ضرورت
واژه ضرورت در لغت ،منطق و فلسفه کاربرد دارد.
ضابطه شرعی معالجه و ضرورت چیست؟
این دو، امری عرفی هستند و در هر موردی اقتضای خاصّ خود را دارد.
این دو، امری عرفی هستند و در هر موردی اقتضای خاصّ خود را دارد.
پاسخ:
این دو، امری عرفی هستند و در هر موردی اقتضای خاصّ خود را دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- ضابطه اصلی در اجراء نفقه به نظر جنابعالی چیست و آیا نفقه ملاک خاصّی دارد یا یک مسئله عرفی است؟
- اگر کسی مجبور باشد از این مؤسسات وام بگیرد وام گرفتن چه حکمی دارد (گفته می‌شود اگر در مقام ضرورت باشد اشکال ندارد، مقام ضرورت چیست)؟
- آیا منی انسان را جهت معالجه امراض می‌توان فروخت؟
- آیا استفاده از منی مرد در معالجه بیماریهای پوستی اشکال دارد؟
- آیا بستن لوله‌های در رحم زنان برای جلوگیری از بچّه‌دار شدن بمنظور کنترل جمعیّت جایز است؟ و منظور از ضرورت و حرج و ضرر آیا ضرورت شخصی ملاحظه می‌شود یا نوعی؟
- اگر مریض صعب العلاجی را با اذن خودش منجمد کنند به احتمال اینکه بعداً امکان معالجه داشته باشد جایز است؟
- تظاهر به کارهای حرام در صورت ضرورت نقش در فیلم چه حکمی دارد؟
- ضابطه در کتب ضالّه چیست و بعد از نگهداری و ردّ اقوال آن آیا از بین بردن واجب است و اگر کسی بخشی از آن را یاد گرفت آیا باید فراموش کند یا عدم مراجعه و ترک کفایت می‌کند و آیا پنهان داشتن مطالب آن از کسانی که قدرت ردّ عناوین آن را ندارند واجب است؟
- اگر ضرورت اقتضا کند که مسجد توسعه پیدا کند و جهت توسعه مسجد نیاز به استفاده از زمین خیابان عمومی است، آیا جایز است؟
- حضور زنان در کوچه و بازار بدون وجود ضرورت و سر و کار داشتن بیش از حدّ با نامحرمان چگونه است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] لمس و تماس دست دانشجوی پسر با دست زن موقع گرفتن نبض و معاینه و معالجه در مقام آموزش علمی که از نظر استاد الزمی است، در هر دو صورت ضرورت و غیر ضرورت چه حکمی دارد؟
- [سایر] آیا می‌توان تأویل را ضابطه مند کرد؟
- [سایر] ضابطه تشخیص شرکت دولتی از شرکت غیر دولتی چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] ضابطه تشخیص حق الله و حق الناس به نظر حضرتعالی چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] بر اثر بیماری در مجاری ادرار، بعد از بول و استبراء، ادرارم قطع نمی شود و رطوبت می بینم. برای معالجه به پزشک مراجعه نموده و به دستورات او عمل کردم ولی بیماری ام معالجه نشد. وظیفه شرعی من چیست؟
- [سایر] با توجه به این که انسان اهل تفکر و اندیشه است، تقلید در احکام دینی چه ضرورت دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] تشخیص ضرورت که عمل به بعضی از مسائل شرعی به آن بستگی دارد، آیا بر عهده خود مکلّف است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مشاغلی چون دندان پزشکی، زایمان، جرّاحی و مانند آن مستلزم نظر و لمس بدن بیمار است. حکم شرعی آن چیست؟ آیا تفاوتی بین صورت ضرورت و غیر آن هست؟ معیار ضرورت چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] ضابطه در حلال یا حرام بودن آبزیان چیست؟ آیا در صورت حرام بودن، خرید و فروش آنها نیز حرام است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] ضابطه در حلال یا حرام بودن آبزیان چیست؟ آیا در صورت حرام بودن، خرید و فروش آنها نیز حرام است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اماله کردن با چیز روان اگرچه از روی ناچاری وبرای معالجه باشد، روزه را باطل می‌کند.
- اگر انسان برای معالجه کسی ناچار شود که به عورت او نگاه کند، اشکالی ندارد.
- کسی که نمی‌تواند از بیرون آمدن بول وغائط خودداری کند در صورتی که ممکن باشد باید به مقدار نماز از خارج شدن بول وغائط جلوگیری‌نماید، اگرچه خرج داشته باشد، بلکه اگر مرض او به آسانی معالجه شود، احتیاط واجب آن است که خود را معالجه نماید.
- روزه‌ای که از انسان به واسطه مستی فوت شود، باید قضا نماید اگرچه چیزی را که به واسطه آن مست شده، برای معالجه خورده باشد.
- خوردن خاک حرام است ولی خوردن کمی که از اندازه نخود تجاوز نکند از تربت حضرت سیّد الشهدأ7 برای شفا، وخوردن گل داغستان وگل ارمنی برای معالجه اشکال ندارد.
- لازم نیست که روزه‌دار از استعمال آمپولی که به جای دوا و غذا بکار می‌رود خودداری کند، ولی اگر از آمپول دوا و غذا احتیاط کند در غیر ضرورت خوب است.
- اگر شهر دیوار دارد، باید ابتدای هشت فرسخ را از دیوار شهر حساب کند، و اگر دیوار ندارد، باید از خانه‌های آخر شهر حساب نماید. شرط دوم آن که از اوّل مسافرت قصد هشت فرسخ را داشته باشد، پس اگر به جایی‌که کمتر از هشت فرسخ است مسافرت کند و بعد از رسیدن به آنجا قصد کند جایی برود تا مقداری که آمده هشت فرسخ شود، چون از اوّل قصد هشت فرسخ را نداشته، باید نماز را تمام بخواند، ولی اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود، یا چهار فرسخ برود و برگردد باید نماز را شکسته بخواند.
- کسی که رفتن وبرگشتن او هشت فرسخ است، اگر در یک شب ویک روز برود وبرگردد، مثلاً اگر روز برود وهمان روز یا شب آن برگردد، چنانچه رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد، باید نماز را شکسته بخواند بنابر این اگر رفتن سه فرسخ وبرگشتن پنج فرسخ باشد باید نماز را تمام یعنی چهار رکعتی بخواند.
- اگر محلّی دو راه داشته باشد، یک راه آن کمتر از هشت فرسخ و راه دیگر آن هشت فرسخ یا بیشتر باشد، چنانچه انسان از راهی که هشت فرسخ است به آنجا برود، باید نماز را شکسته بخواند و اگر از راهی که هشت فرسخ نیست برود، باید تمام بخواند.
- اگر بین دو محلّی که فاصله آنها کمتر از چهار فرسخ است، چند مرتبه رفت وآمد کند، اگرچه روی‌هم رفته هشت فرسخ شود، باید نماز را تمام بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خرید و فروش اجناس و امتعه بیگانگانی که با مسلمانان، در حال جنگ هستند در صورتی که سبب قوت آنها و ضعف مسلمانان شود، جز در موارد اضطرار و ضرورت، مثل معالجه بیمار و امثال آن، جایز نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زن ناچار باشد برای معالجه به مرد نامحرم مراجعه کند و مرد هم برای معالجه ناچار باشد که او را نگاه کند و دست به بدن او بزند جایز است ولی اگر با نگاه کردن بتواند معالجه کند نباید دست ببدن او بزند و اگر با دست زدن بتواند معالجه کند نباید او را نگاه کند و در هر صورت اگر بتواند با دستکش معالجه کند نباید با دست معالجه نماید
- [آیت الله نوری همدانی] اگر انسان برای معالجة کسی ناچار شود که به عورت او نگاه کند چنانچه ضرورت با نگاه کردن در آئینه مرتفع می شود آئینه را در مقابل گذاشته و دران نگاه کند ولی اگر چاره ای جز نگاه کردن به عورت نباشد اشکال ندارد . مسائل متفرّقه زناشوئی
- [آیت الله بهجت] اگر مرد برای معالجه زن نامحرم و یا زن برای معالجه مرد نامحرم ناچار شود که او را نگاه کند و دست به بدن او بزند، اشکال ندارد، ولی اگر با نگاه کردن بتواند معالجه کند، نباید دست به بدن او بزند، و اگر با دست زدن بتواند معالجه کند نباید نگاه کند.
- [آیت الله سیستانی] اگر زن ناچار به معالجه از مرضی باشد و مرد نامحرم برای معالجه نمودن او بهتر باشد ، می‌تواند به مرد نامحرم مراجعه نماید ، و چنانچه آن مرد ناچار باشد که برای معالجه او را نگاه کند و دست به بدن او بزند اشکال ندارد ، ولی اگر با نگاه کردن بتواند معالجه کند ، نباید دست به بدن او بزند ، و اگر با دست زدن بتواند معالجه کند ، نباید او را نگاه کند .
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسانی که دارای چنین بیماری هستند، اگر به آسانی قابل معالجه باشند واجب است معالجه کنند و اگر نکنند برای آنها اشکال دارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زنی برای معالجه ناچار باشد به مرد نامحرم مراجعه کند و مرد برای معالجه زن نامحرم ناچار باشد که او را نگاه کند و دست به بدن او بزند اشکال ندارد، ولی اگر با نگاه کردن بتواند معالجه کند نباید دست به بدن او بزند و اگر با دست زدن بتواند معالجه کند نباید او را نگاه کند، همچنین اگر معالجه منحصر به پزشک نامحرم نباشد ولی زن در اثر بی‌اطلاعی از پزشک معالج زن یا محرم، ناچار باشد که به مرد نامحرم مراجعه کند، در صورتی که معالجه مرد بدون دست زدن یا نگاه کردن به قسمتهای محرّم از اعضای زن امکان‌پذیر نباشد و مرد بداند که معالجه به مثل او منحصر نیست، جایز نیست معالجه کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مرد برای معالجه زن نامحرم ناچار شود که او را نگاه کند و دست به بدن او بزند اشکال ندارد، ولی اگر با نگاه کردن بتواند معالجه کند نباید دست به بدن او بزند و اگر با دست زدن بتواند معالجه کند نباید او را نگاه کند.
- [آیت الله سبحانی] اگر مرد برای معالجه زن نامحرم ناچار باشد که او را نگاه کند و یا دست به بدن او بزند، اشکال ندارد ولی اگر با نگاه کردن بتواند معالجه کند، نباید دست به بدن او بزند و اگر با دست زدن بتواند معالجه کند، نباید او را نگاه کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مرد برای معالجه زن نامحرم ناچار باشد که او را نگاه کند، و دست به بدن او بزند اشکال ندارد، ولی اگر با نگاه‌کردن بتواند معالجه کند، نباید دست به بدن او بزند، و اگر با دست‌زدن بتواند معالجه کند نباید او را نگاه کند.