ترور و جهاد چه تفاوت هایی دارند؟

ترور به معنای قتل سیاسی با اسلحه و تروریست طرفدار خشونت عمل و ایجاد رعب و ترس است.[1]
کنوانسیون سازمان کنفرانس اسلامی در مقابله با تروریسم بین المللی تروریسم را این گونه تعریف نموده است : تروریسم هر گونه عمل خشونت آمیز یا تهدید کننده ای است که صرفنظر از مقاصد یا انگیزه مرتکبین آن به منظور اجرای یک طرح جنایتکارانه فردی یا گروهی و با هدف ایجاد رعب بین مردم یا تهدید آنان به وارد آمدن صدمه به آنان و به خطر زندگی، حیثیت، آزادی، امنیت یا حقوق آنان یا تهدید به صدمه زدن به محیط زیست یا هرگونه تهدیدات به اموال عمومی و خصوصی به منظور به مخاطره انداختن یا اشغال یا تصرف آنها و به خطر انداختن یکی از منابع ملّی یا تأسیسات بین المللی یا تهدید کردن ثبات تمامیّت ارضی وحدت سیاسی یا حاکمیّت کشورهای مستقل انجام گیرد.[2]
از تعریف تروریسم در کنوانسیون کشورهای اسلامی به دست می آید که مصادیق تروریسم عبارتند از: سوء قصد، تهدید جان افراد بی گناه و تهدیدهای دیگر، ایجاد رعب و ترس، آدم ربائی، گروگان گیری، رفتار خشونت بار توأم با ارعاب و ایجاد ترس، اقدام مسلحانه ای که امکان آسیب رساندن به غیرنظامیان یا افراد بی گناه داشته باشد، تعدی به جان و مال و حیثیت مأموریت دیپلماتیکی، ایجاد ناامنی و اخلال در نظم و امنیت و آسایش عمومی، و مساعدت مالی و سایر امکانات به تروریستها، تخریب یا تهدید به تخریب اموال شخصی و عمومی و محیط زیست.[3]
مهمترین تفاوت های ترور و جهاد مشروع و بر اساس ضوابط اسلامی عبارتند از:
1. ترور عملی است که به منظور اهداف غیرانسانی و در جهت افساد و متضمن به خطر افکندن امنیت و ایجاد زمینة تعرض و محدودیت در مورد حقوق مشروع بشری و موجب سلب آرامش شود. بنابر این , مهمترین عنصر در تعریف تهدید و ارعاب (تروریسم) همانا سلب امنیّت است که آن را تا حد بزرگترین جنایات برای بشر خطرناک می سازد.[4] در حالی که جهاد به منظور ایجاد امنیت است.
2. ترور گونه ای از توسل به زور و اقدامات خشونت آمیز است که غیر قانونی است و مطابق با هنجارهای حقوقی مجاز به حساب نمی آید و به همین جهت هم مخفیانه انجام می پذیرد، در حالی که جهاد امری مشروع و مجاز و برای دفاع از حقوق طبیعی انسان است.
3. ترور اقدامی غیرانسانی و از نگاه وجدان بشری و منابع حقوقی محکوم است ولی جهاد در زمره اقدامات و مبارزات نهضت های آزادی بخش است.
4. اقدامات تروریستی مصداق محاربه و افساد فی الارض هستند اما جهاد برای اصلاح در زمین و قلع و قمع ریشه فساد و افساد است ، جهاد عملی است که برای نجات انسان ها و یا در برابر تجاوزات به حقوق حقه انسان ها و دفع تجاوز صورت می گیرد، در حالی که در ترور این گونه نیست، زیرا ترور عمل خشونت آمیزی که به جای نجات انسان ها ، حیات و امنیت آن را مورد هدف قرار می دهد.
اقدامات تروریستی از طرف هر فرد یا گروه یا سازمان که صورت پذیرد و جان، مال و آبروی مردم و افراد بی گناه را مورد حمله قرار دهد، از نظر اسلام محکوم است، به گونه ای که حتی در دفاع مشروع کشتن افراد بی گناه، تعقیب فراریان، کشتن اسیران، زنان و کودکان، تخریب جنگل ها، درختان، تعرض به ناموس مردم و پرده دری و غیره، ممنوع و محکوم است.
امام صادق علیه السّلام می فرمایند: پیامبر اسلام هر گاه می خواست سپاهیانی را به جنگ اعزام کند، به آنها می فرمود: نیرنگ نکنید، حقه نکنید، مثله نکنید، سالخوردگان و کودکان و زنان را نکشید، درختی را نبرید مگر مجبور شوید، و نیز استفاده از سمّ (سلاح شیمیایی) در سرزمین مشرکان را نهی می کرد.[5]

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1.عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، تهران، امیرکبیر، 1377، ج3
2.هاشمی، کامران، حقوق اسلامی در تقابل تروریسم بین المللی، راهبرد شماره 21، مرکز تحقیقات استراتژیک، ص138.

پی نوشتها:
[1] . دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، تهران، ارشاد، 1361.
[2] . هاشمی، کامران، حقوق اسلامی در تقابل تروریسم بین المللی، راهبرد شماره 21، مرکز تحقیقات استراتژیک، ص 138.
[3] . همان، ص 140.
[4] . عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، تهران، امیرکبیر، 1377، ج3، ص426
[5] . کلینی، محمد ین یعقوب , فروع کافی، بیروت، دارصعب، ج5، ص27.
منبع: اندیشه قم