انگیزه و خلاقیت کودک زمانی از میان میرود که از ارزیابی، جایزه و رقابت به طرز غلطی استفاده شود و یا هنگامی که موارد انتخاب خیلی محدود باشد. چهار روش برای کشتن خلاقیت : - ارزیابی: صرفا در انتظار ارزیابی بودن، خلاقیت کودک را تضعیف می کند . - پاداش: اعتقاد به نیروی مثبت پاداش در قلب جامعه ما جای گرفته است، اکثر مردم بر این اعتقاد هستند که پاداش در مقابل یک رفتار موجب بهبود آن رفتار میشود، اما دقیقا چنین نیست، جالب توجه آنکه پژوهشگران دریافتهاند برای کارهایی که خیلی ساده هستند(مانند دنبال کردن راه مستقیم و آسان در معمای پر پیچ وخم) پاداش کمک میکند تا مردم سریعتر و بهتر کار را انجام بدهند، اما برای کارهایی که نیازمند بصیرت و حل مسائل پیچیده است، پاداش مانع کار می شود . - رقابت: رقابت خیلی پیچیدهتر از ارزیابی یا پاداش به تنهایی است؛ زیرا شامل هر دو آنها میشود. غالبا رقابت زمانی به وجود میآید که مردم احساس کنند کار آنها در مقابل دیگران مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت و به بهترین آنها پاداش داده خواهد شد. این یک واقعیت زندگی روزمره است و متاسفانه میتواند خلاقیت را از بین ببرد . - محدود کردن انتخاب: آنچه که تفاوتها را به وجود میآورد، فقط به خاطر محدودیتهایی که به کودکان داده میشود نیست، بلکه طرز دادن این محدودیتها مهم است . اگر کودکان احساس کنند تحت کنترل هستند، انگیزه و خلاقیت آنها آسیب میبیند . در هر حال اگر محدودیتها به طرقی اعمال شود که باعث شود که کودکان احساس کنند با تحمیل خودشان بر طبق آن محدودیتها عمل میکند، اثرات مخرب بر روی خلاقیت و انگیزه ممکن است به حداقل برسد . زنده نگاه داشتن خلاقیت در منزل : به کودکانتان آزادی دهید به آنها به عنوان یک فرد احترام بگذارید، از نظر عاطفی در حد اعتدال به آنها نزدیک شوید و بر روی ارزشهای اخلاقی و قوانین خاص تاکید کنند. منزل را به صورت محلی در آورید که در آن: اقتدار مورد سوال قرار گیرد، فعالیت بازی و خنده و فانتزی به مقدار زیاد وجود داشته باشد و شما و کودکانتان بر اساس عادت سعی کنید کارها را به روشهای جدید و جالب انجام دهید .
انگیزه و خلاقیت کودک زمانی از میان میرود که از ارزیابی، جایزه و رقابت به طرز غلطی استفاده شود و یا هنگامی که موارد انتخاب خیلی محدود باشد. چهار روش برای کشتن خلاقیت :
- ارزیابی: صرفا در انتظار ارزیابی بودن، خلاقیت کودک را تضعیف می کند .
- پاداش: اعتقاد به نیروی مثبت پاداش در قلب جامعه ما جای گرفته است، اکثر مردم بر این اعتقاد هستند که پاداش در مقابل یک رفتار موجب بهبود آن رفتار میشود، اما دقیقا چنین نیست، جالب توجه آنکه پژوهشگران دریافتهاند برای کارهایی که خیلی ساده هستند(مانند دنبال کردن راه مستقیم و آسان در معمای پر پیچ وخم) پاداش کمک میکند تا مردم سریعتر و بهتر کار را انجام بدهند، اما برای کارهایی که نیازمند بصیرت و حل مسائل پیچیده است، پاداش مانع کار می شود .
- رقابت: رقابت خیلی پیچیدهتر از ارزیابی یا پاداش به تنهایی است؛ زیرا شامل هر دو آنها میشود. غالبا رقابت زمانی به وجود میآید که مردم احساس کنند کار آنها در مقابل دیگران مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت و به بهترین آنها پاداش داده خواهد شد. این یک واقعیت زندگی روزمره است و متاسفانه میتواند خلاقیت را از بین ببرد .
- محدود کردن انتخاب: آنچه که تفاوتها را به وجود میآورد، فقط به خاطر محدودیتهایی که به کودکان داده میشود نیست، بلکه طرز دادن این محدودیتها مهم است . اگر کودکان احساس کنند تحت کنترل هستند، انگیزه و خلاقیت آنها آسیب میبیند . در هر حال اگر محدودیتها به طرقی اعمال شود که باعث شود که کودکان احساس کنند با تحمیل خودشان بر طبق آن محدودیتها عمل میکند، اثرات مخرب بر روی خلاقیت و انگیزه ممکن است به حداقل برسد .
زنده نگاه داشتن خلاقیت در منزل :
به کودکانتان آزادی دهید به آنها به عنوان یک فرد احترام بگذارید، از نظر عاطفی در حد اعتدال به آنها نزدیک شوید و بر روی ارزشهای اخلاقی و قوانین خاص تاکید کنند. منزل را به صورت محلی در آورید که در آن: اقتدار مورد سوال قرار گیرد، فعالیت بازی و خنده و فانتزی به مقدار زیاد وجود داشته باشد و شما و کودکانتان بر اساس عادت سعی کنید کارها را به روشهای جدید و جالب انجام دهید .
- [سایر] موانع خلاقیت کودکان در خانواده چیست؟
- [سایر] چگونه خلاقیت و تخیل را در کودکان پرورش دهیم؟
- [سایر] راهکارهایی مناسب برای تقویت خلاقیت بیان کنید.
- [سایر] چه رابطه ای بین معنویت و خلاقیت وجود دارد؟
- [سایر] چه رابطه ای بین معرفت خدا و خلاقیت وجود دارد؟
- [سایر] مشاهده آیات الهی چه نقشی در خلاقیت ذهن دارد؟
- [سایر] فرق خلاقیت با هوش چیست و آیا می شود ذهن را خلاق بکنیم و چگونه؟
- [سایر] فرق خلاقیت با هوش چیست و آیا میشود ذهن را خلاق بکنیم و چگونه؟
- [سایر] راهکارهایی بفرمایید که خلاق باشیم و توان بروز خلاقیت خود را بصورت گسترده داشته باشیم؟
- [سایر] ماهیت و چیستی خیال از دیدگاه روانشناسی جدید و مکانیسم آن در انسان و کارکردهای آن و رابطه آن با هنر و خلاقیت چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] همة شرائطی که در امام جماعت لازم است باید در امام جمعه هم باشد مانند عقل ، ایمان حلال زادگی و عدالت . ولی امامت کودکان و زنان در نماز جمعه جائز نیست اگر چه در نمازهای دیگر برای خودشان جائز است .
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که حیوان را ذبح می کند می تواند مرد باشد یا زن یا بچه نابالغی که دستورات ذبح را می داند، ولی بهتر است تا دسترسی به مرد باشد زنان و کودکان را معاف دارند.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی چیزی از آنچه را که گذشت انجام دهد ، در حالی که عقیده قطعی داشته که روزه را باطل نمیکند ، کفاره بر او واجب نیست . وهمچنین است کسی که نمیدانسته روزه بر او واجب است ، مانند کودکان در اوائل بلوغ . کفاره روزه :
- [آیت الله اردبیلی] به طور کلّی سرگرمیهای گوناگون اگر همراه با کار حرام یا مستلزم حرام نباشند، اشکال ندارد؛ بنابر این گوشدادن و دیدن برنامههای سینما، تئاتر، رادیو، تلویزیون، ماهواره و مانند آن، چنانچه مستلزم فساد افکار و اخلاق فرد یا جامعه و یا ترویج باطل نباشد، اشکال ندارد؛ ولی باید مواظب باشند مانع از کارهای واجب و مهم نشود و مخصوصا نسبت به کودکان دقّت بیشتری اعمال گردد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر ولیّ بچه مال او را اجاره دهد، یا چیزی را برای او اجاره کند، یا خود او را اجیر دیگری نماید، یا برای او اجیری بگیرد، اشکال ندارد، البتّه اگر ولیّ بچه پدر یا جدّ پدری وی باشد، در صورتی میتواند برای بچه عقد اجاره منعقد کند که این اجاره مفسدهای برای بچه نداشته باشد و در سایر اولیاء، همچون حاکم شرع و وصیّ و قیّم کودکان در صورتی اجاره آنها برای کودک صحیح است که این اجاره برای کودک مصلحت داشته باشد و اگر شرط مفسده نداشتن یا مصلحت داشتن رعایت شود، کودک پس از بلوغ نیز نمیتواند اجاره را به هم بزند.