استعمال
به کار گرفتن و مورد استفاده قرار دادن را استعمال گویند. از آن به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، حج و اجاره بحث به میان آمده است.
آیا جایز است استعمال کاپوت برای جلوگیری از انعقاد نطفه؟
اشکال ندارد.
اشکال ندارد.
پاسخ:
اشکال ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در جلد دوّم منهاج مسئله (1379) فرموده‌اید جایز نیست سقط نمودن حمل اگر چه نطفه باشد، مقصود از نطفه چیست؟
- آیا استعمال تلویزیون که از آلات لهو شمرده شده در برنامه‌های حلال جایز است یا آنکه مشاهده آن فقط جایز است بدون استعمال برای تلویزیون؟
- استعمال آمپول‌های خوراکی، و شربت‌های عصاره جگر، در صورتی که ساخت ممالک غیر اسلامی باشد جایز است یا نه؟
- آیا جایز است استعمال نمودن دستگاه تلویزیون با ویدئو برای دیدن درسهای دینی و مجالس امام حسین علیه السلام و فیلم‌های حلال در فرض اینکه استعمال تلویزیون فقط از آلات لهو شمرده نشده؟
- در مراسم عزاداری زنجیرهای چاقودار استعمال می‌شود و سبب خارج شدن خون و زخم می‌شود آیا جایز است یا خیر، و همچنین حکم قمه زدن چیست؟
- تلقیح نطفه مرد به عیال خودش چطور است؟
- چه حکمی دارد استعمال این آلات در مجالس و تعزیه‌ها و موکبهای حسینی؟
- موادی یافت می‌شود غیر روغنی، که موی را حفظ و نگاه می‌دارد و الکل دارد، این مواد که نمی‌دانیم از حیوان گرفته شده یا از نباتات آیا جائز است استعمال این مواد و حکم نماز خواندن با آن چیست، با اینکه می‌دانیم مانع مسح نمی‌شود؟
- سرودهایی است ملی یا راجع به مدح وطن یا قبیله و بعضی اشخاص که دور از منزل هستند و بعضی شعرا آن سرودها را با بعضی آلات موسیقی مانند نی و تار و امثال آن می‌خوانند آیا جایز است گوش دادن به آن و حکم استعمال آن آلات چیست؟
- حکم استعمال (انسولین) که برای مرض قند استعمال می‌شود چیست؟ با اینکه علم داریم که این ماده از خون خنزیر گرفته شده، و نوع دیگری یافت می‌شود از این ماده که از خون گاو گرفته شده لکن منفعت و خوب بودن آن کمتر است و عوارض و ضعف آن در بدن بیشتر از مادهء انسولین است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] آیا بعد از انعقاد نطفه، از بین بردن آن جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا بعد از انعقاد نطفه از بین بردن آن جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] جلوگیری از انعقاد نطفه، شرعاً چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] جلوگیری از انعقاد نطفه، شرعاً چگونه است؟
- [آیت الله سیستانی] آیا از لحظه انعقاد نطفه سقط آن حرام است ؟
- [آیت الله مظاهری] آیا جلوگیری زن از باردار شدن قبل از انعقاد نطفه، به صورتی که پزشکان امروز روشهای مختلفی را پیشنهاد می نمایند، جایز است؟
- [آیت الله سیستانی] اگر انعقاد نطفه ناخواسته صورت گرفته باشد سقط جنین تا چند ماهگی اشکال ندارد ؟
- [آیت الله سیستانی] آیا بعد از انعقاد نطفه از بین بردن آن اشکال دارد ؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در میان پزشکان متخصص دو نظریه در رابطه با دستگاه درونی رحم (I.U.D) وجود دارد: الف ممانعت از انعقاد نطفه می کند. ب بعد از انعقاد نطفه موجب دفع نطفه می گردد. در فرض سؤال، تکلیف در دو مورد زیر چیست؟ الف استفاده از آن در صورت شک بین دو نظریه. ب استفاده از آن در صورت تبعیت نظریه (ب).
- [آیت الله نوری همدانی] بعضی اوقات به طور ناخواسته بعد از انزال مرد منی وی داخل رحم زن وارد شده و احتمال حاملگی میرود آیا جایز است در این صورت با مصرف قرص ضد بارداری از انعقاد نطفه و بارداری جلوگیری نمود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- عاریه دادن چیزی که استفادة حلال ندارد مثل آلات لهو و قمار یا ظرف طلا و نقره به جهت استعمال باطل است و امّا عاریه دادن به جهت زینت نمودن جائز است اگرچه احتیاط در ترک است.
- استعمال بادگیر قلیان و غلاف شمشیر و کارد و قاب قرآن اگر از طلا یا نقره باشد، اشکال ندارد. ولی احتیاط مستحب آن است که عطردان و سرمهدان و تریاکدان طلا و نقره را استعمال نکند.
- آمپولی که عضو را بی حس میکند یا به جهت دیگری استعمال می‌شود، برای روزهدار اشکال ندارد. و بهتر آن است که از استعمال آمپولی که بهجای دوا و غذا به کار میبرند خودداری کند.
- استعمال ظرفی که روی آن را آب طلا یا آب نقره دادهاند اشکال ندارد.
- جایز نیست نطفه و منی مرد اجنبی را به زنی تلقیح و تزریق نمایند و فرق نمیکند که عمل تلقیح به وسیلة شخص اجنبی انجام بگیرد یا به وسیلة خود شوهر زن، و اگر عمل تلقیح انجام شود و زن تلقیح شده حامله و بچهدار گردد، آن بچه مال صاحب نطفه است و تمام احکام اولاد بر او جاری است و از یکدیگر هم ارث هم میبرند و فقط آنچه در مورد ارث استثناء شده است، بچهای است که از زنا تولید شده باشد و در عمل تلقیح گرچه خود عمل حرام میباشد، ولی زنا تحقق پیدا نکرده است و همچنین زنی که به وسیلة تلقیح بچهدار شده باشد، مادر آن بچه است و احکام اولاد بر او جاری است و از این قبیل است اگر زنی به طور مساحقه نطف شوهر خود را به فرج زن دیگر بریزد و آن زن از این نطفه حامله و بچهدار شود، آن بچه مال صاحب نطفه است و آن زن هم مادر بچه است و احکام اولاد بر او جاری است.
- اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد یا بترسد، که به واسط استعمال آن مرض یا عیبی در او پیدا شود، یا مرضش طول بکشد، یا شدت کند یا به سختی معالجه شود، باید تیمم نماید، ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد، باید با آب گرم وضو بگیرد و در مواردی که غسل لازم است غسل کند.
- هر کدام از کارهای وضو را که میتواند به تنهائی انجام دهد، نباید در آن کمک بگیرد. (شرط دوازدهم): آن که استعمال آب برای او مانعی نداشته باشد.
- اگر چیزی را که عاریه کرده نجس شود، چنانکه صاحبش آن چیز را در کاری که شرط آن پاکی است استعمال میکند، مانند ظروفی که در خوردن و آشامیدن استعمال می‌شود واجب است نجس شدن آن را به او بگوید، و اما مثل لباس، نجس شدن او را لازم نیست بگوید، اگرچه بداند صاحبش با او نماز میخواند، زیرا که پاک بودن لباس در نماز شرط واقعی نیست.
- ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده، آشامیدن و خوردن چیزی از آن ظرف درصورتی که رطوبتی موجب نجاستش شده باشد حرام است، و نباید آن ظرف را در وضو و غسل و کارهائی که باید با چیز پاک انجام داد استعمال کنند، و احتیاط مستحب آن است که چرم سگ و خوک و مردار- را اگرچه ظرف هم نباشد- استعمال نکنند.
- اگر سدر و کافور یا یکی از اینها پیدا نشود، یا استعمال آنجائز نباشد، مثل آن که غصبی باشد، باید بهجای هر کدام که ممکن نیست، بنابر احتیاط میت را با آب خالص غسل داده و تیمم نیز بدهند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] مردی که پدر یا مادرش هنگام انعقاد نطفه او مسلمان بودهاند اگر مرتدّ شود عقد زن مسلمانش باطل می‌شود و باید زن وی مقداری که در احکام طلاق گفته می‌شود عدّه وفات نگهدارد.
- [آیت الله مظاهری] قرار دادن نطفه منعقد شده زن و شوهر در رحمِ زنِ بیگانه (رحم اجارهای)، در صورت ضرورت جایز است و بهتر است صاحب رحم اجارهای بدون شوهر باشد و به عقدِ صاحبِ نطفه درآید.
- [آیت الله علوی گرگانی] جائز است گرفتن نطفه مرد به تنهائی در صورتی که مقدّمات حرام نداشته باشد وگذاشتن آن نطفه در رحم مصنوعی وتربیت کردن آن بمنظور تولید بچه و چنانچه امکان داشته باشد از این راه بچهای تولید گردد، آن بچه مال صاحب نطفه است واحکام پدر و فرزندی بین آنها برقرار می‌شود ولکن این بچه مادر ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] (حیض) که گاهی از آن تعبیر به (عادت ماهانه) می کنند خونی است که غالباً در هر ماه چند روزی از رحم خارج می شود و به هنگام انعقاد نطفه، غذای فرزند است. زن را در موقع دیدن خون حیض (حائض) می گویند و در شرع مقدس اسلام احکامی دارد که در مسائل آینده خواهد آمد.
- [امام خمینی] اگر انسان غذایی را که در ظرف طلا یا نقره است در ظرف دیگر بریزد، این استعمال جایز است. ولی اگر بخواهد از ظرف دوم غذا بخورد و خالی کردن ظرف برای آن نباشد که غذا خوردن از ظرف طلا یا نقره جایز نیست، این استعمال حرام می باشد.
- [آیت الله بهجت] اگر انسان غذایی را که در ظرف طلا یا نقره است در ظرف دیگر بریزد این استعمال جایز است . ولی اگر بخواهد از ظرف دوم غذا بخورد و خالی کردن ظرف اول برای آن نباشد که غذا خوردن از ظرف طلا یا نقره جایز نیست ، این استعمال حرام می باشد .
- [آیت الله سبحانی] اگر انسان غذایی را که در ظرف طلا یا نقره است در ظرف دیگر بریزد این استعمال جایز است; ولی اگر بخواهد از ظرف دوم غذا بخورد و خالی کردن ظرف برای آن نباشد که غذا خوردن از ظرف طلا یا نقره جایز نیست، این استعمال حرام می باشد.
- [آیت الله اردبیلی] مرتد بر دو قسم است: اوّل: مرتدّ فطری، و او شخصی است که پدر و مادرش و یا یکی از آنها هنگام انعقاد نطفه او و هنگام تولدش مسلمان بودهاند و وی تا هنگام بلوغ، تحت سرپرستی و تربیت دینی آنها و یا کسی بوده که اجمالاً مقیّد به شرع اسلام و احکام آن بوده است و پس از بلوغ، اظهار اسلام نموده و سپس از دین اسلام خارج شده و آن را اظهار نموده است و اگر یکی از این قیود نیز موجود نباشد، احکام مرتدّ فطری بر وی جاری نمی‌شود. دوم: مرتدّ ملّی، و او شخصی است که هنگام انعقاد نطفه یا هنگام تولّدش هیچ کدام از پدر و یا مادرش مسلمان نبودهاند و پس از بلوغ، اظهار اسلام نموده و سپس از دین اسلام خارج شده است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] استعمال کاسه طلا و نقره مانند خوردن و آشامیدن از آنها در حال ناچاری به مقدار ضرورت اشکال ندارد؛ ولی بیشتر از این مقدار جایز نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خوردن و نوشیدن از ظرف (طلا) و (نقره) و استعمال آنها حرام است، بلکه استفاده از آنها برای زینت اتاق و یا هر منظور دیگر نیز جایز نیست (بنابراحتیاط واجب).