الإمام الصادق علیه‌السلام : تَأخُذُ دُهنَ بَنَفسَجٍ فی قُطنَةٍ فَاحتَمِلهُ فی سِفلَتِکَ عِندَ مَنامِکَ ؛ فَإِنَّهُ نافِعٌ لِلزُّکامِ إن شاءَ اللّه‌ُ تَعالی . امام صادق علیه‌السلام : پنبه‌ای را به روغن بنفشه آغشته می‌کنی و به هنگام خفتن در نشیمنگاهت می‌گذاری . به خواست خداوند ، برای زکام ، سودمند است . مکارم الأخلاق ، جلد 2 ، صفحه 210 ، حدیث 2533 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 184 ، حدیث 4 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 334 ******* طبّ الأئمّة عن إبراهیم بن أبی یحیی عن الإمام الصادق علیه‌السلام ، قال : شَکَوتُ إلَیهِ الزُّکامَ ، فَقالَ : صُنعٌ مِن صُنعِ اللّه‌ِ ، [و] جُندٌ مِن جُنودِ اللّه‌ِ ، بَعَثَهُ اللّه‌ُ إلی عِلَّةٍ فی بَدَنِکَ لِیَقلَعَها ، فَإِذا قَلَعَها فَعَلَیکَ بِوَزنِ دانِقِ شونیزٍ ونِصفِ دانِقِ کُندُسٍ ، یُدَقُّ ویُنفَخُ فِی الأَنفِ ، فَإِنَّهُ یَذهَبُ بِالزُّکامِ ، وإن أمکَنَکَ ألاّ تُعالِجَهُ بِشَیءٍ فَافعَل ، فَإِنَّ فیهِ مَنافِعَ کَثیرَةً . طبّ الأئمّة علیهم‌السلام - به نقل از ابراهیم بن ابی‌یحیی ، از امام صادق علیه‌السلام -: از زکام نزد امام علیه‌السلام اظهار ناراحتی کردم . فرمود : (کرده‌ای از کرده‌های خداوند ، و سربازی از سربازان خداست که خداوند ، آن را به پیکار با بیمارانی در تن تو برانگیخته ، تا آن را از جای برکَنَد . پس چون آن را از میانْ برکَنْد ، بر تو باد به وزن یک دانگ شونیز و نیم‌دانگ کُندُس ، که آرد گردد و به بینی رانده شود . این کار ، زکام را از میان می‌بَرَد . اگر هم می‌توانی هیچ درمانی برایش به کارنگیری ، این کار را بکن ؛ چرا که آن ، منافعی بسیار دارد . ما بین المعقوفین أثبتناه من بحار الأنوار.طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 64 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 183 ، حدیث 1 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 334 معنای این واژه در ج1 ، ص291 آمد .کُندُس یا کُندُش ، نام فارسی یک گیاه است. همین نام به زبان عربی نیز درآمده و مؤلّف ، درباره آن از فیروزآبادی چنین نقل کرده است: کُندس: ریشه‌های گیاهی است که درونش زرد و لایه بیرونش سیاه است. چون به صورت گَرد درآید و در بینی دمانده شود ، شخص به عطسه می‌آید، چشمان خسته ، فروغ تازه می‌یابد و شبْ کوری از میان می‌رود .
الإمام الصادق علیهالسلام :
تَأخُذُ دُهنَ بَنَفسَجٍ فی قُطنَةٍ فَاحتَمِلهُ فی سِفلَتِکَ عِندَ مَنامِکَ ؛ فَإِنَّهُ نافِعٌ لِلزُّکامِ إن شاءَ اللّهُ تَعالی .
امام صادق علیهالسلام :
پنبهای را به روغن بنفشه آغشته میکنی و به هنگام خفتن در نشیمنگاهت میگذاری . به خواست خداوند ، برای زکام ، سودمند است .
مکارم الأخلاق ، جلد 2 ، صفحه 210 ، حدیث 2533 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 184 ، حدیث 4 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 334
*******
طبّ الأئمّة عن إبراهیم بن أبی یحیی عن الإمام الصادق علیهالسلام ، قال :
شَکَوتُ إلَیهِ الزُّکامَ ، فَقالَ :
صُنعٌ مِن صُنعِ اللّهِ ، [و] جُندٌ مِن جُنودِ اللّهِ ، بَعَثَهُ اللّهُ إلی عِلَّةٍ فی بَدَنِکَ لِیَقلَعَها ، فَإِذا قَلَعَها فَعَلَیکَ بِوَزنِ دانِقِ شونیزٍ ونِصفِ دانِقِ کُندُسٍ ، یُدَقُّ ویُنفَخُ فِی الأَنفِ ، فَإِنَّهُ یَذهَبُ بِالزُّکامِ ، وإن أمکَنَکَ ألاّ تُعالِجَهُ بِشَیءٍ فَافعَل ، فَإِنَّ فیهِ مَنافِعَ کَثیرَةً .
طبّ الأئمّة علیهمالسلام - به نقل از ابراهیم بن ابییحیی ، از امام صادق علیهالسلام -: از زکام نزد امام علیهالسلام اظهار ناراحتی کردم . فرمود : (کردهای از کردههای خداوند ، و سربازی از سربازان خداست که خداوند ، آن را به پیکار با بیمارانی در تن تو برانگیخته ، تا آن را از جای برکَنَد . پس چون آن را از میانْ برکَنْد ، بر تو باد به وزن یک دانگ شونیز و نیمدانگ کُندُس ، که آرد گردد و به بینی رانده شود . این کار ، زکام را از میان میبَرَد . اگر هم میتوانی هیچ درمانی برایش به کارنگیری ، این کار را بکن ؛ چرا که آن ، منافعی بسیار دارد .
ما بین المعقوفین أثبتناه من بحار الأنوار.طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 64 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 183 ، حدیث 1 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 334 معنای این واژه در ج1 ، ص291 آمد .کُندُس یا کُندُش ، نام فارسی یک گیاه است. همین نام به زبان عربی نیز درآمده و مؤلّف ، درباره آن از فیروزآبادی چنین نقل کرده است: کُندس: ریشههای گیاهی است که درونش زرد و لایه بیرونش سیاه است. چون به صورت گَرد درآید و در بینی دمانده شود ، شخص به عطسه میآید، چشمان خسته ، فروغ تازه مییابد و شبْ کوری از میان میرود .
- [سایر] چگونه می توان زکام را در تابستان درمان کرد و چه کاری موجب ایمنی از زکام در زمستان است؟
- [سایر] زکام چه فایده ای دارد؟
- [سایر] زکام شدن از ابتلا به کدام بیماری جلوگیری می کند؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که حسّ بویایی ندارد یا به علت زکام و سرماخوردگی بویی را احساس نمی کند، استعمال طیب و عطر زدن به بدن و لباس و گرفتن بینی از بوی بد بر او حرام است یا نه؟
- [سایر] درباره ی شیوه درمان و درمان های جدید واریس توضیح بفرمایید .
- [آیت الله خامنه ای] هنگامی که مبتلا به بیماری زکام بودم، مقداری از اخلاط سر و سینه در دهانم جمع شده بود که به جای بیرون انداختن، آن را فرو بردم، آیا روزه ام صحیح است یا خیر؟ در بعضی از روزهای ماه مبارک رمضان در منزل یکی از اقوام بودم که بر اثر زکام و خجالت و حیا مجبور شدم با خاک، تیمم بدل از غسل واجب بکنم و تا نزدیک ظهر غسل نکردم. این کار برای چند روز تکرار شد، آیا روزه ام در آن روزها صحیح است یا خیر؟
- [سایر] شخصی مریض است و اگر درمان کند می تواند ماه رمضان را روزه بگیرد آیا درمان واجب است؟
- [سایر] راه درمان ریا چیست؟
- [سایر] درمان اعتیاد چیست؟
- [سایر] درمان کنندگان گناه چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خوردن ماهی های کوچک زنده اشکال دارد، مگر برای درمان در مقام ضرورت.
- [آیت الله جوادی آملی] .هرگاه طبیب, درمان بیمار را به صورتی سرپرستی کند مثلاً به او دارو دهد یا وی را تزریق کند یا دستور خوردن دارو یا انجام دادن کاری را به او بدهد و در این طبابت اشتباه نماید و به بیمار زیان برسد یا بمیرد, ضامن است و اگر به هیچوجه دستور ندهد, بلکه فقط راه درمان بیماری را در مقالهای بنویسد یا در تدریس بیان کند و بیمار شخصاً به درمان خود اقدام نماید و آسیب ببیند، طبیب ضامن نیست.
- [آیت الله اردبیلی] ضامن نبودن پزشک به وسیله نصب اطّلاعیه در محلّ درمان یا اعلان در رسانهها ثابت نمیشود، بلکه باید خود بیمار یا ولیّ او پس از آگاهی از کیفیّت درمان شرط عدم ضمان را به صورت کتبی یا شفاهی قبول کند و چنانچه قبول شرط از روی اضطرار و ناچاری باشد، اشکال ندارد؛ ولی اگر اجبار و اکراه در بین باشد، پزشک ضامن است.
- [آیت الله جوادی آملی] .زخمهای متعدد در بدن, گاهی به هم نزدیکاند که به همه آنها یک زخم گفته می شود، در این صورت , تا همگی درمان نشدند , نمازگزاردن با خون آنها در بدن یا لباس بیاشکال است و زمانی از هم دورند که هرکدام زخم جدا شمرده میشود; در این فرض خون هرکدام بعد از درمان, اگر بیش از درهم باشد, مانع صحت نماز است.
- [آیت الله اردبیلی] در مورد عیب عنّین بودن مرد، اگر احتمال درمان او را بدهند، زن باید به حاکم شرع مراجعه کند و حاکم شرع یک سال برای آزمایش و درمان به مرد مهلت دهد؛ پس اگر در این مدّت مرد هیچ نتوانست با زنی آمیزش نماید، زن حقّ فسخ دارد.
- [آیت الله اردبیلی] خوردن، آشامیدن، تزریق و یا استعمال چیزی که برای جسم یا روح انسان ضرر قابل توجّه دارد، حرام است، ولی اگر در موردی به نظر پزشک متخصّص و مطمئن درمان بیماری منحصر به آن باشد، در حدّ ضرورت اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] تزریق خون انسانی به انسان دیگر برای درمان بیماری یا جراحی یا نجات جان او جایز است، خواه خون مسلمان باشد یا کافر، مرد باشد یا زن و خرید و فروش خون برای این منظور مانعی ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] قی کردن از روی عمد روزه را باطل می کند، هرچند برای نجات از مسمومیت و درمان بیماری و مانند آن باشد، ولی قی کردن بدون اختیار یا از روی سهو روزه را باطل نمی کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر پزشک دارویی را تعریف کند یا بگوید: (درمان فلان درد با فلان داروست) و بیمار با اختیار و فهم خود دارو را با بیماری خود منطبق نموده و مصرف کند، پزشک در برابر عوارض آن ضامن نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] میگو که آن را روبیان نیز می گویند از حیوانات آبی حلال است، ولی ماهی سمنقور که از حشرات خشکی است و نام ماهی بر آن نهاده اند حرام است، مگر برای درمان در مقام ضرورت.