از جمله مزایای اقبال لاهوری، این است که فرهنگ غرب را می شناخت و با اندیشه های فلسفی و اجتماعی غرب آشنایی عمیق داشت. تا آنجا که در خود غرب به عنوان متفکر و فیلسوف به شمار آمده است. دیگر اینکه با همه آشنایی و شناسایی فرهنگ غرب، غرب را فاقد یک ایدئولوژی جامع انسانی می دانست. برعکس، معتقد بود که مسلمانان تنها مردمی هستند که از چنین ایدئولوژی برخوردار و بهره مندند. بنابراین، اقبال در عین دعوت به فراگیری علوم و فنون غربی، مسلمانان را از هرگونه غرب گرایی و شیفتگی نسبت به (ایسم)های غربی، برحذر می داشت. مزیت دیگر اقبال این است که درگیری هایی را که محمد عبده گرفتار آنها بوده، در ذهن خود داشته است؛ یعنی یافتن راه حلی که مسلمانان بدون آنکه پا روی حکم یا اصلی از اصول اسلام بگذارند، مشکلات سیاسی و اقتصادی و اجتماعی زمان خود را حل کنند. از این رو، درباره مسائلی از قبیل اجتهاد، اجماع و امثال اینها زیاد می اندیشید. اقبال، اجتهاد را موتور حرکت اسلام می شمارد. از جمله مزایای اقبال این است که برخلاف دیگر پرورش یافتگان فرهنگ غرب، شخصاً معنویت گراست و از جنبه روحی عرفانی و اشراقی [از] نیرومندی [بالایی] برخوردار است. ازاین رو، برای عبادت، ذکر، فکر، مراقبه، محاسبه النفس و بالاخره سیر و سلوک و معنویت و آنچه امروز آن را (درون گرایی) می خوانند و احیانا تخطئه می نمایند، ارزش فراوان قائل است. از جمله مسائلی که در احیای فکر دینی طرح می کند، این مسائل است. اقبال، احیای فکر دینی را بدون احیای معنویت اسلامی بی فایده می شمارد. مزیت دیگر او این است که تنها، مرد اندیشه نبود، مرد عمل و مبارزه هم بود. عملاً با استعمار درگیر [بود] اقبال یکی از پایه گذاران و مؤسسان کشور اسلامی پاکستان است. مزیت دیگر اقبال قدرت شاعری اوست. قدرتی که در خدمت اهداف اسلامی او قرار گرفته است. اقبال از نوع شاعرانی است که کواکبی آنها را ستوده و از قبیل: کمیت اسدی و حسان بن ثابت انصاری و دعبل بن علی خزاعی (است).1 پی نوشت: 1 .استاد مطهری و روشنفکران، صص 97 99. www.irc.ir
از جمله مزایای اقبال لاهوری، این است که فرهنگ غرب را می شناخت و با اندیشه های فلسفی و اجتماعی غرب آشنایی عمیق داشت. تا آنجا که در خود غرب به عنوان متفکر و فیلسوف به شمار آمده است. دیگر اینکه با همه آشنایی و شناسایی فرهنگ غرب، غرب را فاقد یک ایدئولوژی جامع انسانی می دانست. برعکس، معتقد بود که مسلمانان تنها مردمی هستند که از چنین ایدئولوژی برخوردار و بهره مندند. بنابراین، اقبال در عین دعوت به فراگیری علوم و فنون غربی، مسلمانان را از هرگونه غرب گرایی و شیفتگی نسبت به (ایسم)های غربی، برحذر می داشت.
مزیت دیگر اقبال این است که درگیری هایی را که محمد عبده گرفتار آنها بوده، در ذهن خود داشته است؛ یعنی یافتن راه حلی که مسلمانان بدون آنکه پا روی حکم یا اصلی از اصول اسلام بگذارند، مشکلات سیاسی و اقتصادی و اجتماعی زمان خود را حل کنند. از این رو، درباره مسائلی از قبیل اجتهاد، اجماع و امثال اینها زیاد می اندیشید. اقبال، اجتهاد را موتور حرکت اسلام می شمارد.
از جمله مزایای اقبال این است که برخلاف دیگر پرورش یافتگان فرهنگ غرب، شخصاً معنویت گراست و از جنبه روحی عرفانی و اشراقی [از] نیرومندی [بالایی] برخوردار است. ازاین رو، برای عبادت، ذکر، فکر، مراقبه، محاسبه النفس و بالاخره سیر و سلوک و معنویت و آنچه امروز آن را (درون گرایی) می خوانند و احیانا تخطئه می نمایند، ارزش فراوان قائل است. از جمله مسائلی که در احیای فکر دینی طرح می کند، این مسائل است. اقبال، احیای فکر دینی را بدون احیای معنویت اسلامی بی فایده می شمارد.
مزیت دیگر او این است که تنها، مرد اندیشه نبود، مرد عمل و مبارزه هم بود. عملاً با استعمار درگیر [بود] اقبال یکی از پایه گذاران و مؤسسان کشور اسلامی پاکستان است.
مزیت دیگر اقبال قدرت شاعری اوست. قدرتی که در خدمت اهداف اسلامی او قرار گرفته است. اقبال از نوع شاعرانی است که کواکبی آنها را ستوده و از قبیل: کمیت اسدی و حسان بن ثابت انصاری و دعبل بن علی خزاعی (است).1
پی نوشت:
1 .استاد مطهری و روشنفکران، صص 97 99.
www.irc.ir
- [سایر] اندیشه حاکم بر تفکر روشن فکران امروزی چیست؟
- [سایر] منشأ شبهه های برخی روشن فکران در قوانین اسلامی چیست؟
- [سایر] تختهای بهشتیان دارای چه ویژگی است؟
- [سایر] شرابهای بهشتی دارای چه ویژگی است؟
- [سایر] ملّیت دارای چه ویژگی هایی هست؟
- [سایر] افراد دارای جاذبه و دافعه چه ویژگی های شخصیتی دارند؟
- [سایر] از منظر قرآن دشمن شناسی دارای چه ویژگی های است ؟
- [سایر] مجلس تراز انقلاب اسلامی چگونه مجلسی است و دارای چه ویژگی ها و مختصاتی است؟
- [سایر] چه عواملی باعث افزایش اعتماد به نفس در افراد می شود؟ و ویژگی افرادی که دارای این صفت اند چیست؟
- [سایر] چند فلک وجود دارد و هر فلک دارای چه ویژگی¬هایی است؟ و تفاوت فلک و آسمان در چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] زنی که عادت وقتیّه دارد، اگر بیشتر از ده روز خون ببیند، چنانچه مقداری از خون دارای صفات حیض بوده و بقیه دارای صفات حیض نباشد، باید خونی را که دارای صفات حیض است، حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، به شرط آن که اولاً: خونی که دارای صفات حیض است، کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد و ثانیا: خون دیگری با آن تعارض نکند؛ یعنی قبل از گذشتن ده روز از پایان خون اول که دارای صفات حیض است، خون دیگری نبیند که دارای صفات حیض بوده و مجموع آن و خون اول و روزهایی که در بین آنها واقع شده، بیشتر از ده روز باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] در معامله سلف اگر فروشنده جنسی را که قرارداد کرده بدهد، مشتری باید قبول کند، ولی اگر جنس دیگری بدهد لازم نیست مشتری قبول کند، هر چند بهتر از جنسی باشد که قرار گذاشتهاند، البتّه گاه تعیین یک ویژگی برای جنس از باب حدّاقل مقدار لازم است که در این صورت اگر جنسی با ویژگی بهتر تحویل دهد، چون همان جنسیست که قرار گذاشتهاند، بر مشتری لازم است آن را قبول کند.
- [آیت الله بروجردی] اگر چند سگ را بفرستد و با هم حیوانی را شکار کنند، چنانچه همهی آنها دارای شرطهایی که در (مسأله 2618) گفته شده بودهاند، شکار حلال است و اگر یکی از آنها دارای آن شرطها نبوده، شکار حرام است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه چند سگ را برای شکار حیوانی بفرستند چنانچه همه آنها دارای شرایط فوق باشد شکار حلال است و اگر بعضی از آنها دارای این شرایط نیست شکار حرام است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر چند سگ را بفرستند و با هم حیوانی را شکار کنند، چنانچه همه آنها دارای شرطهایی که ذکر شد بودهاند شکار حلال است و اگر یکی از آنها دارای آن شرطها نبوده شکار حرام است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر چند سگ را بفرستد وباهم حیوانی را شکار کنند، چنانچه همه آنها دارای شرطهایی که در گذشته گفته شده بودهاند، شکار حلال است و اگر یکی از آنها دارای آن شرطها نبود، شکار حرام است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر چند سگ را بفرستد و با هم حیوانی را شکار کنند چنانچه همه انها دارای شرطهایی که در مساله گذشت باشند شکار حلال است و اگر یکی از انها دارای ان شرطها نباشد شکار حرام است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر چند سگ را بفرستد و باهم حیوانی را شکار کنند؛ چنانچه همه آنها دارای شرطهائی که در مسأله (2618) گفته شد بوده اند؛ شکار حلال است و اگر یکی از آنها دارای آن شرطها نبوده؛ شکار حرام است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر چند سگ را بفرستد و با هم حیوانی را شکار کنند ، چنانچه همة آنها دارای شرطهائی که در مسأله 2607 گفته شد بوده اند ، شکار حلال است و اگر یکی از آنها دارای آن شرطها نبوده ، شکار حرام است .
- [امام خمینی] اگر چند سگ را بفرستد و با هم حیوانی را شکار کنند، چنانچه همه آنها دارای شرطهایی که در صفحه گذشته گفته شده بودهاند، شکار حلال است و اگر یکی از آنها دارای آنها شرطها نبوده، شکار حرام است.