خرید و فروش
بیع، مبادله‌ی مال در برابر مال است. معنای یاد شده، معنای لغوی بیع است و در باب تجارت یا بیع- بنابر اختلاف تعبیر در کلمات فقها- به تفصیل از احکام، اقسام و شرایط آن سخن رفته است.
آیا خرید و فروش بُن کتاب که بر طبق مقررات باید با آن کتاب خریداری کرد، باطل است؟
ظاهراً واگذار کننده، بن را تملیک می کند و شرط می نماید که در مورد خاص مصرف شود. حال اگر مصرف نشده است، واگذار کننده می تواند به هم بزند. والله العالم
ظاهراً واگذار کننده، بن را تملیک می کند و شرط می نماید که در مورد خاص مصرف شود. حال اگر مصرف نشده است، واگذار کننده می تواند به هم بزند. والله العالم
پاسخ:
ظاهراً واگذار کننده، بن را تملیک می کند و شرط می نماید که در مورد خاص مصرف شود. حال اگر مصرف نشده است، واگذار کننده می تواند به هم بزند. والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا در صورت فروش موقوفه، باید مماثل را خریداری نماید یا هر چه مصلحت است را می توان خریداری نمود؟
- مغازه ای را خریداری کردم آیا خمس قیمت خرید را بپردازم یا قیمت فعلی آن؟
- مغازه ای را خریداری کردم آیا خمس قیمت خرید را بپردازم یا قیمت فعلی آن؟
- معامله اجناسی که بعنوان اجناس خلاف مقررات (قاچاق) مصادره شده و از طرف دولت در معرض فروش گذارده شده است چطور است؟
- آیا خرید و فروش دیش(بشقاب) ماهواره، حرمت وضعی دارد؟
- آیا خرید و فروش اوراق قرضه جایز است؟
- مؤلفی فقط برای یک نوبت چاپ، کتابش را به ناشری واگذار کرد. برای واگذاری چاپ دوم کتاب به ناشر دیگر، آیا باید فیلم و زینگِ کتاب را از ناشر اوّل خریداری کند؟
- آیا خرید و فروش چک مدت دار به کمتر از مبلغ جایز است یا خیر؟
- آیا خرید و فروش سهمیه ی بنزین و یا واگذاری بنزین بدون دریافت مبلغی، جایز است؟
- آیا خرید و فروش خون که برای درمان استفاده می شود جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] حکم خرید و فروش موادّ مخدّر چیست و آیا شخص، در صورت فروش و یا خرید موادّ، مالک پول دریافتی یا مادّه خریداری شده میشود یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] خرید و فروش کتابهای گمراه کننده مانند کتاب آیات شیطانی چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] خرید و فروش پوشاک و موادّ غذایی و غیره از اهل کتاب چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] هنگام خرید و فروش سبزی، مقدار زیادی گِل به همراه آن خرید و فروش می شود، آیا در این صورت معامله باطل است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] استفاده و خرید و فروش کتاب ها و سی دی هایی که شخص دیگری آن را به صورت غیر مجاز تکثیر کرده است چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر معتکف خرید و فروش نماید، آیا معامله و اعتکاف او باطل است، یا فقط مرتکب فعل حرامی شده است؟
- [سایر] بنده یکی از متقاضیان مسکن مهر هستم، به علت کیفیت پایین مسکن، تصمیم به فروش آن و خرید مسکنی بهتر گرفتم، البته میدانم خرید و فروش تابع مقررات است، ولی در این مورد از طرفی، در بازار، خرید و فروش مسکن مهر به صورت وکالتی به وفور در حال انجام است و برخوردی هم از سوی مسئولین (با وجود اطلاع داشتن) صورت نمیگیرد، از طرفی دیگر مسئولین مربوطه هر از چندی از آزاد و یا ممنوع بودن خرید و فروش آن صحبت میکنند و از طرفی نیز، پولی بابت ساخت مسکن پرداخت کردهایم ولی مسکن مورد انتظار را دریافت نکردهایم و با وجود ممنوعیت فروش، متضرر خواهم شد. حال، با توجه به این شرایط، حکم خرید و فروش مسکن مذکور چیست؟ اگر مسکن مهر را بفروشم و مسکن مهر دیگری را بخرم چطور؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در مواردی که شرعاً مجاز به فروش اشیای وقف شده یا تملیک شده هستیم، آیا می توانیم با پول آن چیز دیگری که مورد احتیاج مسجد است خریداری کنیم یا بایستی صرف خرید همان شیء و مشابه آن بشود؟
- [آیت الله سیستانی] در باب احکام معاملات آیا خود چکهای بانکی (دسته چکها) قابل خرید و فروش کردن هستند . مثلا آیا می توان ?? چک تاریخ دار صد هزار تومانی رابه مبلغ یک میلیون تومان خریداری کرد ؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی زمین زراعی یا غیر زراعی خریداری کرده تا پس از ترقی قیمت بفروشد. آیا با فرا رسیدن سال خمسی، با این که فعلاً قصد فروش ندارد، تخمیس زمین لازم است؟ در صورت لزوم، به قیمت خرید یا قیمت فعلی؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه در حال اعتکاف به خرید و فروش بپردازد، معامله او درست و اعتکاف او باطل است.
- ساختن و خرید و فروش مجسّمه حرام است ولی خرید و فروش صابون و مانند آن که روی آنها شکل مجسمه یا نقش های برجسته است اشکالی ندارد.
- خرید و فروش گوشت هایی که از کشورهای غیراسلامی می آورند یا از دست کافر گرفته می شود باطل است، ولی اگر بداند که آنها از حیوانی است که مطابق قانون شرع یا با نظارت مسلمان ذبح شده. اشکال ندارد.
- در چند مورد معامله باطل است: اول :خرید و فروش عین نجس مثل: بول و غائط و خون و خوک و سگ ولی خرید و فروش خون برای معالجه بیماران و خرید و فروش سگ شکاری و نگهبان جایز است. دوم :خرید و فروش مال غصبی مگر آنکه صاحبش اذن دهد. سوم: خرید و فروش چیزهائی که ارزش مالی ندارد. چهارم :معامله چیزی که منافع معمولی آن حرام باشد، مثل آلات قمار و موسیقی. پنجم: معامله ای که در آن ربا باشد. ششم: فروختن اجناس تقلبی که خریدار از وضع آن خبر نداشته باشد.و فروختن روغنی که آن را با پیه مخلوط کرده است و این عمل را غش می گویند، از پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) منقول است که فرمود: کسی که در معامله با مسلمانان غش کند یا به آنان ضرر بزند یا تقلب و حیله نماید، از ما نیست و هر که با برادر مسلمان خود غش کند، خداوند برکت روزی او را می برد و راه معاش او را می بندد و او را به خودش واگذار می کند. هفتم :خرید و فروش اعضای بدن مانند کلیه و امثال آن و اگر پولی می گیرد آن را در مقابل اجازه برداشتن عضو در بدن، بگیرد نه در مقابل اصل و در هر حال این کار در صورتی جائز است که برای دهنده عضو، ایجاد خطر نکند. هشتم :خرید و فروش اراضی موات پیش از آنکه آن را احیاء کند.
- از خرید و فروش ظرف طلا و نقره و سودی هم که فروشنده می گیرد، بنابر احتیاط باید اجتناب کرد.
- خرید و فروش چیزهایی که از قمار یا دزدی یا معاملات باطل به دست آمده، حرام و باطل است و تصرّف در آنها جایز نیست و اگر کسی آن را بخرد باید به صاحب اصلی اش بازگرداند و اگر صاحب اصلی اش را نمی شناسد به نظر حاکم شرع عمل کند.
- خرید و فروش ملکی که آن را به دیگری اجاره داده اند اشکال ندارد، ولی استفاده آن ملک در مدت اجاره مال مستأجر است. و اگر خریدار نداند که آن ملک را اجاره داده اند، یا به عنوان این که مدت اجاره کم است ملک را خریده باشد. پس از اطلاع می تواند معامله را به هم بزند. صیغه خرید و فروش
- در خرید و فروش لازم نیست صیغه عربی بخوانند، مثلاً اگر فروشنده به فارسی بگوید این مال را در عوض این پول فروختم و مشتری بگوید قبول کردم معامله صحیح است، ولی خریدار و فروشنده باید قصد انشاء داشته باشند، یعنی به گفتن این دو جمله مقصودشان خرید و فروش باشد.
- خرید و فروش چیزهایی که از یک جنس نیست به هر صورت که باشد مانعی ندارد، مثل این که ده کیلو برنج را به بیست کیلو گندم بفروشند.
- اگر معین نکنند که کدام یک از آنان با سرمایه خرید و فروش نماید، هیچ یک آنان بدون اجازه دیگری نمی تواند با آن سرمایه معامله کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خرید و فروش مسکرات حرام، و معامله آنها باطل است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خرید و فروش تمام انواع مسکرات حرام و باطل است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خرید و فروش مسکرات حرام و معامله آنها باطل است.
- [آیت الله بروجردی] خرید و فروش مسکرات، حرام و معاملهی آنها باطل است.
- [امام خمینی] خرید و فروش مسکرات حرام و معامله آنها باطل است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] خرید و فروش مسکرات حرام و معامله آنها باطل است.
- [آیت الله اردبیلی] خرید و فروش مست کنندهها و مواد مخدر، حرام و معامله آنها باطل است.
- [آیت الله اردبیلی] خرید و فروش چیزهای بی ارزش مانند یک پرِ کاه باطل است.
- [آیت الله بهجت] خرید و فروش چیزهای مستکننده حرام و معامله آنها باطل است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] سزاوار است شخص کاسب احکام خرید و فروش موارد محل ابتلاء را یاد بگیرد؛ حضرت صادق (ع) فرمودند: کسی که می خواهد خرید و فروش کند؛ باید احکام آن را یاد بگیرد و اگر پیش از یاد گرفتن آن خرید و فروش کند؛ به واسطه معامله های باطل و شبهه ناک به هلاکت می افتد.