خوردن و اشامیدن
شیوه و روش عملی رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را سیره نبوی گویند. یکی از سیره‌های آن حضرت سیره و روش پیامبر در خوردن و آشامیدن است.
خوردن و آشامیدن سهوی در هر روزه‌ای مضّر نیست، یا مختص به روزه معیّن مثل صوم رمضان و نذر معیّن است؟
در مطلق صوم اکل و شرب سهوی مضر نیست.
در مطلق صوم اکل و شرب سهوی مضر نیست.
عنوان سوال:
خوردن و آشامیدن سهوی در هر روزه‌ای مضّر نیست، یا مختص به روزه معیّن مثل صوم رمضان و نذر معیّن است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- خوردن، یا آشامیدن سهوی در روزه واجبی و ندبی صوم را باطل میکند یا خیر؟
- شخصی در ماه رمضان نیّت روزه ندارد و بنا ندارد روزه بگیرد و در روز قبل از خوردن و آشامیدن عمل حرامی مثل زنا یا استمناء مرتکب شود، آیا در این صورت نیز باید کفّاره جمع بدهد، یا چون بنای روزه گرفتن نداشته، کفّاره ندارد؟
- کسی غسل جنابت را در رمضان فراموش کند میفرمایند: روزه‌ای که با این حال گرفته باید قضا کند، آیا جاهل نیز همین حکم را دارد یا خیر؟
- روزه واجب غیر رمضان را اگر به معصیت مثلاً افطار کند مثل قضای مضیّق رمضان، در باقی آن روز، واجب است امساک کند یا خیر؟
- شخص یوم الشک به عنوان آخر شعبان قصد روزه کرده، بعداً قبل از ظهر همان یوم الشک به ذهنش رسیده که قضای رمضان از سابق در ذمّه داشته، پس نیّت استحبابی آخر شعبان را مبدّل به قضا نموده، در این صورت، با حفظ این که عدول از صوم به صوم دیگر جایز نیست، واجبین کانا، أو مستحبّی ن، أو مختلفین. در صورت بقای اشتباه للتالی این صوم عوض قضاء مذکور محسوب است یاخیر؟ و در صورت رفع اشتباه و معلوم شدن یوم الشک از رمضان، این صوم عوض رمضان محسوب است یا خیر؟
- در ماه مبارک رمضان روضه خوان و واعظ نسبت خبر را به کتاب و راوی میدهد، بدون علم به دروغ آن خبر، صوم او چه صورت دارد؟
- شخصی در ماه رمضان روزه را عصیاناً افطار نمود و در بین روز محتاج به غسل شد، هر گاه بخواهد غسل ارتماسی کند غسلش صحیح است یاخیر؟
- شخصی عمداً روزه رمضان را به یکی از مبطلات باطل کرده، بعداً قضای آن روز را گرفته ولی کفّاره آن را به یکی از خصال ثلاثه عمل نکرده و میخواهد در ایّام رجب روزه مستحبّی بگیرد، آیا میتواند یا خیر؟
- شخصی در ماه رمضان در صورت یقین به دسترسی نداشتن به آب، با حلیله خود مواقعه نموده و با تیمّم چند روزی روزه گرفتهاند روزه آنها چه صورت دارد؟
- شخصی در ماه رمضان قصد اقامه در محلّی کرده و روزه هم گرفت، هنوز نماز چهار رکعتی نخوانده از قصد خود منصرف شد، روزه آن روز او چطور است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا در نیّت روزه ماه رمضان باید معیّن کنیم که روز چندم ماه رمضان را روزه میگیریم؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر کسی فرد روزه دار را در حین خوردن یا آشامیدن سهوی مشاهده کند، آیا فرد مشاهده کننده موظّف به تذکّر دادن است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که نذر کرده تا آخر عمرش را روزه بگیرد، چگونه میتواند روزه رمضان، روزه کفّاره، روزه قضای همین نذر یا قضای رمضان یا روزه قضای پدر را به جا آورد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که قضای روزه ماه رمضان بر عهده دارد، آیا می تواند نذر کند و روزه نذر بجا آورد؟
- [سایر] کسی که قضای روزه ماه رمضان بدهکار است، آیا میتواند روزه نذر کند؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا در نیّت روزه ماه رمضان باید معیّن کنیم که روز چندم ماه رمضان را روزه می گیریم و اگر مثلاً نیّت روزه روز اول ماه مبارک رمضان کردیم بعد روشن شد روز دوّم بوده است روزه چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] با وجود روزه نذر، آیا می شود روزه مستحبی گرفت؟ و نیز با وجود روزه قضای ماه مبارک رمضان نذر روزه صحیح است؟
- [سایر] کسی که در ماه رمضان در سفر است، آیا می تواند نذر کند روزه بگیرد؟
- [آیت الله سبحانی] گرفتن قضاء روزه ماه رمضان با نذر در سفر چطور است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا انسان می تواند نذر کند که روزه ماه رمضان را در سفر بگیرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بداند ماه رمضان است و عمداً نیت روزهی غیر رمضان کند، نه روزهی رمضان حساب میشود و نه روزه‌ای که قصد کرده است.
- مسافر و کسی که از روزه گرفتن عذر دارد، مکروه است در روز ماه رمضان جماع نماید و در خوردن و آشامیدن کاملاً خود را سیر کند.کسانی که روزهی بر آنها واجب نیست
- اگر بخواهد غیر روزهی رمضان روزهی دیگری بگیرد، باید آن را معین نماید، مثلاً نیت کند که روزهی قضا یا روزهی نذر میگیرم؛ ولی در ماه رمضان لازم نیست نیت کند که روزهی ماه رمضان میگیرم، بلکه اگر نداند ماه رمضان است، یا فراموش نماید و روزهی دیگری را نیت کند، روزهی ماه رمضان حساب میشود.
- اگر در روزهی واجبی غیر روزهی رمضان و قضای آن، تا اذان صبح جنب بماند ولی از روی عمد نباشد، چنانچه وقت آن روزه معین است مثلاً نذر کرده که آن روز را روزه بگیرد روزهاش صحیح است و اگر مثل روزهی کفاره وقت آن معین نیست، احتیاط واجب آن است که غیر از آن روز، روز دیگری را روزه بگیرد.
- اگر زن نزدیک اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای هیچ کدام از غسل و تیمّم وقت نداشته باشد، یا بعد از اذان بفهمد که پیش از اذان پاک شده، چنانچه روزه‌ای را که میگیرد مثل روزهی رمضان واجب معین باشد صحیح است و اگر روزهی مستحب یا روزه‌ای باشد که مثل روزهی کفاره وقت آن معین نیست، صحیح بودن آن اشکال دارد.
- اگر غیر روزهی رمضان، روزهی معین دیگری بر انسان واجب باشد مثلاً نذر کرده باشد روز معینی را روزه بگیرد تا ناچار نشود نمیتواند در آن روز مسافرت کند و اگر در سفر باشد، چنانچه ممکن است باید قصد کند که ده روز در جایی بماند و آن روز را روزه بگیرد.
- اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اوّل رمضان، به نیت روزه قضا یا روزهی مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است، باید نیت روزهی رمضان کند.
- روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اوّل رمضان، واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد نمیتواند نیت روزهی رمضان کند، یا نیت کند که اگر رمضان است روزهی رمضان و اگر رمضان نیست روزهی قضا یا مانند آن باشد، بلکه باید نیت روزهی قضا و مانند آن بنماید و چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده از رمضان حساب میشود.
- اگر به واسطهی مرضی روزهی رمضان را نگیرد و بعد از رمضان مرض او بر طرف شود، ولی عذر دیگری پیدا کند که نتواند تا رمضان بعد قضای روزه را بگیرد، باید روزههایی را که نگرفته قضا نماید و نیز اگر در ماه رمضان غیر مرض عذر دیگری داشته باشد و بعد از رمضان آن عذر بر طرف شود و تا رمضان سال بعد به واسطهی مرض نتواند روزه بگیرد، روزههایی را که نگرفته باید قضا کند.
- کسی که میخواهد قضای روزهی رمضان را بگیرد، اگر بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده و بداند پیش از اذان محتلم شده است، چنانچه وقت قضای روزه تنگ است مثلاً پنج روز روزهی قضای رمضان دارد و پنج روز هم به رمضان مانده است بنا بر احتیاط واجب باید آن روز را روزه بگیرد و بعد از رمضان هم عوض آن را به جا آورد و اگر وقت قضای روزه تنگ نیست، روزهی او باطل است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر قضای روزه چند رمضان بر او واجب باشد و در نیّت معیّن نکند، روزه‌ای را که میگیرد قضای کدام رمضان است، قضای سال اوّل حساب میشود.
- [آیت الله خوئی] اگر قضای روزه چند رمضان بر او واجب باشد، و در نیت معین نکند روزه‌ای را که میگیرد قضای کدام ماه رمضان است، قضای سال آخری حساب نمیشود.
- [آیت الله اردبیلی] علاوه بر روزه رمضان، باطل کردن روزه قضای ماه رمضان در بعد از ظهر و باطل کردن روزه نذر معیّن نیز به تفصیلی که خواهد آمد، کفّاره دارد.
- [آیت الله خوئی] اگر بداند ماه رمضان است و عمداً نیت روزه غیر رمضان کند، بنابر احتیاط واجب نه روزه رمضان حساب میشود و نه روزه‌ای که قصد کرده است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بداند ماه رمضان است و عمدا نیّت روزه غیر رمضان کند، نه روزه ماه رمضان حساب میشود و نه روزه‌ای که قصد کرده است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بداند ماه رمضان است وعمداً نیّت روزه غیر رمضان کند نه روزه رمضان حساب میشود ونه روزه‌ای که قصد کرده است.
- [آیت الله بهجت] اگر بداند ماه رمضان است و عمداً نیت روزه غیر رمضان کند، نه روزه رمضان حساب میشود و نه روزه‌ای که قصد کرده است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر بخواهد غیر روزه رمضان روزه دیگری بگیرد باید آن را معین نماید، مثلاً نیت کند که روزه قضا یا روزه نذر می گیرم. ولی در ماه رمضان لازم نیست نیت کند که روزه ماه رمضان می گیرم. و هم چنین در روزه مستحبی و روزه ای که زمانش معین است تعیین لازم نیست، بلکه در روزه ماه رمضان اگر نداند ماه رمضان است یا فراموش نماید و روزه دیگری را نیت کند، روزه ماه رمضان حساب می شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر قضای روزه چند ماه رمضان بر او واجب باشد و در نیت معیّن نکند، روزه‌ای را که میگیرد قضای کدام ماه رمضان است، قضای سال آخر حساب نمیشود، بلکه از سالهای قبل حساب میشود.
- [آیت الله سیستانی] اگر قضای روزه چند ماه رمضان بر او واجب باشد و در نیّت معیّن نکند روزه‌ای را که میگیرد قضای کدام ماه رمضان است ، قضای آخرین سال حساب نمیشود که کفاره تأخیر از او ساقط شود .