خرج
خَرج، شهرستان (محافظه) و شهری در استان (منطقه) ریاض در عربستان سعودی است.
آیا انسان می تواند هزینه هایی را که برای به دست آوردن حق خود خرج کرده از غاصب بگیرد؟
احتیاط آن است که نگیرد، مگر این که هزینه زیادی را متحمّل شده باشد.
احتیاط آن است که نگیرد، مگر این که هزینه زیادی را متحمّل شده باشد.
پاسخ:
احتیاط آن است که نگیرد، مگر این که هزینه زیادی را متحمّل شده باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا اولیای دم می توانند خرج کفن و دفن، یا هزینه های دیگری که در خصوص مقتول انجام داده اند را از متّهم دریافت کنند؟
- ابتدای عمل، چه درخت باشد و چه حیوان، قصد تجارت ندارد بلکه قصد مؤونه دارد و گاهی نه قصد مؤونه دارد و نه قصد تجارت بلکه مطلق می گذارد و بعد از به دست آوردن ثمره و رشد و... هم تجارت و هم در خرج مؤونه استعمال می کنند این جا درباره خمس چه حکم می فرمایید؟
- چنانچه غاصب تغییراتی در مال غصب صورت دهد، آیا غاصب می تواند برای زحمت خود مزدی از صاحب مال بگیرد؟
- در صورتی که غاصب تغییری در مال غصب شده ایجاد کند و صاحب مال نپذیرد وظیفه غاصب چیست؟
- اگر زن بدون اجازه ی شوهر از پول او بصورت پنهانی ( مثلا با برداشتن از جیب او ) بردارد و برای خود یا فرزندان یا هزینه های زندگی خرج نماید چه حکمی دارد ؟
- آیا غاصب ضامن اجاره بهاء مال غصبی می باشد؟
- آیا همکاری رابطه یا کمک به دولت غاصب اسرائیل جایز است؟
- وظیفه غاصب در جایی که صاحب مال بچه یا دیوانه است چیست؟
- آیا غاصب یا مالک می توانند طرف دیگر را مجبور به اجاره یا معامله زمین یا درخت نمایند؟
- کمک هزینه حج و عمره و امثال آن را می توان در راه دیگر هزینه کرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] روش به دست آوردن معرفت الهی چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی وصیّت کرده که مقداری از درآمدهای بعضی از املاکش به مصرف مسجد و حسینیه و مجالس دینی و امور خیریه و مانند آن برسد، ولی ملک مذکور و املاک دیگر او غصب شده اند و گرفتن آن از دست غاصب هزینه هایی را در بردارد، آیا جایز است که آن هزینه ها از موصی به برداشت شود؟ و آیا مجرّد امکان آزاد کردن ملک از غصب برای صحّت وصیّت کافی است؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی با بذر یا دانه غصبی کشاورزی کند پس از زحمات و هزینه های فراوان آن دانه ها یا بذرها تبدیل به محصول شود و منفعت داشته باشد آن محصولات ومنفعت آن متعلق به غاصب است یا صاحب دانه؟و آیا غاصب فقط دانه را به صاحب دانه بدهکار است یا باید مثلاً درختان یا محصولات و منفعت را تحویل صاحب اولیه بدهد؟
- [سایر] بهترین راه به دست آوردن نشاط جوانی چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] راههای انتخاب مرجع و به دست آوردن فتوا کدام است؟
- [سایر] راهکارهای به دست آوردن اعتماد به نفس چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] باقی مانده اموالی که به عنوان هزینه های مراسم عاشورای امام حسین(علیه السلام) جمع آوری می شود، در چه موردی باید خرج شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا در مضاربه می توان قبل از به دست آوردن سود، سود احتمالی را مصالحه کرد؟
- [آیت الله بهجت] لطفا راه به دست آوردن توجه و حضور قلب در نماز را بیان فرمایید؟
- [سایر] تکنیک های به دست آوردن آرامش و شادی را بیان نمایید.
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر معدنی را که در ملک دیگری است استخراج کند، آنچه از آن به دست می آید مال صاحب آن زمین است و چون صاحب ملک برای بیرون آوردن آن خرجی نکرده، باید خمس تمام آنچه از معدن استخراج شده بدهد، ولی اگر این کار به دستور او انجام گرفته هزینه آن بر عهده اوست و از درآمد معدن کم می شود.
- مالی را که از انسان غصب کرده اند و نمی تواند در آن تصرف کند زکات ندارد و همچنین هرگاه زراعتی غصب شده و موقعی که زکات آن واجب می شود در دست غاصب باشد، اگر بعداً به مالکش برگردد زکات ندارد.
- هرگاه مالی را که غصب کرده غاصب دیگری از غاصب اول بگیرد و از بین برود احتیاط آن است صاحب مال عوض آن را از هر کدام مطالبه کند بدهد.
- هرگاه از مالی که غصب کرده منفعتی به دست آید، مانند این که بره ای از گوسفند غصبی متولد شود، یا میوه ای از باغ غصبی به دست آید، تمام آن ملک صاحب مال است، هر چند غاصب هم زحمت کشیده باشد و اگر کسی خانه ای را غصب کند باید مال الاجاره آن را در مدتی که دست او بوده مطابق معمول بپردازد، هر چند از خانه استفاده نکرده باشد و همچنین اموال دیگر مانند اتومبیل و غیر آن.
- اگر برای بیرون آوردن آب از چاه وسایلی لازم است باید تهیه کند، یا کرایه نماید، هرچند به چند برابر قیمت معمول باشد، اما اگر تهیه وسایل یا خریدن خود آب وضو آنقدر هزینه می خواهد که نسبت به حال او ضرر دارد واجب نیست.
- هرگاه مالی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط شود، چنانچه جدا کردن آنها ممکن باشد باید جدا کند و به صاحبش برگرداند، هر چند زحمت داشته باشد و اگر جای دوردستی آن را قرار داده تمام مخارج رساندن آن مال به دست صاحبش بر عهده غاصب است.
- هرگاه در زمینی که غصب کرده زراعت کند یا درخت بنشاند، زراعت و درخت و میوه آن مال غاصب است، ولی باید اجاره زمین را در مدتی که زراعت و درخت در آن بوده به صاحب زمین بدهد و چنانچه در اثناء کار صاحب زمین راضی نباشد که زراعت و درخت در آن زمین بماند غاصب باید فورا آن را بکند، هر چند باعث خسارت او شود و اگر نقصی در زمین پیدا شود باید تفاوت قیمت را بدهد و غاصب نمی تواند صاحب زمین را مجبور کند که زمین را به او بفروشد یا اجاره دهد، همچنین صاحب زمین نمی تواند غاصب را مجبور کند که زراعت یا درخت را به او بفروشد.
- کسی که درآمدی از کسب و کار به دست آورده اگر مال دیگری هم دارد که خمس آن واجب نیست یا خمس آن را داده، لازم نیست آنها را از هم جدا کند، بلکه می تواند از هر دو خرج کند و در پایان سال خمسی آنچه نسبت به سرمایه¬ی مخمّس سال قبل اضافه دارد را تخمیس کند.
- واجب است شخص غاصب مالی را که غصب کرده هر چه زودتر به صاحبش برگرداند، و هر قدر تأخیر کند گناه بیشتری برای او نوشته می شود و اگر تلف شود باید عوض آن را بدهد.
- به جا آوردن کفاره واجب فوری نیست ولی نباید طوری باشد که بگویند کوتاهی می کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .خمس گنج , پس از کسر هزینه های کاوشگری برای به دست آوردن آن است, اگر پس از آن، به مقدار نصاب برسد, خمس دارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] خرجهایی را که انسان برای به دست آوردن فائده می‌کند، مانند دلاّلی و حمّالی می‌تواند جز مخارج سالیانه حساب نماید.
- [آیت الله بروجردی] خرجهایی را که انسان برای به دست آوردن فایده می‌کند مانند دلاّلی و حمّالی می‌تواند جزء مخارج سالیانه حساب نماید.
- [امام خمینی] خرجهایی را که انسان برای به دست آوردن فایده می کند، از فایده کسر می شود و خمس ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی از ابتدای سال خمسی تا به دست آوردن درآمد، هزینهای برای خود و خانواده خود نموده است، خواه از سرمایه و خواه قرض گرفته باشد و خواه از مال مخمس خودش مصرف کرده باشد، هزینه او محسوب شده و از درآمد سال مالی او کسر میشود و بقیه درآمد سال, خمس دارد. هزینه بدون استفاده
- [آیت الله شبیری زنجانی] خرجهایی را که انسان برای به دست آوردن فایده می‌کند مانند دلّالی و حمّالی؛ از منفعت کسر شده و نسبت به آن مقدار خمس لازم نیست.
- [آیت الله مظاهری] خرجهایی را که انسان برای به دست آوردن فایده می‌کند مانند دلالی، اجاره مغازه، حقوق منشی‌ها و مانند اینها، می‌تواند جزو مخارج کسب حساب نماید و خمس ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] وضوی ارتماسی: آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو در آب فرو برد، یا صورت و دستها را که در آب می‌باشد به قصد وضو بیرون آورد، یا دست را در داخل آب به قصد شستن از بالا به پایین تکان دهد و در فرض اول و سوم مسح با تری آن دست محل اشکال است. همچنین اگر از هنگام فرو بردن دست تا بیرون آوردن آن به قصد وضو باشد مسح کردن با تری آن دست خلاف احتیاط است؛ بنابراین اگر بخواهد دست چپ را وضوی ارتماسی کند بنا بر احتیاط باید تنها در هنگام بیرون آوردن دست، قصد وضو کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] خرجهائی را که انسان برای به دست آوردن فائده می کند مانند دلا لی و حمالی؛ می تواند از منفعت؛ کسر نماید و نسبت به آن مقدار خمس لازم نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] خرجهایی را که انسان برای به دست اوردن فایده می کند مانند دلالی و حمالی از موونه تحصیل منفعت شمرده می شود و می تواند از سود کسر کند و نسبت به ان مقدار خمس ندارد