فرزند
فرزند به معنای بچه و آنکه از دیگری زاده شده است.
آیا فرزند در برابر غذای حرامی که پدر به خانه می آورد، مسؤولیت دارد؟
مسئولیت ندارد.
مسئولیت ندارد.
پاسخ:
مسئولیت ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر پدر، فرزند نامشروع خود را به قتل برساند، آیا قصاص می شود؟
- در صورتی که پدر الزام کند که فرزند پسر به نماز جماعت برود حکم چیست؟
- آیا پدر می تواند یادگرفتن قرآن را بر فرزند واجب نماید و اگر بگوید: من راضی نیستم که در این مسأله کوتاهی نمایی، وظیفه فرزند چیست؟
- اجازه فرزند از پدر خود جهت اعتکاف لازم است یا خیر؟
- هنگامی که پدر و مادر غیبت شخصی را می نمایند، وظیفه فرزند در برخورد با والدین چیست؟
- آیا برای بیرون رفتن از خانه، اجازه پدر برای دختر لازم است؟
- پدر و فرزندی در سانحه رانندگی در آن واحد فوت نموده‌اند و حسب نظریه کمیسیون پزشکی قانونی تقدّم و تأخّر زمانی فوت نامبردگان مجهول می‌باشد. خواهشمند است بفرمائید آیا آن پدر و فرزند از یکدیگر ارث می‌برند یا خیر؟
- اگر فرزند بداند که والدینش راضی نیستند به مکانی برود، در صورتی که بدون آنکه پدر و مادر بفهمند به آنجا برود آیا اشکالی دارد ؟
- آیا پدر و مادر اجازه دارند فرزند و نوجوانان خود را از شرکت در مجالس اهل بیت(علیهم السلام) منع نمایند؟ اگر منع نمودند، آیا اطاعت از آنان واجب است ؟
- اگر پدر یا مادری عمداً نماز و روزه انجام نداده باشند، آیا قضای آن‌ها بر فرزند بزرگتر واجب است؟ همچنین اگر عمداً نبوده ولی وصیّت نکرده باشند باز قضا واجب می‌باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] اگر پدری، فرزند خود را از نمازخواندن منع کند و فرزند او در خانه پدر نماز بخواند، با توجه به این که صاحب خانه یعنی پدر راضی نیست، آیا نمازش صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر شب عید فطر فرزند انسان در بیمارستان بستری باشد، به نحوی که از غذای بیمارستان استفاده می کند و پدر خرج بیمارستان او را می دهد، آیا باز هم فطریه بر عهده پدر می باشد یا خیر؟
- [سایر] با سلام؛ اگر زن بدون هیچ دلیل موجهی خانه را ترک کند و دو فرزند 2 ساله و یک ماهه را از خانه خارج کند و مانع دیدن پدر شود به مدت یک ماه حکمش چیست؟
- [آیت الله بهجت] کسی که درآمد او فقط به اندازه ی زن و بچه ی خود است، آیا نسبت به پدر و مادر فقیر خود مسؤولیت دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی که فرزند صغیری دارد فوت کرده است. پدر او مقداری از خانه وی را تصاحب کرده، و قرضهای او را از مال خود داده است، آیا این کار او صحیح است؟ و آیا فرزند صغیر متوفی، می تواند هنگام بلوغ اصل دین پدر را انکار کرده و کلّ منزل را از پدربزرگ خود مطالبه کند؟
- [سایر] حق پدر بر فرزند چیست؟
- [سایر] حق فرزند بر پدر چیست؟
- [سایر] اگر دختری بدون اجازه پدر ازدواج کند و صاحب فرزند شود، تکلیف فرزند چیست؟
- [سایر] وظیفه فرزند نسبت به پدر شرابخوار چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] پدری زمینی را به مساحت 170 متر به فرزندش به مبلغ 170 هزار تومان فروخته و قولنامه نوشتهاند، و لکن پدر 70 هزار تومان را فی المجلس گرفته است و 100 هزار تومان باقی مانده را بابت سهم ارث حساب نموده که بعد از فوت، فرزند این مقدار ارثی خود را تحویل بگیرد، یعنی بعد از مرگ پدر که به فرزند ارث میرسد آن را نگیرد و در عوض ذمّه پسر بری شود، اکنون فرزند آن زمین را فروخته تا خانه بخرد ولی پدر میگوید، مقدار باقی مانده مرا بده، آیا بر فرزند لازم است باقی را بدهد یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- غذای نجسی که لای دندانها مانده اگر آب در دهان بگردانند و به تمام غذای نجس برسد پاک میشود.
- اگر فرزندی پدر یا مادر خود را عمداً بکشد قصاص میشود ولی اگر پدری فرزند خود را عمداً بکشد قصاص نمیشود ولی باید دیه بدهد و علاوه بر دیه تعزیر هم میشود.
- کسی که زکات میگیرد باید فقیر و شیعه و غیر سیّد باشد و نفقه او بر زکات دهنده واجب نباشد )پدر زکات دهنده، مادر، زن و فرزند او نباشد( و آشکارا معصیت نکند.
- کسی که واجب النفقه دیگری است (پدر، مادر، زن، فرزند) نمیتواند از او زکات بگیرد مگر اینکه زکات را برای مخارج غیرضروری نظیر زیارت، خریدن کتاب، گرفتن زن، ادای دین و مانند اینها بگیرد.
- کسب و کار برای تأمین مخارج خود و همسر و فرزند و پدر و مادر واجب عینی است و هر کسی باید به واسطه کار در فراخور حالش، اینگونه احتیاجات را تأمین نماید.
- اگر پدر و مادر مقصّر باشند، نظیر اینکه مادر با زن فرزندش ناسازگاری میکند و یا پدر با اولاد تندخویی میکند، فرزند نمیتواند با آن‌ها تندخویی کند و باید بر بدی آن‌ها صبر کند، اگرچه طرفداری از آن‌ها لازم نیست بلکه جایز نیست، و اگر میتواند از باب ارشاد جاهل آنان را ارشاد کند، باید ارشاد کند.
- نذر زن احتیاج به اجازه شوهر ندارد و همچنین نذر فرزند احتیاج به اجازه پدر و مادر ندارد ولی اگر مزاحم حقوق شوهر شد یا مایه آزار پدر یا مادر شد، نذر آن‌ها باطل میشود حتّی اگر آن‌ها قبلاً اجازه داده باشند.
- از گناهان بزرگ در اسلام کوتاهی در حقوق فرزند است، زیرا همانطور که پدر و مادر در اسلام حقوقی دارند فرزندان نیز چنین هستند، و اگر پدر و مادر آن حقوق را مراعات نکنند، از نظر قرآن موجب خسران در قیامت است. حقوقی که فرزندان بر پدر و مادر دارند چند چیز است: الف) تربیت صحیح اسلامی (آشنا نمودن فرزند با احکام اسلام از اصول و فروع و اخلاق و مقیّد نمودن او به ظواهر شرع از اهمیّت دادن به واجبات و اجتناب از گناهان خصوصاً گناهان بزرگ) و اگر کوتاهی کنند، شریک در جرایم فرزند میباشند. ب) تربیت فرزند به آداب و رسوم اجتماعی و به عبارت دیگر به او ادب آموختن. ج) آموختن دانش در حدّ خوب خواندن و خوب نوشتن. د) فراهم نمودن راهی برای زندگی متوسّط و پرهیزدادن او از تنبلی و بیکاری. ه) فراهم کردن مقدّمات ازدواج برای فرزند خصوصاً اگر دختر باشد که در روایات اهلبیت(سلاماللهعلیهم) برای ازدواج دختر بیشتر سفارش و تأکید شده است. و) گذاشتن اسم اسلامی که سفارش در نامهای پیامبر گرامی و اهلبیت او(سلاماللهعلیهم) زیاد شده است، و شیعه باید از انتخاب نامهای غیر اسلامی برای فرزندان خود پرهیز کند و سزاوار نیست که با وجود اسمهای اهلبیت(سلاماللهعلیهم) برای فرزند خود نام دیگری را انتخاب کند.
- چنانکه قمار بازی کار حرامی است، ساختن آلات قمار و خرید و فروش و نگاهداری آن نیز حرام و معامله آن باطل است.
- اگر کسی با حیوانی نزدیکی کند عمل حرامی انجام داده و باید تعزیر شود، و حکم خود حیوان در احکام خوردنیها گذشت.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] گرفتن نطفه مردی و گذاشتن ان در رحم مصنوعی و پرورش ان به منظور تولید فرزند جایز است مگر این که متوقف بر انجام کار حرامی باشد که ارتکاب ان کار حرام است و چنانچه از این راه بچه ای به وجود بیاید اگر تخمک زن نباشد ان بچه فرزند صاحب نطفه است و احکام پدر و فرزند بر ان دو جاری می شود ولی مادر ندارد و در صورتی که تخمک زن هم باشد ان زن هم مادر اوست
- [آیت الله سیستانی] اگر روزهدار کاری که حلال است و روزه را باطل میکند انجام دهد ، مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل میکند انجام دهد مثلاً غذای حرامی بخورد یک کفاره کافی است .
- [آیت الله بهجت] نماز خواندن در خانه پدر، مادر، فرزند، جدّ، جدّه، برادر، خواهر،عمو، عمّه، دایی و خاله بدون اذن آن‌ها جایز نیست و حال آن‌ها، با سایر مردم مساوی است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر پدر یا مادر روزه مستحب را به صلاح فرزند ندانند و از روی دلسوزی او را از روزه گرفتن بازدارند چنانچه روزه مستحبی فرزند سبب اذیت پدر یا مادر شود حرام است.
- [آیت الله اردبیلی] روزه مستحبّی فرزند اگر اسباب اذیّت پدر و مادر یا جدّ او شود، جایز نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر روزه دار غیر از جماع و استمناء کار دیگری که حلال است و روزه را باطل می کند انجام دهد مثلا اب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند غیر از جماع و استمناء انجام دهد مثلا غذای حرامی بخورد یک کفاره کافیست
- [آیت الله نوری همدانی] اگر روزه دار کاری که حلال است و روزه را باطل می کند ، انجام دهد ، مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند انجام دهد ، مثلاً غذای حرامی بخورد دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیر کند کافی است .
- [آیت الله سبحانی] اگر روزه دار کاری که حلال است و روزه را باطل می کند، انجام دهد، مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند، انجام دهد، مثلاً غذای حرامی بخورد، یک کفّاره کافی است.
- [آیت الله سیستانی] اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را با جماعت بخواند ، احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت بخواند ، البته اگر امر و نهی پدر یا مادر از روی شفقت نسبت به فرزند باشد ، و مخالفتش موجب اذیت آنان شود ، حرام است بر فرزند مخالفت نماید .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر فرزند بدون اجازه پدر، و زن بدون اجازه شوهر قسم بخورد، پدر وشوهر میتوانند قسم آنان را به هم بزنند.