بنا بر نظر و سیره عملی علمای شیعه و به عقیده برخی از مقتل نویسان معتبر و بزرگان شیعه در این روز حضور اهل بیت در کربلا و زیارت قبور مطهر شهدای کربلا تردید ناپذیر است.[1] فلسفه زیارت اربعین نیز ناظر به همین معناست که شیعیان واقعی در اربعین، خود را به زیارت سیدالشهداء از نقاط دور با هر وسیله ای که داشتند می رساندند. چنان که اکنون رسم اهل عراق است که در صورت امکان از فیض این زیارت به هر نحو ممکن محروم نباشند، آنان در این راه از جان خود نیز دریغ ندارند . سالهاست که آمریکا و اشغالگران و بقایای رژیم بعثی که دشمن اهل بیت هستند با ایجاد رعب و وحشت و بمب گذاری سعی دارند از این عمل، مردم را باز دارند، اما مردم عراق و شیعیان کشورهای پیرامون، عهدی با سالار شهیدان دارند که به هر قیمتی که شده در این مراسم حاضر باشند . به ویژه روایتی است معتبر از امام عسگری علیه السلام که زیارت اربعین را از جمله علائم مؤمن واقعی و شیعیان شمرده است.[2] بر اساس روایات مأثور از امام صادق علیه السلام با اسناد معتبر برای این روز که مخصوص زیارت امام حسین علیه السلام زیارتنامه ای خاص که متن آن از امام معصوم است رسیده که آن حضرت برای این روز آداب ویژه ذکر فرموده و زیارتنامه ای با محتوای دقیق به اصحاب خود تعلیم نمودند و به زیارت در این روز مخصوص ترغیب فرموده است.[3] در گذشته، از زیارت امام حسین علیه السلام به ویژه در دوره های اموی و عباسی ممنوعیت جدی و دارای خطرات جانی بود، چنان که این مساله کماکان تا عصر حاضر بوده و در سال های اخیر شدت یافته و هزاران نفر در این راه به شهادت رسیده اند. از این روی ائمه جهت ترغیب مردم به این مساله و عدم ترک زیارت حضرت و یادآوری نهضت عاشورا با پیام ها و درس های آن که حیات اسلام به آن بسته است، این مساله را از علائم و نشانه های مؤمن دانسته اند. بخشی از فلسفه آن مربوط است به زنده داشت این نهضت که عصاره و نتیجه اسلام ناب است. علاوه بر این، پاداش های معنوی و تهذیب نفس و شخصیت معنوی سالار شهیدان و توجه ویژه به آن از جمله اسرار و حکمت های زیارت اربعین می تواند باشد. ناگفته نماند زیارت اربعین منوط به حضور در کربلا و در کنار حرم امام حسین علیه السلام نیست بلکه این زیارت ویژه، از هر نقطه و شهری قابل درک بوده و دارای پاداش و آثار و کرامات ویژه است. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1 کتاب تحقیقی در اولین اربعین شهید قاضی طباطبایی. پی نوشتها: [1]. ابن طاووس، اللهوف، ص254. [2]. شیخ طوسی، تهذیب، ج6، ص52. [3]. همان، ج6، ص113؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج6، ص7. منبع: اندیشه قم
آیا اربعین امام حسین علیه السلام بعد از 40 روز در کربلا بوده است یا نه؟ اگر نبوده است پس فلسفه زیارت اربعین در بیستم صفر چیست؟
بنا بر نظر و سیره عملی علمای شیعه و به عقیده برخی از مقتل نویسان معتبر و بزرگان شیعه در این روز حضور اهل بیت در کربلا و زیارت قبور مطهر شهدای کربلا تردید ناپذیر است.[1] فلسفه زیارت اربعین نیز ناظر به همین معناست که شیعیان واقعی در اربعین، خود را به زیارت سیدالشهداء از نقاط دور با هر وسیله ای که داشتند می رساندند. چنان که اکنون رسم اهل عراق است که در صورت امکان از فیض این زیارت به هر نحو ممکن محروم نباشند، آنان در این راه از جان خود نیز دریغ ندارند . سالهاست که آمریکا و اشغالگران و بقایای رژیم بعثی که دشمن اهل بیت هستند با ایجاد رعب و وحشت و بمب گذاری سعی دارند از این عمل، مردم را باز دارند، اما مردم عراق و شیعیان کشورهای پیرامون، عهدی با سالار شهیدان دارند که به هر قیمتی که شده در این مراسم حاضر باشند . به ویژه روایتی است معتبر از امام عسگری علیه السلام که زیارت اربعین را از جمله علائم مؤمن واقعی و شیعیان شمرده است.[2]
بر اساس روایات مأثور از امام صادق علیه السلام با اسناد معتبر برای این روز که مخصوص زیارت امام حسین علیه السلام زیارتنامه ای خاص که متن آن از امام معصوم است رسیده که آن حضرت برای این روز آداب ویژه ذکر فرموده و زیارتنامه ای با محتوای دقیق به اصحاب خود تعلیم نمودند و به زیارت در این روز مخصوص ترغیب فرموده است.[3]
در گذشته، از زیارت امام حسین علیه السلام به ویژه در دوره های اموی و عباسی ممنوعیت جدی و دارای خطرات جانی بود، چنان که این مساله کماکان تا عصر حاضر بوده و در سال های اخیر شدت یافته و هزاران نفر در این راه به شهادت رسیده اند. از این روی ائمه جهت ترغیب مردم به این مساله و عدم ترک زیارت حضرت و یادآوری نهضت عاشورا با پیام ها و درس های آن که حیات اسلام به آن بسته است، این مساله را از علائم و نشانه های مؤمن دانسته اند. بخشی از فلسفه آن مربوط است به زنده داشت این نهضت که عصاره و نتیجه اسلام ناب است.
علاوه بر این، پاداش های معنوی و تهذیب نفس و شخصیت معنوی سالار شهیدان و توجه ویژه به آن از جمله اسرار و حکمت های زیارت اربعین می تواند باشد.
ناگفته نماند زیارت اربعین منوط به حضور در کربلا و در کنار حرم امام حسین علیه السلام نیست بلکه این زیارت ویژه، از هر نقطه و شهری قابل درک بوده و دارای پاداش و آثار و کرامات ویژه است.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1 کتاب تحقیقی در اولین اربعین شهید قاضی طباطبایی.
پی نوشتها:
[1]. ابن طاووس، اللهوف، ص254.
[2]. شیخ طوسی، تهذیب، ج6، ص52.
[3]. همان، ج6، ص113؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج6، ص7.
منبع: اندیشه قم
- [سایر] آیا اربعین امام حسین ( علیه السلام ) بعد از 40 روز در کربلا بوده است یا نه؟ اگر نبوده است پس فلسفه زیارت اربعین در بیستم صفر چیست؟
- [سایر] در زیارت اربعین به چه ویژگیهای امام حسین علیه السلام اشاره شده است؟
- [سایر] آیا اهل بیت امام حسین علیه السلام در اولین اربعین به کربلا آمده اند، یا دومین اربعین؟ نظر علمای بزرگ را نیز بیان کنید؟
- [سایر] چرا فقط برای امام حسین(ع) اربعین می گیریم؟
- [سایر] لطفا در باره اربعین امام حسین (ع) توضیح دهید.
- [سایر] چگونه به سبب زیارت اربعین، پیوند نهضت حسینی با نهضت مهدوی محقق میگردد؟ شرح چگونه به سبب زیارت اربعین، پیوند نهضت امام حسین علیه السلام با نهضت امام زمان علیه السلام محقق میگردد؟ منتظران حقیقی در این مورد چه وظیفهای دارند؟
- [سایر] می خواستم بپرسم که آیا کاروان اسرا ء در روز اربعین همان سال اول شهادت امام حسین به کربلا رسیدند یا سال بعد
- [سایر] چرا امام حسین (ع) در عاشورا خون مبارکشان را به آسمان پرتاب کردند؟ فلسفه اش چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] با توجه به ازدحام جمعیت جهت زیارت اربعین؛ آیا زیارت اربعین اختصاص به خود روز اربعین دارد یا ایام قبل و بعد از اربعین را نیز شامل میشود؟
- [سایر] اربعین گرفتن برای امام علی(ع) مشکلی دارد؟ یا بدعت حساب میشود؟ آیا حدیثی با این مضمون وجود دارد که اربعین گرفتن جز برای امام حسین(ع) جایز نیست؟
- [آیت الله سبحانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام)مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله عَلَیْهِ السَّلَام مشّرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطهی عذری نتواند آن امام را زیارت کند، چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه نذر کند به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت امام حسین(علیه السلام) مشرف شود، اگر به زیارت امام دیگری برود کافی نیست و هرگاه به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلا به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام) مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر بواسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] خوردن خاک و گِل حرام است، ولی خوردن کمی از تربت پاک حضرت سیّدالشهداء امام حسین(علیه السلام) که از قبر شریف اخذ شود (کمتر از یک نخود) به قصد شفاء اشکال ندارد و همچنین گل داغستان و گل ارمنی که برای معالجه می خورند در صورتی که علاج منحصر به آن باشد جایز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خوردن خاک و گل حرام است، ولی خوردن کمی از تربت پاک حضرت سیدالشهداء امام حسین(علیه السلام) (کمتر از یک نخود) به قصد شفاء اشکال ندارد و همچنین گل داغستان و گل ارمنی که برای معالجه می خورند در صورتی که علاج منحصر به آن باشد جایز است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در آشامیدن آب، چند چیز مستحب است: اول آب را به طور مکیدن بیاشامد. دوم در روز، ایستاده آب بخورد. سوم پیش از آشامیدن آب (بِسْمِ الله) و بعد از آن (اَلْحَمْدُ لله) بگوید. چهارم به سه نفس آب بیاشامد. پنجم از روی میل آب بیاشامد. ششم بعد از آشامیدن آب، حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و اهل بیت بزرگوارش را یاد کند، و قاتلان آن حضرت را لعنت نماید.
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من میباشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من میباشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] چند کار در روایات به هنگام آشامیدن آب توصیه شده است: 1 آب را بطور مکیدن بیاشامد 2 در روز ایستاده آب بخورد 3 پیش از نوشیدن آب (بسم الله) و بعد آن (الحمد لله) بگوید. 4 آب را به سه نفس بیاشامد، نه یک نفس. 5 از روی میل آب بیاشامد. 6 بعد از نوشیدن آب حضرت امام حسین(علیه السلام) و اهل او را یاد کند و قاتلان ایشان را لعنت نماید.
- [آیت الله مظاهری] (اصالة الصحة) اصلی از اصول اسلامی است و معنای آن این است که اگر عملی را از مسلمانی دیدیم که از جهت ظاهر خوب نیست، آن را خوب بدانیم و کار او را به صورت صحیح و خوب توجیه کنیم، حتّی امام صادق(سلاماللهعلیه) فرمودهاند: هفتاد توجیه برای آن بکن تا سوءظن برای تو پیدا نشود.