وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
اگر پدر و مادر از انجام کارهای خوب مثل درس خواندن جلوگیری کنند وظیفه فرزند چیست؟
اطاعت در این گونه موارد لازم نیست، ولی حتّی الامکان باید طوری رفتار کرد که رنجیده نشوند و لازم است که فواید کار خوب را برای ایشان توضیح داد تا مساله برای آنها روشن شود و ممانعت نکنند.
اطاعت در این گونه موارد لازم نیست، ولی حتّی الامکان باید طوری رفتار کرد که رنجیده نشوند و لازم است که فواید کار خوب را برای ایشان توضیح داد تا مساله برای آنها روشن شود و ممانعت نکنند.
پاسخ:
اطاعت در این گونه موارد لازم نیست، ولی حتّی الامکان باید طوری رفتار کرد که رنجیده نشوند و لازم است که فواید کار خوب را برای ایشان توضیح داد تا مساله برای آنها روشن شود و ممانعت نکنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا فرزند متولّد از تلقیح مصنوعی، اگر نطفه از یک مرد اجنبی باشد، از پدر خود ارث می برد؟ و آیا این فرزند از مادر، و مادر از فرزند ارث می برد؟
- آیا پدر می تواند یادگرفتن قرآن را بر فرزند واجب نماید و اگر بگوید: من راضی نیستم که در این مسأله کوتاهی نمایی، وظیفه فرزند چیست؟
- گر یکی از فرزندان خانواده ای طلاق بگیرد، و در این هنگام برای فرزند دیگرشان خواستگاری بیاید، و پدر و مادر مجبور شوند از مهریّه فرزند بزرگتر برای مخارج ازدواج فرزند دیگر هزینه کنند، چه حکمی دارد؟
- اگر یکی از فرزندان خانواده ای طلاق بگیرد، و در این هنگام برای فرزند دیگرشان خواستگاری بیاید، و پدر و مادر مجبور شوند از مهریّه فرزند بزرگتر برای مخارج ازدواج فرزند دیگر هزینه کنند، چه حکمی دارد؟
- بسیاری از فقهاء می فرمایند: (پدر به خاطر قتل فرزند قصاص نمی شود، ولی مادر قصاص می شود.) دلیل این تفاوت چیست؟
- سوال من در مورد این بود که اگر حضانت فرزندی به پدر سپرده شود و پدر در حالتی که معتاد است فرزند را به قتل برساند و اولیا دم ( مادر ) تقاضای قصاص کند حکم چگونه می شود ؟
- اگر کسی بدون اذن و رضایت پدر، یا مادر، یا برادر، یا فرزند ذکور، یا پدر زن، یا مادر زن، یا شوهر دختر، یا شوهر خواهر خود، وارد خانه آنها شود، آیا کیفر او همان مجازات ورود به عنف است، که برای دیگران مقرّر گردیده یا تفاوت دارد؟
- آیا فرزند زنازاده از مادر ارث میبرد؟
- مقام مادر بالاتر است، یا پدر؟ در مقام تعارض بین اطاعت امر پدر و مادر، کدام را ترجیح می دهیم؟
- اخیراً از چند تن از علما پرسیده اند که آیا ازدواج پدر، با مادر زن فرزند خویش شرعاً جایز است؟ ایشان گویا فرموده اند: جایز نیست، نظر حضرت عالی چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] از نگاه اسلام، وظیفه پدر و مادر در قبال فرزند چیست؟
- [آیت الله بهجت] هنگامی که پدر و مادر غیبت شخصی را می نمایند، وظیفه فرزند در برخورد با والدین چیست؟
- [آیت الله مظاهری] هنگامی که پدر و مادر غیبت شخصی را می نمایند، وظیفه فرزند در برخورد با والدین چیست؟
- [آیت الله بروجردی] فحش دادن به فرزند خود در موقع تربیت و نهی از کارهای ناشایست از قبیل پدر سوخته یا مادر سگ یا بیشرف، چه صورت دارد؟
- [سایر] وظیفه فرزند نسبت به پدر شرابخوار چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر روزه گرفتن مانع درس خواندن فردی شود که وظیفه و شغلش درس خواندن است، آیا این فرد میتواند روزه نگیرد و قضای روزههایش را بعداً بجا آورد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا فرزند میتواند به پدر و مادر خویش بی احترامی کند و تکلیف پدر و مادر با چنین فرزندی چیست؟
- [سایر] دعای پدر و مادر در حق فرزند چقدر نافذ است؟
- [سایر] مسئولیت پدر و مادر در تربیت فرزند چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] نذر فرزند بدون اجازه پدر و مادر چگونه است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- عمه و خاله پدر و عمه و خاله پدر پدر و عمه و خاله مادر و عمه و خاله مادر مادر، هر چه بالا روند به انسان محرمند.
- سوم، واجب النفقه نبودن، یعنی زکات را نمی توان به فرزند و همسر و پدر و مادر داد، ولی اگر آنها بدهکار باشند و نتوانند بدهی خود را بپردازند زکات را به مقدار اداء دین می توان به آنها داد.
- هرگاه پسر بزرگتر در موقع مرگ پدر یا مادر نابالغ یا دیوانه بوده، هروقت بالغ و عاقل شود باید نماز و روزه پدر یا مادر را قضا نماید.
- هرگاه وارث میت فقط پدر و مادر او باشند، مال سه قسمت می شود دو قسمت آن را پدر و یک قسمت آن را مادر می برد، ولی اگر میت دو برادر، یا چهار خواهر، یا یک برادر و دو خواهر داشته باشد که همه آنها پدر و مادری باشند یا پدری فقط (یعنی پدر آنان با پدر میت یکی باشد) مادر شش یک مال را می برد و بقیه به پدر می رسد.
- هرگاه وارث میت فقط پدر و یک پسر، یا مادر و یک پسر باشد مال را شش قسمت می کند، یک قسمت سهم پدر یا مادر است و پنج قسمت سهم پسر.
- نذر فرزند احتیاجی به اجازه پدر ندارد، مگر این که کار او مایه آزار پدر باشد که دراین صورت نذر او صحیح نیست.
- هرگاه وارث میت فقط پدر و یک دختر، یا مادر و یک دختر باشد مال را چهار قسمت می کنند، یک قسمت آن را پدر یا مادر و سه قسمت را دختر می برد.
- هرگاه پدر از قسم خوردن فرزند (در هر سن و سالی که باشد) جلوگیری کند، یا شوهر از قسم خوردن زن مانع شود قسم آنان صحیح نیست، حتّی اگر فرزند بدون اجازه پدر و زن بدون اجازه شوهر قسم یاد کند قسم آنان صحیح نمی باشد.
- هرگاه پدر از قسم خوردن فرزند (در هر سن و سالی که باشد) جلوگیری کند، یا شوهر از قسم خوردن زن مانع شود قسم آنان صحیح نیست، حتّی اگر فرزند بدون اجازه پدر و زن بدون اجازه شوهر قسم یاد کند قسم آنان صحیح نمی باشد.
- هرگاه وارث میت فقط پدر و مادر و یک دختر باشند، مال را پنج قسمت می کنند پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت آن را می برد، مگر این که میت دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری داشته باشد، در این صورت مال را شش قسمت می کنند، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت می برد و یک قسمت باقی مانده را پدر و دختر در میان خود تقسیم می کنند و احتیاط آن است که آن دو در این تقسیم باهم صلح کنند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] روزه مستحبّی فرزند اگر اسباب اذیّت پدر و مادر یا جدّ او شود، جایز نیست.
- [آیت الله بهجت] نماز خواندن در خانه پدر، مادر، فرزند، جدّ، جدّه، برادر، خواهر،عمو، عمّه، دایی و خاله بدون اذن آنها جایز نیست و حال آنها، با سایر مردم مساوی است.
- [آیت الله مظاهری] زن در تمام یا شکسته خواندن نماز تابع شوهر است، اگر وظیفه او تمام است وظیفه زن نیز تمام، و اگر وظیفه او شکسته است وظیفه زن نیز شکسته است، و همچنین است حکم هر کسی که تابع دیگری باشد مثل فرزندی که سرپرستی او با پدر اوست و پدر و مادری که سرپرستی آنها با فرزند آنهاست. ولی اگر مرد کثیرالسّفر است و تابع او کثیرالسّفر نیست، آن تابع باید به وظیفه خود عمل کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] تا هفت سال قمری پسر یا دختر تمام نشده، پدر نمیتواند او را از مادرش جدا کند ولی مادر باید در نحوه تربیت و اداره فرزند نظر پدر را رعایت کند، در دوران شیردهی، زن حقّ دارد فرزند خود را شیر بدهد، مگر آن که کس دیگری یافت شود که حاضر باشد مجّانی یا با مزد کمتری بچه را شیر دهد، در این صورت پدر میتواند بچه را از مادر جدا سازد، هر چند مستحبّ است که چنین کاری را نکند و فرزند را در نزد مادر خود باقی بگذارد. در این زمان هم رعایت نظر پدر در تربیت و اداره فرزند بر مادر وی لازم است.
- [آیت الله سیستانی] اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را با جماعت بخواند ، احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت بخواند ، البته اگر امر و نهی پدر یا مادر از روی شفقت نسبت به فرزند باشد ، و مخالفتش موجب اذیت آنان شود ، حرام است بر فرزند مخالفت نماید .
- [آیت الله جوادی آملی] .مکلّف نمیتواند سهم ساداتِ مال خود را، به افراد واجبالنفقه خود مانند پدر، مادر، جدّ ،جدّه، فرزند و نوه بپردازد.
- [آیت الله خوئی] اگر پدر و مادر فقیر باشند و نتوانند کاسبی کنند، فرزند آنان اگر بتواند، باید خرجی آنان را بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پدر و مادر فقیر باشند و نتوانند کاسبی کنند، و فرزند آنان بتواند، باید خرجی آنان را بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پدر و مادر فقیر باشند و نتوانند کاسبی کنند؛ فرزند آنان اگر بتواند؛ باید خرجی آنان را بدهد.
- [آیت الله بروجردی] اگر پدر و مادر فقیر باشند و نتوانند کاسبی کنند، فرزند آنان اگر بتواند باید خرجی آنان را بدهد.