معنای لغوی کلمه "الله" چیست؟
لفظ جلاله "الله" که آن را در فارسی به "خدا" ترجمه می کنند، اسم خاص و جامع ترین نام های خدا است. این نام جز بر خدا اطلاق نمی‌شود، زیرا هر یک از اسامی پروردگار یک بخش خاص از صفات خدا را منعکس می‌سازد، تنها نامی که در بردارنده تمام صفات و کمالات الاهی، یا به تعبیر دیگر جامع صفات جلال و جمال است همان" اللَّه" می‌باشد.[1] "الله " مشتق از" وله" به معنی" تحیر" است، چرا که عقل ها در ذات پاک او حیران است، چنان که در حدیثی از امیر مؤمنان علی (ع) آمده است: " اللَّه مفهومش، معبودی است که خلق در او حیرانند و به او عشق می‌ورزند، اللَّه همان کسی است که از درک چشم ها، مستور است، و از افکار و عقول خلق محجوب." [2] گاه نیز آن را از ریشۀ "أله" (به معنی عبادت) دانسته‌اند، و در اصل" اَلاِله" است، به معنی" تنها معبود به حق". اسماء دیگر خداوند غالبا به عنوان صفت برای کلمه" اللَّه" گفته می‌شود به عنوان نمونه: " غفور" و" رحیم" که به جنبه آمرزش خداوند اشاره می‌کند "فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ".[3] " سمیع" اشاره به آگاهی او از مسموعات، و" علیم" اشاره به آگاهی او از همه چیز است "فَإِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ".[4] " بصیر"، علم او را به همۀ دیدنی ها بازگو می‌کند "وَ اللَّهُ بَصِیرٌ بِما تَعْمَلُونَ".[5] " رزاق"، به جنبۀ روزی دادن او به همه موجودات اشاره می‌کند و" ذو القوه" به قدرت او، و" متین" به استواری افعال و برنامه‌های او "إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِینُ".[6] و بالاخره" خالق" و" بارء" اشاره به آفرینش او و" مصور" حاکی از صورتگریش می‌باشد "هُوَ اللَّهُ الْخالِقُ الْبارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْماءُ الْحُسْنی".‌[7] آری تنها" اللَّه" است که جامعترین نام خدا می‌باشد، لذا ملاحظه می‌کنیم در یک آیه بسیاری از این اسماء، وصف" اللَّه" قرار می‌گیرند هُوَ اللَّهُ الَّذِی لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِکُ الْقُدُّوسُ السَّلامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَیْمِنُ الْعَزِیزُ الْجَبَّارُ الْمُتَکَبِّرُ:" او است اللَّه که معبودی جز وی نیست، او است حاکم مطلق، منزه از ناپاکی ها، از هر گونه ظلم و بیدادگری، ایمنی بخش، نگاهبان همه چیز، توانا و شکست ناپذیر، قاهر بر همه موجودات و با عظمت". یکی از شواهد روشن بر جامعیت این نام آن است که ابراز ایمان و توحید تنها با جمله لا اله الا اللَّه می‌توان کرد، و جمله" لا اله الا العلیم، الا الخالق، الا الرازق" و مانند آن به تنهایی دلیل بر توحید و اسلام نیست، و نیز به همین جهت است که در مذاهب دیگر هنگامی که می‌خواهند به معبود مسلمین اشاره کنند" اللَّه" را ذکر می‌کنند، زیرا توصیف خداوند به اللَّه مخصوص مسلمانان است. پی نوشتها: [1] تفسیر نمونه، ج ‌1، ص 21 و 22. [2]بحار الانوار" ج3، ص222. اللَّه معناه المعبود الذی یاله فیه‌الخلق، و یؤله الیه، و اللَّه هو المستور عن درک الأبصار، المحجوب عن الاوهام و الخطرات: [3] بقره، 226. [4] بقره، 227. [5] حجرات، 18. [6] ذاریات، 58. [7] حشر، 24. منبع: http://farsi.islamquest.net
عنوان سوال:

معنای لغوی کلمه "الله" چیست؟


پاسخ:

لفظ جلاله "الله" که آن را در فارسی به "خدا" ترجمه می کنند، اسم خاص و جامع ترین نام های خدا است. این نام جز بر خدا اطلاق نمی‌شود، زیرا هر یک از اسامی پروردگار یک بخش خاص از صفات خدا را منعکس می‌سازد، تنها نامی که در بردارنده تمام صفات و کمالات الاهی، یا به تعبیر دیگر جامع صفات جلال و جمال است همان" اللَّه" می‌باشد.[1]
"الله " مشتق از" وله" به معنی" تحیر" است، چرا که عقل ها در ذات پاک او حیران است، چنان که در حدیثی از امیر مؤمنان علی (ع) آمده است:
" اللَّه مفهومش، معبودی است که خلق در او حیرانند و به او عشق می‌ورزند، اللَّه همان کسی است که از درک چشم ها، مستور است، و از افکار و عقول خلق محجوب." [2]
گاه نیز آن را از ریشۀ "أله" (به معنی عبادت) دانسته‌اند، و در اصل" اَلاِله" است، به معنی" تنها معبود به حق".
اسماء دیگر خداوند غالبا به عنوان صفت برای کلمه" اللَّه" گفته می‌شود به عنوان نمونه:
" غفور" و" رحیم" که به جنبه آمرزش خداوند اشاره می‌کند "فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ".[3]
" سمیع" اشاره به آگاهی او از مسموعات، و" علیم" اشاره به آگاهی او از همه چیز است "فَإِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ".[4]
" بصیر"، علم او را به همۀ دیدنی ها بازگو می‌کند "وَ اللَّهُ بَصِیرٌ بِما تَعْمَلُونَ".[5]
" رزاق"، به جنبۀ روزی دادن او به همه موجودات اشاره می‌کند و" ذو القوه" به قدرت او، و" متین" به استواری افعال و برنامه‌های او "إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِینُ".[6]
و بالاخره" خالق" و" بارء" اشاره به آفرینش او و" مصور" حاکی از صورتگریش می‌باشد "هُوَ اللَّهُ الْخالِقُ الْبارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْماءُ الْحُسْنی".‌[7]
آری تنها" اللَّه" است که جامعترین نام خدا می‌باشد، لذا ملاحظه می‌کنیم در یک آیه بسیاری از این اسماء، وصف" اللَّه" قرار می‌گیرند هُوَ اللَّهُ الَّذِی لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِکُ الْقُدُّوسُ السَّلامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَیْمِنُ الْعَزِیزُ الْجَبَّارُ الْمُتَکَبِّرُ:" او است اللَّه که معبودی جز وی نیست، او است حاکم مطلق، منزه از ناپاکی ها، از هر گونه ظلم و بیدادگری، ایمنی بخش، نگاهبان همه چیز، توانا و شکست ناپذیر، قاهر بر همه موجودات و با عظمت".
یکی از شواهد روشن بر جامعیت این نام آن است که ابراز ایمان و توحید تنها با جمله لا اله الا اللَّه می‌توان کرد، و جمله" لا اله الا العلیم، الا الخالق، الا الرازق" و مانند آن به تنهایی دلیل بر توحید و اسلام نیست، و نیز به همین جهت است که در مذاهب دیگر هنگامی که می‌خواهند به معبود مسلمین اشاره کنند" اللَّه" را ذکر می‌کنند، زیرا توصیف خداوند به اللَّه مخصوص مسلمانان است.
پی نوشتها:
[1] تفسیر نمونه، ج ‌1، ص 21 و 22.
[2]بحار الانوار" ج3، ص222. اللَّه معناه المعبود الذی یاله فیه‌الخلق، و یؤله الیه، و اللَّه هو المستور عن درک الأبصار، المحجوب عن الاوهام و الخطرات:
[3] بقره، 226.
[4] بقره، 227.
[5] حجرات، 18.
[6] ذاریات، 58.
[7] حشر، 24.

منبع: http://farsi.islamquest.net





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین