عصمت صفتی راسخ در وجود انسان است که او را از خطا و اشتباه باز می دارد. که در مراتب مختلفی تحقق می یابد. در یک مرتبه، عصمت، مانع و جلوگیر از ارتکاب گناه است و در مرتبه دیگری که به 14 معصوم اختصاص دارد، دایره ای بسیار وسیع تر داشته و مقوله هایی چون تببین دین، طهارت آباء و اجداد، منزه بودن از هر صفت منزجر کننده و ... را برای تمام عمر شامل می شود.
مرتبه اولی که ذکر شد، و تنها در حد جلوگیری از ذنب و گناه است، اختصاص به 14 نفر ندارد و هر کسی می تواند بدان دست پیدا کرده و خود را از هر گناهی مبرا کند.
اما عصمت وسیع و گسترده ای که برای 14 معصوم ذکر شد، شان و جایگاه انسانی است که نقش رهبری و امامت را به دوش دارد و طبیعی است که رهبری امری همراه با تکثر و تعدد در یک زمان نیست. و برای هر دوره و زمانی یک رهبر برای جامعه کفایت می کند. از همین رو، خدای متعال در هر دوره، یک نفر را به این مقام عظیم می رساند.
و قطعا خدای متعال با حکمت بی نهایت خود، این جایگاه عظیم را به شایسته ترین فرد عطا می کند:
(اللَّهُ أَعْلَمُ حَیْثُ یَجْعَلُ رِسالَتَهُ؛[انعام/124] خداوند آگاهتر است که رسالت خویش را کجا قرار دهد!)
آنچه از رسالت خاتم تا قیامت، نیاز انسان به رهبر و امامی معصوم را تامین می کرده، با همین 14 نور پاک تحقق یافته و نیازی به تجلی این عصمت در اشخاص دیگر نبوده است.
و البته شاید شخص دیگری نبوده که لیاقت چنین مقام عظیمی را داشته باشد. و شاید اسم حضرت زهرا (س) در میان این 14 معصوم، ما را به همین مطلب برساند که اگر شخص دیگری لیاقت عصمت در این حد والا را می داشت، خدای متعال از او دریغ نکرده و به او عنایت می کرد.
و به این نکته نیز باید توجه کرد که این عصمت مقامی آن چنان عظیم است که تصور آن نیز برای ما بسیار دشوار است. از این رو نباید عظمت بسیاری از بزرگان مورد غفلت واقع شود. عده بسیاری اگر چه جزء این 14 معصوم نیستند، اما به قول معروف تالی تلو آن ها هستند و آنان نیز مقامی بسیار عظیم دارند که ما از فهم آن عاجز هستیم.
