حق اولویت
اولویت ناشی از پیشی گرفتن را حق سَبْق می‌گویند و از آن در باب صلات و احیای موات سخن گفتهاند.
آیا می توان حق اولویت را نقد یا قسطی خرید؟
بسمه تعالی: اصل امتیاز و حق اولویت قابل واگذاری است و قسطی نیز مانعی ندارد . والله العالم
بسمه تعالی: اصل امتیاز و حق اولویت قابل واگذاری است و قسطی نیز مانعی ندارد . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- سرقفلی مغازه تجاری در معرض فروش است و حق اولویت در خرید این سرقفلی با صاحب زمین مغازه است ملاک در تعیین نرخ سرقفلی بر چه مبنااست؟
- آیا خرید چک جعلی به طمع آن که بتواند به نحوی آن را نقد کند و سود ببرد جایز است؟
- آیا از وام بانکی برای خرید زمین و توسعه مسجد می توان استفاده کرد؟
- از طرف محل کارم بُن خرید کالا داده اند اگر بُن را به متصدی صندوق فروشگاه داده و با کسر مبلغی از بُن، پول نقد بدهد آیا این تبدیل جایز است؟
- آیا در بیع مرابحه می توان مخارج حمل و نقل را به قیمت خرید افزود و نیز مقداری را که خود بر روی کالا کار کرده است؟
- اگر هنگام پرداخت قرض به گیرنده گفته شود که قدرت خرید و به اصطلاح (ارزش) این مبلغ به او قرض داده می شود تا در موقع ادا، مطابق قدرت خرید و ارزش آن باز پرداخت کند. آیا چنین شرطی صحیح است؟ 2. آیا بر فرض صحت بر اساس شاخص های بانک مرکزی می توان قدرت خرید را تعیین نمود؟
- اینجانب کاسب بازار هستم، یکی از دوستان مبلغی پول در اختیار من گذاشته تا در خرید و فروش شریک شود ولی چون سود مشخص نیست چگونه می توان مبلغ معیّنی به عنوان سود به وی داد؟
- اگر امتیاز و حق اولویت فروخته شود و در نتیجه خریدار عضو تعاونی و قراردادهای ساخت و ساز شود اگر تعاونی در اجراء و تعهدات کوتاهی کند می تواند به فروشنده مراجعه کند؟
- اگر مشتری قیمت کالایی را به شکل نقد سؤال کند، لکن معامله به صورت نسیه و به قیمت بالاتر صورت بگیرد، آیا این معامله صحیح است؟
- فردی جنسی را به احمد می فروشد بصورت نقد، سپس همان جنس را بطور نسیه به قیمت گرانتر از وی خریداری می کند بنظر حضرت عالی چطور است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی مقداری طلا بطور نقد و نسیه می خرد و مقدار نقد را می پردازد و توافق می کنند که بقیّه را در سه قسط و هر قسطی را درزمان معین بپردازد، آیا این معامله اشکال دارد؟
- [سایر] آیا میان وظایف حکومت دینی می توان اولویت بندی قائل شد؟
- [سایر] چگونه می توان زمان را مدیریت نمود و اولویت ها را تعیین کرد؟
- [آیت الله بهجت] لطفا بفرمایید بر چه چیزهایی می توان سجده کرد (به ترتیب اولویت)
- [آیت الله بهجت] اگر جنسی را به صورت نسیه یا قسطی بخرد و چک یا سفته بدهد و بعد همان جنس را به صورت نقد به طرف مقابل به کمتر از قیمت قبلی بفروشد، چه حکمی دارد؟
- [سایر] آیا می توان بدلیل ترس از آینده مالی،خمسی را که بدهکارم به صورت قسطی در طی یکسال (تا قبل از سال خمسی بعد) پرداخت کنم؟
- [سایر] خرید و فروش ارز با تفاوت قیمت، به صورت نقد و نسیه چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا خرید دین جایز است یا خیر؟ اگر خرید دین جایز است آیا اگر اقدام به خرید یک دین نماییم و بخشی از آن را به صورت نقد و بخشی کمتری را به صورت نسیه پرداخت کنیم درست است؟
- [سایر] آیا انقلاب اسلامی، انقلاب طبقهی متوسط جدید بود؟ چگونه می توان رویکرد طبقاتی در تحلیل انقلاب اسلامی را نقد کرد؟
- [سایر] آیا با بدن نجس می توان خرید کرد؟ یعنی وسیله، موبایل، لباس، کفش و... خرید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه صلح را به قید نقد انجام دهد و یا قید نکند امّا رویکرد صلح این باشد که وجه را به طور نقد بپردازد، اگر در پرداخت وجه تأخیر کرد می تواند آن را به هم بزند.
- هرگاه صلح را به قید نقد انجام دهد و یا قید نکند امّا رویکرد صلح این باشد که وجه را به طور نقد بپردازد، اگر در پرداخت وجه تأخیر کرد می تواند آن را به هم بزند.
- جو و گندم در ربا یک جنس حساب می شود، بنابراین نمی توان ده کیلوگندم را با دوازده کیلو جو یا بالعکس معامله کرد، حتی اگر ده کیلو جو بخرد که در مقابل آن هنگام خرمن ده کیلوگندم بدهد آن نیز حرام است، زیرا جو را نقد گرفته و بعداز مدتی گندم را می دهد و این مانند آن است که زیادی گرفته باشد.
- در احکام خرید و فروش گفته شد که یازده مورد می توان معامله را فسخ کرد و در تمام این موارد صلح را نیز می توان فسخ کرد مگر در دو مورد: 1 خیار مجلس 2 خیار حیوان. اگر صلح تمام شد و یکی از دو طرف پشیمان گردید حق فسخ ندارد هرچند متفرّق نشده باشند. و همچنین گیرنده حیوان، حق فسخ حیوان در سه روز ندارد.
- در احکام خرید و فروش گفته شد که یازده مورد می توان معامله را فسخ کرد و در تمام این موارد صلح را نیز می توان فسخ کرد مگر در دو مورد: 1 خیار مجلس 2 خیار حیوان. اگر صلح تمام شد و یکی از دو طرف پشیمان گردید حق فسخ ندارد هرچند متفرّق نشده باشند. و همچنین گیرنده حیوان، حق فسخ حیوان در سه روز ندارد.
- اگر خوشه گندم و جو را بعد از آنکه دانه بسته، به چیز دیگری غیر گندم و جو بفروشند اشکال ندارد. نقد و نسیه
- ساختن و خرید و فروش مجسّمه حرام است ولی خرید و فروش صابون و مانند آن که روی آن‌ها شکل مجسمه یا نقش های برجسته است اشکالی ندارد.
- خرید و فروش تمام انواع مسکرات حرام و باطل است.
- کسی که جنسی را نسیه فروخته و برای گرفتن پول آن مدتی قرار داده، اگر مثلاً بعد از گذشتن نصف مدت، مقداری از طلب خود را کم کند و بقیه را نقد بگیرد، اشکال ندارد. معامله سلف
- اگر از کسی طلب دارد که باید بعد از مدتی بگیرد، چنانچه طلب خود را به مقدار کمتری صلح کند و مقصودش این باشد که از مقداری از طلب خود گذشت کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .اسکناس, حکم طلا و نقره را ندارد , ازاین رو نه با وزن داد و ستد می شود و نه در خرید و فروش آن , قبضْ لازم است که این هر دو , حکم طلا و نقره است، بنابراین در خرید و فروش اسکناس ربا نیست؛ خواه داد و ستد آن نقد باشد یا نسیه؛ ولی هرگز قرض رَ بَوی با حیله خرید و فروش نسیه، حلال و صحیح نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر فروشنده قیمت خرید جنس را به مشتری بگوید، باید تمام چیزهائی را که به واسطه آن‌ها قیمت مال کم یا زیاد میشود بگوید، اگرچه بههمان قیمت یا کمتر از آن بفروشد مثلاً باید بگوید که نقد خریده است یانسیه.
- [آیت الله جوادی آملی] .مناسبترین قسم داد و ستد آن است که فروشنده اصلاً قیمت خرید را نگوید (مساومه)؛ ولی اگر قیمت خرید کالا را به خریدار گفت و خواست بر اساس آن معامله کند , خواه مساوی خرید بفروشد یا بر آ ن بیفزاید یا از آن بکاهد , حتماً باید همه خصوصیت هایی که در افزایش یا کاهش قیمت اثر دارد, مانند نقد محض، نسیه صرف و اقساط را بگوید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] چیزی را که گرو می گذارند باید خرید و فروش آن صحیح باشد، پس شراب و آلات قمار و مانند آن را نمی توان گرو گذارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] صرف کردن قسمتی از سهم مبارک امام(علیه السلام) برای ساختن مساجد یا حسینیه ها یا بیمارستان و درمانگاه و مدارس، تنها در صورتی مجاز است که با اجازه مجتهد عادل و مطابق با فتوای او و رعایت اولویّت باشد، ولی سهم سادات را جز در مورد ساداتی که گفته شد نمی توان مصرف کرد.
- [آیت الله علوی گرگانی] خیابانهایی که جدیداً احداث میشود وخانه واملاک مردم در مسیر آن قرار میگیرد ودولت به جبر واعمال زور آن‌ها را خراب وخیابان کشیمیکند، ظاهر این است که پس از خیابان کشی عبور از آنجاها جائز باشد، چون عرفاً در حکم مالی است که تلف شده باشد و به عبور کردن از آنجا تصرّف در اموال مردم گفته نمیشود ومانند کوزه و یا ظرف شکسته وخرد شده میباشد، که صاحبان آن املاک نسبت به آن‌ها اولویّت دارند واین اولویّت مانع از تصرّف دیگران نمیشود واما آنچه از آثار ومصالح آن املاک باقی میماند از ملک مالک خارج نشده است و در صورتی که دولت آن‌ها را غصب کرده باشد، خرید وفروش آن‌ها جائز نیست.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه فروشنده قیمت خرید جنس را به مشتری بگوید و براساس آن معامله کند، باید تمام چیزهایی را که به واسطه آن‌ها قیمت کم و زیاد میشود بیان کند مثلاً بگوید که آن را نقد به این قیمت خریده است و اگر مشتری بعداً بفهمد نسیه خریده است میتواند معامله را به هم بزند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر فروشنده قیمت خرید جنس را به مشتری بگوید باید تمام چیزهایی را که به واسطه انها قیمت کم یا زیاد می شود بگوید اگر چه به همان قیمت یا کمتر از ان بفروشد مثلا باید بگوید که نقد خریده است یا نسیه و چنانچه بعضی از ان خصوصیات را نگوید و بعد مشتری بفهمد می تواند معامله را به هم بزند
- [آیت الله نوری همدانی] اگر فروشنده قیمت خرید جنس را به مشتری بگوید ، باید تمام چیزهایی را که به واسطةآنها قیمت مال کم یا زیاد میشود بگوید ، اگر چه به همان قیمت یا به کمتر ارآن بفروشد مثلاً باید بگوید که نقد خریده است یا نسیه .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر فروشنده قیمت خرید جنس را به مشتری بگوید، باید تمام چیزهایی را که به واسطه آن‌ها قیمت مال کم یا زیاد میشود بگوید، اگر چه به همان قیمت یا به کمتر از آن بفروشد، مثلاً باید بگوید: که نقد خریده یا نسیه، و چنانچه بعضی از آن خصوصیات را نگوید و بعداً مشتری بفهمد، میتواند معامله را به هم بزند.