تشخیص
تعیین یعنی متمایز کردن چیزى از غیر آن بوسیله خصوصیتی که در او است.
لطفاً ملاک در تشخیص محارب را بیان فرمایید و آیا در صدق آن، اخافه تنها کفایت می کند؟
قدر متیقن که مورد توافق و فتوای فقها نیز می باشد این است که ملاک محارب، تشهیر سلاح به قصد اخافه است و صدق و تحقق آن، به صرف اخافه، بدون اسلحه کشیدن، یا اسلحه کشیدن، بدون قصد اخافه، مشکل است. بلی اسلحه ای که در ملاک محارب بودن، موضوعیت دارد اختصاص به اسلحه گرم ندارد و شامل هر سلاحی که ترساندن و کشتن مردم با آن ممکن و متعارف باشد، می شود از قبیل کارد، چاقو، چوب، سنگ، بنزین برای به آتش کشیدن و مواد منفجره و امثال اینها .
قدر متیقن که مورد توافق و فتوای فقها نیز می باشد این است که ملاک محارب، تشهیر سلاح به قصد اخافه است و صدق و تحقق آن، به صرف اخافه، بدون اسلحه کشیدن، یا اسلحه کشیدن، بدون قصد اخافه، مشکل است. بلی اسلحه ای که در ملاک محارب بودن، موضوعیت دارد اختصاص به اسلحه گرم ندارد و شامل هر سلاحی که ترساندن و کشتن مردم با آن ممکن و متعارف باشد، می شود از قبیل کارد، چاقو، چوب، سنگ، بنزین برای به آتش کشیدن و مواد منفجره و امثال اینها .
پاسخ:
قدر متیقن که مورد توافق و فتوای فقها نیز می باشد این است که ملاک محارب، تشهیر سلاح به قصد اخافه است و صدق و تحقق آن، به صرف اخافه، بدون اسلحه کشیدن، یا اسلحه کشیدن، بدون قصد اخافه، مشکل است. بلی اسلحه ای که در ملاک محارب بودن، موضوعیت دارد اختصاص به اسلحه گرم ندارد و شامل هر سلاحی که ترساندن و کشتن مردم با آن ممکن و متعارف باشد، می شود از قبیل کارد، چاقو، چوب، سنگ، بنزین برای به آتش کشیدن و مواد منفجره و امثال اینها .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا ملاک در وقف، نفس تازه کردن است یا کمی مکث کردن کفایت می کند؟
- در ادله نقلیه از کتاب و سنت نسبت به نفی بلد برای کیفر محارب، اطلاق مشهود است. و در نتیجه شامل مرد و زن محارب می شود، آیا راهی برای انصراف اطلاق ادله، در خصوص نفی بلد، به عنوان یکی از اقسام کیفر محارب نسبت به زن محاربه وجود دارد؟ و آیا می شود حکم عدم جواز نفی بلد مرأه را در باب حدّ زنا که بر آن ادّعای اجماع شده به باب محاربه، از باب وجود وحدت ملاک و موضوع (زن بودن و رعایت مصالح)، تسرّی داد یا نه؟
- در عروة الوثقی آمده: (در وطن جدید معتبر است مقداری بماند تا عرفا صدق کند که آنجا وطن او است و صدق مذکور به حسب افراد و خصوصیات مختلف است، و چه بسا بعد از قصد اقامه دائمی با ماندن یکماه یا کمتر صدق حاصل شود). سؤال این است که علت اختلاف افراد و خصوصیات چیست و تشخیص آن به چه حساب و ملاکی است؟
- اگر محارب بعد از دستگیری و قبل از محاکمه توبه کند. آیا حدّ از او ساقط می شود؟
- با توجه به توسعه جدید مسجد شجره، آیا احرام در قسمتهای جدیدالتأسیس کفایت می کند، با توجه به اینکه محدوده مسجد قدیم مشخص نمی باشد، یا تشخیص آن بسیار مشکل است؟
- آیا جایز است محارب را به جای تبعید، زندان کنند؟ چون گاهی تبعیدِ مفسد، خود، مفاسدی دارد، خصوصاً اگر زن باشد؟
- ملاک در ضالّه بودن کتاب چیست؟
- در صورت اتخاذ وطن جدید، چه مدت باید در آن اقامت کرد تا وطن صدق کند؟
- آیا در مسائل سیاسی و اجتماعی غیبت جایز است؟ ملاک و میزان چیست؟
- ملاک اعسار، در نظر حضرتعالی چیست؟ و منظور از اقربا، را چه کسانی می دانید؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] ملاک صدق و کذب چیست؟
- [سایر] ملاک صدق و کذب چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] ملاک باقی ماندن یک چهارم ریش در صدق ریش چیست؟
- [سایر] ملاک در ضرر، تشخیص پزشک است یا تشخیص خود شخص؟
- [سایر] ملاک تشخیص غیبت چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] معیار و ملاک صدق اهانت، یا عدم صدق اهانت در تصویر سازی چیست؟ پخش آن از طریق صدا و سیمای جمهوری اسلامی چه حکمی دارد؟
- [سایر] سخنان مؤدبانه چیست و ملاک تشخیص آن کدام است؟
- [سایر] معیار دوستی ها چیست و ملاک تشخیص دوستی به خاطر ارزشها چه می باشد؟
- [سایر] چه ملاک و معیاری برای تشخیص نظارت استصوابی از نظارت اطلاعی وجود دارد؟
- [سایر] چه ملاک و معیاری برای تشخیص نظارت استصوابی از نظارت اطلاعی وجود دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- غسل مس میت را باید مثل غسل جنابت انجام دهند. ولی این غسل کفایت از وضو نمی کند.
- کسی که وظیفه اش آن است که بدل از وضو و بدل از غسل تیمم کند، همین دو تیمم کفایت می کند و تیمم دیگری لازم نیست.
- اگر به قدری دور شود که نداند صدائی را که می شنود صدای اذان است یا صدای دیگر باید نماز را شکسته بخواند ولی اگر بفهمد اذان می گویند لکن کلمات آن را تشخیص ندهد باید نماز را تمام بخواند.
- زکات گندم و جو وقتی واجب می شود که به آن گندم و جو گفته شود و زکات کشمش وقتی واجب می شود که انگور صدق کند و زکات خرما هم موقعی واجب می شود که به آن خرما گفته شود. ولی وقت دادن زکات در گندم و جو، موقع خرمن و جدا کردن کاه آن‌ها، و در خرما و کشمش موقعی است که انگور خشک شده کشمش شود و رطب، تمر شده باشد.
- اگر دو نفر بخواهند با هم شرکت کنند، چنانچه هر کدام مقداری از مال خود را با مال دیگری به طوری مخلوط کنند که عرفاً از یکدیگر تشخیص داده نشود و به عربی یا به زبان دیگر صیغه شرکت را بخوانند، یا کاری کنند که معلوم باشد می خواهند با یکدیگر شریک باشند، شرکت آنان صحیح است.
- اگر کسی بچّه ای را ختنه کند و ضرری به آن بچه برسد، یا بمیرد چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد ضامن است و اگر متخصص بوده و بیشتر از معمول نبریده باشد ضامن نیست، امّا اگر تشخیص ضرر داشتن یا ضرر نداشتن را هم بعهده او گذاشته باشند جرّاح ضامن است.
- اگر مأموم در رکعت اوّل و دوّم نماز صبح و مغرب و عشا صدای حمد و سوره امام را بشنود، اگرچه کلمات را تشخیص ندهد، نباید حمد و سوره را بخواند و اگر صدای امام را نشنود، مستحبّ است حمد و سوره را بخواند ولی باید آهسته بخواند و چنانچه سهواً بلند بخواند اشکال ندارد.
- در اصول دین انسان باید یقین و اعتقاد جزمی داشته باشد و این یقین از هر دلیل و طریقی حاصل شود کفایت می کند. چه به واسطه استدلال و برهان باشد یا از گفته والدین و مبلّغین. هر چند نتواند استدلال کند.
- وقتی زن از خون نفاس پاک شد، باید غسل کند و عبادتهای خود را بجا آورد و این غسل کفایت از وضو نمی کند و اگر دوباره خون ببیند چنانچه در فاصله کمتر از ده روز از هنگام زایمان خون دوم قطع شود تمام آن نفاس است. و اگر روزهایی که پاک بوده روزه گرفته باشد باید قضا نماید.
- اگر موقع تخلّی طرف جلوی بدن رو به قبله یا پشت به قبله باشد ولی عورت را از قبله بگرداند کفایت نمی کند، و گر جلوی بدن رو به قبله یا پشت به قبله نباشد، احتیاط واجب آن است که عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] لنگ باید از ناف تا زانو، اطراف بدن را بپوشاند و بهتر آن است که از سینه تا روی پا برسد. و پیراهن باید به اندازهای باشد که صدق پیراهن کند و سرتاسری باید بیشتر از طول جسد باشد که بستن دو سر آن ممکن باشد و پهنای آن باید به اندازهای باشد که یک طرف آن روی طرف دیگر بیاید، گرچه صدق آن کفایت می‌کند.
- [آیت الله جوادی آملی] .حرکت اندک که مانع صدق آرامش بدن نیست, اشکال ندارد؛ ولی ذکر در حال حرکت شدید که مانع صدق آرامش بدن است, کافی نیست و باید در حال آرام شدن بدن, دوباره گفته شود.
- [آیت الله سیستانی] کسی که میتواند درست بایستد ، اگر پاها را خیلی گشاد بگذارد که ایستادن بر او صدق نکند ، نمازش باطل است . بلکه بنابر احتیاط لازم نباید پاها را خیلی گشاد بگذارد هر چند ایستادن صدق کند .
- [آیت الله خوئی] بهتر است زکات را آشکار، و صدق مستحبی را، مخفی بدهند.
- [آیت الله مظاهری] کسی که زمین موات را احیا مینماید لازم نیست شیعه باشد بلکه هر کس گرچه کافر باشد با آباد نمودن زمینهای موات مالک آن می‌شود مگر آنکه محارب )در حال جنگ با مسلمین( باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در زکات فطره خوراک شخصی خود انسان ملاک نیست بلکه خوراک معمولی اهل شهر و یا محل ملاک است; بنابراین، کسی که همیشه برنج می خورد می تواند زکات فطره را از گندم بدهد.
- [آیت الله خوئی] کسی که میتواند درست بایستد اگر پاها را خیلی گشاد بگذارد که ایستادن بر او صدق نکند نمازش باطل است.
- [آیت الله بهجت] زکات شتر، گاو و گوسفند غیر از شرطهایی که گفته شد، دو شرط دیگر دارد: 1 حیوان در تمام سال بیکار باشد، و ملاک تشخیص بیکار بودن نظر مردم و عرف است. 2 در تمام سال از علف بیابان بچرد، پس اگر تمام سال یا مقداری از آن را از علف چیده شده، یا از زراعتی که ملک مالک یا ملک دیگری است بچرد، زکات ندارد. نصاب شتر
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر جای ماموم بلندتر از جای امام باشد اشکال ندارد ولی اگر به قدری بلندتر باشد که صدق جماعت مشکوک باشد نمی تواند قصد جماعت کند
- [آیت الله شبیری زنجانی] لازم نیست که خلقت بچه تمام باشد، بلکه اگر ناتمام نیز باشد، در صورتی که زاییدن صدق کند، خونی که تا ده روز ببیند خون نفاس است.