چرا خداوند پیامبران را تنها بر قسمتی از جهان (خاورمیانه) مبعوث کرده است؟
در پاسخ به این سوال باید به چند نکته توجه کنیم: 1- تاریخ تنها به بازتاب گوشه ای از گذشته می پردازد و نمی توانیم آنچه بیان شده را تمام آنچه موجود بوده است، بدانیم. همچنان که کشف آثار باستانی، توان نشان دادن تمام گذشته را ندارد. بنابراین باید در قدم اول متوجه باشیم که نمی توانیم با جزم و یقین ادعا کنیم که تمام پیامبران در منطقه خاورمیانه بوده اند. 2- با توجه به رهنمودهای وحیانی می دانیم که بعثت پیامبران اختصاص به مردم منطقه خاصی ندارد. بلکه  همه امت ها پیامبر داشته اند: (إِنَّآ أَرْسَلْنَاکَ بِالْحَقِ‌ّ بَشِیراً وَنَذِیراً وَإِن مِّنْ أُمَّةٍ إلَّا خَلَا فِیهَا نَذِیر؛[فاطر/24] بشارت و هشدار فرستادیم و هیچ امّتی نبوده مگر آن که در آن هشدار دهنده‌‌ای گذشته است.) (وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِی کُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولاً أَنِ اعْبُدُواْ اللَّهَ وَاجْتَنِبُواْ الطَّغُوتَ؛[نحل/36] وهمانا ما در میان هر اُمّتی پیامبری را برانگیختیم (تا به مردم بگویند) که خدا را بپرستید و از طاغوت (و هر معبودی جز خدا) دوری نمایید). 3- اگر در قرآن مجید، تنها نام عدّه معدودی از پیامبران بزرگ برده شده که در منطقه خاورمیانه بوده اند؛ بدین معنا نیست که تعداد پیامبران منحصر به همین افراد است؛ بلکه در خود قرآن تصریح شده است که بسیاری از پیامبران بوده ‌اند که نامی از ایشان در قرآن نیامده است: (وَرُسُلاً لَّمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَیْکَ؛[نساء/164] و پیامبرانی [را نیز برانگیخته ‌ایم‌] که [سرگذشتِ‌] ایشان را بر تو بازگو نکرده‌‌ایم). بنابراین نمی‌توان گفت که همه پیامبران در یک منطقه خاص ظهور نموده ‌اند، بلکه طبق احادیثی که در مورد تعداد آنان رسیده است (124 چهار هزار نفر) تعداد محدودی از آن ها مربوط به خاورمیانه بوده اند، و از بقیه خبری نداریم. 4- قرائن و شواهدی وجود دارد که نشان دهد، پیامبرانی در غیر خاورمیانه احتمالا وجود دشته اند. به عنوان مثال  بودا گر چه نامش را به عنوان پیامبر نمی برند، ولی وقتی زندگی او بررسی می شود، بسیاری از خصوصیات پیامبران را در زندگی مشاهده می کنیم.  5- منطقه جغرافیایی یک پیامبر مهم نیست؛ و علیرغم فاصله جغرافیایی، مردمی می توانند از امت یک پیامبر حساب شوند. همانطور که امروز، امت اسلام به منطقه خاصی اختصاص ندارد و در سرتاسر جهان وجود دارند. و آنچه لازم است اینکه همه باید راه دست یافتن به وحی را داشته باشند. و مطابق قرآن نیازی نیست تا هر منطقه جغرافیایی ای پیامبر داشته باشد (وَ لَوْ شِئْنا لَبَعَثْنا فی‌ کُلِّ قَرْیَةٍ نَذیراً؛[فرقان/51] و اگر می ‌خواستیم، در هر شهر و دیاری بیم‌ دهنده‌ای برمی‌ انگیختیم (ولی این کار لزومی نداشت)) 6-  شاید رمز بعثت پیامبران اولوالعزم از خاورمیانه در این است که منطقه جغرافیایی خاورمیانه، نوعی مرکزیت برای تمام جهان داشته است که خدای متعال می فرماید پیامبران در مرکز شهرها، فرستاده می شوند بنابراین باید پیامبران اولوالعزم در مرکزی ترین منطقه باشند: (وَ ما کانَ رَبُّکَ مُهْلِکَ الْقُری‌ حَتَّی یَبْعَثَ فی‌ أُمِّها رَسُولاً؛[قصص/59] و پروردگار تو هرگز شهرها و آبادیها را هلاک نمی ‌کرد تا اینکه در کانون آنها پیامبری مبعوث کند) 7- دعوت و تبشیر و انذار پیامبران، محدود به منطقه برخواسته از آن نبوده و آنها به مناطق دیگر سفیر می فرستادند یا به آن سفر می کردند. به عنوان نمونه حضرت عیسی (ع) رسولانی به مناطق دیگر اعزام کرده است: (إِذْ أَرْسَلْنا إِلَیْهِمُ اثْنَیْنِ فَکَذَّبُوهُما فَعَزَّزْنا بِثالِثٍ فَقالُوا إِنَّا إِلَیْکُمْ مُرْسَلُونَ؛[یس/14] هنگامی که دو نفر از رسولان را بسوی آنها فرستادیم، امّا آنان رسولان (ما) را تکذیب کردند پس برای تقویت آن دو، شخص سوّمی فرستادیم، آنها همگی گفتند: (ما فرستادگان (خدا) به سوی شما هستیم! (طبق احادیث این آیه در شان چند تن از حواریون است)) همچنین حضرت ابراهیم، لوط را به سرزمین دیگری فرستاده است. به همین دلیل فرشتگان عذاب قوم لوط، ابتدا به سراغ ابراهیم می روند و به او خبر می دهند. 8- بسیاری از پیامبران، مبشر پیامبران بزرگ تر بوده اند، بنابراین طبیعی است که آنها خیلی کانون توجه نبوده باشند و با توجه به خبرهای قرآنی، که اکثر مردم در مقابل رسولان موضع خوبی نگرفته اند. طبیعی است که نام این دسته از پیامبران، خیلی ثبت نشده باشد و اثری از آنها بر جای نمانده باشد.
عنوان سوال:

چرا خداوند پیامبران را تنها بر قسمتی از جهان (خاورمیانه) مبعوث کرده است؟


پاسخ:

در پاسخ به این سوال باید به چند نکته توجه کنیم:

1- تاریخ تنها به بازتاب گوشه ای از گذشته می پردازد و نمی توانیم آنچه بیان شده را تمام آنچه موجود بوده است، بدانیم. همچنان که کشف آثار باستانی، توان نشان دادن تمام گذشته را ندارد. بنابراین باید در قدم اول متوجه باشیم که نمی توانیم با جزم و یقین ادعا کنیم که تمام پیامبران در منطقه خاورمیانه بوده اند.

2- با توجه به رهنمودهای وحیانی می دانیم که بعثت پیامبران اختصاص به مردم منطقه خاصی ندارد. بلکه  همه امت ها پیامبر داشته اند:
(إِنَّآ أَرْسَلْنَاکَ بِالْحَقِ‌ّ بَشِیراً وَنَذِیراً وَإِن مِّنْ أُمَّةٍ إلَّا خَلَا فِیهَا نَذِیر؛[فاطر/24] بشارت و هشدار فرستادیم و هیچ امّتی نبوده مگر آن که در آن هشدار دهنده‌‌ای گذشته است.)

(وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِی کُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولاً أَنِ اعْبُدُواْ اللَّهَ وَاجْتَنِبُواْ الطَّغُوتَ؛[نحل/36] وهمانا ما در میان هر اُمّتی پیامبری را برانگیختیم (تا به مردم بگویند) که خدا را بپرستید و از طاغوت (و هر معبودی جز خدا) دوری نمایید).

3- اگر در قرآن مجید، تنها نام عدّه معدودی از پیامبران بزرگ برده شده که در منطقه خاورمیانه بوده اند؛ بدین معنا نیست که تعداد پیامبران منحصر به همین افراد است؛ بلکه در خود قرآن تصریح شده است که بسیاری از پیامبران بوده ‌اند که نامی از ایشان در قرآن نیامده است:
(وَرُسُلاً لَّمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَیْکَ؛[نساء/164] و پیامبرانی [را نیز برانگیخته ‌ایم‌] که [سرگذشتِ‌] ایشان را بر تو بازگو نکرده‌‌ایم).
بنابراین نمی‌توان گفت که همه پیامبران در یک منطقه خاص ظهور نموده ‌اند، بلکه طبق احادیثی که در مورد تعداد آنان رسیده است (124 چهار هزار نفر) تعداد محدودی از آن ها مربوط به خاورمیانه بوده اند، و از بقیه خبری نداریم.

4- قرائن و شواهدی وجود دارد که نشان دهد، پیامبرانی در غیر خاورمیانه احتمالا وجود دشته اند. به عنوان مثال  بودا گر چه نامش را به عنوان پیامبر نمی برند، ولی وقتی زندگی او بررسی می شود، بسیاری از خصوصیات پیامبران را در زندگی مشاهده می کنیم. 

5- منطقه جغرافیایی یک پیامبر مهم نیست؛ و علیرغم فاصله جغرافیایی، مردمی می توانند از امت یک پیامبر حساب شوند. همانطور که امروز، امت اسلام به منطقه خاصی اختصاص ندارد و در سرتاسر جهان وجود دارند. و آنچه لازم است اینکه همه باید راه دست یافتن به وحی را داشته باشند. و مطابق قرآن نیازی نیست تا هر منطقه جغرافیایی ای پیامبر داشته باشد

(وَ لَوْ شِئْنا لَبَعَثْنا فی‌ کُلِّ قَرْیَةٍ نَذیراً؛[فرقان/51] و اگر می ‌خواستیم، در هر شهر و دیاری بیم‌ دهنده‌ای برمی‌ انگیختیم (ولی این کار لزومی نداشت))

6-  شاید رمز بعثت پیامبران اولوالعزم از خاورمیانه در این است که منطقه جغرافیایی خاورمیانه، نوعی مرکزیت برای تمام جهان داشته است که خدای متعال می فرماید پیامبران در مرکز شهرها، فرستاده می شوند بنابراین باید پیامبران اولوالعزم در مرکزی ترین منطقه باشند:
(وَ ما کانَ رَبُّکَ مُهْلِکَ الْقُری‌ حَتَّی یَبْعَثَ فی‌ أُمِّها رَسُولاً؛[قصص/59] و پروردگار تو هرگز شهرها و آبادیها را هلاک نمی ‌کرد تا اینکه در کانون آنها پیامبری مبعوث کند)

7- دعوت و تبشیر و انذار پیامبران، محدود به منطقه برخواسته از آن نبوده و آنها به مناطق دیگر سفیر می فرستادند یا به آن سفر می کردند. به عنوان نمونه حضرت عیسی (ع) رسولانی به مناطق دیگر اعزام کرده است:
(إِذْ أَرْسَلْنا إِلَیْهِمُ اثْنَیْنِ فَکَذَّبُوهُما فَعَزَّزْنا بِثالِثٍ فَقالُوا إِنَّا إِلَیْکُمْ مُرْسَلُونَ؛[یس/14] هنگامی که دو نفر از رسولان را بسوی آنها فرستادیم، امّا آنان رسولان (ما) را تکذیب کردند پس برای تقویت آن دو، شخص سوّمی فرستادیم، آنها همگی گفتند: (ما فرستادگان (خدا) به سوی شما هستیم! (طبق احادیث این آیه در شان چند تن از حواریون است))
همچنین حضرت ابراهیم، لوط را به سرزمین دیگری فرستاده است. به همین دلیل فرشتگان عذاب قوم لوط، ابتدا به سراغ ابراهیم می روند و به او خبر می دهند.

8- بسیاری از پیامبران، مبشر پیامبران بزرگ تر بوده اند، بنابراین طبیعی است که آنها خیلی کانون توجه نبوده باشند و با توجه به خبرهای قرآنی، که اکثر مردم در مقابل رسولان موضع خوبی نگرفته اند. طبیعی است که نام این دسته از پیامبران، خیلی ثبت نشده باشد و اثری از آنها بر جای نمانده باشد.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین