شیعه در مورد روش خود برای وضو، سه دلیل دارد: 1. قرآن خداوند در قرآن می فرماید: (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِذَا قُمْتُمْ إِلَی الصَّلاةِ فاغْسِلُواْ وُجُوهَکُمْ وَأَیْدِیَکُمْ إِلَی الْمَرَافِقِ وَامْسَحُواْ بِرُؤُوسِکُمْ وَأَرْجُلَکُمْ إِلَی الْکَعْبَینِ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! هنگامی که برای اقامه نماز آماده شوید، صورت و دست هایتان را تا آرنج بشویید و سر و پاهای خود را تا برآمدگی مسح کنید.) (مائده: 6) البته درباره قرائت و برداشت ها از این آیه، نقل های گوناگون وجود دارد، اما اگر کسی کوچک ترین آشنایی با قواعد زبان عربی داشته باشد، برداشت شیعه از آیه را صحیح تر از بقیه خواهد یافت.(1) 2. روایات امام باقر علیه السلام به اصحاب خود فرمود: (آیا می خواهید برای شما وضوی پیامبر را نقل کنم؟) سپس آن حضرت یک مشت آب را برداشت و بر صورتش ریخت و آنگاه یک مشت آب را بر ذراع راستش ریخت و بعد از آن همین کار را برای ذراع دیگرش انجام داد و سپس سر و پایش را مسح کرد.(2) البته در منابع اهل سنت نیز روایاتی به این مضمون نقل شده است. برای مثال عباد بن تمیمی مازنی از پدرش نقل می کند که گفت: (رسول خدا صلی الله علیه و آله را دیدم که وضو می گرفت و بر پاهای مبارک مسح می کشید).(3) 3. سیره صحابه و تابعین بسیاری از صحابه و تابعین به وجوب مسح در وضو معتقد بوده اند و اهل سنت قول صحابه را حجت می دانند. برخی آنها عبارتند از: عبدالله بن زید مازنی، عباد بن تمیم، قنادة بن عزیز، انس بن مالک، ابومالک اشعری.(4) پی نوشتها: 1. آلوسی، روح المعانی، ج 3، ص 73؛ الاعتصام بالکتاب و السنة، ص 12؛ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ج 11، ص 161؛ تذکرة الفقهاء، ج 1، ص 168؛ فاضل مقداد، کنز العرفان، ص 38. 2. نک: حکم الارجل فی الوضوء، صص 63 و 64. 3. وسائل الشیعه، ج 1، باب 15، ابواب الوضوء، صص 391 و 395. 4. الاصابة، ج 1، ص 185، ح 843، روایات مشابه: سنن ابن ماجه، ج 1، باب 57، ح 460، رقم 453؛ سنن ابیداوود، رقم 730 و 138؛ سنن النّسائی، 1124؛ سنن الدارمی، 1295؛ مسند احمد، مسند العشرة، 1285 و 391؛ مسند ابیشیبه، ج 1، ص 81؛ کنزالعمال، ص 442، ح 26886؛ تفسیر طبری، ج 6، ص 82. منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389)
شیعه در مورد روش خود برای وضو، سه دلیل دارد:
1. قرآن
خداوند در قرآن می فرماید: (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِذَا قُمْتُمْ إِلَی الصَّلاةِ فاغْسِلُواْ وُجُوهَکُمْ وَأَیْدِیَکُمْ إِلَی الْمَرَافِقِ وَامْسَحُواْ بِرُؤُوسِکُمْ وَأَرْجُلَکُمْ إِلَی الْکَعْبَینِ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! هنگامی که برای اقامه نماز آماده شوید، صورت و دست هایتان را تا آرنج بشویید و سر و پاهای خود را تا برآمدگی مسح کنید.) (مائده: 6) البته درباره قرائت و برداشت ها از این آیه، نقل های گوناگون وجود دارد، اما اگر کسی کوچک ترین آشنایی با قواعد زبان عربی داشته باشد، برداشت شیعه از آیه را صحیح تر از بقیه خواهد یافت.(1)
2. روایات
امام باقر علیه السلام به اصحاب خود فرمود: (آیا می خواهید برای شما وضوی پیامبر را نقل کنم؟) سپس آن حضرت یک مشت آب را برداشت و بر صورتش ریخت و آنگاه یک مشت آب را بر ذراع راستش ریخت و بعد از آن همین کار را برای ذراع دیگرش انجام داد و سپس سر و پایش را مسح کرد.(2)
البته در منابع اهل سنت نیز روایاتی به این مضمون نقل شده است. برای مثال عباد بن تمیمی مازنی از پدرش نقل می کند که گفت: (رسول خدا صلی الله علیه و آله را دیدم که وضو می گرفت و بر پاهای مبارک مسح می کشید).(3)
3. سیره صحابه و تابعین
بسیاری از صحابه و تابعین به وجوب مسح در وضو معتقد بوده اند و اهل سنت قول صحابه را حجت می دانند. برخی آنها عبارتند از: عبدالله بن زید مازنی، عباد بن تمیم، قنادة بن عزیز، انس بن مالک، ابومالک اشعری.(4)
پی نوشتها:
1. آلوسی، روح المعانی، ج 3، ص 73؛ الاعتصام بالکتاب و السنة، ص 12؛ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ج 11، ص 161؛ تذکرة الفقهاء، ج 1، ص 168؛ فاضل مقداد، کنز العرفان، ص 38.
2. نک: حکم الارجل فی الوضوء، صص 63 و 64.
3. وسائل الشیعه، ج 1، باب 15، ابواب الوضوء، صص 391 و 395.
4. الاصابة، ج 1، ص 185، ح 843، روایات مشابه: سنن ابن ماجه، ج 1، باب 57، ح 460، رقم 453؛ سنن ابیداوود، رقم 730 و 138؛ سنن النّسائی، 1124؛ سنن الدارمی، 1295؛ مسند احمد، مسند العشرة، 1285 و 391؛ مسند ابیشیبه، ج 1، ص 81؛ کنزالعمال، ص 442، ح 26886؛ تفسیر طبری، ج 6، ص 82.
منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389)
- [سایر] دلایل مخالفان روش تفسیر علمی چیست؟
- [سایر] دلایل عصمت امامان چیست؟
- [سایر] دلایل حقانیت شیعه چیست؟
- [سایر] دلایل ارتداد شیعیان اخباری چیست؟
- [سایر] دلایل اصلی حقانیت شیعه چیست؟
- [سایر] دلایل شیعیان برای اثبات امامت چیست؟
- [سایر] دلایل شیعه شدن عبدالخالق مصری چیست؟
- [سایر] دلایل شیعه و سنی بر مسح پا چیست؟
- [سایر] دلایل عقلی عصمت پیامبران و امامان ( علیهم السلام ) را بگویید؟
- [سایر] دلایل مفتی سعودی بر کافر بودن شیعه چیست؟
- [امام خمینی] مستحب است انسان برای نماز میت و زیارت اهل قبور و رفتن به مسجد و حرم امامان علیهمالسلام وضو بگیرد، و همچنین برای همراه داشتن قرآن و خواندن و نوشتن آن و نیز برای مس حاشی? قرآن و برای خوابیدن، وضو گرفتن مستحب است، و نیز مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد، و اگر برای یکی از این کارها وضو بگیرد هر کاری را که باید با وضو انجام داد، میتواند به جا آورد مثلاً میتواند با آن وضو نماز بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است انسان برای نماز میّت، زیارت اهل قبور، رفتن به مسجد و حرم امامان علیهمالسلام ، همراه داشتن قرآن و خواندن و نوشتن و لمس حاشیه آن و برای خوابیدن، وضو بگیرد و نیز مستحب است کسی که وضو دارد، دوباره وضو بگیرد و اگر برای یکی از این اعمال وضو بگیرد، میتواند هر عملی را که انجام دادن آن احتیاج به وضو دارد بجا آورد، مثلاً میتواند با آن وضو نماز بخواند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مانعی ندارد که در نماز آیات رکعت اول را مطابق یکی از این دو روش به جا آورد و رکعت دوم را مطابق روش دیگر.
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است انسان برای نماز میّت وزیارت اهل قبور و رفتن به مسجد وحرم امامان: وضو بگیرد، و همچنین برای همراه داشتن قرآن وخواندن ونوشتن آن و نیز برای مسّ حاشیه قرآن وبرای خوابیدن و نیز مستحبّ است کسیکه وضو دارد دوباره وضو بگیرد، و اگر برای یکی از این کارها وضو بگیرد هرکاری را که باید با وضو انجام داد میتواند بجا آورد، مثلاً میتواند با آن وضو نماز بخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است انسان برای نماز میت و زیارت اهل قبور و رفتن به مسجد و حرم امامان (علیهم السلام ) وضو بگیرد ، و همجچنین برای همراه داشتن قرآ ن و خواندن و نوشتن آن و نیز برای مس حاشیة قرآن و برای خوابیدن ، وضو گرفتن مستحب است و نیز مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد و اگر برای یکی از این کارها وضو بگیرد ، هر کاری را که باید با وضو انجام داد ، می تواند بجا آورد مثلاً می تواند با آن وضو نماز بخواند . چیزهائی که وضو را باطل می کند
- [آیت الله سیستانی] اگر در صحن یکی از امامان یا امامزادگان که سابقاً قبرستان بوده ، حوض یا نهری بسازند ، چنانچه انسان نداند که زمین صحن را برای قبرستان وقف کردهاند ، وضو گرفتن در آن حوض و نهر اشکال ندارد . شرط چهارم : آنکه أعضاء وضو موقع شستن و مسح کردن پاک باشد ، هر چند در حال وضو آن را قبل از شستن یا مسح کردن تطهیر کند ، و اگر وضو گرفتن با آب کر و مانند آن باشد تطهیر قبل از شستن لازم نیست .
- [آیت الله سبحانی] مستحب است انسان برای نماز میّت و زیارت اهل قبور و رفتن به مسجد و حرم امامان (علیهم السلام) وضو بگیرد، و همچنین برای همراه داشتن قرآن و خواندن و نوشتن آن و نیز برای مسّ حاشیه قرآن و برای خوابیدن وضو گرفتن مستحب است و نیز مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد و اگر برای یکی از این کارها وضو بگیرد هر کاری را که باید با وضو انجام داد، می تواند بجا آورد; مثلا می تواند با آن وضو نماز بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است انسان برای نماز میت و زیارت اهل قبور و رفتن به مسجد و حرم امامان(علیهم السلام)وضو بگیرد، و همچنین برای همراه داشتن قرآن و خواندن و نوشتن آن و نیز برای مس حاشیه قرآن و برای خوابیدن، وضو گرفتن مستحب است. و نیز مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد، و اگر برای یکی از این کارها وضو بگیرد هر کاری را که باید با وضو انجام داد می تواند به جا آورد مثلاً می تواند با آن وضو نماز بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در صحن یکی از امامان یا امامزادگان که سابقاً قبرستان بوده حوض یا نهری بسازند، چنانچه انسان نداند که زمین صحن را برای قبرستان وقف کردهاند، وضو گرفتن در آن حوض و نهر اشکال ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که وضو ندارد، حرام است اسم خداوند متعال را به هر لغت نوشته شده باشد، مس نماید. واحتیاط واجب آن است که اسم مبارک پیغمبر صلی الله علیه و آله و امامان و حضرت زهرا: را هم مس ننماید.