ضرورت
واژه ضرورت در لغت ،منطق و فلسفه کاربرد دارد.
اگر کسی مجبور باشد از این مؤسسات وام بگیرد وام گرفتن چه حکمی دارد (گفته می‌شود اگر در مقام ضرورت باشد اشکال ندارد، مقام ضرورت چیست)؟
با شرایط شرعی و عقود اسلامی اشکال ندارد گرچه اگر اضطرار واقعی پیش آید، مانعی ندارد.
با شرایط شرعی و عقود اسلامی اشکال ندارد گرچه اگر اضطرار واقعی پیش آید، مانعی ندارد.
عنوان سوال:
اگر کسی مجبور باشد از این مؤسسات وام بگیرد وام گرفتن چه حکمی دارد (گفته می‌شود اگر در مقام ضرورت باشد اشکال ندارد، مقام ضرورت چیست)؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- برخی از بانکها و یا مؤسسات قرض الحسنه و امثال آن به مشتریان خود پس از اینکه پول مشتریان مثلا4 یا 6 ماه در مؤسسه بانک مذکور به صورت قرض الحسنه کار کرد وام با سود 26 درصد و یا بیشتر یا کمتر عطا میکند: آیا این طریق وام دادن صحیح است (مشتری مجبور است پول خود را در مدّت معیّن در نزد بانک بالاجبار به صورت قرض الحسنه بگذارد و این موضوع یکی از شروط وام گرفتن از آن بانک است)؟
- برخی از مؤسسات قرض الحسنه و یا بانکها در ازای تأخیر در پرداخت اقساط وام مشتریان خود اقدام به اخذ جریمه دیرکرد میکند آیا اخذ جریمه دیرکرد جایز است و در صورت حرام بودن راه شرعی آن چیست؟
- سپردن پول به این مؤسسات چه حکمی دارد؟
- خرید سهام بانکها و مؤسسات اعتباری پولی که در بعضی موارد مرتکب ربا میشوند چگونه است؟
- ضابطه شرعی معالجه و ضرورت چیست؟
- اگر مؤسسهای به اجبار از وام گیرنده جریمه دیرکرد دریافت کند آیا بر دهنده آن هم حرمت دارد (دهنده دیرکرد راضی به پرداخت جریمه دیرکرد نیست) اگر اشکال دارد راه شرعی پرداخت آن برای دهنده دیرکرد چیست؟
- آیا وام خمس دارد؟
- صندوق قرض الحسنه هنگام پرداخت وام دو الی چهار درصد از گیرندگان وام، بعنوان مخارج صندوق دریافت میکند آیا ربا است؟
- آیا بستن لولههای در رحم زنان برای جلوگیری از بچّهدار شدن بمنظور کنترل جمعیّت جایز است؟ و منظور از ضرورت و حرج و ضرر آیا ضرورت شخصی ملاحظه می‌شود یا نوعی؟
- در بعضی از صندوقهای قرضالحسنه وام پرداخت میکنند به این صورت که به شکل قرعهکشی هر ماه به یک نفر وام میدهند و طرف مقابل هم به شکل اقساط فقط به اندازه همان مبلغ وام بدهی خود را میدهد و ممکن است که این شخص به اندازه 200.000 تومان قسط پرداخت نماید و 1.000.000 میلیون تومان وام دریافت کرده باشد حال سئوال این است که او در سال خمسی چه مبلغی را باید پرداخت کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] برخی از مؤسسات و بانک ها، بر اساس قولنامه ها و قراردادها، وام هایی را به متقاضیان می دهند، آیا اگر کسی قولنامه و قراردادی صوری تنظیم کند و به این وسیله وام دریافت کند اشکال دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا دریافت وام ربوی در حال ضرورت جایز است یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی با پول غیر) مثل وجوه مربوط به موسسات عمومی یا خصوصی و یا وجه حاصل از سرقت بتواند وامی بگیرد حکم این وام چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی با پول غیر) مثل وجوه مربوط به موسسات عمومی یا خصوصی و یا وجه حاصل از سرقت بتواند وامی بگیرد حکم این وام چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] مؤسسات قرض الحسنه هنگام پرداخت وام شرط می کنند که اگر گیرنده وام پرداخت دو یا چند قسط را از موعد مقرّر به تأخیر بیندازد، صندوق حق خواهد داشت که همه وام را یکجا بگیرد، آیا وام دادن به این شرط جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] لمس و تماس دست دانشجوی پسر با دست زن موقع گرفتن نبض و معاینه و معالجه در مقام آموزش علمی که از نظر استاد الزامی است در هر دو صورت ضرورت و غیر ضرورت چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] لمس و تماس دست دانشجوی پسر با دست زن موقع گرفتن نبض و معاینه و معالجه در مقام آموزش علمی که از نظر استاد الزمی است، در هر دو صورت ضرورت و غیر ضرورت چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا فروش وام مسکن شرعاً اشکال دارد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا وام جعاله برای تعمیر خانه با بهره اشکال دارد ؟ آیا می شود این وام را صرف ادای قرض کرد ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] من برای خرید خانه اقدام به گرفتن وام از یک بانک خارجی کرده ام در حدود 40 میلییون تومان. در ازای این وام باید هرماه مبلغی را باز پرداخت کنم . طول مدت باز پرداخت دو سال میباشد. جمع کل مبلغ باز پرداخت در حدود 42 میلیون تومان می‌شود . حکم این وام چیست .آیا ربا محسوب می‌شود؟ آیا نماز خواندن در این خانه اشکال دارد . من یه خاطر نیاز مبرم به این پول مجبور شدم که چنین پولی را قرض بگیرم.
مسائل مرتبط از این مرجع
- مرد حقّ ندارد زن خود را به خدمت خانه مجبور کند.
- اگر فراموش کند که روزه است و جماع کند یا او را به جماع مجبور نمایند به گونهای که ازخود اراده نداشته باشد روزه او باطل نمیشود ولی چنانچه در بین جماع یادش بیاید، یا دیگر مجبور نباشد، باید فوراً از حال جماع خارج شود و اگر خارج نشود، روزه او باطل است، بلکه قضا و کفّاره هم واجب می‌شود.
- لازم نیست که روزهدار از استعمال آمپولی که به جای دوا و غذا بکار میرود خودداری کند، ولی اگر از آمپول دوا و غذا احتیاط کند در غیر ضرورت خوب است.
- به زنی که شوهرش مخارج او را میدهد، یا خرجی نمیدهد ولیممکن است او را به دادن خرجی مجبور کنند، نمیشود زکاْ داد.
- دو نفری که چیزی را بیکدیگر صلح میکنند، باید بالغ وعاقل باشند وممنوع التصرّف نباشند و کسی آنها را مجبور نکرده باشد و قصد صلح داشته باشند.
- کفیل باید مکلّف وعاقل باشد و او را در کفالت مجبور نکرده باشند وبتواند کسی را که کفیل او شده حاضر نماید.
- اگر زنی شوهر روزهدار خود را مجبور کند که جماع نماید یا کار دیگری که روزه را باطل میکند انجام دهد، واجب نیست کفّاره روزه شوهر را بدهد.
- پوشیدن خز خالص در نماز اشکال ندارد، ولی در پوست سنجاب اشکال است.
- اگر کسی ظرف طلا ونقره را غصب کند وخراب نماید ضامن مزد ساختنش میباشد و همچنین اگر گوشوارهای را که غصب کرده خراب نماید، باید آن را با مزد ساختنش به صاحب آن بدهد و چنانچه برای این که مزد ندهد، بگوید آن را مثل اوّلش میسازم، مالک مجبور نیست قبول نماید و نیز مالک نمیتواند او را مجبور کند که آن را مثل اوّلش بسازد و اگر تفاوت قیمت در ساخته ونساخته باشد آن را هم ضامن است.
- وام گرفتن از این بانکهای شخصی ووام دادن به آنها که در آن شرط سود و فائده شده باشد، جائز نیست وربا وحرام است، ولی میتوان با انجام دادن عملی که ذیلاً اشاره می‌شود، از ارتکاب به حرام و از ابتلأ به ربا دور شد و آن این که شخصی که میخواهد وام بگیرد، کالا وجنسی را از بانک و یا وکیل او به نسبت معیّنی 10% یا 20% از قیمت بازار گرانتر بخرد، بشرط این که بانک مبلغ مورد تقاضای او را تا مدّت معینی به او قرض دهد و یا این که کالا وجنسی را به بانک یا وکیل او به کمتر از قیمت بازار به نسبت معیّنی بفروشد، بشرط این که بانک مبلغ مورد تقاضای او را قرض دهد وهمینطور در عکس قضیه، اگر بخواهد وام به بانک دهد، بانک کالا و جنسی را بیشتر از قیمت بازار از او بخرد بشرط این که مبلغ مورد نظر را به بانک قرض دهد یا این که کالا وجنسی را به کمتر از قیمت بازار، بانک به او بفروشد بشرط این که مبلغی را تا مدّت معیّنی به بانک قرض دهد و با این کار میتواند از ربا دور شد. امّا فروختن مبلغی به ضمیمه چیزی بمبلغ بیشتری تا مدّت معیّنی، مانند این که یک صد تومان را به ضمیمه یک قوطی کبریت و یا یک عدد استکان مثلاً بفروشند به یک صد وده تومان به مدّت دو یا سه ماه یا بیشتر، جائز نیست واین عمل در واقع همان وام دادن با سود است که بصورت خرید وفروش انجام می‌شود و اما اگر واقعاً معامله جدی باشد اشکال ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] معامله دارویی که عین آن نجس است، در صورت ضرورت و انحصار، اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] میگو که آن را روبیان نیز می گویند از حیوانات آبی حلال است، ولی ماهی سمنقور که از حشرات خشکی است و نام ماهی بر آن نهاده اند حرام است، مگر برای درمان در مقام ضرورت.
- [آیت الله شبیری زنجانی] استعمال کاسه طلا و نقره مانند خوردن و آشامیدن از آنها در حال ناچاری به مقدار ضرورت اشکال ندارد؛ ولی بیشتر از این مقدار جایز نیست.
- [آیت الله سیستانی] خوردن و آشامیدن از ظرف طلا یا نقره در حال نا چاری به مقدار دفع ضرورت اشکال ندارد ، ولی زیاده بر این مقدار جایز نیست .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] خوردن و آشامیدن از ظرف طلا یا نقره در حال ناچاری به مقدار دفع ضرورت اشکال ندارد؛ ولی زیاده بر این مقدار جایز نیست.
- [آیت الله خوئی] خوردن و آشامیدن از ظرف طلا یا نقره در حال ناچاری به مقدار دفع ضرورت اشکال ندارد، ولی زیاده بر این مقدار جائز نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کفن کردن در پوست حیوانات هرچند حلال گوشت باشد در غیر حال ضرورت اشکال دارد، ولی کفن کردن با پارچه ای که از پشم یا موی حیوان حلال گوشت تهیه شده اشکال ندارد، اگرچه احتیاط مستحب ترک آن است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی را مجبور کنند که مخارج شخص دیگری را بپردازد، واجب بودن فطریّه او بر وی محلّ اشکال است.
- [آیت الله مظاهری] اگر برای آنکه نامحرم او را نبیند یا به علّت دیگری مجبور شود رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] خوردن، آشامیدن، تزریق و یا استعمال چیزی که برای جسم یا روح انسان ضرر قابل توجّه دارد، حرام است، ولی اگر در موردی به نظر پزشک متخصّص و مطمئن درمان بیماری منحصر به آن باشد، در حدّ ضرورت اشکال ندارد.