وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
هنگامی که روزه می گیرم، به شدت سست و ضعیف می شوم و نمی توانم کارهایی، مثل درس خواندن را انجام دهم، وظیفه ی من چیست؟
تا به حد خوف مریضی نرسد، باید روزه بگیرید.
تا به حد خوف مریضی نرسد، باید روزه بگیرید.
عنوان سوال:
هنگامی که روزه می گیرم، به شدت سست و ضعیف می شوم و نمی توانم کارهایی، مثل درس خواندن را انجام دهم، وظیفه ی من چیست؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- چشم من ضعیف است و می ترسم روزه برایم ضرر داشته باشد، تکلیف من چیست؟
- اگر رعایت حال ضعیف ترین افراد خواندن نماز به صورت آهسته و با تأنی باشد، بر امام جماعت لازم است نماز را آهسته بخواند؟
- در کودکی به علت ضعیف بودن، پدرم اجازه روزه گرفتن نمی داد و نمی دانستم که باید قضا شود، حال نسبت به قضای آن ها چه کار کنم؟
- آیا شوهر می تواند از درس خواندن و یا کار کردن همسر خود که کارمند می باشد جلوگیری نماید؟
- زن های حامل و زن شیرده که روزه را افطار می کنند، چه وظیفه ای درباره این روزه ها دارند؟
- در ماه رمضان مدتی روزه نگرفته ام، اما تعداد روزه ها را فراموش کرده ام، وظیفه ام چیست؟
- کسی که نمی تواند روزه های قضای خود را بگیرد، چه وظیفه ای دارد؟
- اگر دکترها در مورد روزه گرفتن بیماری اختلاف نظر داشته باشند، وظیفه او چیست؟
- فردی در کفّاره روزه، قدرت روزه گرفتن 31 روز پیاپی را ندارد. وظیفه وی در این باره چیست؟ ضمنا آیا وی می تواند روزه مستحبی بگیرد یا نذر روزه کند؟
- کیفیت خواندن نماز قضا و روزه قضا برای جاهل به جنابت چگونه است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر روزه گرفتن مانع درس خواندن فردی شود که وظیفه و شغلش درس خواندن است، آیا این فرد میتواند روزه نگیرد و قضای روزههایش را بعداً بجا آورد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر پدر و مادر از انجام کارهای خوب مثل درس خواندن جلوگیری کنند وظیفه فرزند چیست؟
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی برای درس از وطن تا محل درس هر روز5/22کیلومتر یا بیشتر می رود وظیفه اش نسبت به نماز و روزه در محل درس و بین راه چیست؟
- [آیت الله خوئی] حکم بازگو نمودن روایت ضعیف در حالت روزه چیست با اینکه میداند ضعیف است؟
- [آیت الله نوری همدانی] زنی فرزندی بدنیا آورده و نذر کرده اگر این فرزند سالم بماند هفت ماه روزه بگیرم، و فعلاً این زن یک روز هم روزه نگرفته، با توجّه به اینکه از نظر جسمانی نیز ضعیف می‌باشد وظیفه او چیست؟
- [سایر] برای این که در خواندن نماز صبح سست نشویم و مرتب بخوانیم چه باید کرد؟
- [آیت الله بروجردی] فدوی در کرج که شش فرسخی تهران است، برای درس خواندن روزهای شنبه میروم و عصر پنج شنبه بر میگردم، بعد در پنج شنبه و جمعه میروم در چهار فرسخی برای درس گفتن، تکلیفم در باب نماز و روزه چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] من21سال سن دارم ودانشجوهستم ودرطول روزمجبور به خوردن مقدارزیادی آب می باشم. سالهای قبل که روزه میگرفتم به قدری ضعیف می شدم که توانایی انجام هیچ کاری رانداشتم ونیزبه علت شرایط مالی توانایی سیرکردن فقیررا هم ندارم. وظیفه من چیست؟
- [سایر] آیا داشتن ضعف در بدن و نرسیدن به انجام کارهای روزانه مانند درس خواندن می تواند بهانه ای برای روزه نگرفتن باشد؟
- [آیت الله مظاهری] معمولاً دخترهای تازه به تکلیف رسیده در ایام تحصیل و خصوصاً ایام امتحانات، روزه گرفتن برای آنان مشقت دارد و از درس خواندن میافتند. آیا واجب است درس را رها کنند تا بتوانند روزه بگیرند یا اینکه جایز است روزه را بخورند تا این که مردود نشوند؟ با توجه به اینکه معمولاً مردود شدن موجب حرج است. لطفاً تکلیف آنان را بیان فرمائید.
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند، روزهاش باطل میشود و کسی که وظیفه او تیمم است اگر عمداً تیمم ننماید، روزهاش باطل است و حکم قضای روزه ماه رمضان بعداً خواهد آمد.
- اظهر جواز قنوت به غیر عربی است و باید به هرلغتی که می خواند صحیح بخواند تا وظیفه قنوتی را انجام داده باشد و همچنین بنا بر احتیاط واجب باید دعا خواندن به صورت غلط را ، در هرجای نماز که باشد ، ترک کند .
- خوابیدن در مسجد، اگر انسان ناچار نباشد، و صحبت کردن راجع به کارهای دنیا و مشغول صنعت شدن و خواندن شعری که نصیحت و مانند آن نباشد در مسجد مکروه است؛ و نیز مکروه است آب دهان و بینی و اخلاط سینه را در مسجد بیندازد و گمشدهای را طلب کند و صدای خود را بلند کند و در هر صورت باید از کارهایی که با احترام مسجد منافات دارد یا مزاحم نمازگزاران است، اجتناب کند؛ ولی بلند کردن صدا برای اذان مانعی ندارد.
- اگر در زمانی که نزدیکی با زن حرام است ( مثلاً در روزه ماه رمضان یا در حال حیض ) با زن خود نزدیکی کند ، در صورتی که عرق او خشک نشده و اگر وظیفه اش تیمم باشد تیمم نکرده ، بنا بر احتیاط واجب باید از عرق خود ، در حال نماز ، اجتناب نماید . و اگر تیمم کرده ، بنا بر اظهر اجتناب از عرقی که بعد از تیمم فوق حاصل شده ، حتی اگر خشک نشده باشد ، لازم نیست .
- نماز مغرب و عشا هر کدام وقت مخصوص و مشترک و وقت فضیلتی دارند؛ وقت مخصوص نماز مغرب: از اول مغرب است، تا وقتی که از مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نماز بگذرد، که اگر کسی مثلاً مسافر باشد و تمام نماز عشا را سهواً در این وقت بخواند نمازش باطل است؛ و وقت مخصوص نماز عشا: برای شخص مختار، موقعی است که به اندازه خواندن نماز عشا به نصف شب مانده باشد که اگر کسی تا این موقع نماز مغرب را نخواند، باید اول نماز عشا و بعد از آن نماز مغرب را بخواند، ولی احتیاط در این است که در صورت اضطرار و تأخیر نماز از نیمه شب، آخر شب را ملاک برای وقت مخصوص نماز عشا قرار دهد؛ بنابراین اگر به مقدار پنج رکعت به آخر شب وقت دارد هر دو نماز را به قصد مافِیالذّمه بخواند، و اگر کمتر وقت دارد اگرچه یک رکعت باشد اول نماز عشا را به قصد اینکه احتمالاً وظیفه او نماز عشا است، بخواند بعد نماز مغرب را قضا کند و بعد از آن احتیاطاً نماز عشا را دو مرتبه به نیت قضا بخواند. و بین وقت مخصوص نماز مغرب و وقت مخصوص نماز عشا، وقت مشترک نماز مغرب و عشا است که اگر کسی در این وقت اشتباهاً نماز عشا را پیش از نماز مغرب بخواند و بعد از نماز ملتفت شود، نمازش صحیح است و باید نماز مغرب را بعد از آن بهجا آورد.
- اگر پیش از خواندن نماز ظهر، سهواً مشغول نماز عصر شود و در بین نماز بفهمد اشتباه کرده است، چنانچه در وقت مشترک باشد، باید نیت را به نماز ظهر برگرداند، یعنی نیت کند که آنچه تا حال خواندهام و آنچه را مشغولم و آنچه بعد میخوانم همه نماز ظهر باشد، و بعد از آنکه نماز را تمام کرد، نماز عصر را بخواند. و اگر در وقت مخصوص به ظهر باشد، پس اگر بعد از نماز فهمید، نمازش باطل است، مگر آنکه به قصد آنچه الآن وظیفه اوست بهجا آورده و در تطبیق آن بر عصر اشتباه کرده باشد؛ نظیر اینکه به جای ظهر، کلمه عصر بگوید؛ و اگر در اثناء متوجه شود باید عدول کرده، نیت را به نماز ظهر برگرداند، و احتیاط به اعاده هر دو نماز بعد از آن ترک نشود. و اگر موقعی ملتفت شد که داخل وقت مشترک شده است عدول به نماز ظهر مینماید، و اگر بعد از نماز فهمید نماز او صحیح است و عصر حساب میشود و اعاده عصر بعد از نماز ظهر لازم نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] کسی که در ماه رمضان روزه نیست مستحب است از کارهایی که روزه را باطل میکند خودداری نماید، و مستحب است اگر غذا یا آب خورد سیر نخورد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر روزه دار سهوا یکی از کارهایی که روزه را باطل می کند انجام دهد و به خیال این که روزه اش باطل شده عمدا دوباره یکی از انها را به جا اورد روزه او باطل می شود
- [آیت الله نوری همدانی] اگر روزه دار سهواً یکی از کارهائی که روزه را باطل می کند انجام دهد و به خیال اینکه روزه اش باطل شده ، عمداً دوباره یکی از آنها را بجا آورد ، روزة او باطل می شود .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر روزه دار سهواً یکی از کارهایی که روزه را باطل می کند انجام دهد، و بخیال این که روزه اش باطل شده، عمداً دوباره یکی از آنها را بجا آورد روزه او باطل می شود.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر روزه دار سهوا یکی از کارهائی که روزه را باطل می کند انجام دهد و به خیال اینکه روزه اش باطل شده؛ عمدا دوباره یکی از آنها را به جا آورد؛ روزه او باطل می شود.
- [امام خمینی] اگر روزه دار سهوا یکی از کارهایی که روزه را باطل می کند انجام دهد و به خیال این که روزه اش باطل شده، عمدا دوباره یکی از آنها را بجا آورد، روزه او باطل می شود.
- [آیت الله سبحانی] اگر روزه دار سهواً یکی از کارهائی که روزه را باطل می کند انجام دهد و به خیال اینکه روزه اش باطل شده، عمداً دوباره یکی از آنها را به جا آورد، روزه او باطل می شود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر رطوبتی از انسان خارج شود و نداند منی است یا ادرار یا غیر آنها، چنانچه با شهوت و جستن بیرون آمده باشد و پس از خروج آن، بدن سست شود، حکم منی را دارد، هرچند بعید نیست در مرد سالم احساس شهوت و خروج با جستن و در مرد مریض احساس شهوت با احتمال هر چند ضعیفِ خروج با جستن، کافی باشد که حکم منی بر آن رطوبت جاری شود و در غیر این صورت، حکم منی را ندارد؛ ولی چنانچه از زن رطوبتی با شهوت خارج شود و بعد از بیرون آمدن آن، بدن او سست شود، بنابر احتیاط واجب باید هم غسل کند و هم وضو بگیرد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که کارهایی که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد، در هر وقت از روز نیت روزه مستحبی بکند، هرچند فاصله کمی تا مغرب باشد، روزه او صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر روزهدار سهواً یکی از کارهایی که روزه را باطل میکند انجام دهد و به خیال این که روزهاش باطل شده، در ادامه روز نیّت روزه نکند روزهاش باطل است، هرچند کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد.