تعیین
تعیین یعنی متمایز کردن چیزى از غیر آن بوسیله خصوصیتی که در او است.
آیا وارثی که در منزل زندگی می‌کند تا قبل از تعیین تکلیف سهم شریک دیگر حق تصرف در خانه موروثی را دارد یا خیر؟
در فرض مسأله تصرف در آن خانه بهیچ وجه و بهر نحو بدون رضایت شریک صحیح نیست.
در فرض مسأله تصرف در آن خانه بهیچ وجه و بهر نحو بدون رضایت شریک صحیح نیست.
عنوان سوال:
آیا وارثی که در منزل زندگی می‌کند تا قبل از تعیین تکلیف سهم شریک دیگر حق تصرف در خانه موروثی را دارد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- با توجه به اینکه بانکهای جمهوری اسلامی قانوناً موظف هستند که تحت یکی از عناوین عقود اسلامی پول در اختیار متقاضیان قرار دهند، چنانچه قرار داد بجهتی باطل باشد تکلیف گیرنده و کارمند بانک را تعیین فرمائید که آیا کارمند و رؤسای بانک مجاز به پرداخت وام غیر مشروع هستند یا خیر؟ و گیرنده حقِّ تصرّف در پول دارد یا خیر؟
- شخصی چند ساعت قبل از غروب آفتاب شب عید فطر به میهمانی میرود لکن برای فرار از فطره که به عهده میزبان است نزدیک غروب از منزل خارج شده و بعد از اذان میآید آیا با این حیله فطره را از صاحب خانه ساقط می‌کند یا خیر؟
- اخیراً رایج گردیده است که مردم، املاک خود از قبیل خانه و یا باغ را بعنوان رهن در اختیار دیگران قرار میدهند و مبلغی را تحت عنوان رهن برای مدّتی مشخص تا زمانی که طرف مقابل از ملک استفاده می‌کند، دریافت میکنند و بنده نیز قطعه باغ اناری دارم که آنرا با خواهرانم و مادرم شریک هستیم و من سهم آنها را اجاره کرده و کل باغ را به شخصی به عنوان رهن دادهام تا در قبال عملیات و نگهداری باغ، محصول آن را برداشت نماید، ولی بعداً از چند نفر از آقایان علماء راجع به این مسأله سؤال کردم در جواب می‌گویند که معامله رهن ملک در اصل باطل است، با توجه به اینکه بنده در زمان انجام این معامله بر مسأله جاهل بودهام ضمن روشن نمودن مسئله رهن باغ و ملک، تکلیف بنده را در رابطه با این معامله روشن فرمایید.
- دختری پس از عقد رسمی و آشنائی با روحیات شوهر حاضر به عروسی و رفتن به خانه همسر نشده و از دادگاه تقاضای طلاق می‌کند. در این خلال او را از خیابان به عنف ربوده و به محلی مخفی برده میشود پس از تفحص معلوم میشود که رباینده همسر وی بوده و برای اجبار وی به تمکین و تشکیل زندگی مشترک دست به چنین کاری زده است. آیا در ایام عقد بستگی، نشوز زن صدق می‌کند؟
- در وام مسکن، بانک نیمی از خانه مشتری را به مبلغی میخرد و بعد از پایان کار سهم خود را بصورت اقساط و به مبلغی زیادتر به او میفروشد و بعضاً انتقال بصورت رسمی در محضر هم انجام میگیرد. لکن در مواردی دیده شده که مشتری متوجّه این خرید و فروش نشده یا قصد جدّی در معامله نداشته، بفرمائید در این صورت پرداخت زیاده به بانک جایز است یا خیر؟ و تصرف مشتری در پول دریافتی چه صورت دارد؟
- پدر و مادر در زمان حیاتشان چندین مرتبه گفته‌اند که خانهای که خودشان در آن زندگی میکنند مال دخترهای آنهاست (احتمالاً منظور پس از فوت پدر و مادر بوده است) و این مطلب را چندین نفر هم شنیدهاند و شاهد بر این گفته میباشند. اکنون که پدر و مادر فوت کردهاند، دو پسر می‌گویند که این خانه هم مثل بقیه اموال پدر و مادر باید بین پسرها و دخترها تقسیم شود. حال با توجه به اینکه وصیت نامه مکتوبی در این زمینه موجود نیست و نیز با توجه به اینکه پدر و مادر به غیر از این خانه املاک و اموال دیگری هم دارند تکلیف چیست؟
- شخصی در اثر بیماری و یا به واسطه بی توجهی روزه خود را عمداً خورده و الآن متوجه شده که اشتباه بزرگی را مرتکب شده است و برای کفاره خود هر روزی 60 مسکین را باید اطعام بدهد و میسّر برایش نیست، ولی دختری دارد که دارای چند فرزند است و در شهرستان زندگی می‌کند و هر سال یکی دو ماه به خانه پدر میآید آیا میتواند که مخارجات آنها را به جای کفارات خود حساب کند یا خیر؟
- احتراماً به استحضار میرساند اینجانب در مورخه 16 فروردین 1374 به عقد شخصی در آمده و در 28 آبانماه ازدواج نموده و از همان ابتدا متوجه شدم که ایشان به بیماری عنین مبتلا میباشند و به امید بهبودی در ایشان حاصل گردد بیش از یکسال در منزل ایشان زندگی کردم ولی چون امیدی به حل این مشکل ندیدم و از طرفی بد رفتاری که نشأت از کمبود ناشی از بیماری ایشان بود بالا گرفت لذا ناچار به ترک خانه شوهر شدم و از همان تاریخ با مراجعه به مراجع قانونی تقاضای طلاق کردم، متأسفانه بعد از گذشت بیش از دو سال هنوز دادگاه رأی طلاق صادر ننموده است لذا از آن مقام والا استدعا دارم از نظر شرع اینجانب را راهنمایی فرمایید.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا مالکین مشاع یک باب خانه، که دارای دو طبقه مجزّاست، و هر طبقه در تصرّف یک شریک می باشد، می توانند سهم خود را (که در آن زندگی نمی کنند،) به غیر شریک خود اجاره دهند؟ اگر یکی از شرکا مانع از اجاره دادن سهم شریک خود شود، ضرر و زیان آن متوجّه کیست؟
- [آیت الله سبحانی] پدری از دنیا رفته فرزندان با زن پدر صحبت کرده اند که سهم ارث و مهریه را نگیرد و در برابر آن تا پایان عمر در منزل موروثی زندگی کند آیا این مصالحه که مدت آن معلوم نیست صحیح است؟
- [سایر] مردی فاقد منزل و هرگونه ملکی است؛ ولی در هنگام تعیین مهریه، به دروغ یک دانگ و نیم از منزل مسکونی را مهر زن می‌کند و بر اساس آن عقد دائم میخوانند. تکلیف عقد و مهریه چگونه است؟
- [آیت الله سبحانی] اینجانب 2 دانگ از خانه ای کلنگی را با خواهر و برادرم شریک هستم خواهرم به دلیل حفظ خاطره والدین متوفی مانع از تخریب و ساخت آن منزل می گردد و از طرفی سهم مرا نیز خریداری نمی کند، تکلیف بنده چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] منزل موروثی متعلق به چند وارث است، آیا نمازخواندن بعضی از ورثه در آن خانه بدون رضایت سایر ورثه صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی فوت می کند که چیزی ندارد. و وارثی هم ندارد مگر همسرش. ولی مقداری قرض دارد، و همچنین مهر زنش را نپرداخته است. این شخص سهم الارث پدری دارد که هنوز تقسیم نشده است و حدود چهارصد تومان می شود که مادرش با رضایت بقیه وارثین در خانه موروثی پدری ساکن است، آیا می شود خانه را از مادر گرفته و تقسیم کرده و دین و مهر زوجه متوفی را پرداخت؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی به عنوان وصیت سهم هر یک از ورّاث خود را از ما یملَک خود تعیین می‌کند به این که میگوید: فلان خانه سهم فلان و فلان زمین سهم فلان یعنی بعد از او چنین سهم نمایند، آیا ورثه مُلزَمند به این تقسیم یا خیر؟
- [آیت الله خوئی] شخصی مختصر ملکی موروثی داشته از درآمد آن و زحمت کشی فعلاً به اندازه احتیاج خود اموالی فراهم نموده مقداری زمین خریده خانه خریده، گاو و الاغ، تراکتور، باغ و وسایل زندگی به قدر حاجت و مطالباتی هم دارد و اکنون میخواهد سال خمس تعیین نماید، وظیفه او را بیان فرمائید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خانه ای مشترک بین دو نفر است، یکی از شرکا سهم خود را به مبلغ معینی به شخص ثالث می فروشد، شخص ثالث که خانه را خریده نه حاضر است سهمیه شریک دیگر را بخرد و نه حاضر است سهم خود را بفروشد، نماز خواندن شخص ثالث در این خانه چگونه است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] هرگاه شخصی مالک شرعی و قانونی قطعه زمینی باشد و سپس با فرد دیگری مشاعاً در آن اعیانی بنا کنند و مالک عرصه به علت گرفتاری مالی بخواهد تمامی عرصه و اعیان را به شخص ثالثی بفروشد و سهم شریک در اعیانی را بپردازد ولی شریک در اعیانی به هیچ وجه حاضر به فروش سهم خود نباشد، از نظر شرعی تکلیف چیست؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] هرگاه در شرایطی که خواهد آمد یکی از دو شریک تمام یا قسمتی از سهم خود را به غیر از شریک خود بفروشد، شریک دیگر حق دارد قیمت تعیین شده را بپردازد و سهم شریک خود را تملّک نماید؛ این حق را (حقّ شُفعه) می‌گویند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که در ملکی با دیگری شریک است اگر سهم او جدا نباشد بدون اجازه شریکش نمیتواند در آن ملک تصرّف کند ونماز بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که در ملکی با دیگری شریک است اگر سهم او جدا نباشد بدون اجازه شریکش نمی تواند در آن ملک تصرف کند و نماز بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که در ملکی با دیگری شریک است تا سهم او جدا نشده بدون رضایت شریکش نمی تواند در ان ملک تصرف کند و نماز بخواند
- [آیت الله بروجردی] کسی که در ملکی با دیگری شریک است، اگر سهم او جدا نباشد بدون اجازهی شریکش نمیتواند در آن ملک تصرف کند و نماز بخواند.
- [آیت الله بهجت] کسی که در ملکی با دیگری شریک است، اگر سهم او جدا نباشد، بدون اجازه شریکش نمیتواند در آن ملک تصرف کند و نماز بخواند.
- [آیت الله سبحانی] کسی که در ملکی با دیگری شریک است اگر سهم او جدا نباشد، بدون اجازه شریکش نمی تواند در آن ملک تصرف کند و نماز بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که در ملکی با دیگری شریک است اگر سهم او جدا نباشد، بدون اجازه شریکش نمی تواند در آن ملک تصرف کند و نماز بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که در ملکی با دیگری شریک است اگر سهم او جدا نباشد؛ بدون اجازه شریکش نمی تواند در آن ملک تصرف کند و نماز بخواند.
- [امام خمینی] کسی که در ملکی با دیگری شریک است اگر سهم او جدا نباشد، بدون اجازه شریکش نمی تواند در آن ملک تصرف کند، و نماز بخواند.