در صورتی که انبیاء الهی به تنهایی بتوانند چنین وظیفهای را انجام دهند و مردم نقش اساسی در این ‌امر نداشته باشند، چنین سخنی درست است؛ ولی اگر حکومت دینی، حکومتِ امام و امت است و اولین ‌شرط تحقق آن، حضور مردم و نقشآفرینی آنان است، رهبری و حاکمیت انبیاء (علیهمالسلام) در رأس نظام ‌دینی، نه تنها حسّ مسؤولیت مردم را تضعیف نمیکند، بلکه سبب تقویت آن نیز میگردد. آیاتی از قرآن کریم ‌مانندِ ”فاستقم کما امرت ومن تاب معک“(1) و ”محمد رسول الله والذین معه أشداء علی الکفار رحماء ‌بینهم“(2)، به خوبی نشانگر نقش مردم در کنار رهبر و وظیفه آنان در اجرای دین الهی است و حضور ‌مسؤولانه و پر نشاط مردم در نظام جمهوری اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی (رض)، بهترین ‌شاهد بر تحقق احساس مسؤولیت مردم میباشد.‌ ‌ ‌ ‌(1) سوره هود (علیهالسلام)، آیه 112‌.‌ ‌(2) سوره فتح، آیه 29‌. ‌ مأخذ: ( آیةالله جوادی آملی ، ولایت فقیه ، ص 336)‌
در صورتی که انبیاء الهی به تنهایی بتوانند چنین وظیفهای را انجام دهند و مردم نقش اساسی در این امر نداشته باشند، چنین سخنی درست است؛ ولی اگر حکومت دینی، حکومتِ امام و امت است و اولین شرط تحقق آن، حضور مردم و نقشآفرینی آنان است، رهبری و حاکمیت انبیاء (علیهمالسلام) در رأس نظام دینی، نه تنها حسّ مسؤولیت مردم را تضعیف نمیکند، بلکه سبب تقویت آن نیز میگردد. آیاتی از قرآن کریم مانندِ ”فاستقم کما امرت ومن تاب معک“(1) و ”محمد رسول الله والذین معه أشداء علی الکفار رحماء بینهم“(2)، به خوبی نشانگر نقش مردم در کنار رهبر و وظیفه آنان در اجرای دین الهی است و حضور مسؤولانه و پر نشاط مردم در نظام جمهوری اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی (رض)، بهترین شاهد بر تحقق احساس مسؤولیت مردم میباشد.
(1) سوره هود (علیهالسلام)، آیه 112.
(2) سوره فتح، آیه 29.
مأخذ: ( آیةالله جوادی آملی ، ولایت فقیه ، ص 336)
- [سایر] برخی معتقدند که حکومت پیامبر(ص) مسألهای بشری است و ربطی به خدا و دین ندارد. بنابراین اگر آن حضرت در زمان خویش اقدام به تشکیل حکومت نمود، بنابر نیاز جامعه بود، نه تکلیفی الهی و دینی؟!
- [سایر] اگر رهبری سیاسی و تشکیل حکومت بخشی از وظایف نبوت است؛ چرا برخی از پیامبران الهی برای حکومت تلاشی نداشتهاند؟
- [سایر] معنای حکومت دینی چیست؟ حاکمیت متدینان؛ اجرای احکام دینی یا برآمدن همه ارکان حکومت از دین؟
- [سایر] سیره وروش برخورد امام رضا (ع)، در رد جدایی دین از سیاست را ثابت نمائید؟آقای بازرگان میگوید: (علی بن موسیالرضا - امام هشتم - علیرغم اصرار مامون، زیر بار خلافت نمیرود و ولایتعهدی را بنا به مصالحی، فقط به صورت ظاهری و با خودداری از هر گونه دخالت و مسؤولیت قبول مینماید، در صورتی که اگر امامت او همچون نبوت جدش، ملازمه قطعی (یا ارگانیک و الهی) با حکومت و در دست گرفتن قدرت میداشت، آن را قبلا اعلام و اجرا مینمود.)؟
- [سایر] چرا امامان ما در تبلیغ امر دین و تشکیل یک حکومت فراگیر اسلامی موفق نبودند؟
- [سایر] با توجه به مشکلاتی که در حکومت سبب نارضایتی مردم می شود، بهتر نیست حکومت غیر دینی تشکیل بشود تا مردم از دین زده نشوند؟
- [سایر] آیا مقوله سیاست و تشکیل حکومت، امری عقلایی است که دین آن را امضا کرده و یا امری تأسیسی و رهآورد خود دین است؟
- [سایر] نقش مردم در سیاستگذاریها و اجرای قوانین، در حکومت دینی تا چه اندازه است و در مقام تعارض آرا و اندیشه مردم با حاکمان، وظیفه چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در راستای اجرای حدود الهی، سارقی محکوم به قطع ید شده است. نظر به اینکه معلوم نیست منظور شارع تنها قطع ید است، یا احساس درد نیز باید با آن همراه باشد، آیا تقاضای سارق را مبنی بر بی حس کردن دست، یا بیهوش کردن وی هنگام اجرای حد، می توان پذیرفت یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به تبلیغات شدید رسانه های خارجی علیه حکومت اسلامی و دین مبین اسلام، اگر اجرای بعضی از حدود موجب وهن اسلام گردد، لطفاً بفرمایید: اوّلا: آیا می توان از اجرای آن صرف نظر کرد؟ ثانیاً: در صورت جواز، تشخیص موهن بودن به عهده چه فرد یا افرادی خواهد بود؟ ثالثاً: چه مجازاتی جانشین حدّ اجرا نشده خواهد شد؟