اشامیدن
اطعمه و اشربه یکی از اقسام احکام، در اسلام است.
خوردن، یا آشامیدن سهوی در روزه واجبی و ندبی صوم را باطل می‌کند یا خیر؟
موجب بطلان نیست.
موجب بطلان نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- خوردن و آشامیدن سهوی در هر روزه‌ای مضّر نیست، یا مختص به روزه معیّن مثل صوم رمضان و نذر معیّن است؟
- شخصی در ماه رمضان نیّت روزه ندارد و بنا ندارد روزه بگیرد و در روز قبل از خوردن و آشامیدن عمل حرامی مثل زنا یا استمناء مرتکب شود، آیا در این صورت نیز باید کفّاره جمع بدهد، یا چون بنای روزه گرفتن نداشته، کفّاره ندارد؟
- نیّت قطع یا قاطع را که مفطر روزه می‌دانید، اگر به عذر هم نیّت قطع قاطع کند روزه باطل می‌شود یا خیر؟ مثل آن که شخصِ روزه‌دار دلش درد می‌گیرد قصد می‌کند برود خانه آب داغی درست کند بخورد دردِ دلش ساکت شود، وقتی که می‌رود خانه بدون خوردن آبِ گرم، دلش خوب می‌شود، آیا در این صورت با این قصد روزه باطل می‌شود یاخیر؟
- هر گاه شخصی نذر کرده باشد که روز معیّنی روزه بگیرد و اتّفاقاً در آن روز مسافرت کند و خیال کند که روزه نذری در مسافرت صحیح است، بعد معلوم شود که صحیح نیست، بلکه باید برای گرفتن روزه قصد اقامه کند، آیا در این صورت روزه او چه صورت دارد؟ در (توضیح المسائل) در صفحه 250 مسأله 1579 نوشته شده: اگر در روزه واجب معیّنی مثل روزه رمضان مردّد شود که روزه خود را باطل کند یا نه، یا قصد کند که روزه را باطل کند، روزه‌اش باطل می‌شود. اگر از قصدی که کرده توبه نماید و کاری هم که روزه را باطل می‌کند انجام ندهد، آیا در این صورت قضای آن روز را باید بگیرد یا خیر؟ و در صورت وجوب قضا، کفّاره، یا عدم وجوب، باید کفّاره بدهد یا خیر؟
- زارع از برای فروش میوه‌جات در تابستان، ماهی پنج مرتبه یا کمتر یا زیادتر، از دِه خود مسافرت می‌کند، تکلیف او نسبت به صلات و صوم چیست؟
- شخصی عمداً روزه رمضان را به یکی از مبطلات باطل کرده، بعداً قضای آن روز را گرفته ولی کفّاره آن را به یکی از خصال ثلاثه عمل نکرده و می‌خواهد در ایّام رجب روزه مستحبّی بگیرد، آیا می‌تواند یا خیر؟
- مأمور دولت از وطن خود به شش فرسخی منتقل می‌شود و در بدو امر قصد اقامه عشره می‌کند و نماز را تمام می‌خواند، بعد از قصد اقامه در هر جمعه برای سرپرستی به عایله خود به محل خود می‌رود و روز شنبه مراجعت می‌کند و مدّت شش ماه است از این مُقَدَّمه می‌گذرد، تکلیف او در باب نماز و روزه چیست؟
- پولی که به عنوان ربا دادن شخص قرض می‌کند، تصرّف در آن چه صورت دارد یعنی معاملاتی که با آن پول می‌کند صحیح است یا خیر؟ هرگاه با آن پول لباس خریده یا خانه خریده، نماز در آن صحیح است یا باطل؟
- شخصی زن خود را طلاق رجعی داده است پس از آن رجوع می‌کند و قبل از آن که احراز طُهر زن را بنماید طلاق دوّم را نیز جاری می‌نماید، زوج مسافر می‌شود، پس از مراجعت زنی را برای استفسار این که زن طلاق داده شده در حال حیض بوده یا پاکی می‌فرستد. آن زن می‌گوید: زن شما گفت: در حال حیض بوده‌ام و پس از آن که به اعتقادش طلاقش باطل بوده، گاهی نظرهایی می‌کند بدون قصد شهوت که اطّلاع از حالش پیدا کند و بعداً چون طلاق دوّم را باطل می‌داند دو مرتبه طلاق دوّم را جاری می‌سازد و پس از آن در بین عدّه رجوع می‌کند و دخول هم واقع می‌شود و از زن سؤال می‌کند: آیا در حال طلاق دوّم پاک بودی یا در حال حیض؟ می‌گوید: پاک بودم. و دو مرتبه سؤال می‌کند: درست دقّت کن که آیا در حال طلاق حائض بودی یا پاک؟ می‌گوید: حیض بودم. زوج می‌گوید: پس چرا اوّل گفتی پاک بودم؟ جواب می‌دهد: حواسم پرت بود اشتباهاً گفتم و کراراً از او سؤال می‌کند، قسم یاد می‌کند که در حال حیض بودم. آیا حرف اوّلش صحیح است و یا قول دوّمش؟ و آیا اگر شک کند که نظری که بدون قصد رجوع، به زن کرده‌ام به قصد شهوت بوده یا نه، چه حکم دارد؟
- شخصی زنش را طلاق داده در اواخر سه ماه به او رجوع نموده و زن ادّعا می‌کند خروج خود را از عدّه به انقضای سه طُهر قبل از رجوع او، آیا قول زوجه مُقَدَّم است با یمین، یا به غیر یمین با احتمال خلاف و عدم آن؟ و در صورت تقدیم قول او با یمین، آیا در غیر حضور حاکم شرعی و عدم امکان اِحلاف او، قسم خوردن زوجه کفایت می‌کند در ثبوت مدّعای او؟ و با عدم امکان محاکمه شرعیّه و راضی نشدن زوج احتیاطاً تجدید طلاق و نه زوجه به عقد جدید، فصل دعوای‌شان چگونه می‌شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] معیار در خوردن و آشامیدن چیست؟ آیا به محض رسیدن به حلق، روزه را باطل می کند یا فرو بردن اشیا روزه را باطل می کند؟
- [آیت الله سیستانی] حکم باطل کردن روزه با خوردن یا آشامیدن یا جماع یا استمناء یا باقی ماندن بر جنابت در ماه رمضان چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خوردن و آشامیدن برای مسافری که از روزه گرفتن معذور است چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا خوردن و آشامیدن در نماز وتر برای کسی که می خواهد روزه بگیرد، جایز است؟
- [سایر] بیماری که در طول روز تنها به خوردن چند قرص نیاز دارد، در حالی که گرفتن روزه برایش ضرر ندارد؛ آیا خوردن تنها چند قرص روزه را باطل می‌کند؟
- [آیت الله سیستانی] آداب خوردن و آشامیدن را ذکر کنید ؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا حرف زدن و خندیدن و خوردن و آشامیدن و انحراف از قبله و دیگر مبطلات نماز، در بین نماز میّت هم باعث باطل شدن نماز است؟
- [سایر] چرا نباید بیمار را به خوردن و آشامیدن مجبور کرد؟
- [سایر] فرد جنب برای خوردن و آشامیدن چه باید بکند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خوردن و آشامیدن هنگام نماز میت چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در روزهی مستحب و روزهی واجبی که وقت آن معین نیست مثل روزهی کفّاره اگر قصد کند کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد، یا مردد شود که به جا آورد یا نه، چنانچه به جا نیاورد و پیش از ظهر دوباره نیت روزه کند، روزهی او صحیح است.
- اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر ملتفت شود، چنانچه کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد، باید نیت کند و روزهی او صحیح است و اگر کاری که روزه را باطل می‌کند انجام داده باشد، یا بعد از ظهر ملتفت شود که ماه رمضان است، روزهی او باطل میباشد؛ ولی باید تا مغرب کاری که روزه را باطل می‌کند انجام ندهد و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نماید.
- مسافر و کسی که از روزه گرفتن عذر دارد، مکروه است در روز ماه رمضان جماع نماید و در خوردن و آشامیدن کاملاً خود را سیر کند.کسانی که روزهی بر آنها واجب نیست
- اگر بداند که روزه است و عمداً برای غسل سر را در آب فرو برد، چنانچه روزهی او مثل روزهی رمضان واجب معین باشد، روزه و غسل هر دو باطل است و اگر روزهی مستحب باشد یا روزهی واجبی باشد که مثل روزهی کفّاره وقت معینی ندارد، غسل صحیح و روزه باطل میباشد.
- رساندن غبار غلیظ به حلق روزه را باطل می‌کند، چه غبار چیزی باشد که خوردن آن حلال است مثل آرد، یا غبار چیزی باشد که خوردن آن حرام است مثل خاک و بنا بر احتیاط واجب باید غباری را هم که غلیظ نیست به حلق نرساند.
- اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید که یک رکعت یا بیشتر از آخر نماز را نخوانده، چنانچه کاری انجام داده که اگر در نماز عمداً یا سهواً اتفاق بیفتد، نماز را باطل می‌کند مثلاً پشت به قبله کرده نمازش باطل است و اگر کاری که عمدی و سهوی آن نماز را باطل می‌کند انجام نداده، باید فوراً مقداری را که فراموش کرده به جا آورد.
- جماع روزه را باطل می‌کند، اگر چه فقط به مقدار ختنهگاه داخل شود و منی هم بیرون نیاید.
- لازم نیست انسان نیت روزه را از قلب خود بگذراند، یا مثلاً بگوید فردا را روزه میگیرم، بلکه همین قدر که برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل می‌کند انجام ندهد کافیست و برای این که یقین کند تمام این مدت را روزه بوده، باید مقداری پیش از اذان صبح و مقداری هم بعد از مغرب از انجام کاری که روزه را باطل می‌کند، خود داری نماید.
- برای شش نفر مستحب است در ماه رمضان اگر چه روزه نیستند از کاری که روزه را باطل می‌کند، خود داری نمایند:اوّل:مسافری که در سفر کاری که روزه را باطل می‌کند انجام داده باشد و پیش از ظهر به وطنش یا به جایی که می‌خواهد ده روز بماند برسد.دوم:مسافری که بعد از ظهر به وطنش یا به جایی که می‌خواهد ده روز در آن جا بماند برسد.سوم:مریضی که پیش از ظهر خوب شود و کاری که روزه را باطل می‌کند انجام داده باشد.چهارم:مریضی که بعد از ظهر خوب شود.پنجم:زنی که در بین روز از خون حیض یا نفاس پاک شود.ششم:کافری که بعد از ظهر مسلمان شود.
- اگر روزه‌دار غیر جماع کار دیگری که حلال است و روزه را باطل می‌کند انجام دهد مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می‌کند غیر جماع انجام دهد مثلاً غذای حرامی بخورد یک کفاره کافی است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] در روزه مستحبّی وروزه واجبی که وقت آن معیّن نیست مثل روزه کفّاره، اگر قصد کاری کند که روزه را باطل می‌کند انجام دهد، یا مردد شود که بجا آورد یا نه، چنانچه بجا نیاورد و پیش از ظهر دوباره نیّت روزه کند، روزه او صحیح است. چیزهائی که روزه را باطل می‌کند
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان عمداً و از روی اختیار کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد ، روزه او باطل می‌شود . و چنانچه از روی عمد نباشد اشکال ندارد . ولی جنب اگر بخوابد و به تفصیلی که در مسأله (1602) گفته شد تا اذان صبح غسل نکند روزه او باطل است . و چنانچه انسان نداند که بعضی از آنچه گفته شد روزه را باطل می‌کند اگر در این جهل کوتاهی نکرده باشد ، و تردیدی هم نداشته باشد ، یا آنکه اعتماد بر حجت شرعی داشته باشد ، اگر آن چیز را انجام دهد ، روزه‌اش باطل نمیشود ، مگر در خوردن و آشامیدن و جماع .
- [آیت الله بهجت] اگر روزه‌دار عمداً چیزی بخورد یا بیاشامد، روزه او باطل می‌شود، چه خوردن و آشامیدن آن چیز معمول باشد مثل نان و آب، چه معمول نباشد، مثل خاک و شیره درخت، و چه کم باشد یا زیاد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بنا بر احتیاط مستحب، رساندن غبار غلیظ یا غیرغلیظ به حلق، روزه را باطل می‌کند؛ چه غبار از چیزی باشد که خوردن آن حلال است، مثل آرد یا غبار چیزی باشد که خوردن آن حرام است، مثل خاک، ولی اگر غبار را فرو برد و به قدری غلیظ باشد که به فرو بردن آن عرفاً خوردن گفته می‌شود، بنا بر احتیاط روزه باطل میگردد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر چیز نجس را برای خوردن و آشامیدن عاریه دهد، بنابر احتیاط واجب باید نجس بودن آن را به کسی که عاریه می‌کند بگوید.
- [آیت الله مظاهری] اگر چیز نجس را برای استعمال خوردن و آشامیدن عاریه دهد لازم است نجس بودن آن را به کسی که عاریه می‌کند بگوید.
- [آیت الله جوادی آملی] .ترک عمدی سلام، نماز را باطل می‌کند و ترک سهوی آن, باعث بطلان نماز نیست. اگر پس از فراموشی آن و پیش از به هم خوردن صورت نماز و قبل از انجام دادن کاری که عمدی یا سهوی آن نماز را باطل می‌کند مانند پشت به قبله کردن یادش بیاید, باید سلام را بگوید و نماز او صحیح است و اگر پس از به هم خوردن صورت نماز, یا بعد از باطل شدن نماز یادش بیاید، فقط دو سجدهّ سهو دارد.
- [آیت الله اردبیلی] رساندن غبار غلیظ به حلق بنابر احتیاط روزه را باطل می‌کند، چه غبار چیزی مثل آرد باشد که خوردن آن حلال است، یا غبار چیزی مانند خاک باشد که خوردن آن حرام است.
- [آیت الله بهجت] رساندن غبار یا دود غلیظ به حلق بنابر اظهر روزه را باطل می‌کند، چه غبار چیزی که خوردن آن حلال است مثل آرد، یا غبار چیزی که خوردن آن حرام باشد.
- [آیت الله سیستانی] اگر چیزی به زور در گلوی روزه‌دار بریزند ، روزه او باطل نمیشود ، ولی اگر مجبورش کنند که روزه خود را به خوردن یا آشامیدن یا جماع باطل کند ، مثلاً به او بگویند اگر غذا نخوری ضرر مالی یا جانی به تو میزنیم ، و خودش برای جلوگیری از ضرر چیزی بخورد ، روزه او باطل می‌شود . و در غیر آن سه چیز نیز بنابر احتیاط واجب باطل می‌شود .