شجاعت و دلیری (پُردلی) شجاعت و دلیری ضد تهوّر و جُبن است، و بسیار پسندیده و موجب سرفرازی و کمال و تمجید است و قوّه ی غضب از قوّه ی عاقله اطاعت می کند و نفس بر امور سخت و دشوار وادار می شود. هر کسی که فاقد شجاعت باشد از مردانگی به دور و به بعضی از زنان شبیه است. خداوند تبارک و تعالی می فرماید: (أَشِدّاءُ عَلَی الْکُفّارِ)[1]؛ یاران خوب پیامبر(صلی الله علیه وآله) با کافران سخت برخورد و شدیدند. و به نبی اکرم(صلی الله علیه وآله) می فرماید: (وَ اغْلُظْ عَلَیْهِمْ)؛[2] بر کفار سخت گیر باش. علی(علیه السلام) می فرماید: المؤمن نفسه اصلب من الصلد[3]؛ دل مؤمن از سنگ سخت تر است. امام صادق(علیه السلام) می فرماید: المؤمن اصلب من الجبل اذالجبل یستقل و المؤمن لا یستقلّ[4]؛ انسان با ایمان، از کوه استوارتر و سخت تر است؛ زیرا از کوه می توان چیزی کند، ولی از دین مؤمن چیزی گرفته نمی شود. امیرالمؤمنین(علیه السلام) در ضمن یکی از گفتارش می فرماید: (وَ الَّذِی نَفْسُ ابْنِ أَبِی طَالِب بِیَدِهِ لَأَلْفُ ضَرْبَة بِالسَّیْفِ أَهْوَنُ عَلَیَّ مِنْ مِیتَة عَلَی الْفِرَاشِ فِی غَیْرِ طَاعَةِ اللهِ)؛[5] سوگند به آن خدایی که جان پسر ابی طالب به دست اوست، هر آینه هزار ضربت شمشیر بر من آسان تر از مردن در رختخواب، در غیر طاعت خداست. و در نامه ی عثمان بن حنیف می فرماید: (وَ اللهِ لَوْ تَظَاهَرَتِ الْعَرَبُ عَلَی قِتَالِی لَمَا وَلَّیْتُ عَنْهَا)؛[6] به خدا سوگند اگر تمام عرب بر جنگ با من پشت به هم دهد از ایشان رو برنگردانم. پی نوشتها: [1]. سوره ی فتح، آیه ی 29. [2]. سوره ی توبه، آیه ی 73. [3]. معراج السعاده، ج 1، ص 195. [4]. معراج السعاده، ج 1، ص 195. [5]. نهج البلاغه، ج 1، ص 271. [6]. نهج البلاغه، ج 2، ص 962. منبع: سید محمد علی جزایری (آل غفور)،دروس اخلاق اسلامی، مرکز مطالعات و پژوهش های فرهنگی حوزه علمیه
شجاعت و دلیری (پُردلی)
شجاعت و دلیری ضد تهوّر و جُبن است، و بسیار پسندیده و موجب سرفرازی و کمال و تمجید است و قوّه ی غضب از قوّه ی عاقله اطاعت می کند و نفس بر امور سخت و دشوار وادار می شود. هر کسی که فاقد شجاعت باشد از مردانگی به دور و به بعضی از زنان شبیه است. خداوند تبارک و تعالی می فرماید:
(أَشِدّاءُ عَلَی الْکُفّارِ)[1]؛ یاران خوب پیامبر(صلی الله علیه وآله) با کافران سخت برخورد و شدیدند.
و به نبی اکرم(صلی الله علیه وآله) می فرماید:
(وَ اغْلُظْ عَلَیْهِمْ)؛[2] بر کفار سخت گیر باش.
علی(علیه السلام) می فرماید:
المؤمن نفسه اصلب من الصلد[3]؛ دل مؤمن از سنگ سخت تر است.
امام صادق(علیه السلام) می فرماید:
المؤمن اصلب من الجبل اذالجبل یستقل و المؤمن لا یستقلّ[4]؛ انسان با ایمان، از کوه استوارتر و سخت تر است؛ زیرا از کوه می توان چیزی کند، ولی از دین مؤمن چیزی گرفته نمی شود.
امیرالمؤمنین(علیه السلام) در ضمن یکی از گفتارش می فرماید:
(وَ الَّذِی نَفْسُ ابْنِ أَبِی طَالِب بِیَدِهِ لَأَلْفُ ضَرْبَة بِالسَّیْفِ أَهْوَنُ عَلَیَّ مِنْ مِیتَة عَلَی الْفِرَاشِ فِی غَیْرِ طَاعَةِ اللهِ)؛[5] سوگند به آن خدایی که جان پسر ابی طالب به دست اوست، هر آینه هزار ضربت شمشیر بر من آسان تر از مردن در رختخواب، در غیر طاعت خداست.
و در نامه ی عثمان بن حنیف می فرماید:
(وَ اللهِ لَوْ تَظَاهَرَتِ الْعَرَبُ عَلَی قِتَالِی لَمَا وَلَّیْتُ عَنْهَا)؛[6] به خدا سوگند اگر تمام عرب بر جنگ با من پشت به هم دهد از ایشان رو برنگردانم.
پی نوشتها:
[1]. سوره ی فتح، آیه ی 29.
[2]. سوره ی توبه، آیه ی 73.
[3]. معراج السعاده، ج 1، ص 195.
[4]. معراج السعاده، ج 1، ص 195.
[5]. نهج البلاغه، ج 1، ص 271.
[6]. نهج البلاغه، ج 2، ص 962.
منبع: سید محمد علی جزایری (آل غفور)،دروس اخلاق اسلامی، مرکز مطالعات و پژوهش های فرهنگی حوزه علمیه
- [سایر] به نظر می رسد که قدم اول در اهمال امر به معروف و نهی از منکر، نداشتن شجاعت کافی است. احادیث مربوطه را دیده ام شبیه به این مضمون که اجل ربطی به انجام این واجب ندارد. آیا راه خاصی برای افزایش شجاعت و کاهش غضب وجود دارد؟ (البته احتمالا بخشی از این غضب و عدم شجاعت ژنتیکی و ارثی است.(
- [سایر] ثمرات تأسی به رسول اکرم(ص) چیست؟
- [سایر] فرق شجاعت با جهاد چیست؟
- [سایر] گرفتار شدن به بلای فقر چه ثمرات معنوی در پی دارد؟
- [سایر] اصحاب امام زمان علیه السلام در شجاعت چگونهاند؟
- [سایر] شجاعت را تعریف کنید و فرق با جُبن و تهوّر چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] با توجّه به آیات و روایات باب آیا روایات 9 سال در بلوغ موضوعیّت دارد یا خیر؟
- [سایر] آیا حادثه تلخ انداختن ریسمان به گردن امیرالمؤمنین علی علیه السّلام با شجاعت و دلاوری آن حضرت سازگاری دارد؟
- [سایر] تعریف نماز در دین اسلام چه بوده و در حقیقت نماز چه جایگاه و اهمیتی دارد و آثار و ثمرات نماز و ترک نماز چیست؟
- [سایر] با توجه به آیات و روایات لطفاً بفرمایید شأن و فضیلت ائمه بالاتر است یا قرآن؟
- [آیت الله خوئی] در روایات معتبره وارد است که نماز با جماعت بیست و پنج درجه افضل از نماز فرادا است.
- [آیت الله مظاهری] مراد از عقل در اینجا این است که سفیه، سادهلوح، سادهاندیش و گولخور نباشد، و مراد از عدالت این است که حالت خداترسی باطنی داشته باشد که او را از انجام گناهان باز دارد، و مراد از ملکه قدسیه این است که حالت کج فکری، افراطگری، تفریطگری و صفات رذیله بارز مانند حسد، کبر، حب دنیا و مانند اینها نداشته باشد، و مراد از فقاهت این است که مجتهد مطلق در فقه باشد، و مراد از شجاعت این است که جرأت در حکم به حقّ را داشته باشد و هیچ کسی یا چیزی او را از حکم به حقّ و گفتن حقّ و نوشتن حقّ باز ندارد.
- [آیت الله مظاهری] نیّت یعنی توجّه به عمل برای انجام فرمان خداوند عالم، و لازم نیست نیّت را از قلب خود بگذراند یا به زبان بگوید و همین مقدار که توجّه داشته باشد که نماز میخواند برای خدا، کفایت میکند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] برای زنها نماز خواندن در خانه بهتر است و در حدیث شریف از امام جعفر صادق علیهالسلام آمده است که: (خیر مساجد نساءکم البیوت).
- [آیت الله شبیری زنجانی] در روایات معتبره وارد شده است که ثواب نماز با جماعت بیست و پنج برابر نماز فرادی، یعنی نمازی که تنها خوانده شود، است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نماز در حرم امامان(علیهم السلام) مستحب است، بلکه در حدیث آمده نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) برابر با دویست هزار نماز است.
- [آیت الله سیستانی] سلام کردن مستحب است . و در روایت است که سواره به پیاده ، و ایستاده به نشسته ، و کوچکتر به بزرگتر ، سلام کند .
- [آیت الله اردبیلی] بر اساس احکام اسلام، باید به آبادی دنیا و رفاه خانواده و جامعه، کمال توجّه را داشت و با دیدگاهی اُخروی و عادلانه و نیز با تدبیر و آگاهی از احکام معاملات، به تجارت و زراعت و کسب حسنات دنیا و رشد اقتصادی و وسعت در رزق و معاش رسید. در روایت آمده است که تجارت موجب توانگری و فزونی عقل وعزت است(1) و نیز آن کسی که به جهت بینیازی از مردم و تأمین خانواده و نیکی به همسایگان به طلب دنیا رود، در روز قیامت چهرهای چون ماه درخشنده خواهد داشت(2) و نیز در روایات، بازرگانان و کسبه به آموختن فقه و پرهیز از ربا و راستگویی و مدارا امر شدهاند (3).
- [آیت الله اردبیلی] (اِعتکاف) آن است که انسان به قصد عبادت کردن در مسجد بماند؛ بلکه اگر تنها با ماندن در مسجد نیز قصد عبادت کند، کافی است، هرچند عبادت دیگری انجام ندهد. اعتکاف عمل مستحبّی است که درباره آن بسیار سفارش شده است. روایت شده است که رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم فرمودند: (اعتکاف ده روز در ماه رمضان معادل دو حجّ و دو عمره است)(1) و نیز روایت شده که خود آن حضرت دهه آخر ماه رمضان در مسجد اعتکاف میکردند(2).
- [آیت الله اردبیلی] قرض دادن از کارهای مستحبی است که در آیات قرآن و روایات درباره آن زیاد سفارش شده است. از پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم روایت شده است که: (هر کس به برادر مسلمان خود قرض بدهد مال او زیاد میشود و ملائکه بر او رحمت میفرستند و اگر با بدهکار خود مدارا کند، بدون حساب و به سرعت از صراط میگذرد و کسی که برادر مسلمانش از او قرض بخواهد و ندهد، بهشت بر او حرام میشود.)(1)