نفر
نَفْر در لغت به معنی اعراض كردن، پيش دويدن، پراكنده شدن و رم كردن آمده است. [۱]
کوچه ای که ملک شخصی یک نفر است آیا بقیّه همسایگان می توانند از آن استفاده کنند؟
چنانچه کوچه ملک شخصی کسی باشد وبقیّه همسایگان بابت آن مبلغی پرداخت نکرده اند استفاده آنها بدون رضایت صاحب کوچه جایز نیست.
چنانچه کوچه ملک شخصی کسی باشد وبقیّه همسایگان بابت آن مبلغی پرداخت نکرده اند استفاده آنها بدون رضایت صاحب کوچه جایز نیست.
پاسخ:
چنانچه کوچه ملک شخصی کسی باشد وبقیّه همسایگان بابت آن مبلغی پرداخت نکرده اند استفاده آنها بدون رضایت صاحب کوچه جایز نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زمین لم یزرعی مال سه نفر است به نحو مشاع. یکی از این سه نفر قسمتی از آن را آباد کرده و بقیه آن به صورت لم یزرع باقی است، آیا آن دو نفر دیگر از قسمت آباد شده با بودن قسمت آباد نشده سهمی دارند یا خیر؟ و تکلیف این دو نفر نسبت به آباد کننده چیست؟
- شخصی ملک خود را فروخته و مقدرای از قیمت آن را نقداً دریافت کرده و با رضایت طرفین قرار بر این شده که بقیه آن را بعد از سه ماه بپردازد، ولی خریدار در موعد مقرر پول را نپرداخته است; آیا فروشنده می تواند معامله را فسخ کند یا خیر؟
- شخصی ملک خود را به کسی فروخته، خریدار مبلغی را نقداً پرداخته و قرار شده بقیه را به اقساط و در سه نوبت پرداخت کند، ولی خریدار اقساط را رأس موعد معین نپرداخته و هر قسط از موعد معین آن گذشته است، آیا فروشنده حق فسخ معامله را به عنوان خیار تخلف شرط یا خیار تأخیر دارد؟
- در مورد قسامه که افراد کمتر از پنجاه نفر مرد هستند، آیا برای قسم خوردن بقیه نحوه خاصی را معتبر می دانید؟
- شخصی از چند نفر پول می گیرد که برای آنان کاری انجام دهد. ولی خسارت می بیند و ورشکست می شود و فعلا قدرت ادای پول را هم ندارد و شاید بالقوه داشته باشد، آیا صاحبان پول می توانند از پدر و بقیه بستگان وی طلب خود را بگیرند؟
- بلند کردن صدای اذان و غیر آن در صورتی که موجب آزار همسایگان می شود چگونه است؟
- سه نفر مدّعی هستند که شخصی زنا کرده است و یک نفر هم می گوید، آن شخص را دیده که وارد منزل آن زن شده است ولی بیش از آن نمی داند، آیا حد جاری می شود؟
- شخصی زمینی را برای زراعت گندم مورد نیاز خانواده خود خریداری کرده است و چیزی از آن را بفروش نمی رساند. آیا این ملک متعلق خمس است؟
- فروش ملک به صورت زمانی به چند نفر چه حکمی دارد؟ مثلاً سال را که حدوداً 52 هفته است در نظر می گیرند، و فروشنده ملک خود را 52 قسمت در نظر گرفته و هر قسمت را با مشخص کردن هفته چندم سال به مشتری می فروشد و مشتری پس از خرید فقط همان هفته حق استفاده از تمام آن ملک را دارد و زمانهای دیگر مربوط به مشتریان دیگر است. مگر اینکه با توافق یکدیگر زمان استفاده را تغییر دهند.
- منزلی دو درب داشته که یکی را بخاطر عدم استفاده مسدود کردیم پس از مدّتی نیاز به باز کردن آن درب شد، آیا همسایگان حق منع دارند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] شخصی وصیّت کرده که وصی او رَقَباتی از اموال او را در مدّت سی و شش سال حبس کند و منافع آن را به مصرف امور خیریّه برساند و بعد از انقضای مدّتِ حبس، اصل ملک را ورثه کما فرض اللَّه تقسیم نمایند، ورثه حین الموت موصی چهار نفر اولاد بودند، سه نفر از آنها پیش از انقضای موعد حبس فوت کردهاند، آیا ورّاث سه نفر مزبور بعد از انقضای موعد حبس مطابق سهم الارث مورّث خودشان از اصل ملک سهیم خواهند بود، یا آن که ملک حبس شده بعد از حبس راجع به یک نفر ولدیست که بعد از انقضای حبس زنده است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی ملک و زمین خود را به نفر دیگر هبه می کند و می گوید: مشروط بر این که تا زنده ام اختیار آن را داشته باشم، آیا این هبه نافذ و آن شرط لازم است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی ملک و زمین خود را برای نفر دیگری هبه میکند و میگوید تا زندهام اختیار آن را داشته باشم آیا این هبه نافذ و شروط لازم میشود یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] شهرداری در مورد عملیات شهرسازی در برخی از مواقع، طرحی را ارائه می نماید که مالکین باید چند متر از ملک خود را جهت احداث کوچه رها نمایند و از قسمتی دیگر از کوچه عمومی تصرف نمایند آیا این تصرف جایز است؟
- [آیت الله بروجردی] دربندیست در آن ده یا کمتر یا بیشتر درب بوده، حالا یکی از صاحبان خانههای آن دربند مرده وارثهای او میخواهند خانهای که از او به آنها به ارث رسیده قسمت کنند و هر کدام دری از آن به کوچه باز کنند، همسایگان ایشان حق ممانعت دارند یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] بین دو یا چند نفر اگر دربارهء حقیقتی خارجی (مثلاً اندازهء عرض یک کوچه) اختلاف شود و تعبیر به امثال این الفاظ شود که "اگر عرض فلان کوچه، ده متر به بالا بود تو موظفی فلان قدر پول بدهی یا فلان قدر صلوات بفرستی و... اگر کمتر از ده متر بود من موظفم چنین کنم) چنین قراری شرعاً صحیح است؟
- [آیت الله نوری همدانی] در بخش عقود، فروش یک ملک به صورت زمانی به چند نفر چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مظاهری] سوال : برگزاری مراسم روضه در منازل در صورتی که رضایت همسایگان را نداشته باشد یا موجبات آزار همسایگان رافراهم آورد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] فروش یک ملک به صورت زمانی به چند نفر چه حکمی دارد؟ (مثلًا ملک یا خانهای در مشهد به چهار نفر فروخته شود تا این ملک در هر فصل از سال در اختیار مالک همان فصل باشد که خودش استفاده کند یا اجاره دهد).
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا قبر به منزله ملک شخصی محسوب می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مسجدی را غصب کنند و به جای آن خانه و مانند آن بسازند یا در طرح توسعه و تعریض کوچه و خیابانهای شهر و روستا قسمتی از مسجد در کوچه و خیابان واقع شود بنابر احتیاط واجب تنجیس آن جایز نیست و تطهیر آن واجب است.
- اگر وارث برادر و خواهر پدر و مادری و برادر و خواهر پدری و برادر و خواهر مادری داشته باشد: همانطور که در مساله قبل ذکر شد برادر وخواهر پدری ارث نمی برند و ارث تنها به برادر وخواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری به تفصیل زیر می رسد: الف اگر تنها یک برادر یا خواهر مادری داشته باشد 61 مال میت به او میرسد و بقیه مال به خواهر و برادر پدری و مادری می رسد که طبق مسأله 2897 بین آنها تقسیم می شود (حتی اگر یک نفر هم باشد بقیه مال به او می رسد). ب اگر چند برادر یا چند خواهر یا چند خواهر و برادر مادری داشته باشد سهم آنها31 می شود که بین انها بالسویه تقسیم می شود و بقیه مال به خواهر و برادر پدر و مادری می رسد که طبق مسأله 2897 بین آنها تقسیم می شود (حتی اگر یک نفر هم باشد بقیه مال به او می رسد).
- اگر وارث همسر میت و یک نفر از طبقه اول باشند: الف: پدر یامادر و شوهر: سهم شوهر 21 و بقیه سهم پدر یا مادر می شود. ب: پدر یا مادر و زن: سهم زن 41 و بقیه سهم پدر یا مادر می شود. ج: یک پسر یا یک دختر و شوهر: سهم شوهر 41 وبقیه به پسر یا دختر می رسد. د یک پسر یا یک دختر وزن سهم زن 81 وبقیه به پسر یا دختر می رسد.
- اگر وارث میت همسر و چند عمو و عمه باشند: همسر اگر شوهر باشد 21 و اگر زن باشد 41 ارث می برد و عمو و عمه مادری اگر یکی باشد 61 و اگر چند نفر باشند 31 بقیه مال را ارث می برند و 32 بقیه مال به عمو و عمه پدر و مادری یا پدری طبق مسأله قبل تقسیم می شود. دایی وخاله
- اگر وارث میت علاوه بر دایی و خاله همسر میت هم باشد: همسر اگر شوهر باشد 21 واگر زن باشد 41 مال را ارث میبرد و دایی و خاله مادری هم اگر یکی باشند 61 و اگر چند نفر باشند 31 از بقیه مال را ارث می برند و 32 بقیه مال بین دایی و خاله پدر و مادری یا پدری طبق مسئله قبل تقسیم می شود. عمو وعمه ودایی وخاله
- مستحب است در دادن زکات فطره، خویشان فقیر خود را بر دیگران مقدم دارد و بعد همسایگان فقیر را، بعد اهل علم فقیر را، ولی اگر دیگران از جهتی برتری داشته باشند، مستحب است آنها را مقدّم بدارد.
- اگر وارث میت همسر و خواهر و برادر متوفی باشند: همسر میت اگر زن او باشد 41 واگر شوهر او باشد 21 ارث می برد و بقیه مال طبق تفصیل زیر بین خواهر و برادر میت تقسیم می شود: الف اگر همه خواهر و برادر پدری یا پدر و مادری باشند به گونه ای تقسیم می شود که سهم هر برادر دو برابر هر خواهر بشود. ب اگر همه خواهر و برادر مادری باشند بقیه مال بین آنها بالسویه تقسیم می شود. ج اگر بعضی خواهر و برادر مادری و بعضی خواهر و برادر پدر و مادری باشند اگر برادر یا خواهر مادری یک نفر باشد سهم او 61 و اگر چند نفر باشند سهم آنها 31 اصل مال می شود که بین آنها بالسویه تقسیم می شود و بقیه بین خواهر و برادر پدر و مادری طبق مسأله 2897 تقسیم می شود. د اگر بعضی خواهر و برادر مادری و بعضی پدری و بعضی پدری و مادری باشند همانطور که قبلا گذشت برادر و خواهر پدری ارث نمی برند و بقیه مال طبق فرض ج مسأله 2897 بین خواهر وبرادرهای دیگر تقسیم می شود. ه اگر بعضی برادر و خواهر پدری و بعضی مادری باشند خواهر و برادر پدری احکام خواهر و برادر پدر و مادری را پیدا می کنند و طبق فرض ج مسأله 2897 بقیه مال بین آنها تقسیم می شود.
- خرید و فروش ملکی که آن را به دیگری اجاره داده اند اشکال ندارد، ولی استفاده آن ملک در مدت اجاره، مال مستأجر است و خریدار حق ندارد مستأجر را از ملک بیرون کند و اگر خریدار نداند که آن ملک را اجاره داده اند، یا به گمان این که مدت اجاره کم است ملک را خریده باشد، پس از اطلاع می تواند معامله خودش را بهم بزند.
- اگر معدنی را که در ملک دیگری است بدون اذن صاحب آن استخراج کنند آنچه از آن بدست می آید مال صاحب ملک است و چون صاحب ملک برای بیرون آوردن آن خرجی نکرده، باید خمس تمام آنچه را که از معدن بیرون آمده بدهد.
- یکی از راه های شناخت عدالت حسن ظاهر است. یعنی با او رفت و آمد و معاشرت داشته باشد و در شرایط مختلف او را دیده باشد که مسائل شرعی را رعایت می کند و یا همسایگان و اهل محل خوبی او را تصدیق کنند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] حقّ شفعه منحصر به موردی است که مال فروخته شده فقط بین دو نفر باشد، پس اگر بیش از دو نفر شریک باشند و یکی از آنان سهم خود را بفروشد، هیچ کدام از شریکها حقّ شفعه ندارند؛ بلکه اگر جز یک نفر بقیّه شریکها سهم خود را در یک معامله بفروشند، آن یک نفر حق شفعه ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در نماز جماعت اگر یک نفر اذان و اقامه بگوید برای همه کافی است و بقیه بنابر احتیاط واجب باید اذان و اقامه را ترک کنند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در چهار جا تخلی حرام است: اول در کوچه های بن بست، در صورتی که صاحبانش اجازه نداده باشند. دوم در ملک کسی که اجازه تخلی نداده است. سوم در جایی که برای عده مخصوصی وقف شده است مثل بعضی از مدرسه ها. چهارم روی قبر مؤمنین در صورتی که بی احترامی به آنان باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] در چهار جا تخلی حرام است اول در کوچه های بن بست در صورتی که صاحبانش اجازه نداده باشند دوم در ملک کسی که اجازه تخلی نداده است سوم در جایی که برای عده مخصوصی وقف شده است مثل بعضی از مدرسه ها چهارم در جایی که موجب هتک حرمت مومن یا یکی از مقدسات دین یا مذهب باشد
- [آیت الله وحید خراسانی] در چهار جا تخلی حرام است اول در کوچه های بن بست در صورتی که صاحبانش اجازه نداده باشند دوم در ملک کسی که اجازه تخلی نداده است سوم در جایی که برای عده مخصوصی وقف شده است مثل بعضی از مدرسه ها چهارم در جایی که موجب هتک حرمت مومن یا یکی از مقدسات دین یا مذهب باشد
- [آیت الله سبحانی] در چهار جا تخلی حرام است: اول در کوچه های بن بست. دوم در ملک کسی که اجازه تخلی نداده است. سوم در جائی که برای عده مخصوصی وقف شده است مثل بعضی از مدرسه ها. چهارم روی قبر مؤمنین . و همچنین هر جایی که تخلی در آن نوعی بی احترامی به مقدسات باشد.
- [امام خمینی] در چهار جا تخلی حرام است: اول: در کوچه های بن بست در صورتی که صاحبانش اجازه نداده باشند. دوم: در ملک کسی که اجازه تخلی نداده است. سوم: در جایی که برای عده مخصوصی وقف شده است، مثل بعضی از مدرسه ها. چهارم: روی قبر مؤمنین در صورتی که بی احترامی به آنان باشد.
- [آیت الله بهجت] تخلی در چهار مکان حرام است : 1 در کوچه های بن بست، در صورتی که صاحبانش اجازه نداده باشند . 2 در ملک کسی که اجازه تخلی نداده است. 3 در جایی که برای عده مخصوصی وقف شده است، مثل بعضی از مدرسه ها. 4 روی قبر مؤمنین یا سایر مقامات مقدسه دینی ومذهبی، در صورتی که بی احترامی به آنان باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که ملکی را اجاره کرده و سرقفلی نپرداخته هنگامی که مدت اجاره به سر رسید حق ندارد بدون اذن صاحب ملک در آنجا اقامت کند و اگر آن را تخلیه نکند غاصب و ضامن ملک و ضامن مثل مال الاجاره است، خواه اجاره اول کوتاه باشد یا طولانی و خواه در مدت اجاره ارزش ملک بالا رفته باشد یا نه و اگر کسی ملک را از چنین شخصی اجاره کند اجاره اش صحیح نیست، مگر این که صاحب ملک رضایت دهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی در ملک شخصی خود یا در ملک عمومی مانند زمینهای مفتوح العنوه یا در زمین انفال که ملک امام (ع) و دولت اسلامی است، معدنی را استخ راج کند , مالک ن خواهد شد، مگر به اذن امام معصوم(ع) یا نایبش که هر مقدار اجازه دادهاند, مالک خواهد شد.