فاضل هندی که بوده و چه ویژگی هایی داشته است؟
بهاء الدین محمد تاج الدین معروف به فاضل هندی یکی از دانشمندان به نام شیعه در قرن دوازدهم هجری است. فاضل در کلیه علوم و فنون اسلامی استادی ماهر و دانشمندی محقق و مجتهدی کامل بود. در سال 1062 متولد شد و قسمتی از دوران کودکی و نوجوانی را در هندوستان سپری نمود سپس تمام سنوات عمرش در دار العلم اصفهان سپری شد. وی نزد پدر خویش و امثال محقق خوانساری و محقق سبزواری و علامه مجلسی و دیگر اعلام بزرگ سالها بهره مند بود و به واسطه نبوغ فکری و استاد خدادادی در نوجوانی به درجه اجتهاد نائل گشت و خود مدرسی کامل و مؤلفی جامع و محققی بی مانند گردید. (تاج الدین حسن پدر فاضل هندی که خود از اجله علما است از مرحوم ملا حسین علی شوشتری و او از ملا عبد الله شوشتری تا برسد به علی بن بابویه قمی یکی پس از دیگری به ترتیب اجازه روایت دارند). بیننده عزیز: تمام علمای اعلام و صاحب تراجم علما فاضل هندی را به عنوان دانشمندی محقق و علامه فاضل و شخصیتی بی نظیر در عصر خویش معرفی ساخته اند. صاحب روضات می نویسد: فاضل از دانشمندان اواخر عهد صفوی است که در علوم رسمی و حکمت و فنون دینی اصلی و فرعی استادی به نام بود، و بر اثر نیروی خدادادی که داشت بر مخالفان در خصوص امامت و مراتب آن مناظره داشت و قصه های عجیبی از مناظرات او سر زبانها است. فاضل قبل از بیست سالگی به نوشتن کتب و رسائل و حواشی و تعلیقات در علوم ادبی و اصولی مشغول گشت. او اثر ارزنده ای به نام کشف اللثام در قواعد احکام دارد. کشف اللثام فقهی است استدلالی در شرح قواعد علامه که مرحوم سید علی طباطبائی صاحب ریاض المسائل با استفاده از فقه فاضل کتاب فقهی خویش را در ابواب مختلف نیکو و استوار ساخت. فاضل آثار دیگری به نام مناهج السویه در فقه، ملخص و تلخیص، تفسیری کبیر و مبسوط و چند جلد رسائل مختلف در عبادات، تفسیر جامعی به نام بحر مواج نیز از خویش به جا گذاشت. فاضل فضل ادبی خود را در شرح بر قصیده سید حمیری به اثبات رسانید، و رسائلی در حکمت و کلام و نجوم و هیئت و ریاضیات نیز به رشته تحریر برد. نتیجه آنکه فاضل کسی است که در فقه و اصول و تفسیر و حدیث، رجال و حکمت، فلسفه و کلام و منطق، تاریخ و جغرافیا، ریاضیات و هیئت و نجوم، ادبیات عرب و عجم و غیره مهارت داشته باشد و تصنیفات او نیز متقن و استوار باشد، آنگونه که کشف اللثام قوت قلب صاحب جواهر بود که فرمود: اگر کشف اللثام نبود جواهر نبود. دوران زندگی این دانشمند بزرگ و شخصیت علمی کم نظیر مواجه شد با فتنه و آشوب افغانها و کشت و کشتارهای بی رحمانه مسلمانان بی دفاع و اضطراب و ناراحتی مردم و علمای اعلام و از هم پاشیده شدن حوزه چندین ساله اصفهان و نقل مکان علما و افاضل به سایر بلاد ایران، که سرانجام فاضل عزیز ما رمضان سال 1137 را به پایان نبرد و در فتنه افغان پس از شبهای احیاء از کثرت اندوه جهان فانی را وداع نمود. قبر فاضل هندی و علامه خواجوئی و فاضل نائینی در اصفهان نزدیک تخت فولاد زیارتگاه است.
عنوان سوال:

فاضل هندی که بوده و چه ویژگی هایی داشته است؟


پاسخ:

بهاء الدین محمد تاج الدین معروف به فاضل هندی یکی از دانشمندان به نام شیعه در قرن دوازدهم هجری است. فاضل در کلیه علوم و فنون اسلامی استادی ماهر و دانشمندی محقق و مجتهدی کامل بود. در سال 1062 متولد شد و قسمتی از دوران کودکی و نوجوانی را در هندوستان سپری نمود سپس تمام سنوات عمرش در دار العلم اصفهان سپری شد. وی نزد پدر خویش و امثال محقق خوانساری و محقق سبزواری و علامه مجلسی و دیگر اعلام بزرگ سالها بهره مند بود و به واسطه نبوغ فکری و استاد خدادادی در نوجوانی به درجه اجتهاد نائل گشت و خود مدرسی کامل و مؤلفی جامع و محققی بی مانند گردید.
(تاج الدین حسن پدر فاضل هندی که خود از اجله علما است از مرحوم ملا حسین علی شوشتری و او از ملا عبد الله شوشتری تا برسد به علی بن بابویه قمی یکی پس از دیگری به ترتیب اجازه روایت دارند). بیننده عزیز: تمام علمای اعلام و صاحب تراجم علما فاضل هندی را به عنوان دانشمندی محقق و علامه فاضل و شخصیتی بی نظیر در عصر خویش معرفی ساخته اند.
صاحب روضات می نویسد: فاضل از دانشمندان اواخر عهد صفوی است که در علوم رسمی و حکمت و فنون دینی اصلی و فرعی استادی به نام بود، و بر اثر نیروی خدادادی که داشت بر مخالفان در خصوص امامت و مراتب آن مناظره داشت و قصه های عجیبی از مناظرات او سر زبانها است. فاضل قبل از بیست سالگی به نوشتن کتب و رسائل و حواشی و تعلیقات در علوم ادبی و اصولی مشغول گشت. او اثر ارزنده ای به نام کشف اللثام در قواعد احکام دارد. کشف اللثام فقهی است استدلالی در شرح قواعد علامه که مرحوم سید علی طباطبائی صاحب ریاض المسائل با استفاده از فقه فاضل کتاب فقهی خویش را در ابواب مختلف نیکو و استوار ساخت. فاضل آثار دیگری به نام مناهج السویه در فقه، ملخص و تلخیص، تفسیری کبیر و مبسوط و چند جلد رسائل مختلف در عبادات، تفسیر جامعی به نام بحر مواج نیز از خویش به جا گذاشت. فاضل فضل ادبی خود را در شرح بر قصیده سید حمیری به اثبات رسانید، و رسائلی در حکمت و کلام و نجوم و هیئت و ریاضیات نیز به رشته تحریر برد. نتیجه آنکه فاضل کسی است که در فقه و اصول و تفسیر و حدیث، رجال و حکمت، فلسفه و کلام و منطق، تاریخ و جغرافیا، ریاضیات و هیئت و نجوم، ادبیات عرب و عجم و غیره مهارت داشته باشد و تصنیفات او نیز متقن و استوار باشد، آنگونه که کشف اللثام قوت قلب صاحب جواهر بود که فرمود: اگر کشف اللثام نبود جواهر نبود. دوران زندگی این دانشمند بزرگ و شخصیت علمی کم نظیر مواجه شد با فتنه و آشوب افغانها و کشت و کشتارهای بی رحمانه مسلمانان بی دفاع و اضطراب و ناراحتی مردم و علمای اعلام و از هم پاشیده شدن حوزه چندین ساله اصفهان و نقل مکان علما و افاضل به سایر بلاد ایران، که سرانجام فاضل عزیز ما رمضان سال 1137 را به پایان نبرد و در فتنه افغان پس از شبهای احیاء از کثرت اندوه جهان فانی را وداع نمود. قبر فاضل هندی و علامه خواجوئی و فاضل نائینی در اصفهان نزدیک تخت فولاد زیارتگاه است.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین