ازدواج
می‌توانید با اصلاح نحوهٔ ارجاع به منابع بر طبق شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌شیعه کمک کنید.
آیا قرار دادن مهریه جزو شرایط ازدواج است یا این که با رضایت زن، می شود بدون مهریه ازدواج صورت بگیرد؟
در عقد موقت شرط صحت است، ولی در دایم اگر مهریه ذکر نشود، به مهرالمثل منتقل می شود.
در عقد موقت شرط صحت است، ولی در دایم اگر مهریه ذکر نشود، به مهرالمثل منتقل می شود.
عنوان سوال:
آیا قرار دادن مهریه جزو شرایط ازدواج است یا این که با رضایت زن، می شود بدون مهریه ازدواج صورت بگیرد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- قرار دادن "مهر السنّه" به تنهایی به عنوان مهریه ی یک زن در چه صورتی صحیح است؟
- فردی قبل از ازدواج دایم، ازدواج موقّت کرده است و توافقی که روی مهریّه عقد دایم شده بود را سهوا مهریّه عقد موقّت قرار داده اند، تکلیف چیست؟
- آیا زن می تواند عین همان چیزی را که در مهریه قرار داده شده مطالبه نماید؟
- آیا می توان امور غیر مادی و معنوی را به عنوان مهریه ی زن قرار داد؟
- مسلمانی با زن بهایی از روی جهل به مسأله ازدواج و وطی به شبهه کرده است. آیا مهریه زن به عهده مسلمان است؟
- اگر زن بگوید: اگر مهریه ام را بگیرم تمکین می کنم؛ ولی شوهر بگوید: در صورتی که مهریه را بگیرد نیز از تمکین خودداری می کند، در چنین صورتی، اظهارات کدام یک باید مبنا و ملاک عمل قرار گیرد؟
- پس از تعیین مهریّه در عقد ازدواج و اجرای صیغه، آیا زوجه حقّ ازدیاد مهریّه را دارد؟
- اگر مرد مهریه ای را قرار دهد که الآن قدرت پرداخت آن را ندارد، این کلاه برداری و تضییع حقوق زن نیست؟
- اگر مهریه دو دانگ خانه قرار داده شود که الآن وجود خارجی ندارد، آیا مهریه صحیح است؟
- ازدواج موقت با زنان اهل کتاب که بدون مهریه، راضی به این ازدواج باشند صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] چرا برای زن مهریه قرار داده شده ؟ آیا پرداخت مهریه ، به معنای خرید و فروش زن و تحقیر وی نیست؟
- [سایر] باسلام و عرض خسته نباشید بنده از مقلدان آیت الله مکارم شیرازی هستم سؤالی داشتم: می خواستم بدانم ازدواج موقت از طریق تلفن با شرایط مورد نیاز و پیش نیاز ازدواج موقت مانند رضایت طرفین تعیین مهریه و مدت ازدواج، خواندن صیغه از طریق تلفن صحیح است یا خیر؟ اگر دختر باکره باشد چطور؟
- [سایر] آیا زن می‌تواند مهریه خود را با شوهرش مصالحه کند که با زن دیگری ازدواج نکند؟
- [آیت الله نوری همدانی] بعد از عقد نکاح آیا زن در صورت اعسار زوج از پرداخت مهریه می‌تواند به خاطر دریافت مهریه تمکین ننماید؟
- [سایر] آیا زن می تواند یک دست و یک پای شوهرش را به عنوان مهریه قرار دهد؟
- [سایر] چنانچه زن، پس از ازدواج، تغییر جنسیت دهد، آیا می تواند مهریه ازدواج پیشین را مطالبه نماید؟ همچنین اگر مرد تغییر جنسیت دهد، آیا موظف به دادن مهریه ازدواج پیشین می باشد یا نه؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زن یا مرد پس از ازدواج تغییر جنسیت دهد، حکم ازدواج قبلی چگونه است؟ در صورت بطلان آیا مرد باید مهریه زن را تماماً بپردازد؟
- [آیت الله نوری همدانی] ج: جواب سؤال 2 - در صورتی که در موقع عقد به مهر السّنه رضایت داده است فقط استحقاق مهر السنّه را دارد.
- [آیت الله اردبیلی] آیا یک زن می تواند صیغه ازدواج موقت را با رعایت شرایط شرعی، تلفنی انجام دهد؟
- [سایر] آیا صحت ازدواج مجدد مشروط به رضایت زن اول است؟ آیا عقد ازدواج بدون داشتن علاقه صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر پدر و جد پدری غایب باشند، بهطوریکه نشود از آنان اذن گرفت و ازدواج برای دختر لازم باشد، یا در ازدواج نکردن ضرر یا حرج (یعنی مشقّت شدیدی) باشد، و همچنین اگر پدر یا جد پدری از ازدواج او با کسی که همکفو اوست، با وجود تمام مقدمات و شرایط، ممانعت کنند، و او نیز تمایل به ازدواج دارد و ازدواج هم به مصلحت او باشد، با اجتماع تمام شرایط می‌تواند ازدواج نماید.
- اگر زنی بیش از سه روز خون دید و ده روزه یا کمتر از آن پاک شد، چنانچه نمیداند خون زخم و جراحت است یا نه، اگر در ایام عادت زن باشد یا اینکه شرایط حیض را داشته باشد آن را خون حیض قرار میدهد.
- در زناشویی دائم یا غیر دائم، باید صیغه عقد خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست، و صیغه را یا خود زن و مرد میخوانند، یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.
- اگر زن در بین عدّه طلاق خلع یا مبارات، از بخشش خود برگردد، شوهر می‌تواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- دو نفر که قرار مساقات گذاشتهاند، با رضایت یکدیگر می‌توانند معامله را بههم بزنند، و نیز اگر در ضمن خواندن صیغه مساقات شرط کنند که هر دو، یا یکی از آنان حق بههم زدن معامله را داشته باشند، مطابق قراری که گذاشتهاند، بههم زدن معامله اشکال ندارد، بلکه اگر در معامله شرطی کنند و عملی نشود، کسی که شرط به نفع او بوده، می‌تواند معامله را بههم بزند.
- زن مسلمان، نمیتواند با مرد غیر مسلمان ازدواج نماید و مرد مسلمان هم نمیتواند با زنان کافری که اهل کتاب نیستند، ازدواج کند، ولی با زنانی که یهودی و یا نصرانی باشند، موقتاً بهصورت صیغه می‌تواند ازدواج نماید.
- در طلاق رجعی مرد به دو صورت می‌تواند به زن خود رجوع کند: 1 حرفی بزند که معنایش این باشد که او را دوباره زن خود قرار داده است؛ 2 کاری کند که زن از آن بفهمد رجوع کرده است.
- اگر خانهای را مثلاً یک ساله اجاره دهند و ابتدای آن را یک ماه بعد از خواندن صیغه قرار دهند، بنابر اظهر اجاره صحیح است، اگرچه هنگامی که صیغه میخوانند، خانه در اجاره دیگری باشد.
- وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می‌تواند برای خواندن صیغه از طرف دیگری وکیل شود.
- صیغه کردن زن، اگرچه برای لذت بردن نیز نباشد، صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن مهریه خود را با شوهر صلح کند تا در مقابل، او همسر دیگری اختیار نکند و شوهر هم قبول نماید، زن نباید مهریه را بگیرد و شوهر هم نباید با زن دیگری ازدواج کند، مگر این که با رضایت یکدیگر صلحِ انجام گرفته را به هم بزنند.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که ضمن عقد دائم مهریه ذکر نشود و یا عدم مهر شرط شود، عقد نکاح صحیح است و زن و شوهر می‌توانند بعد از عقد مهریّه را معیّن کنند و اگر قبل از تعیین مهریه آمیزش واقع شده باشد، زن مستحقّ مهرالمثل است یعنی مقدار مهریّهای که چنین زنی با توجّه به ویژگیهای مربوط و شرایط خانوادگی در بین امثال و فامیل و معمول محل خود دارد و در صورتی که یکی از زوجین قبل از تعیین مهریه و آمیزش بمیرد، زن مستحقّ مهریه نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مهریّه زن پول قرار داده شود و در اثر گذشت زمان یا عوامل دیگر، قیمت آن تنزّل فاحش پیدا کند، باید معادل آن به نرخ روز به زن پرداخت شود و یا با مصالحه، رضایت زن فراهم شود؛ ولی اگر چیزهایی نظیر زمین، خانه، طلا یا نقره به عنوان مهر قرار داده شوند، زن همان مقدار را طلبکار میشود، هر چند قیمت آنها تنزّل کرده باشد.
- [آیت الله مظاهری] اگر صیغه دائم را خود زن و مرد بخوانند و اوّل زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسی عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ). (یعنی خود را به همسری تو درآوردم با مهریه معیّن) پس از آن مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزْویجَ). (یعنی قبول کردم این ازدواج را) عقد صحیح است، و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند، چنانچه وکیل زن بگوید: (زَوَّجْتُ مَوکِّلَتی مُوَکِّلَکَ عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ). (یعنی وکیل خودم را به ازدواج وکیل تو درآوردم با مهریه معین) و وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ لِمُوَکِّلی عَلَی الصَّداقِ). (یعنی قبول نمودم این ازدواج را برای وکیل خودم با مهریه معین) صحیح می‌باشد. دستور خواندن عقد غیر دائم:
- [آیت الله اردبیلی] بیرون ریختن منی در حال آمیزش توسّط شوهر در مورد زن دائم بدون رضایت او احتیاطا جایز نیست ولی اگر با رضایت طرفین باشد مانعی ندارد و در مورد متعه، مرد می‌تواند منی خود را بیرون بریزد؛ ولی زن دائمی باشد یا متعه حق ندارد بدون رضایت شوهر، کاری کند که نطفه او بیرون بریزد، مگر در مواردی که بیرون نریختن نطفه موجب بچّهدار شدن شود و زن نسبت به آن شرعا معذور باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مرد مدت صیغه را ببخشد، چنانچه با او نزدیکی کرده، باید تمام مهریه ای را که قرار گذاشته به او بدهد و اگر نزدیکی نکرده باید نصف آن را بدهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن بداند مردی برادر رضاعی اوست نمی تواند با او ازدواج کند و اگر ازدوج کند باطل است و اگر زن بعد از ازدواج بگوید مرد برادر رضاعی اوست و مرد نیز آن را قبول کند باید بلافاصله از یکدیگر جدا شوند و در این فرض اگر همبستر نشده باشند زن استحقاق مهریه را ندارد و لی اگر همبستر شده باشند چنانچه زن نمی دانسته ازدواج با برادر رضاعی باطل است یا فراموش کرده استحقاق مهر المثل را دارد والا خیر.
- [آیت الله اردبیلی] تعیین مقدار مهر بستگی به رضایت زن و شوهر دارد، ولی بهتر است مهر زنان مؤمن مطابق (مَهر السُّنّة) باشد، یعنی مهری که پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم برای هر یک از زنان و دختران خود از جمله حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام قرار دادند و آن پانصد درهم نقره سکّهدار است که وزن هر درهم (6/12) نخود می‌باشد و جمعا (5/262) مثقال معمولی نقره سکّهدار میشود و قیمت آن تابع نرخ روز است.
- [امام خمینی] اگر کسی بخواهد زن برادرش به او محرم شود باید دختر شیرخواری را مثلا دو روزه برای خود صیغه کند و در آن دو روز با شرایط ی که در مساله گفته شد زن برادرش آن دختر را شیر دهد.
- [آیت الله مظاهری] عقیم کردن مرد یا زن خود را و همچنین بستن لولهها، اگر داعی و انگیزة عقلایی بر آن باشد، اشکال ندارد ولی باید زن با رضایت شوهر و شوهر با رضایت زن این کار را انجام دهد.