زنا کار باشند ولی دیگری فکر میکرده که حلال است کودک و زانی از همدیگر ارث نمیبرند ولی کودک نسبت به فردی که فکر میکرده حلال است ولد شبهه محسوب میشود و ازیکدیگر ارث میبرند. ج: اگر ولد الزنا ازدواج کند زن و فرزندان او طبق احکام ارث از او ارث میبرند.