محرمات
حرام، در فقه اسلامی، به عملی گفته میشود که ترک آن از مردم خواسته شده و انجام آن مستوجب عقاب است. حرمت، از احکام پنجگانه فقهی، و به معنای ممنوعیت انجام کار حرام است.
از نظر شرعی انجام واجبات مقدم است یا ترک محرمات؟
هر کدام در مورد خود لازم است.
هر کدام در مورد خود لازم است.
پاسخ:
هر کدام در مورد خود لازم است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا جایز است اطفال را برای تمرین و عادت دادن به ترک معصیت و یا انجام دادن واجبات ادب کرد.
- آیا تقلید در واجبات و محرّمات و مستحبّات و مباحات و مکروهات واجب است؟
- آیا فراگیری محرمات همانند فراگیری واجبات لازم و واجب است؟ و از طریق چه کتاب هایی می توان به تمام محرمات در اسلام آگاهی یافت؟
- واجبات خطبه های نماز جمعه چیست؟
- آیا ملاک معروف و منکر فقط واجبات و محرمات است یا معروف و منکر عقلی، اخلاقی و عرفی را نیز شامل می شود؟
- وجوب یادگیری اصول عقاید، وجوب شرعی است یا وجوب عقلی؟ و ترک این واجب چه عواقب و پی آمدهایی به دنبال خواهد داشت؟
- آیا به نظر حضرتعالی زمان مکلف شدن به اصول دین همان زمان مکلف شدن به احکام شرعی است؟ یا تفاوتی بین این دو وجود دارد؟
- بعد از سن تکلیف بعضی از واجبات را درست انجام نداده ام، الآن چگونه باید آن ها را قضا نمایم؟
- در صورت اختلاف نظر مجتهد و مقلد در تشخیص موضوع، نظر کدام مقدم است و آیا متابعت از نظر مجتهد در موضوع نیز واجب است.
- فردی به علت ندانستن مسأله، بعضی از واجبات حنوط را انجام نداده و دست های میّت را حنوط نکرده است، وظیفه چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] چه چیزهایی باعث می شود که انسان به مقام ودرجه و شخصیت بالایی برسد، آیا فقط ترک محرمات و انجام واجبات باعث می شود؟
- [سایر] از میان واجبات و مستحبات شرعی، چه چیزی بیشتر از همه موجب سعادت ما می شود؟
- [آیت الله سبحانی] آیا دفن طفل از نظر واجبات و مستحبات مانند اشخاص بالغ است؟
- [آیت الله خامنه ای] به نظر جنابعالی، نماز عید فطر و قربان و نماز جمعه، از کدام نوع از واجبات است؟
- [آیت الله سبحانی] آیا تقلید مختص واجبات و محرمات است یا شامل مستحبات و مکروهات نیز می شود؟
- [سایر] در بین ادیان موجود مسلمانان از محدودیت بیشتری برخوردار هستند چون واجبات و محرمات زیادی در دین اسلام مطرح می باشد.
- [سایر] آیا عمل به واجبات و دوری از محرمات، برای درک زمان ظهور امام زمان (عج) کافی است؟
- [سایر] شخص وصی، در مورد وصیت به انجام واجبات مالی و بدنی میت، باید به نظر مرجع تقلید خود عمل کند یا نظر مرجع تقلید متوفی؟
- [سایر] اصول دین و فروع دین کدامند؟ توضیح دهید.
- [سایر] واجبات نماز کدام است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که زکات یا خمس یا واجبات مالیه دیگری که به عین مال تعلق میگیرد و هم کفّاره یا قرض و مانند آنکه به عین مال تعلق نمیگیرد بدهکار است، اگر بمیرد و اموالش برای ادای همه آنها کافی نباشد، ادای زکات و خمس و واجبات مالی که به عین مال تعلق میگیرد، مقدم است.
- هرگاه چیزی از واجبات نماز را عمداً کم یا زیاد کند، اگرچه یک حرف آن باشد، نماز باطل است.
- هرگاه چیزی از واجبات نماز را عمدا کم یا زیاد کند، اگر چه یک حرف آن باشد، نماز باطل است.
- زن باید برای بیرون رفتن از منزل از شوهر خود اجازه بگیرد و یا علم به رضایت او داشته باشد، مگر در واجبات شرعی؛ و چنانچه در ضمن عقد شرط کرده باشد که زن برای شلغش مثلاً بتواند به خارج از منزل برود، و یا عقد مبتنی بر این شرط واقع شده باشد، این شرط نافذ است.
- اگر میّت وصیّت نکرده باشد که کفن را از ثلث مال او بردارند، میتوانند بهطور متعارف که لایق شأن میّت باشد کفن و چیزهای دیگری را که از واجبات دفن است از اصل مال بردارند.
- اگر واجبی از واجبات سجده سهو را فراموش کرد، اگر محل آن نگذشته آن را بجا می آورد و اگر بعد از سلام فهمید، بنابراحتیاط سجده سهو را اعاده کند.
- اگر واجبی از واجبات سجده سهو را فراموش کرد، اگر محل آن نگذشته آن را بهجا میآورد و اگر بعد از سلام فهمید، بنابر احتیاط سجده سهو را اعاده کند.
- اگر وصیت کند که از ثلث مال او خمس و زکات یا بدهی دیگر او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و کار مستحبی هم مثل اطعام به فقرا انجام دهند، چنانچه ثلث مال او به اندازه این کارها بود، به آن عمل میشود، و اگر کمتر بود، اول واجبات مالی او، مثل خمس، زکات، بدهی و حج واجب را انجام میدهند و اگر اضافه آمد واجبات بدنی مثل نماز و روزه، و اگر باز هم چیزی از ثلث اضافه آمد به مصرف مستحبات میرسانند، مگر اینکه معلوم باشد که منظور میت این نبوده که فقط از ثلث مصرف شود که در این صورت واجبات مالی که قسم اول است از اصل مال میت برداشته میشود و بقیه از ثلث، و اگر منظور میت مبهم بود، احتیاط در این است که آنچه بیش از ثلث مصرف میشود، با اجازه ورثه باشد.
- ساختن مجسمه موجودات جاندار حرام است، اما نگهداری آن برای مقاصد غیر حرام بنابر اظهر جایز است، و نیز معامله به همین مقصود مانعی ندارد، اگرچه احتیاط مستحب در ترک آن است، و نقاشی موجودات جاندار بنابر اظهر حرام نیست، اگرچه احتیاط در ناقص یا جدا کشیدن آن است.
- اگر مخصوصاً برای آنکه کار واجبی را ترک کند، مسافرت نماید نمازش تمام است، پس کسی که بدهکار است، اگر بتواند بدهی خود را بدهد و طلبکار هم مطالبه کند، چنانچه در سفر نتواند بدهی خود را بدهد و مخصوصاً برای فرار از دادن بدهی مسافرت نماید، باید نماز را تمام بخواند. ولی مسافرت برای ترک روزه، حرام نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] عدالت، ملکه انجام واجبات و ترک محرمات است، و به وسیله حسن ظاهر شناخته میشود، و با شهادت دو مرد عادل یا شیاعی که موجب وثوق و اطمینان شود و یا هر طریق عقلایی که اطمینانآور باشد، ثابت میشود.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی یکی از واجبات الهی را با توجّه به واجب بودن آن ترک کند یا یکی از محرّمات الهی را مرتکب شود حاکم شرع به هر اندازه که صلاح بداند دستور میدهد برای ادب کردن، او را تازیانه بزنند.
- [آیت الله علوی گرگانی] مزد گرفتن برای یاد دادن واجبات نماز حرام است ولی برای مستحبّات آن اشکال ندارد.
- [آیت الله بروجردی] مزد گرفتن برای یاد دادن واجباتِ نماز حرام است، ولی برای مستحبات آن اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در تنگی وقت اگر انجام مستحبات نماز باعث شود مقداری از واجبات در خارج وقت واقع گردد باید آن مستحبات را ترک کند (مانند قنوت و اقامه).
- [آیت الله شبیری زنجانی] مزد گرفتن برای یاد دادن واجبات نماز بنا بر احتیاط حرام است ولی برای مستحبات آن اشکال ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مزد گرفتن برای یاد دادن واجبات نماز حرام است بنابر احتیاط واجب. ولی برای مستحبات آن اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که بمیرد و حجّ واجب و واجبات مالی دیگر نظیر خمس و زکات بر ذِمّه او باشد و ترکه او کفایت از همه آنها نکند، ادای حجّ بر آنها مقدم است مگر اینکه خمس یا زکات در اصل مال باشد که در این صورت ادای خمس و زکات مقدم است همچنانکه بر قرض نیز مقدم است.
- [امام خمینی] اگر وصیت کند که از ثلث او خمس و زکات یا بدهی دیگر او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و کار مستحبی هم مثل اطعام به فقرا انجام دهند باید اول به واجبات، خواه مالی باشد یا بدنی عمل نمایند و در بین واجبات ترتیب معتبر نیست، بلکه اگر وصیت او به ترتیب بوده باید اول آن واجبی را که مقدم داشته عمل نمایند اگر چه بدنی باشد، و همچنین به ترتیب وصیت تا آخر واجبات پس اگر ثلث وافی به تمام آن باشد به تمام آن باید عمل شود و چنانچه ثلث وافی نباشد، باقیمانده اگر تماماً یا قسمتی واجب مالی باشد باید از اصل ترکه برای آن بردارند عمل نمایند و اگر باقیمانده تماماً یا قسمتی واجب بدنی باشد ملغی میگردد، و چنانچه وصیت میت به ترتیب نباشد باز واجبات مقدم بر مستحبات است ولی در این صورت بین واجبات هیچگونه ترتیب نیست بلکه ثلث بر تمام واجبات اعم از مالی و بدنی توزیع میشود و چنانچه وافی به تمام آن نباشد در باقیمانده واجب مالی از اصل ترکه برداشته میشود و باقیمانده واجب بدنی ملغی میگردد و در هر صورت عمل به مستحبات موقعی واجب است که از ثلث علاوه بر واجبات، برای آن هم وافی باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] تقلید فقط در واجبات و محرمات لازم است اما تقلید در مستحبات واجب نیست، مگر اینکه مستحبی باشد که در آن احتمال وجوب باشد.