چرا در آیه 10 سوره فتح "بما عاهدوا علیه الله "کلمه علیه مضموم شده است ؟
ضمایر جملگی مبنی هستند و اعراب ظاهری نمی‌پذیرند. البته درکلام عرب هرگاه حرف جر (علی) ، (ب) و (فی) قبل از ضمیر (ه) قرار بگیرند ضمیر مکسور خوانده می‌شود، ولی اگرحرف جر (ل) و یا (مِن) قبل از ضمیر (ه) باشد ضمیر مضموم خوانده می‌شود. در هر صورت در آیه 10 سوره (فتح) بر خلاف معمول ضمیر، مضموم تلاوت شده است، چرا ؟ چون اولاً، ضمیر قبل از نام (اللّه‌) قرار گرفته و ثانیا موضوع مورد بحث آیه نیز بحث از عهد خداوند و وفای او به عهد خویش است. هر دو موضوع اقتضای تفخیم دارد و بدان جهت که ضمه با تفخیم مناسبت دارد، از همان آغاز این آیه بدین شکل قرائت شده و به دست ما رسیده است؛ چنان که در قواعد تجوید قرآن نیز این مبحث وجود دارد وآشنایان به تجوید به موارد تفخیم و یا موارد ترقیق آشنا هستند. eporsesh.com
عنوان سوال:

چرا در آیه 10 سوره فتح "بما عاهدوا علیه الله "کلمه علیه مضموم شده است ؟


پاسخ:

ضمایر جملگی مبنی هستند و اعراب ظاهری نمی‌پذیرند. البته درکلام عرب هرگاه حرف جر (علی) ، (ب) و (فی) قبل از ضمیر (ه) قرار بگیرند ضمیر مکسور خوانده می‌شود، ولی اگرحرف جر (ل) و یا (مِن) قبل از ضمیر (ه) باشد ضمیر مضموم خوانده می‌شود.
در هر صورت در آیه 10 سوره (فتح) بر خلاف معمول ضمیر، مضموم تلاوت شده است، چرا ؟
چون اولاً، ضمیر قبل از نام (اللّه‌) قرار گرفته و ثانیا موضوع مورد بحث آیه نیز بحث از عهد خداوند و وفای او به عهد خویش است. هر دو موضوع اقتضای تفخیم دارد و بدان جهت که ضمه با تفخیم مناسبت دارد، از همان آغاز این آیه بدین شکل قرائت شده و به دست ما رسیده است؛ چنان که در قواعد تجوید قرآن نیز این مبحث وجود دارد وآشنایان به تجوید به موارد تفخیم و یا موارد ترقیق آشنا هستند.
eporsesh.com





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین