جاهل قاصر
جاهل قاصر به معنی جاهل غیر قادر بر جست و جوی از تکلیف ، یا باقی بر جهل بعد از جست و جو است.
در این زمان (عصر ارتباطات) جاهل قاصر به چه کسی اطلاق می گردد؟
در هر عصر و زمانی تفسیر و تبیین مصادیق، به عرف همان عصر مربوط می شود.
در هر عصر و زمانی تفسیر و تبیین مصادیق، به عرف همان عصر مربوط می شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در این عصر مستضعف اعتقادی (در اصول اسلام و در اصول ایمان) به چه کسی اطلاق می شود؟
- فردی در زمان کودکی و اوایل بلوغ، روزه خورده است، اکنون که بزرگ شده، نمی داند جاهل قاصر بوده تا کفاره واجب نباشد یا مقصّر بوده تا کفاره واجب باشد. وظیفه چیست؟
- اگر شخصی مدّت ها بدون توجّه [جاهل قاصر] در هنگام مسح سر و پاها از آب وضوی صورت یا اعضای دیگر استفاده می کرده و با آن مسح می کرده است، تکلیف نمازهای گذشته ی او چیست؟
- آیا می شود به اطلاق کلام مجتهد عمل نمود و یا به ظهور آن اکتفا کرد؟
- آیا به خنثای مشکل، عنوان زن (مؤنث) اطلاق می شود یا مرد؟
- مرد جاهل مقصّری با لباس زرباف نماز خوانده است، نماز او چه حکمی دارد؟
- اگر شخصی که جاهل به بطلان وضوی خویش است، نماز بخواند، نماز او چه حکمی دارد؟
- کیفیت خواندن نماز قضا و روزه قضا برای جاهل به جنابت چگونه است؟
- آیا دختران و زنانی که ارتباط نامشروع دارند، مستحق مهریه هستند؟ فرزندانی که در این بین متولد می شوند، به چه کسی منتسب می باشند چون به علت کثرت ارتباطات، تشخیص این مطلب دشوار می باشد؟
- مأموم اگر جاهل به لزوم تبعیت از امام جماعت در اعمال نماز مثل رکوع و سجود باشد، آیا حکم عدم تبعیّت عمدی را دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] جاهل قاصر کیست؟
- [سایر] جاهل قاصر و مقصر چیست؟
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی طواف یاسعی را رها کند و بدون فوت موالات از اول انجام دهد حکم چیست فرمودید اگر جاهل قاصر باشد اشکال ندارد و منظور از جاهل قاصر و جاهل غیر قاصر چیست ؟
- [آیت الله خامنه ای] منظور از جاهل قاصر چیست؟
- [سایر] جایگاه مسلمان بالاتر است یا جاهل قاصر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] جاهل قاصر و مقصّر به چه کسی گفته می‌شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] ملاک جاهلِ مقصّر بودن چیست و فرقِ آن با جاهلِ قاصر که معذور است، چه می باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] حکم کفاره نذر در مورد جاهل قاصر و مقصر یکی است یا مانند کفاره روزه فقط در مورد جاهل مقصر کفاره لازم است؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که مدتی در نماز چهار رکعتی، تشهد دوم را به جا نیاورده و جاهل قاصر است، چه وظیفهای دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] در نخواندن نماز طواف از روی جهل آیا فرقی بین جاهل قاصر و مقصر هست یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- نماز ظهر و عصر هر کدام وقت مخصوص و مشترکی دارند؛ وقت مخصوص نماز ظهر: از اول ظهر است تا وقتی که از ظهر به اندازه خواندن نماز ظهر و تحصیل شرایط نماز اگر تحصیل نکرده است بگذرد؛ و اگر کسی اشتباهاً عصر را در این وقت بخواند نمازش باطل است. و وقت مخصوص نماز عصر: هنگامی است که به اندازه خواندن نماز عصر، وقت به مغرب مانده باشد، که اگر کسی تا این موقع نماز ظهر را نخواند، نماز ظهر او قضا شده و باید نماز عصر را بخواند. و مابین این دو وقتِ مخصوص، وقت مشترک نماز ظهر و عصر است.
- اگر کسی در نماز شک کرد که ظهر را قصد کرده یا عصر را، و می داند که قبلا ظهر را نخوانده یاشک در خواندن آن دارد، پس اگر در وقت مختص به ظهر یا وقت مشترک است، قصد نماز ظهر را می کند، و اگر در وقت مختص به عصر است اگر تا حال قصد انجام تکلیف فعلی را داشته قصد نماز عصر می نماید و آن را تمام می کند؛ و اگر می داند که نماز ظهر را قبلاً خوانده، پس با قصد انجام تکلیف فعلی قصد نماز عصر می کند و آن را تمام می کند، چه در وقت مشترک باشد و چه در وقت مختص به عصر.
- اگر کسی در نماز شک کرد که ظهر را قصد کرده یا عصر را، و میداند که قبلاً ظهر را نخوانده یا شک در خواندن آن دارد، پس اگر در وقت مختص به ظهر یا وقت مشترک است، قصد نماز ظهر را میکند، و اگر در وقت مختص به عصر است اگر تا حال قصد انجام تکلیف فعلی را داشته قصد نماز عصر مینماید و آن را تمام میکند؛ و اگر میداند که نماز ظهر را قبلاً خوانده، پس با قصد انجام تکلیف فعلی قصد نماز عصر میکند و آن را تمام میکند، چه در وقت مشترک باشد و چه در وقت مختص به عصر
- کسی که میخواهد به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشا را بخواند میتواند بنابر اظهر نماز ظهر را به یک طرف بخواند بعد نماز عصر را به همان طرف بخواند و بعد همینطور به طرفهای دیگر، و لازم نیست ظهر را به چهار طرف بخواند و بعد شروع در نماز عصر کند.
- اگر در وقت مشترک سهواً نماز عصر را بر ظهر مقدم داشت و در وقت مختص به نماز عصر فهمید، آن را با همان نیت نماز عصر تمام کند و سپس احتیاطاً نماز ظهر را به قصد مافیالذمّه (یعنی آنچه بر ذمّه اوست) بخواند.
- اگر استحاضه قلیله زن بعد از نماز صبح متوسطه شود، باید برای نماز ظهر و عصر غسل کند؛ و اگر بعد از نماز ظهر و عصر متوسطه شود باید برای نماز مغرب و عشا غسل نماید.
- انسان باید نماز عصر را بعد از نماز ظهر و نماز عشا را بعد از نماز مغرب بخواند و اگر عمداً نماز عصر را پیش از نماز ظهر و نماز عشا را پیش از نماز مغرب بخواند، باطل است.
- در استحاضه کثیره علاوه بر کارهای استحاضه متوسطه که در مسئله پیش گفته شد، باید برای هر نماز دستمال را عوض کند یا آب بکشد و یک غسل برای نماز ظهر و عصر و یکی برای نماز مغرب و عشا بهجا آورد و بنابر احتیاط واجب با هر غسلی یک وضو هم بگیرد، بلکه برای نماز عصر و نماز عشا نیز باید بنابر احتیاط واجب وضو بگیرد، و همچنین باید بین نماز ظهر و عصر فاصله نیندازد. و اگر فاصله بیندازد، باید برای نماز عصر دوباره غسل کند، و نیز اگر بین نماز مغرب و عشا فاصله بیندازد باید برای نماز عشا دوباره غسل نماید.
- اگر بعد از خواندن نماز عصر شک کرد که نماز ظهر را خوانده یا نه، بنابر اظهر خواندن نماز ظهر واجب نیست، اگرچه در وقت مشترک احوط است؛ و اگر در اثنای نماز عصر شک کرد که ظهر را خوانده یا نه، در صورتی که در وقت مشترک باشد عدول کردن او به نماز ظهر واجب نیست، بلکه محل تأمل است و احتیاط مستحب آن است که بعد از نماز عصر، ظهر را بخواند؛ و اگر وقت گذشته، آن را قضا کند. و چنانچه وقت بهقدری کم است که بعد از خواندن نماز، مغرب می‌شود (یعنی در وقت مختص به عصر شک کرد نماز ظهر را خوانده یا نه) باید به همان نیت نماز عصر را تمام کند و نماز ظهرش قضا ندارد. اگرچه در قضا احتیاط خوب است.
- اگر استحاضه قلیله یا متوسطه زن بعد از نماز صبح کثیره شود باید برای نماز ظهر و عصر یک غسل و برای نماز مغرب و عشا غسل دیگری بهجا آورد؛ و اگر بعد از نماز ظهر و عصر کثیره شود، باید برای نماز مغرب و عشا غسل نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] - اگر معتکف یکی از محرّمات اعتکاف را به خاطر ندانستن مسأله انجام داده، در صورتی که جاهل مقصّر بوده، اعتکافش باطل می‌شود و اگر جاهل قاصر بوده، اعتکافش صحیح است و حکم سهو را دارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] سرفه کردن و اروغ زدن در نماز اشکال ندارد و ناله کردن عمدی نماز را باطل می کند مگر این که جاهل قاصر باشد
- [آیت الله وحید خراسانی] دوازدهم از مبطلات نماز ان است که رکن نماز را عمدا یا سهوا کم کند یا چیزی را که رکن نیست عمدا کم یا زیاد نماید مگر این که جاهل قاصر باشد و اگر رکوع یا دو سجده از یک رکعت را عمدا یا سهوا زیاد کند نمازش باطل می شود ولی زیاد کردن تکبیره الاحرام سهوا مبطل نماز نیست و بطلان نماز به زیادی عمدی ان از جاهل قاصر محل اشکال است
- [آیت الله وحید خراسانی] هشتم از مبطلات نماز بنابر احتیاط واجب ان است که برای کار دنیا عمدا گریه کند مگر این که جاهل قاصر باشد و اگر از ترس خدا یا برای اخرت گریه کند از بهترین اعمال است
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پیش از ان که به مقدار رکوع خم شود و بدن ارام گیرد عمدا ذکر رکوع را بگوید نمازش باطل است مگر این که جاهل قاصر باشد که نمازش از جهت این زیاده باطل نمی شود
- [آیت الله وحید خراسانی] هفتم از مبطلات نماز خنده با صدا و عمدی است مگر این که جاهل قاصر باشد و چنانچه عمدا بی صدا یا سهوا با صدا بخندد نمازش اشکال ندارد
- [آیت الله نوری همدانی] اگر به واسطة ندانستن مساله ، چیزی از اجزاء نماز را کم یازیاد کند ، اگر آن جز ء رکن نباشد ، نمازش صحیح است اگر جاهل قاصر باشد و الا به احتیاط واجب ، نماز باطل است .
- [آیت الله سبحانی] اگر به واسطه ندانستن مسأله، چیزی از اجزاء نماز را کم یا زیاد کند اگر آن جزء رکن نباشد و جاهل قاصر باشد نمازش صحیح است و الا بنابر احتیاط واجب، نماز را دوباره بخواند.
- [امام خمینی] اگر به واسطه ندانستن مساله، چیزی از اجزاء نماز را کم یا زیاد کند اگر آن جزء، رکن نباشد نمازش صحیح است اگر جاهل قاصر باشد، و الا به احتیاط واجب نماز باطل است.
- [آیت الله وحید خراسانی] سوم از مبطلات نماز ان است که دستها را به قصد این که جزء نماز باشد روی هم بگذارد مگر این که جاهل قاصرباشد و همچنین بنابر احتیاط واجب در صورتی که به قصد عبودیت به جا اورد مگر این که جاهل قاصر باشد