معاملات
معاملات اصطلاحی است در علم فقه که به آن دسته از احکام شرعی اشاره دارد که مربوط به امور دنیایی هستند؛ مانند بیع، اجاره، نکاح. [۱]
در انواع معاملات در فقه با موضوعی تحت عنوان جعاله برخورده ام لطفا بگویید که جعاله چیست ؟
جُعاله آن است که انسان قرار بگذارد که در مقابل کاری که برای او انجام می‌دهند مال معیّنی بدهد، مثلًا بگوید (هر کس گمشده مرا پیدا کند هزار تومان به او می‌دهم) به شخصی که این قرار را می‌گذارد (جاعل) و به شخصی که کار را انجام می‌دهد (عامل) می‌گویند.
جُعاله آن است که انسان قرار بگذارد که در مقابل کاری که برای او انجام می‌دهند مال معیّنی بدهد، مثلًا بگوید (هر کس گمشده مرا پیدا کند هزار تومان به او می‌دهم) به شخصی که این قرار را می‌گذارد (جاعل) و به شخصی که کار را انجام می‌دهد (عامل) می‌گویند.
عنوان سوال:
در انواع معاملات در فقه با موضوعی تحت عنوان جعاله برخورده ام لطفا بگویید که جعاله چیست ؟
پاسخ:
جُعاله آن است که انسان قرار بگذارد که در مقابل کاری که برای او انجام می‌دهند مال معیّنی بدهد، مثلًا بگوید (هر کس گمشده مرا پیدا کند هزار تومان به او می‌دهم) به شخصی که این قرار را می‌گذارد (جاعل) و به شخصی که کار را انجام می‌دهد (عامل) می‌گویند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- صلح در فقه به چه معنا می باشد؟ انواع آن چیست؟
- آیا معاملات شرکت از نوع معاملات لازم است؟
- جعاله ازعقوداست یاازایقاعات؟
- در مورد جرایم رانندگی در صورت عدم پرداخت تا یک ماه پس از آن به مأخذ دو برابر دریافت می گردد. خواهشمند است بفرمایید آیا این موضوع مصداق ربا در قرض یا هر یک از انواع معاملات ربوی تقلی می گردد یا خیر؟
- اگر جاعل در قالب جعاله خاص ،با فرد یا افراد معینی قرار داد جعاله بگذارند،اگر فردی خارج از آن جمع به انجام مورد جعاله مبادرت کند آیا از او پذیرفته می شود؟
- اگر فردی قبل از تحقق جعاله کار را انجام دهد، آیا مستحق اجرت تعیین شده در قرار داد جعاله می باشد؟
- در مورد جرایم رانندگی در صورت عدم پرداخت تا یک ماه پس از آن به مأخذ دو برابر دریافت می گردد. خواهشمند است بفرمایید آیا این موضوع مصداق ربا در قرض یا هر یک از انواع معاملات ربوی تلقی می گردد یا خیر؟
- در مورد جرایم رانندگی در صورت عدم پرداخت تا یک ماه پس از آن به مأخذ دو برابر دریافت می گردد. خواهشمند است بفرمایید آیا این موضوع مصداق ربا در قرض یا هر یک از انواع معاملات ربوی تقلی می گردد یا خیر؟
- وام جعاله کمک هزینه عمره چه حکمی دارد؟
- آیا برای تحقق جعاله بایدصیغه خاص جاری شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا علم اصول مفید است؟ فایده و اهمیت آن تا چه حدّ و اندازه است؟ آیا بحث هایی؛ مانند وضع، برخی انواع استصحاب، … و نیز بیان نظریات گوناگون درباره آنها مورد نیاز بوده و نتیجه¬ای به دنبال خواهد داشت؟
- [سایر] سوره اصحاب کهف، درباره چه موضوعی است؟
- [سایر] انواع جوهر و انواع عرض را نام برده و توضیح دهید.
- [سایر] انواع ظلم ؟
- [سایر] تعریف، پیشینه، اقسام، فواید و ویژگیهای تفسیر موضوعی چیست؟
- [سایر] انواع کافر کدام است؟
- [سایر] انواع شرابهای بهشتی چیست؟
- [سایر] کتاب عقبات الانوار در چه موضوعی نوشته شده است؟
- [سایر] انواع اسراف را بیان کنید؟
- [سایر] فقه سیاسی چیست؟فقه سیاسی و تجربه مدیریت جامعه؟فقه و نظریهپردازی؟اگر فقه از واقعیتها دور شود؟راهکارهای پویایی فقه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خرید و فروش تمام انواع مسکرات حرام و باطل است.
- (جاعل) و (عامل) می توانند قبل از شروع به کار، جعاله را فسخ کنند، بعد از شروع نیز می توانند جعاله را به هم بزنند، ولی اگر جاعل به هم زند باید مزد مقدار عملی را که انجام داده به او بدهد.
- بز و میش و شیشک در زکات با هم فرق ندارد و همچنین انواع شتر، گاو و گاومیش نیز یک جنس حساب می شود.
- جنسی را که با دیدن معامله می کنند، مانند خانه و اتومبیل و بسیاری از انواع فرشها، معامله آن بدون مشاهده صحیح نیست.
- گچ و آهک و گل سرخ و مانند آن اگر به آنها معدن گفته شود باید خمس آن را بدهد، همچنین انواع سنگها.
- جاعل باید بالغ و عاقل باشد و از روی اراده و اختیار قرارداد ببندد و شرعاً بتواند در مال خود تصرف کند، بنابراین جعاله آدم سفیهی که مال خود را بیهوده مصرف می کند صحیح نیست.
- کار مورد قرارداد باید حرام نباشد و نیز باید نتیجه عقلایی داشته باشد، بنابراین اگر بگوید هر کسی شراب بخورد، یا هر کس در شب به جای تاریکی برود فلان مبلغ را به او می دهم این جعاله صحیح نیست.
- هرگاه کسی بگوید هر کس گمشده مرا پیدا کند نیمی از آن را به او می دهم، در صورتی که عامل از خصوصیات و قیمت آن گمشده باخبر نباشد جعاله اشکال دارد.
- جعاله آن است که انسان قرار بگذارد که در مقابل کاری که برای او انجام می دهند مال معینی بدهد، مثلاً بگوید (هر کس گمشده مرا پیدا کند هزار تومان به او می دهم) به شخصی که این قرار را می گذارد (جاعل) و به شخصی که کار را انجام می دهد (عامل) می گویند و فرق میان (جعاله) و (اجیر کردن کسی برای انجام کاری) این است که در اجاره بعد از خواندن صیغه اجیر باید عمل را انجام دهد و کسی هم که او را اجیر کرده اجرت را به او بدهکار است، ولی در جعاله عامل می تواند مشغول کار نشود، یا در وسط کار از آن دست بکشد و نیز تا کار را انجام نداده جاعل بدهکار نیست.
- علاوه بر وصیت، تمام معاملات را می توان به وسیله نوشتن و امضا کردن مطابق آنچه امروز معمول است که اسناد را با امضاء تکمیل می کنند انجام داد، ولی در ازدواج و طلاق اکتفا به نوشتن اشکال دارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] جاعل باید عاقل و ممیّز باشد و از روی قصد قرار جعاله بگذارد و نیز اگر بخواهد در مال خود قرارداد کند، باید بالغ و با اختیار باشد و شرعاً بتواند در مال خود تصرّف نماید، بنابراین جعاله نابالغ یا سفیه یا مفلّس (که توضیح آنها در مسأله 2153 گذشت) صحیح نیست، مگر ولیّ نابالغ یا سفیه به انجام جعاله اذن دهند، یا پس از انجام آن را اجازه دهند، همینطور اگر طلبکاران جعاله مفلّس را اذن یا اجازه دهند، جعاله صحیح است.
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی کاری را بدون جعاله یا با جعاله انجام دهد و قصد او این باشد که پولی نگیرد، مستحق اجرت نخواهد بود.
- [آیت الله سیستانی] خرید و فروش این سهام صحیح است، البته اگر معاملات شرکت سهامی حرام باشد، مثل آنکه به دادوستد شراب و یا معاملات ربوی مشغول باشد، خرید سهام آن، و مشارکت در این معاملات جایز نیست.
- [آیت الله اردبیلی] خوردن گوشت جانوران ریز و خزندگان و انواع حشرات مانند موش، مار، سوسمار، مارمولک، خرچنگ، عقرب، سوسک، زنبور، مورچه، مگس، پشه، شبپره و انواع کرمها حرام است.
- [آیت الله وحید خراسانی] بیمه انواع و اقسام متعددی دارد مانند بیمه حیات و بیمه سلامت و بیمه مال و چون حکم انها یکی است نیازی به بیان اقسام و انواع ان نیست
- [آیت الله سبحانی] خرید و فروش تمام انواع مسکرات حرام و باطل است.
- [آیت الله علوی گرگانی] پیش از آن که عامل شروع بکار کند، جاعل وعامل میتوانند جعاله را به هم بزنند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . پیش از آن که عامل شروع بکار کند، جاعل می تواند جعاله را به هم بزند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] پیش از آنکه عامل شروع به کار کند؛ جاعل می تواند جعاله را به هم بزند.
- [آیت الله سیستانی] پیش از آنکه عامل شروع به کار کند ، جاعل میتواند جعاله را بهم بزند .