خانواده
خانواده، اولین نهاد اجتماعی و کوچکترین واحد تشکیل دهنده جامعه است.
موانع خلاقیت کودکان در خانواده چیست؟
• تأکید بیش از حد والدین برهوش و حافظه کودک: بسیاری از والدین ، ناآگاهانه کودک خود را فقط با هدف تقویت مهارتهای حافظه ای و انباشتن ذهن وی از اطلاعات عمومی ، تربیت و هدایت میکنند و برای حافظه و هوش کودک اهمیتی بیش از حد قائل میشوند. • ایجاد رقابت میان کودکان: رقابت میان کودکان معمولاً وقتی پدید می آید که : o نوعی ارزیابی و رتبه بندی توسط والدین وجود داشته باشد. o پاداش یا جایزه ای در میان باشد. • تأکید افراطی بر جنسیت کودک: تأکید زیاد بر جنسیت کودک و تمایز قائل شدن زیاد میان دختر و پسر یکی از موانع مهم رشد خلاقیت کودکان در برخی از خانواده‌هاست. • قرار دادن قوانین خشک و دست و پا گیر در منزل: بسیاری از والدین برای کودکان خود قوانین و مقررات خشک و محدود کننده‌ای نظیر مقدار ساعتهای درس خواندن در روز ، رأس ساعت معین خوابیدن ، استفاده از لوازم خاص و ... قرار میدهند. • عدم آشنایی والدین با مفهوم واقعی خلاقیت: عدم آگاهی و شناخت برخی والدین از فرایند رشد خلاقیت در کودکان و مطالعه نکردن آنها در این زمینه ، سبب میشود هیچگاه نتوانند برای پرورش و شکوفایی خلاقیت کودک خود برنامه ریزی و اقدام صحیحی نمایند. • انتقاد مکرر از رفتارهای کودک: پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در حدیثی درباره وظایف والدین نسبت به فرزندان می فرمایند : "آنچه را کودک در توان داشته و انجام داده از او بپذیرد، کار طاقت فرسا و سنگین از او نخواهید و او را به گناه و طغیان وادار نکنید." • بیهوده شمردن تخیلات کودک: تخیل کودک اساس خلاقیت اوست و چنانچه تخیلات و رؤیاهای کودک با بی توجهی ، تمسخر یا بیهوده انگاشتن از جانب والدین رو به رو شود، در واقع سرچشمه خلاقیت او خشکانده شده است. • عدم شناسایی علائق درونی کودک: بسیاری از کودکان خصوصاً در سنین پایین ، از علائق و کششهای خود نسبت به موضوعات و پدیده‌های پیرامون اطلاع روشنی ندارند یا این که نمی توانند آن را به زبان بیاورند. این موضوع از موارد بسیار حساس به شمار میرود که باید از همان دوران کودکی مورد توجه والدین قرار گیرد. • عدم وجود حس شوخ طبعی در محیط منزل: شوخ طبعی از شاخصهای مهم خلاقیت به شما ر میرود و وجود حس شوخی و شوخ طبعی در فضای خانواده بسیار حائز اهمیت است، زیرا مستقیماً به رشد خلاقیت کودک کمک میکند. • تحمیل نقش بزرگسال به کودک: بسیاری از والدین علاقه مندند که کودک آنها سریعاً رشد کند و کودکی خود را پشت سر بگذارد. آنها گاهی برای تسریع این امر سعی می کنند با کودک خود همانند بزرگسالان رفتار کنند و به تبع آن از کودک خود توقع ایفای نقشهایی بزرگتر از محدوده سنی آنها را دارند. تحمیل نقشهای کاذب بزرگسالی به کودکان ، روند رشد اجتماعی آنان را مختل میسازد و سبب پدید آمدن رفتارهای نابهنجار و تصنعی در آنها میشود و همین امر باعث از بین رفتن بسیاری از استعدادهای خلاق دوران کودکی میگردد.
• تأکید بیش از حد والدین برهوش و حافظه کودک: بسیاری از والدین ، ناآگاهانه کودک خود را فقط با هدف تقویت مهارتهای حافظه ای و انباشتن ذهن وی از اطلاعات عمومی ، تربیت و هدایت میکنند و برای حافظه و هوش کودک اهمیتی بیش از حد قائل میشوند. • ایجاد رقابت میان کودکان: رقابت میان کودکان معمولاً وقتی پدید می آید که : o نوعی ارزیابی و رتبه بندی توسط والدین وجود داشته باشد. o پاداش یا جایزه ای در میان باشد. • تأکید افراطی بر جنسیت کودک: تأکید زیاد بر جنسیت کودک و تمایز قائل شدن زیاد میان دختر و پسر یکی از موانع مهم رشد خلاقیت کودکان در برخی از خانواده‌هاست. • قرار دادن قوانین خشک و دست و پا گیر در منزل: بسیاری از والدین برای کودکان خود قوانین و مقررات خشک و محدود کننده‌ای نظیر مقدار ساعتهای درس خواندن در روز ، رأس ساعت معین خوابیدن ، استفاده از لوازم خاص و ... قرار میدهند. • عدم آشنایی والدین با مفهوم واقعی خلاقیت: عدم آگاهی و شناخت برخی والدین از فرایند رشد خلاقیت در کودکان و مطالعه نکردن آنها در این زمینه ، سبب میشود هیچگاه نتوانند برای پرورش و شکوفایی خلاقیت کودک خود برنامه ریزی و اقدام صحیحی نمایند. • انتقاد مکرر از رفتارهای کودک: پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در حدیثی درباره وظایف والدین نسبت به فرزندان می فرمایند : "آنچه را کودک در توان داشته و انجام داده از او بپذیرد، کار طاقت فرسا و سنگین از او نخواهید و او را به گناه و طغیان وادار نکنید." • بیهوده شمردن تخیلات کودک: تخیل کودک اساس خلاقیت اوست و چنانچه تخیلات و رؤیاهای کودک با بی توجهی ، تمسخر یا بیهوده انگاشتن از جانب والدین رو به رو شود، در واقع سرچشمه خلاقیت او خشکانده شده است. • عدم شناسایی علائق درونی کودک: بسیاری از کودکان خصوصاً در سنین پایین ، از علائق و کششهای خود نسبت به موضوعات و پدیده‌های پیرامون اطلاع روشنی ندارند یا این که نمی توانند آن را به زبان بیاورند. این موضوع از موارد بسیار حساس به شمار میرود که باید از همان دوران کودکی مورد توجه والدین قرار گیرد. • عدم وجود حس شوخ طبعی در محیط منزل: شوخ طبعی از شاخصهای مهم خلاقیت به شما ر میرود و وجود حس شوخی و شوخ طبعی در فضای خانواده بسیار حائز اهمیت است، زیرا مستقیماً به رشد خلاقیت کودک کمک میکند. • تحمیل نقش بزرگسال به کودک: بسیاری از والدین علاقه مندند که کودک آنها سریعاً رشد کند و کودکی خود را پشت سر بگذارد. آنها گاهی برای تسریع این امر سعی می کنند با کودک خود همانند بزرگسالان رفتار کنند و به تبع آن از کودک خود توقع ایفای نقشهایی بزرگتر از محدوده سنی آنها را دارند. تحمیل نقشهای کاذب بزرگسالی به کودکان ، روند رشد اجتماعی آنان را مختل میسازد و سبب پدید آمدن رفتارهای نابهنجار و تصنعی در آنها میشود و همین امر باعث از بین رفتن بسیاری از استعدادهای خلاق دوران کودکی میگردد.
پاسخ:
• تأکید بیش از حد والدین برهوش و حافظه کودک: بسیاری از والدین ، ناآگاهانه کودک خود را فقط با هدف تقویت مهارتهای حافظه ای و انباشتن ذهن وی از اطلاعات عمومی ، تربیت و هدایت میکنند و برای حافظه و هوش کودک اهمیتی بیش از حد قائل میشوند.
• ایجاد رقابت میان کودکان: رقابت میان کودکان معمولاً وقتی پدید می آید که :
o نوعی ارزیابی و رتبه بندی توسط والدین وجود داشته باشد.
o پاداش یا جایزه ای در میان باشد.
• تأکید افراطی بر جنسیت کودک: تأکید زیاد بر جنسیت کودک و تمایز قائل شدن زیاد میان دختر و پسر یکی از موانع مهم رشد خلاقیت کودکان در برخی از خانواده‌هاست.
• قرار دادن قوانین خشک و دست و پا گیر در منزل: بسیاری از والدین برای کودکان خود قوانین و مقررات خشک و محدود کننده‌ای نظیر مقدار ساعتهای درس خواندن در روز ، رأس ساعت معین خوابیدن ، استفاده از لوازم خاص و ... قرار میدهند.
• عدم آشنایی والدین با مفهوم واقعی خلاقیت: عدم آگاهی و شناخت برخی والدین از فرایند رشد خلاقیت در کودکان و مطالعه نکردن آنها در این زمینه ، سبب میشود هیچگاه نتوانند برای پرورش و شکوفایی خلاقیت کودک خود برنامه ریزی و اقدام صحیحی نمایند.
• انتقاد مکرر از رفتارهای کودک: پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در حدیثی درباره وظایف والدین نسبت به فرزندان می فرمایند : "آنچه را کودک در توان داشته و انجام داده از او بپذیرد، کار طاقت فرسا و سنگین از او نخواهید و او را به گناه و طغیان وادار نکنید."
• بیهوده شمردن تخیلات کودک: تخیل کودک اساس خلاقیت اوست و چنانچه تخیلات و رؤیاهای کودک با بی توجهی ، تمسخر یا بیهوده انگاشتن از جانب والدین رو به رو شود، در واقع سرچشمه خلاقیت او خشکانده شده است.
• عدم شناسایی علائق درونی کودک: بسیاری از کودکان خصوصاً در سنین پایین ، از علائق و کششهای خود نسبت به موضوعات و پدیده‌های پیرامون اطلاع روشنی ندارند یا این که نمی توانند آن را به زبان بیاورند. این موضوع از موارد بسیار حساس به شمار میرود که باید از همان دوران کودکی مورد توجه والدین قرار گیرد.
• عدم وجود حس شوخ طبعی در محیط منزل: شوخ طبعی از شاخصهای مهم خلاقیت به شما ر میرود و وجود حس شوخی و شوخ طبعی در فضای خانواده بسیار حائز اهمیت است، زیرا مستقیماً به رشد خلاقیت کودک کمک میکند.
• تحمیل نقش بزرگسال به کودک: بسیاری از والدین علاقه مندند که کودک آنها سریعاً رشد کند و کودکی خود را پشت سر بگذارد. آنها گاهی برای تسریع این امر سعی می کنند با کودک خود همانند بزرگسالان رفتار کنند و به تبع آن از کودک خود توقع ایفای نقشهایی بزرگتر از محدوده سنی آنها را دارند. تحمیل نقشهای کاذب بزرگسالی به کودکان ، روند رشد اجتماعی آنان را مختل میسازد و سبب پدید آمدن رفتارهای نابهنجار و تصنعی در آنها میشود و همین امر باعث از بین رفتن بسیاری از استعدادهای خلاق دوران کودکی میگردد.
- [سایر] چگونه خلاقیت کودکان از بین میرود؟
- [سایر] چگونه خلاقیت و تخیل را در کودکان پرورش دهیم؟
- [سایر] وظیفه والدین در مقابل کودکان تازه وارد به خانواده چیست؟
- [سایر] چرا حضرت امام حسین(علیه السلام) با خانواده و زنان و کودکان خود به کربلا عزیمت نمودند؟
- [سایر] راهکارهایی مناسب برای تقویت خلاقیت بیان کنید.
- [سایر] موانع استجابت دعا کداماند؟
- [سایر] موانع پذیرش حق چیست؟
- [سایر] موانع سعادت چیست؟
- [سایر] چه رابطه ای بین معنویت و خلاقیت وجود دارد؟
- [سایر] چه رابطه ای بین معرفت خدا و خلاقیت وجود دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] باید برای تیمم، موانع را از اعضای تیمم برطرف کند و اگر انگشتری در دست دارد بیرون آورد، همچنین اگر موی پیش سر روی پیشانی افتاده آن را باید کنار زند، حتی اگر احتمال قابل توجهی می دهد که مانعی در کار باشد باید جستجو نماید.
- [آیت الله اردبیلی] بازگشت حقّ حضانت منحصر به موردی که در مسأله قبل گفته شد، نمیباشد؛ بلکه چنانچه حقّ حضانت به سبب سوء اخلاق، عدم توانایی جسمی به سبب مریضی و مانند آن، از کسی سلب شود، پس از آن که این موانع برطرف شد، مثلاً دارای اخلاق نیک گردید یا توانایی حضانت طفل را پیدا نمود، حقّ حضانت به وی باز میگردد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر لباسهای کوچک نمازگزار مثل عرقچین و جوراب که نمی شود با انها عورت را پوشانید نجس باشد چنانچه سایر موانع لباس نمازگزار در ان نباشد مثل این که از مردار یا نجس العین یا حیوان حرام گوشت باشد نماز با ان صحیح است و نیز اگر با انگشتری نجس نماز بخواند اشکال ندارد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] همه شرائطی که در امام جماعت لازم است باید در امام جمعه هم باشد مانند: عقل، ایمان، حلال زادگی و عدالت. ولی امامت کودکان و زنان در نماز جمعه جائز نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] همة شرائطی که در امام جماعت لازم است باید در امام جمعه هم باشد مانند عقل ، ایمان حلال زادگی و عدالت . ولی امامت کودکان و زنان در نماز جمعه جائز نیست اگر چه در نمازهای دیگر برای خودشان جائز است .
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که حیوان را ذبح می کند می تواند مرد باشد یا زن یا بچه نابالغی که دستورات ذبح را می داند، ولی بهتر است تا دسترسی به مرد باشد زنان و کودکان را معاف دارند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زن نماز را از اول وقت تاخیر بیندازد و به اندازه خواندن یک نماز واجد شرایط و فاقد موانع صحت به حسب حال خودش بگذرد و حایض شود قضای ان نماز بر او واجب است و همچنین است بنابر احتیاط واجب اگر به مقدار نماز با طهارت از حدث هر چند با تیمم وقت داشته باشد اگر چه متمکن از داشتن بعضی از شرایط مانند ساتر و طهارت از خبث نباشد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنان می توانند در نماز جمعه شرکت کنند و نمازشان صحیح است و مجزی از نماز ظهر است اما به تنهایی (بدون شرکت مردان) نمی توانند نماز جمعه تشکیل دهند چنانکه نمی توانند مکمل عدد لازم 5 نفر هم باشند، زیرا نماز جمعه با شرکت مردان منعقد می شود. _______ 1 پیرامون شرائط، موانع، مبطلات، خلل، شک، سهو و غیره به فصل مربوط به نماز جماعت مراجعه شود. _______
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که تصمیم دارد ده روز در محلی بماند به طوری که برای ایجاد شرایط ماندن و رفع موانع آن اقدام میکند؛ هر چند احتمال عقلائی بدهد که نتواند بماند، باید نماز را تمام بخواند؛ بلی اگر تصمیم دارد چنانچه مقدّمات اقامت فراهم شد ده روز بماند و برای ایجاد مقدّمات اقدام نمیکند، چنانچه اطمینان داشته باشد که مقدّمات فراهم میشود و عملاً ده روز میماند، نمازش تمام است، وگرنه باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی چیزی از آنچه را که گذشت انجام دهد ، در حالی که عقیده قطعی داشته که روزه را باطل نمیکند ، کفاره بر او واجب نیست . وهمچنین است کسی که نمیدانسته روزه بر او واجب است ، مانند کودکان در اوائل بلوغ . کفاره روزه :