بیماری
مقابل سلامت و تندرستی را بیماری گویند. از آن در بابهای طهارت، صلات، زکات، صوم، اعتکاف، حج، جهاد، حجر، ضمان، وصیّت، نکاح، طلاق، اطعمه و اشربه، ارث، حدود، قصاص و دیات سخن رفته است.
آیا دریافت حق طبابت قبل از بهبودی بیماری، طبق روش مرسوم صحیح است؟
فی نفسه منعی ندارد.
فی نفسه منعی ندارد.
پاسخ:
فی نفسه منعی ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر پزشک در طبابت خود کمال دقت و تلاش را برای بهبودی بیمار انجام دهد ولی بهبودی برای وی حاصل نشود، آیا پزشک نسبت به حق ویزیت مدیون است یا نه؟
- آیا دریافت حق طبابت و یا عمل جراحی، قبل از انجام آن کارها، جایز است؟
- با توجه به این که حق طبابت از لحاظ مادی، غیرقابل تعیین می باشد؛ به نظر حضرت عالی بهترین راه تعیین میزان حق طبابت چیست؟ آیا مقدار تعیین شده توسط دولت، در هر شرایطی قابل دریافت است و پزشک مدیون نخواهد بود؟
- آیا عقد ازدواج به روش سنی ها صحیح است یا خیر؟
- شخصی به علت بیماری که دارد نمی تواند نمازهای صبح و مغرب و عشا را با صدای بلند بخواند، آیا اقتدا به او در آن نمازها صحیح است؟
- کسی که بر اثر ابتلا به بیماری لالی قادر بر تکلم نیست، ولی حواس سالمی دارد، اگر نمازش را با اشاره بخواند، آیا صحیح است؟
- فردی که به علت بیماری نمی‌تواند از بیرون آمدن باد معده، موقع نماز جلوگیری کند و هر چه معالجه کرده است نتیجه نبخشیده است و احساس می‌کند با توجه به مشکلات زندگیش اگر بخواهد منتظر بهبودی بنشیند، نمی‌تواند نمازهای قضایش را به‌جا آورد، چنانچه نمازها را قضا کرد و بعداً بیماری‌اش رفع شد آیا باید دوباره نمازها را قضا کند؟ در صورتی که مشقّت داشته باشد چه‌طور؟
- اگر کسی که از طرف اداره یا شرکت، وکیل در خرید مایحتاج است، کالایی را که در بازار قیمت معیّنی دارد، به طمع دریافت کمک مالی از فروشنده به قیمت بالاتری بخرد، آیا این خرید صحیح است؟ و آیا جایز است که از فروشنده به علت این کار، کمک دریافت کند؟
- گاهی بعضی از زوج ها به علت عدم تخمک گذاری در زن که وجود آن برای عمل لقاح ضروری است، مجبور به جدایی شده و یا به علت عدم امکان درمان بیماری و بچه دار نشدن، با مشکلات زناشویی و روحی مواجه می شوند، آیا در این صورت جایز است که به روش علمی از تخمک گذاری زن دیگری برای انجام عمل لقاح با نطفه شوهر در خارج از رحم استفاده شود و سپس نطفه لقاح یافته به رحم آن زن منتقل گردد؟
- با توجه به اینکه خریدارِِ بلیط هواپیما، بلیط را پس از پرداخت پول دریافت می کند آیا قوانینی که روی بلیط هواپیما چاپ شده، معتبر و لازم الاجرا است و آیا قرارداد صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا دریافت حق طبابت، قبل از بهبود بیماری (طبق روش مرسوم) صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] به نظر حضرتعالی بهترین روش دریافت حق طبابت چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] به نظر حضرت عالی بهترین روش دریافت حق طبابت کدام است؟
- [آیت الله مظاهری] آیا نمازهای واجب که در بیماری بهصورت نشسته خوانده شده، لازم است که پس از بهبودی قضا شود؟
- [سایر] بیماری خودارضایی روحی است یا جسمی ؟ روش های درمان آن چیست؟
- [سایر] درمان برای بیماری روماتیسم فقط یک نوع است یا اینکه روش های مختلفی دارد ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] بر فرض لزوم تأخیر اجرای حکم تا کسب بهبودی مجرم بفرمائید مراد از بیماری مانع از اجرای حکم از نظر شرعی چیست؟ آیا همان متفاهم عرفی است و یا آنچه پزشکان آن را بیماری مینامند یا امر دیگری است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در فرض بیمار بودن مجرم، آیا حاکم شرع میتواند در حال بیماری، حکم وی را اجراء نماید یا باید تا بهبودی کامل وی آن را به تأخیر بیاندازد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به این که حقّ طبابت همانند حقّ وکالت و مواردی از این قبیل، برخلاف اجناس که دارای قیمت خاصی هستند از لحاظ مادی، غیر قابل تعیین می باشد به نظر حضرت عالی بهترین راه تعیین میزان حقّ طبابت چیست؟ آیا مقداری که دولت تعیین می کند در هر شرایطی قابل دریافت است و پزشک مدیون نخواهد بود؟
- [آیت الله بهجت] با توجه به این که حقّ طبابت (همانند حق وکالت و مواردی از این قبیل و برخلاف اجناس که دارای قیمت خاصی هستند) از لحاظ مادّی، غیر قابل تعیین می باشد، به نظر حضرتعالی بهترین راه تعیین میزان حق طبابت چیست؟ آیا مقداری که دولت تعیین می کند، در هر شرایطی قابل دریافت است و پزشک مدیون نخواهد بود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] با توجّه به این که علم پزشکی از جهت تشخیص بیماریهای گوناگون و شناخت داروهای متفاوت و راههای معالجه بسیار وسیع است، هر پزشکی فقط در محدوده شناخت و اطّلاعات خود میتواند طبابت کند و در هر موردی که بیماری یا داروی آن را نتواند تشخیص دهد، نباید دخالت کند و اگر معالجه نماید و بیمار دچار عوارض ناگواری شود، ضامن میباشد، زیرا پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآلهوسلم فرموده: (هر کس طبابت کند و عالم به علم طب نباشد، ضامن است.)(1)
- [آیت الله جوادی آملی] .هرگاه طبیب, درمان بیمار را به صورتی سرپرستی کند مثلاً به او دارو دهد یا وی را تزریق کند یا دستور خوردن دارو یا انجام دادن کاری را به او بدهد و در این طبابت اشتباه نماید و به بیمار زیان برسد یا بمیرد, ضامن است و اگر به هیچوجه دستور ندهد, بلکه فقط راه درمان بیماری را در مقالهای بنویسد یا در تدریس بیان کند و بیمار شخصاً به درمان خود اقدام نماید و آسیب ببیند، طبیب ضامن نیست.
- [آیت الله مظاهری] پوشیدن لباس اعداء دین نظیر کراوات و پاپیون در صورتی که زیّ و روش خود قرار دهد حرام است ولی اگر با آن لباس نماز بخواند نمازش صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که میترسد در صورت وضو گرفتن مریض شود، یا بیماری او شدت یابد، یا زمان بهبودی او طولانیتر شود، یا درمان بیماری مشکل گردد به طوری که تحمّل آن برای وی سخت باشد و همچنین کسی که میترسد در صورتی که آب را به مصرف وضو برساند، دچار تشنگی شدید شود، میتواند تیمّم کند؛ ولی اگر بترسد که تشنگی شدید برای وی ضرر قابل توجهی داشته باشد، باید تیمّم کند و اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد و بعد بفهمد که ضرر شدیدی که از نظر شرع حرام است داشته، وضوی او بنا بر احتیاط باطل است و در غیر این صورت صحیح میباشد، اگرچه احتیاط مستحب آن است که با آن وضو نماز نخواند و تیمّم کند.
- [آیت الله مظاهری] موقعی که انسان حواله میدهد باید بدهکار باشد ولی حوالههایی که در عرف مرسوم است که انسان کسی را که طلبکار نیست به کسی حواله میدهد صحیح است گرچه احکام حواله را ندارد، و کسی که به او حواله میشود اگر به حواله دهنده بدهکار باشد باید قبول کند.
- [آیت الله اردبیلی] مشهور بین علما این است که اگر چند نفر در مزدی که از کار خود میگیرند با یکدیگر قرار شرکت بگذارند، مثل آرایشگران که قرار میگذارند هر اندازه مزد گرفتند با هم قسمت کنند، شرکت آنان صحیح نیست؛ امّا اطلاق این حکم اشکال دارد و آنچه که امروزه به نام (شرکت مهندسین) یا (شرکت صیّادان) و مانند آنها مرسوم است، اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر به واسطه بیماری و مانند آن نتواند در سجده آرام بگیرد، نماز او صحیح است، ولی باید پیش از آن که از حالت سجده خارج شود، ذکر واجب را بگوید.
- [آیت الله مظاهری] اگر مرد لباس زنانه و زن لباس مردانه بپوشد در صورتی که زیّ و روش خود قرار دهد حرام است، بنابراین پوشیدن آن به طور موقّت نظیر تعزیهها و یا پوشیدن زن لباس مرد را برای دفع سرما مانعی ندارد و در هر صورت اگر با آن لباس نماز بخواند نماز صحیح است.
- [آیت الله بهجت] وضو گرفتن در نهرهای بزرگ، اگرچه انسان نداند که صاحب آنها راضی است یا نه، اشکال ندارد، ولی اگر صاحب آنها از وضو گرفتن نهی کند، در صورتی که سیره و روش مسلمین استفاده از آن آبها باشد وضو صحیح، وگرنه باطل است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] جعاله ممکن است با شخص غیر معین یا با شخص معین صورت گیرد مثلاً، بگوید: اگر طبیبی بیماری فرزندم را علاج کند، فلان مقدار خواهم داد; و یا به غواصی بگوید: اگر فلان جنس غرق شده مرا از دریا بیرون آوری، هزار تومان به تو می دهم در هر دو صورت صحیح است.