عالم
عالم ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • عالم (جهان)، عالَم (جهان) به معنای عام عبارت است از تمامی موجود در زمان و مکان• عالم (دانشمند)، به معنی دانشمند
ماده ی اوّلیه ی تشکیل دهنده ی عالم چیست، نظر قرآن و روایات در این باره چیست؟
دقیق ترین نظریه ای که از سوی دانشمندان علوم طبیعی، در رابطه با عنصر اصلی تشکیل دهنده ی ماده ی ابتدایی عالم ارایه شده، اثبات می کند که عالم ماده، در اصل متشکل از عنصر "سدیم" متراکم در فضا بوده است. این ماده در زمان های بسیار دور در حدود 13 میلیارد سال پیش در اثر شدت انفجار، به اجزا و بخش های دیگری تقسیم گردید. خورشید، ستارگان، آسمان، زمین و ... با حجم و اندازه ی جداگانه ی خود، از این اجزا شکل گرفته اند. مفسران قرآن و شارحان نهج البلاغه با توجه به توانایی های خود و پیش رفت علوم جدید و ارایه ی تئوری ها و نظریه هایی از سوی دانشمندان علوم طبیعی به تفسیر آیات و روایات پرداخته اند و گفته اند: بدون تردید منظور از واژه ی "دخان" در قرآن کریم، دود اصطلاحی نیست؛ زیرا که دود شناخته شده از آتش است. در حالی که دخان در اصطلاح قرآن از آتش نیست، بلکه بخار برخاسته از آب، بر اثر شدت امواج است. بنابراین، کلام امام علی (ع) که فرمود: خلقت عالم از آب بوده، هیچ منافاتی با قرآن ندارد؛ زیرا دلیلی نداریم که منظور آن حضرت از آب، همین آبی که از اکسیژن و هیدورژن تشکیل شده است باشد، بلکه ممکن است، منظور امام (ع) همان ماده ی مذاب[1] باشد و آن حضرت به دلیل ناشناخته بودن ماده ی مذاب برای مردم آن روز، از آن به آب تعبیر کرده است؛ چراکه ماده ی مذاب هم مانند آب سیال و روان است. در نتیجه دیدگاه امام علی (ع) با تئوری جدید که می گوید: ماده ی اصلی عالم ماده ی مذاب بوده، نیز منافاتی ندارد؛ زیراکه امام (ع) می فرماید: در اثر حرکت آب (یا ماده ی مذاب) کف ایجاد شد و منظور از کف همان ذراتی باشد که از مایع مذاب به سمت بالا رفته و سپس از آن جدا شده؛ یعنی در حقیقت تکه هایی از آن جدا شد و به صورت بخار بالا رفت و از بخار آسمان و از خود کف، زمین خلق شد. بنابراین زمین هم از همان ماده ی مذاب بود و بعد روی آن بسته شده است. این مطلب قابل تطبیق بر نظریه ی – انفجار بزرگ – است که می گوید: ذراتی از مایع مذاب جدا شده و به صورت زمین درآمده است. بنابراین، می توان دیدگاه قرآن، روایات و تئوری دانشمندان علوم جدید درباره ی ماده ی اولیه ی عالم را این گونه جمع کرد و این در پرتو حمل و تفسیر واژه ی "آب" و "دود" به ماده ی مذاب و گاز میسر است. اما نباید از توجه به نکات زیر غفلت ورزید: 1. گرچه از ظاهر قرآن و علم بر می آید که جهان در ابتدا از گازهای داغ تشکیل شده است، اما قرآن در مورد عناصر دیگر نظریه مهبانگ (انفجار اوّلیه) مطلب صریحی ندارد. 2. با توجه به تعدد نظریه ها در مورد آغاز خلقت و عدم اثبات قطعی آنها، در حال حاضر نمی توان هیچ کدام را به صورت قطعی به قرآن نسبت داد. قرآن کتاب هدایت است نه فیزیک و شیمی، و در راستای تحقق هدایت گاهی به این مباحث اشاره ای دارد. از این رو پاسخ در حد آنچه در آثار اسلامی مطرح شده به عنوان نمونه ای از توانایی بحث های پشینیان و اعجاز علمی قرآن عرضه گردیده است . 3. اگر روزی نظریه ی مهبانگ به صورت قطعی اثبات شود، این مطلب اعجاز علمی قرآن را اثبات می کند، چرا که نوعی راز گویی علمی قرآن کریم است. پی نوشت: [1] منظور ماده ی مایعی است که استعداد تحول به مواد آسمانی و زمینی را داشته است مانند کف کردن و تحول به مواد و عناصر کیهانی. منبع: http://farsi.islamquest.net
دقیق ترین نظریه ای که از سوی دانشمندان علوم طبیعی، در رابطه با عنصر اصلی تشکیل دهنده ی ماده ی ابتدایی عالم ارایه شده، اثبات می کند که عالم ماده، در اصل متشکل از عنصر "سدیم" متراکم در فضا بوده است. این ماده در زمان های بسیار دور در حدود 13 میلیارد سال پیش در اثر شدت انفجار، به اجزا و بخش های دیگری تقسیم گردید. خورشید، ستارگان، آسمان، زمین و ... با حجم و اندازه ی جداگانه ی خود، از این اجزا شکل گرفته اند. مفسران قرآن و شارحان نهج البلاغه با توجه به توانایی های خود و پیش رفت علوم جدید و ارایه ی تئوری ها و نظریه هایی از سوی دانشمندان علوم طبیعی به تفسیر آیات و روایات پرداخته اند و گفته اند: بدون تردید منظور از واژه ی "دخان" در قرآن کریم، دود اصطلاحی نیست؛ زیرا که دود شناخته شده از آتش است. در حالی که دخان در اصطلاح قرآن از آتش نیست، بلکه بخار برخاسته از آب، بر اثر شدت امواج است. بنابراین، کلام امام علی (ع) که فرمود: خلقت عالم از آب بوده، هیچ منافاتی با قرآن ندارد؛ زیرا دلیلی نداریم که منظور آن حضرت از آب، همین آبی که از اکسیژن و هیدورژن تشکیل شده است باشد، بلکه ممکن است، منظور امام (ع) همان ماده ی مذاب[1] باشد و آن حضرت به دلیل ناشناخته بودن ماده ی مذاب برای مردم آن روز، از آن به آب تعبیر کرده است؛ چراکه ماده ی مذاب هم مانند آب سیال و روان است. در نتیجه دیدگاه امام علی (ع) با تئوری جدید که می گوید: ماده ی اصلی عالم ماده ی مذاب بوده، نیز منافاتی ندارد؛ زیراکه امام (ع) می فرماید: در اثر حرکت آب (یا ماده ی مذاب) کف ایجاد شد و منظور از کف همان ذراتی باشد که از مایع مذاب به سمت بالا رفته و سپس از آن جدا شده؛ یعنی در حقیقت تکه هایی از آن جدا شد و به صورت بخار بالا رفت و از بخار آسمان و از خود کف، زمین خلق شد. بنابراین زمین هم از همان ماده ی مذاب بود و بعد روی آن بسته شده است. این مطلب قابل تطبیق بر نظریه ی – انفجار بزرگ – است که می گوید: ذراتی از مایع مذاب جدا شده و به صورت زمین درآمده است. بنابراین، می توان دیدگاه قرآن، روایات و تئوری دانشمندان علوم جدید درباره ی ماده ی اولیه ی عالم را این گونه جمع کرد و این در پرتو حمل و تفسیر واژه ی "آب" و "دود" به ماده ی مذاب و گاز میسر است. اما نباید از توجه به نکات زیر غفلت ورزید: 1. گرچه از ظاهر قرآن و علم بر می آید که جهان در ابتدا از گازهای داغ تشکیل شده است، اما قرآن در مورد عناصر دیگر نظریه مهبانگ (انفجار اوّلیه) مطلب صریحی ندارد. 2. با توجه به تعدد نظریه ها در مورد آغاز خلقت و عدم اثبات قطعی آنها، در حال حاضر نمی توان هیچ کدام را به صورت قطعی به قرآن نسبت داد. قرآن کتاب هدایت است نه فیزیک و شیمی، و در راستای تحقق هدایت گاهی به این مباحث اشاره ای دارد. از این رو پاسخ در حد آنچه در آثار اسلامی مطرح شده به عنوان نمونه ای از توانایی بحث های پشینیان و اعجاز علمی قرآن عرضه گردیده است . 3. اگر روزی نظریه ی مهبانگ به صورت قطعی اثبات شود، این مطلب اعجاز علمی قرآن را اثبات می کند، چرا که نوعی راز گویی علمی قرآن کریم است. پی نوشت: [1] منظور ماده ی مایعی است که استعداد تحول به مواد آسمانی و زمینی را داشته است مانند کف کردن و تحول به مواد و عناصر کیهانی. منبع: http://farsi.islamquest.net
پاسخ:
دقیق ترین نظریه ای که از سوی دانشمندان علوم طبیعی، در رابطه با عنصر اصلی تشکیل دهنده ی ماده ی ابتدایی عالم ارایه شده، اثبات می کند که عالم ماده، در اصل متشکل از عنصر "سدیم" متراکم در فضا بوده است. این ماده در زمان های بسیار دور در حدود 13 میلیارد سال پیش در اثر شدت انفجار، به اجزا و بخش های دیگری تقسیم گردید. خورشید، ستارگان، آسمان، زمین و ... با حجم و اندازه ی جداگانه ی خود، از این اجزا شکل گرفته اند.
مفسران قرآن و شارحان نهج البلاغه با توجه به توانایی های خود و پیش رفت علوم جدید و ارایه ی تئوری ها و نظریه هایی از سوی دانشمندان علوم طبیعی به تفسیر آیات و روایات پرداخته اند و گفته اند:
بدون تردید منظور از واژه ی "دخان" در قرآن کریم، دود اصطلاحی نیست؛ زیرا که دود شناخته شده از آتش است. در حالی که دخان در اصطلاح قرآن از آتش نیست، بلکه بخار برخاسته از آب، بر اثر شدت امواج است.
بنابراین، کلام امام علی (ع) که فرمود: خلقت عالم از آب بوده، هیچ منافاتی با قرآن ندارد؛ زیرا دلیلی نداریم که منظور آن حضرت از آب، همین آبی که از اکسیژن و هیدورژن تشکیل شده است باشد، بلکه ممکن است، منظور امام (ع) همان ماده ی مذاب[1] باشد و آن حضرت به دلیل ناشناخته بودن ماده ی مذاب برای مردم آن روز، از آن به آب تعبیر کرده است؛ چراکه ماده ی مذاب هم مانند آب سیال و روان است.
در نتیجه دیدگاه امام علی (ع) با تئوری جدید که می گوید: ماده ی اصلی عالم ماده ی مذاب بوده، نیز منافاتی ندارد؛ زیراکه امام (ع) می فرماید: در اثر حرکت آب (یا ماده ی مذاب) کف ایجاد شد و منظور از کف همان ذراتی باشد که از مایع مذاب به سمت بالا رفته و سپس از آن جدا شده؛ یعنی در حقیقت تکه هایی از آن جدا شد و به صورت بخار بالا رفت و از بخار آسمان و از خود کف، زمین خلق شد. بنابراین زمین هم از همان ماده ی مذاب بود و بعد روی آن بسته شده است.
این مطلب قابل تطبیق بر نظریه ی – انفجار بزرگ – است که می گوید: ذراتی از مایع مذاب جدا شده و به صورت زمین درآمده است.
بنابراین، می توان دیدگاه قرآن، روایات و تئوری دانشمندان علوم جدید درباره ی ماده ی اولیه ی عالم را این گونه جمع کرد و این در پرتو حمل و تفسیر واژه ی "آب" و "دود" به ماده ی مذاب و گاز میسر است.
اما نباید از توجه به نکات زیر غفلت ورزید:
1. گرچه از ظاهر قرآن و علم بر می آید که جهان در ابتدا از گازهای داغ تشکیل شده است، اما قرآن در مورد عناصر دیگر نظریه مهبانگ (انفجار اوّلیه) مطلب صریحی ندارد.
2. با توجه به تعدد نظریه ها در مورد آغاز خلقت و عدم اثبات قطعی آنها، در حال حاضر نمی توان هیچ کدام را به صورت قطعی به قرآن نسبت داد. قرآن کتاب هدایت است نه فیزیک و شیمی، و در راستای تحقق هدایت گاهی به این مباحث اشاره ای دارد. از این رو پاسخ در حد آنچه در آثار اسلامی مطرح شده به عنوان نمونه ای از توانایی بحث های پشینیان و اعجاز علمی قرآن عرضه گردیده است .
3. اگر روزی نظریه ی مهبانگ به صورت قطعی اثبات شود، این مطلب اعجاز علمی قرآن را اثبات می کند، چرا که نوعی راز گویی علمی قرآن کریم است.
پی نوشت:
[1] منظور ماده ی مایعی است که استعداد تحول به مواد آسمانی و زمینی را داشته است مانند کف کردن و تحول به مواد و عناصر کیهانی.
منبع: http://farsi.islamquest.net
- [سایر] ماده ی اوّلیه ی تشکیل دهنده ی عالم چیست، نظر قرآن و روایات در این باره چیست؟
- [سایر] چرا تعابیر قرآن درباره ماده اولیه خلق انسان متفاوت است؟
- [سایر] با سلام؛ میخواستم راجع به این موضوع که عالم ماده از تضاد و تزاحم تشکیل شده، هستی و نیستی به طور ساده توضیح دهید.
- [سایر] ماده اولیه انسان چیست؟
- [سایر] عناصر تشکیل دهنده انتظار چیست؟
- [سایر] در آیه "جعل الظلمات و النور"، چنانچه ظلمات به معنای تاریکی تفسیر شود که در کتب تفسیری به معنای عدم نور آمده است، آیا عدم، جعل پذیر است؟ اگر این آیه دلالت به جعل دو اصل اولیه خلقت دارد یعنی نور و ماده اولیه ای که به صورت پودر سیاه بدون خاصیت است، آیا این معجزه قرآن نیست؟ خصوصا این که به صورت جمع، ظلمات بکار رفته که ماده قابل شماره است؟
- [سایر] آتش جهنم چه رابطه ای با ماده اولیه خلق شیطان دارد؟
- [سایر] جنبش غیر متعدها چیست و کشورهای تشکیل دهندة آن کدامند؟
- [سایر] حضرت مهدی (عج) چگونه نظم دهنده عالم هستی هستند؟
- [سایر] روایت (ضرب القرآن) از نظر سند و دلالت چگونه است و آیا این روایت؛ تفسیر قرآن به قرآن را نفی میکند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] انسان باید فقط برای انجام امر خداوند عالم نماز بخواند، پس کسیکه ریا کند یعنی برای نشان دادن به مردم نماز بخواند، نمازش باطل است، خواه فقط برای مردم باشد، یا خدا و مردم هر دو را در نظر بگیرد.
- [آیت الله وحید خراسانی] انسان باید فقط برای خداوند عالم نماز بخواند پس کسی که ریا کند یعنی برای نشان دادن به مردم نماز بخواند نمازش باطل است خواه فقط برای مردم باشد یا خدا و مردم هر دو را در نظر بگیرد
- [آیت الله بهجت] خرید و فروش آلات لهو، مثل تار و حتی سازهای کوچک و همچنین آلات قمار از قبیل نرد و شطرنج حرام است، مگر اینکه منفعت مشروع و حلالی از آن برده شود، و معامله برای آن منفعتِ حلال واقع شود، که بنابر اظهر در این صورت معامله صحیح است، و اگر معامله برای مواد تشکیل دهنده آنها صورت گیرد، باید یا شکسته شود و یا مطمئن باشد که خریدار خود میشکند.
- [آیت الله بروجردی] هرگاه پسری را از روی شهوت ببوسد، حاکم شرع از سی تا نود هر قدر صلاح میداند تازیانه به او میزند و روایت شده که خداوند عالم دهانهای از آتش به دهان او میزند و ملائکة آسمان و زمین و ملائکة رحمت و غضب بر او لعنت میکنند و جهنم برای او مهیا خواهد بود، ولی اگر توبه کند توبهی او قبول می‌شود.
- [آیت الله مظاهری] صدقه دادن از کارهای مستحب است و در روایات ما راجع به آن زیاد سفارش شده است، و موجب زیادی مال و دفع بلا و شفای مرض است و فرق آن با هبه این است که در صدقه قصد قربت شرط است، و بعد از آنکه فقیر صدقه را گرفت، صدقه دهنده نمیتواند آن را پس بگیرد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] سلام کردن از مستحبات مؤکد است و در قرآن مجید و روایات اسلامی روی آن تأکید فراوان شده است و سزاوار است که سواره به پیاده و ایستاده به نشسته و کوچکتر به بزرگتر سلام کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مجتهد و اعلم و واجد سایر شرایط تقلید را از سه راه میتوان شناخت: اوّل: آن که خود انسان از اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم و واجد سایر شرایط را بشناسد و به آن یقین یا اطمینان حاصل کند. در تشخیص مجتهد و اعلم، لازم نیست خود انسان مجتهد باشد. دوّم: آن که از راهی برای خود انسان یا برای نوع مردم در این شرایط، اطمینان حاصل شود، مثلاً عدهای از اهل علم که میتوانند مجتهد و اعلم و واجد شرایط را تشخیص دهند، واجد شرایط بودن کسی را تصدیق کنند و از گفته آنان برای شخص انسان یا نوع مردم اطمینان پیدا شود. سوم: آن که دو مرد عالم عادل که میتوانند واجد شرایط تقلید را تشخیص دهند، بدان گواهی دهند به شرط آن که دو مرد عالم عادل دیگر با نظر آنان مخالفت ننمایند و بنا بر احتیاط واجب اگر یک نفر عالم عادل گواهی دهد باید احتیاط کرد. و چنانچه دو مرد عالم عادل یا بیشتر، به واجد شرایط تقلید بودن کسی شهادت دهند، لازم نیست انسان تحقیق کند که آیا دو مرد عالم عادل دیگر برخلاف نظر آنها شهادت می‌دهند یا خیر.
- [آیت الله وحید خراسانی] قرض دادن به مسلمان مخصوصا به مومنین از کارهای مستحب است و در قران مجید به ان امر شده و قرض دادن به مومن قرض دادن به خدا شمرده شده و وعده مغفرت به قرض دهنده داده شده و در اخبار راجع به ان سفارش شده است و از پیغمبر اکرم صلی الله علیه واله وسلم روایت شده که کسی که به برادر مسلمان خود قرض بدهد برای او به هر درهمی که قرض داده به وزن کوه احد از کوههای رضوی و طور سیناء حسنات است و اگر با او در طلب قرض مدارا کند بر صراط مانند برق بدون حساب و عذاب می گذرد و کسی که برادر مسلمان به او شکایت کند و قرض ندهد خداوندعزوجل بهشت را بر او حرام می کند و از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که اگر قرض بدهم برای من محبوب تر است از ان که به مانند ان صدقه بدهم
- [آیت الله شبیری زنجانی] هر گاه کسی در حال احرام پسری را از روی شهوت ببوسد، صد تازیانه به او میزنند و اگر چنین گناهی را در غیر حال احرام مرتکب شود هر مقداری که حاکم شرع صلاح بداند، از سی تازیانه تا نود تازیانه، به او میزنند. درباره این گناه روایت شده که هر کس آن را مرتکب شود، خداوند عالم دهانهای از آتش به دهان او میزند و نیز روایت شده که ملائکه آسمان و زمین و ملائکه رحمت و غضب بر او لعنت میکنند و جهنم برای او مهیّا است.
- [آیت الله مظاهری] انسان باید زکات را برای انجام فرمان خداوند عالم بدهد پس اگر ریا کند یعنی برای نشان دادن به مردم زکات بدهد باید دوباره زکات را بدهد، خواه فقط برای مردم باشد و خواه خدا و مردم هر دو را در نظر بگیرد.