رضایت
رضایت به معنای خشنودی و خرسندی است که در باب بیع ، نکاح و ... به آن پرداخته شده است.
منزل موروثی متعلق به چند وارث است، آیا نمازخواندن بعضی از ورثه در آن خانه بدون رضایت سایر ورثه صحیح است؟
به طور کلی در خانه و ملکی که مشترک است اگر بعضی از شریکها بخواهند نماز بخوانند یا تصرف دیگری بکنند بدون اجازه سایر شرکا جایز نیست و نماز در آن باطل است.
به طور کلی در خانه و ملکی که مشترک است اگر بعضی از شریکها بخواهند نماز بخوانند یا تصرف دیگری بکنند بدون اجازه سایر شرکا جایز نیست و نماز در آن باطل است.
عنوان سوال:
منزل موروثی متعلق به چند وارث است، آیا نمازخواندن بعضی از ورثه در آن خانه بدون رضایت سایر ورثه صحیح است؟
پاسخ:
به طور کلی در خانه و ملکی که مشترک است اگر بعضی از شریکها بخواهند نماز بخوانند یا تصرف دیگری بکنند بدون اجازه سایر شرکا جایز نیست و نماز در آن باطل است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زمین موروثی از شخصی به ورثه اش منتقل شده است. ورثه آن را بین خودشان تقسیم کرده اند. بعداً ثابت شده که حصّه یکی از ورثه غصبی بوده، آیا این وارث یا ورثه های او حقّ به هم زدن آن تقسیم اوّلی زمین موروثی مذکور را دارند یا خیر؟
- اینجانب دارای خانه ای هستم که آن را اجاره داده ام، آیا پولی که صرف تعمیرات منزل می کنم، همانند اصل خانه متعلّق خمس است؟
- زمینهای موروثی که متعلّق خمس نیست، اگر قیمت آن بالا رود، آیا ترقی قیمت آن خمس دارد؟
- برادرانم سهم الارث من و دیگر خواهرانم را نداده و تمام خانه را تصرف کرده در آن نشسته اند با آنکه ما راضی نیستیم، نمازخواندن آنها در خانه صحیح است یا نه؟
- آیا نمازخواندن با چادرهای بدن نما صحیح است؟
- شخصی فوت می کند که چیزی ندارد. و وارثی هم ندارد مگر همسرش. ولی مقداری قرض دارد، و همچنین مهر زنش را نپرداخته است. این شخص سهم الارث پدری دارد که هنوز تقسیم نشده است و حدود چهارصد تومان می شود که مادرش با رضایت بقیه وارثین در خانه موروثی پدری ساکن است، آیا می شود خانه را از مادر گرفته و تقسیم کرده و دین و مهر زوجه متوفی را پرداخت؟
- شخصی منزل مسکونی مورد نیاز خود را می فروشد و پول آن را به عنوان تضمین قرارداد خرید خانه می گذارد و یا نزد خود نگه می دارد تا موقع مناسب خانه مناسب با شأن خود بخرد، آیا این پول متعلّق خمس می شود؟
- فیش حج متوفی، به مبلغ زیادی در بازار خریداری می شود، و به کمتر از آن مبلغ، می توان برای میت نایب گرفت، آیا می توان از آن فیش برای رفتن به حج استفاده کرد، در حالی که مازاد قیمت آن متعلق به ورثه است و چنانچه میّت وارث صغیر داشته باشد، چطور؟
- ورثه مردی عبارتند از یک زن و چند فرزند صغیر و کبیر و ترکه میت یک منزل مسکونی است و چون زوجه حقی نسبت به عین ساختمان منزل نداشته و فقط در قیمت آن سهم دارد، آیا قبل و بعد از پرداخت حق زوجه نامبرده می تواند به سکونت در آن منزل ادامه دهد یا موقوف به اذن سایر ورثه است؟
- آیا ورثه می تواند پول (قیمت هوایی و درخت) سهم الارث زوجه را بدون رضایت زوجه به او بدهند.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] در منزل موروثی که متعلق به چند وارث است، نماز خواندن بعضی از ورثه یا دیگر افراد در آن، بدون رضایت سایر ورثه چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی فوت کرده است بعضی از ورثة متوفّی بعلت ضعف مالی از خانه موروثی خارج نشده اکنون به توجه به مشاع بودن ملک فوق و عدم رضایت سایر وراث تصرّفات او در آنجا چگونه است؟
- [آیت الله سبحانی] آیا در خانه ای که متعلق به ورثه است و برخی از ورّاث راضی نیستند نماز خواندن صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شوهر زن فوت شده ،آیا ورثه میتوانند در عده وفات او را از خانه موروثی بیرون کنند؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا وارثی که در منزل زندگی میکند تا قبل از تعیین تکلیف سهم شریک دیگر حق تصرف در خانه موروثی را دارد یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] اگر بین چند وارث، یک، یا دو نفر صغیر و بقیه کبیر باشند، تصرف در این اموال موروثی و تقسیم آن ها چگونه صحیح می باشد؟
- [آیت الله سبحانی] قسمتی از املاک موروثی اینجانب که به صورت باغ بوده دراختیار دو نفر کشاورز قرار گرفته و نیمی از درآمد متعلق به کشاورز و نیم دیگر متعلق به مالک تقسیم می گردد اکنون یکی از کشاورزان فوت نموده وارث وی تقاضای حق ریشه نموده است آیا چنین حقی را دارند؟
- [سایر] اگر پدری، فرزند خود را از نمازخواندن منع کند و فرزند او در خانه پدر نماز بخواند، با توجه به این که صاحب خانه یعنی پدر راضی نیست، آیا نمازش صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] یکی از ورثه بدون اجازه سایرین، بر روی خانه ای که متعلق به همه آنان بوده، طبقه دیگری ساخته است. آیا چون در مال مشاع تصرف کرده، سایر ورثه هم، در طبقه دوم حقی دارند یا مال خود اوست؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی وفات نموده، در وارث او صغیر هم میباشد و وصیّت هم ننموده، ورثه کبارِ او میتوانند او را در خانه او غسل دهند یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر تنها وارث میت همسر او باشد و هیچیک از ورثه دیگر در طبقات سه گانه نباشند الف: اگر وارث شوهر باشد تمام مال میت به او میرسد ب: اگر وارث فقط زن میت باشد تنها 41 اموال میت طبق بیان سابق به او میرسد وبقیه مال میت در اختیار مجتهد جامع الشرائط قرار می گیرد.
- میّتی که بدهکار است چنانچه بدهکاری وی از تمام اموال باقیمانده او بیشتر باشد هر نوع تصرفی در اموال او حرام و نماز خواندن ورثه در زمین و خانه او بدون رضایت طلبکاران باطل است. اما اگر بدهکاری وی از اموال باقیمانده او کمتر باشد تصرف در اموال او و نماز خواندن در خانه و زمین او با یکی از دو شرط زیر مجاز است: الف از قرائن خارجی بدانند که طلبکاران او راضی هستند. ب ورثه تصمیم داشته باشند بدون مسامحه بدهی او را پرداخت کنند.
- اگر صاحب مال بمیرد و چند وارث داشته باشد کسی که امانت را قبول کرده باید مال را به همه ورثه بدهد، یا به کسی بدهد که همه آنان گرفتن مال را به او واگذار کرده اند، و اگر وصی داشته باشد باید بوصی هم مراجعه شود پس اگر بدون اجازه دیگران تمام مال را به یکی از ورثه بدهد ضامن سهم دیگران است.
- آنچه مرد برای زن خریده وبه او هدیه نموده ملک زن شده و جزءاموال میت محسوب نمیشود ولی آنچه خریده و در اختیار زن قرار داده مثل اکثر وسائل منزل جزءاموال او محسوب شده و بین ورثه تقسیم می شود.
- فطره مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر با رضایت صاحب خانه وارد شده اگر نانخور او حساب شود بر او واجب است، لکن به مجرد صرف یک افطاری فطره میهمان بر صاحبخانه واجب نیست.
- اگر خانه ای را مثلا یک ساله اجاره دهند و ابتدای آن را یک ماه بعد از خواندن صیغه قرار دهند اجاره صحیح است، اگر چه موقعی که صیغه می خوانند خانه در اجاره دیگری باشد.
- فطره مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر بدون رضایت صاحب خانه وارد می شود و مدّتی نزد او می ماند در صورتی که نانخور او حساب شود بنابر احتیاط، واجب است، و همچنین است فطره کسی که انسان را مجبور کرده اند که خرجی او را بدهد.
- اگر بدهکار غیر از خانه ای که مناسب شأن اوست و در آن نشسته و اثاثیه منزل و چیزهای دیگری که به آنها احتیاج دارد، چیزی نداشته باشد طلبکار نمی تواند طلب خود را از او مطالبه نماید، بلکه باید صبر کند تا بتواند بدهی خود را بدهد.
- اگر سر کسی حواله بدهند که بدهکار است احتیاط واجب آن است که حواله با رضایت و قبول او باشد، ولی حواله دادن سر کسی که بدهکار نیست در صورتی صحیح است که او قبول کند. و نیز اگر انسان بخواهد به کسی که جنسی بدهکار است، جنس دیگری حواله دهد، مثلا به کسی که جو بدهکار است گندم حواله دهد، تا او قبول نکند حواله صحیح نیست.
- اگر میّت قرض نداشته باشد ولی بعضی از ورثه او صغیر یا دیوانه یا غائب باشند، فقط به مقدار مصارف متعارف (کفن و دفن) که اگر انجام نشود جنازه روی زمین می ماند می توان در اموال او تصرف کرد. ولی سایر تصرفات در آن اموال حرام و نماز خواندن در خانه او باطل است مگر بعد از تعیین قیم و عمل بر طبق صلاحدید وی.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] خانه ای را که مثلا مسافر و زوار در ان منزل می کنند و معلوم نیست چقدر در ان می مانند اگر به طور اجاره قرار بگذارند که مثلا شبی یک تومان بدهند چون مدت اجاره را معلوم نکرده اند اجاره نسبت به غیر از شب اول صحیح نیست و صاحب خانه بعد از شب اول هر وقت بخواهد می تواند انها را بیرون کند ولی بعد از شب اول با رضایت صاحب خانه استفاده از منزل اشکال ندارد
- [آیت الله سبحانی] خواندن نماز مستحب در خانه کعبه مستحب است و در داخل خانه مقابل هر رکنی دو رکعت نماز بخوانند. جاهایی که نمازخواندن در آنها مستحب است
- [آیت الله علوی گرگانی] نمازخواندن با چیز نجسی مانند دستمال و کلید و چاقو صحیح است.
- [آیت الله سبحانی] برای زنها نمازخواندن در خانه بهتر است، ولی اگر بتوانند کاملا خود را از نامحرم حفظ کنند، بهتر است در مسجد نماز بخوانند.
- [آیت الله سبحانی] نمازخواندن در ملکی که منفعت آن مال دیگری است، بدون اجازه کسی که منفعت ملک، مال او می باشد باطل است: مثلا در خانه اجاره ای اگر صاحب خانه یا دیگری بدون اجازه کسی که آن خانه را اجاره کرده نماز بخواند، نمازش باطل است. ولی اگر میت وصیت کرده باشد که ثلث مال او را به مصرفی برسانند و نماز خواندن عرفاً مزاحم با حق او نباشد، نماز صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] اگر مصرفی را که میت معین کرده، از ثلث مال او بیشتر باشد، وصیّت او در بیشتر از ثلث در صورتی صحیح است که ورثه آن را اجازه دهند، چه با لفظ و چه با فعل، و رضایت قلبی کافی نیست. و اگر مدتی بعد از مردن او هم اجازه نمایند صحیح است، و چنانچه بعضی از ورثه اجازه و بعضی رد نمایند وصیّت فقط در سهم آنهایی که اجازه نمودهاند صحیح و نافذ است.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر عین مال شخص، متعلق خمس بوده و پیش از وفاتش آن را فروخت و عوض آن را دریافت کرد , در این فرض , ورثه باید خمس آن عوض را بپردازند; سپس چهارپنجم مانده به ورثه منتقل میشود.
- [آیت الله سبحانی] اگر صاحب ملک به زبان، اجازه نمازخواندن بدهد و انسان بداند که قلباً راضی نیست، نمازخواندن در ملک او باطل است. ولی اگر به زبان از او اجازه نگرفته باشند ولی انسان یقین کند که قلباً راضی است، نماز صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] خانهای را که غریب و زوّار در آن منزل میکنند و معلوم نیست چقدر در آن میمانند، اگر قرار بگذارند که مثلاً شبی یک تومان بدهند و صاحب خانه راضی شود، استفادهی از آن خانه اشکال ندارد، ولی چون مدت اجاره را معلوم نکردهاند، اجاره صحیح نیست و صاحب خانه هر وقت بخواهد میتواند آنان را بیرون کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر ملک وقف خراب شود از وقف بودن بیرون نمی رود مگر ان که متعلق وقف عنوانی باشد که به زوال ان عنوان متعلقی برای وقف نماند مانند ان که خانه را وقف کند برای استفاده از سکنای ان مادامی که خانه به این هییت باقی است که در این صورت به زوال ان عنوان وقف باطل می شود و به واقف و با نبودن او به ورثه بر می گردد