امام صادق علیه‌السلام : إنّ اللّه‌َ جلَّ ثناؤهُ لَیَعتَذِرُ إلی عَبدِهِ المؤمنِ الُمحْوِجِ فی الدنیا کما یَعتَذِرُ الأخُ إلی أخیهِ ، فیَقولُ : وعِزَّتی وجَلالی ، ما أحوَجتُکَ فی الدنیا مِن هَوانٍ کانَ بِکَ عَلَیَّ ، فارفَعْ هذا السَّجْفَ فانظُرْ إلی ما عَوَّضتُکَ مِن الدنیا . قالَ : فَیَرفَعُ فیَقولُ : ما ضَرَّنی ما مَنَعتَنی مع ما عَوَّضتَنی؟!؛ (در روز قیامت) خداوندجلّ ثناؤه، همچنان که برادری از برادرش پوزش می‌خواهد ، از بنده مؤمن نیازمند خود در دنیا، عذر می‌خواهد و می‌فرماید: به عزّت و جلالم سوگند که من تو را در دنیا از سر خواریت نزد من، محتاج نکردم. اکنون این سرپوش را بردار و ببین به جای دنیا به تو چه داده‌ام. او سرپوش را بردارد و گوید: با این عوضی که به من دادی مرا چه زیان اگر آنچه را در دنیا از من گرفتی. الکافی : 2 / 264 / 18
امام صادق علیهالسلام :
إنّ اللّهَ جلَّ ثناؤهُ لَیَعتَذِرُ إلی عَبدِهِ المؤمنِ الُمحْوِجِ فی الدنیا کما یَعتَذِرُ الأخُ إلی أخیهِ ، فیَقولُ : وعِزَّتی وجَلالی ، ما أحوَجتُکَ فی الدنیا مِن هَوانٍ کانَ بِکَ عَلَیَّ ، فارفَعْ هذا السَّجْفَ فانظُرْ إلی ما عَوَّضتُکَ مِن الدنیا . قالَ : فَیَرفَعُ فیَقولُ : ما ضَرَّنی ما مَنَعتَنی مع ما عَوَّضتَنی؟!؛
(در روز قیامت) خداوندجلّ ثناؤه، همچنان که برادری از برادرش پوزش میخواهد ، از بنده مؤمن نیازمند خود در دنیا، عذر میخواهد و میفرماید: به عزّت و جلالم سوگند که من تو را در دنیا از سر خواریت نزد من، محتاج نکردم. اکنون این سرپوش را بردار و ببین به جای دنیا به تو چه دادهام. او سرپوش را بردارد و گوید: با این عوضی که به من دادی مرا چه زیان اگر آنچه را در دنیا از من گرفتی.
الکافی : 2 / 264 / 18
- [سایر] آیا عذرخواهی مجرمین در قیامت در کاهش و تخفیف عذابشان تأثیری دارد؟
- [سایر] چرا خداوند زمان قیامت رامشخص نکرده است ؟
- [سایر] چگونه از همسرمان عذرخواهی کنیم؟
- [سایر] آیا خداوند را در روز قیامت به چشم می بینیم؟
- [سایر] آیا میتوان خداوند را در قیامت مشاهده کرد؟
- [سایر] در روز قیامت به چه حالتی خداوند را ملاقات خواهیم کرد؟
- [سایر] چرا خدا زمان قیامت را طولانی کرده است؟
- [سایر] آیا در روز قیامت خداوند را می توان دید؟
- [سایر] آیا پس از قیامت خلقت خداوند پایان می یابد؟
- [سایر] سابقه و چرایی عذرخواهی مسئولان از اشتباهات؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] بنا بر احتیاط واجب به فقیری که گدایی میکند نمیتوان زکات داد.
- [آیت الله مظاهری] در توبه تندخویی علاوه بر پشیمانی از گذشته و تصمیم بر ترک در آینده، باید از کسی که با او تندخویی نموده عذرخواهی کند، و علاوه بر همه اینها باید با این رذیله مبارزه کند تا ریشهکن شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] به سیّد فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمیتواند مخارج آن سیّد را بدهد، میشود خمس داد.
- [آیت الله مظاهری] اگر مالک، فقیری را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، میتواند برای خود نیز بردارد.
- [آیت الله بروجردی] به سید فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمیتواند مخارج آن سید را بدهد، میشود خمس داد.
- [آیت الله بهجت] به سیّد فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمیتواند مخارج آن سیّد را بدهد، میشود خمس داد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] فقیری که فطره به او میدهند لازم نیست عادل باشد، ولی به شرابخوار و نیز کسی که زکات دادن کمک به معصیت اوست نمیتوان فطره داد، همچنین بنا بر احتیاط واجب به فقیری که گدایی میکند فطره ندهند چنانچه در مسأله 1953 و 1954 گذشت.
- [آیت الله اردبیلی] به سیّد فقیری که مخارج او بر دیگری واجب است و او نمیتواند مخارج آن سیّد را بدهد، میتوان خُمس داد.
- [آیت الله اردبیلی] فقیری که فطره به او میدهند، لازم نیست عادل باشد، ولی احتیاط واجب آن است که به شرابخوار و کسی که آشکارا مرتکب گناه کبیره میشود، فطره ندهند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که نمیتواند کفّاره بدهد، بنابر احتیاط استحبابی باید استغفار کند و مقداری صدقه به فقیری بدهد، و هر وقت توانست مستحبّ است کفّاره را بدهد.