قرآن کتاب جامع هدایت انسان هاست که اصول و برنامه های کلی دین را دربردارد. پیامبر افزون بر دریافت وحی از خداوند و ارائه آن به مردم، وظیفه تبیین آن را نیز عهده دار است. قرآن مانند قانون اساسی است که قانون های جزئی و فرعی بر اساس آن ترسیم و تبیین می شود. از سویی، قرآن ما را به لزوم پیروی از پیامبر و اولی الامر (1) فرمان می دهد و تعلیم کتاب (قرآن) را وظیفه پیامبر می داند؛(2) زیرا قرآن کتابی عمیق است و لایه های معرفتی بسیاری دارد که فهم آن نیازمند آموزش است. بی شک، پیامبر و جانشینان پاکش، تنها مفسران قرآن هستند. بنابراین، خداوند در قرآن، اصل نماز و کلیاتی از اجزای آن را بیان می کند. بدیهی است که جزئیات آن را باید در احادیث نبوی و اهل بیت علیهم السلام که بزرگ ترین مفسران وحی هستند، جست وجو کرد. اگر خداوند در قرآن به جزئیات نماز اشاره می کرد، باید دیگر تکالیف دین نیز با ریزه کاری ها بیان می شد. بر این اساس، وجود اختلاف در نماز و دیگر احکام را باید در پایبند نبودن مسلمانان به قرآن و عترت جست وجو کرد. پی نوشتها: 1. نک: نساء: 59؛ حشر: 7. 2. نک: جمعه: 2؛ نحل: 44 و 64. منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389)
با توجه به اهمیت نماز، چرا در قرآن درباره کیفیت نماز خواندن مطلبی به چشم نمی خورد و درباره چگونگی نماز اختلاف نظر وجود دارد؟
قرآن کتاب جامع هدایت انسان هاست که اصول و برنامه های کلی دین را دربردارد. پیامبر افزون بر دریافت وحی از خداوند و ارائه آن به مردم، وظیفه تبیین آن را نیز عهده دار است. قرآن مانند قانون اساسی است که قانون های جزئی و فرعی بر اساس آن ترسیم و تبیین می شود. از سویی، قرآن ما را به لزوم پیروی از پیامبر و اولی الامر (1) فرمان می دهد و تعلیم کتاب (قرآن) را وظیفه پیامبر می داند؛(2) زیرا قرآن کتابی عمیق است و لایه های معرفتی بسیاری دارد که فهم آن نیازمند آموزش است. بی شک، پیامبر و جانشینان پاکش، تنها مفسران قرآن هستند.
بنابراین، خداوند در قرآن، اصل نماز و کلیاتی از اجزای آن را بیان می کند. بدیهی است که جزئیات آن را باید در احادیث نبوی و اهل بیت علیهم السلام که بزرگ ترین مفسران وحی هستند، جست وجو کرد. اگر خداوند در قرآن به جزئیات نماز اشاره می کرد، باید دیگر تکالیف دین نیز با ریزه کاری ها بیان می شد. بر این اساس، وجود اختلاف در نماز و دیگر احکام را باید در پایبند نبودن مسلمانان به قرآن و عترت جست وجو کرد.
پی نوشتها:
1. نک: نساء: 59؛ حشر: 7.
2. نک: جمعه: 2؛ نحل: 44 و 64.
منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389)
- [سایر] با توجه به اهمیت نماز، چرا در قرآن درباره کیفیت نماز خواندن مطلبی به چشم نمی خورد و درباره چگونگی نماز اختلاف نظر وجود دارد؟
- [سایر] آیا نماز خواندن با چشم بسته از نظر آیت الله سیستانی صحیح است؟
- [سایر] درباره کیفیت و چگونگی نماز در یهودیت توضیح و تشریح کامل می خواستم تا تفاویت آنرا با نماز در اسلام متوجه شوم؟
- [سایر] کیفیت خواندن نماز شب چگونه است؟
- [سایر] با توجه به این که مراجع، احکام شرعی را از قران و احادیث بیان می¬کنند، چرا در مقام فتوا اختلاف نظر دارند؟
- [آیت الله بهجت] لطفا کیفیت خواندن نماز شب را توضیح دهید؟
- [سایر] آیا کیفیت انجام نماز در قرآن آمده است؟
- [سایر] با توجه به اشتراک منابع اجتهاد، علت اختلاف نظر بعضی مجتهدان در برخی مسائل مشترک چیست؟
- [سایر] بین سر وقت خواندن نماز، یا با کیفیت خواندن (تمیزی بدن یا زدن عطر یا جمع بودن حواس ...) کدام یک ارجحیت دارد؟ آیا سریع خواندن نماز مشکلی دارد؟
- [سایر] راههای مبارزه با تفرقه و اختلاف نامقدس از نظر قرآن چیست؟
- [آیت الله مظاهری] اختلاف در قرائت که قرّاء گفتهاند صحیح نیست و نماز باید بر طبق قرآن خوانده شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خواندن قرآن در نماز، غیر از چهار سوره ای که سجده واجب دارد و در
- [آیت الله مظاهری] هرگاه بداند نماز امام باطل است مثلاً بداند امام وضو ندارد، گرچه خود امام ملتفت نباشد، نمیتواند به او اقتدا کند ولی اگر اختلاف فتوا با یکدیگر داشته باشند گرچه از نظر او نماز امام باطل باشد میتواند اقتدا کند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که در تنگی وقتِ نماز باید تیمّم کند، اگر به قصد قربت یا برای برای کارهای مستحبی مثل خواندن قرآن وضو بگیرد صحیح است و اگر برای خواندن آن نماز صورت بگیرد، باطل است.
- [آیت الله اردبیلی] خواندن قرآن در نماز به قصد قرائت قرآن، غیر از چهار سورهای که سجده واجب دارند و در احکام جنابت گفته شد، اشکال ندارد و همچنین دعا کردن در نماز جایز است، اگرچه به فارسی یا زبان دیگر باشد.
- [آیت الله مظاهری] خواندن قرآن در نماز، غیر از چهار سورهای که سجده واجب دارد و نیز دعا کردن در نماز اشکال ندارد گرچه به فارسی یا زبان دیگر باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن نماز را به تأخیر بیندازد و از اول وقت به اندازه خواندن یک نماز بگذرد و حائض شود چنانچه میتوانسته نمازش را در وقت بخواند - هر چند به این صورت که مقدمات آن مانند: وضو گرفتن یا غسل یا تیمم کردن یا پاک بودن بدن یا لباس و یافتن جهت قبله را قبل از وقت انجام دهد، یا نماز را بدون حرج تند بخواند - قضای آن نماز بر او واجب میشود و در چگونگی نماز باید ملاحظه حال خود را بکند؛ مثلاً زنی که مسافر نیست اگر در اول ظهر نماز نخواند قضای آن در صورتی واجب است که به مقدار خواندن چهار رکعت نماز از اول ظهر بگذرد و حائض شود و میتوانسته قبل از وقت، مقدمات نماز را تهیه کند و مدت زمان به قدریست که بتواند بدون حرج با تند خواندن، نماز را به جا آورد و برای کسی که مسافر است گذشتن وقت به مقدار خواندن دو رکعت با شرایط ذکر شده، کافیست
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که در تنگی وقت نماز باید تیمم کند اگر به قصد ان که وضو مستحب است یا برای امر مستحبی که وضو برای ان تشریع شده مثل خواندن قران وضو بگیرد صحیح است و اگر قصد کند برای خواندن ان نماز به نحوی که اگر امر به نماز با وضو نباشد قصد وضو نداشته باشد ان وضو باطل است
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که در تنگی وقت نماز باید تیمم کند، اگر به قصد قربت یا برای کار مستحبی مثل خواندن قرآن وضو بگیرد صحیح است، اگر چه به جهت ترک تمام یا قسمتی از نماز در وقت، گناه کرده است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] خواندن قرآن در نماز، غیر از چهار آیهای که سجده واجب دارد و در مسأله 361 و 1102 گفته شد و نیز دعا کردن در نماز اشکال ندارد، ولی احتیاط مستحب آن است که به غیر عربی دعا نکند.