شیطان
اِبلیس نام جن یا فرشته‌ای که در بهشت بر آدم سجده نکرد و از آنجا رانده شد. بیشتر مفسران او را از جنیان دانسته و اندکی نیز او را فرشته می‌دانند.
ممکنه شیطان در لحظات آخر عمر کسی را گمراه کند؟
نکته بسیار مهم درباره شیطان این است که او دشمن قسم خورده انسان است: (قالَ فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعینَ؛[ص/82] گفت: به عزت تو سوگند که همگان را گمراه کنم) این دشمنی همیشه باید مد نظر انسان باشد و خدا به انسان در این باره هشدارهای بسیاری داده است: (لا تَعْبُدُوا الشَّیْطانَ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ؛[یس/60] شیطان را نپرستید زیرا دشمن آشکار شماست.) با روشن شدن همین خط کلی واضح است که شیطان تا لحظه ای که در توان داشته باشد، و به هر طریق ممکن سعی در گمراهی انسان می کند. و خود او این گونه گفته است: (ثُمَّ لَآتِیَنَّهُمْ مِنْ بَیْنِ أَیْدیهِمْ وَ مِنْ خَلْفِهِمْ وَ عَنْ أَیْمانِهِمْ وَ عَنْ شَمائِلِهِمْ وَ لا تَجِدُ أَکْثَرَهُمْ شاکِرینَ؛[اعراف/17] آن گاه از پیش و از پس و از چپ و راست بر آنها می تازم. و بیشترینشان را شکرگزار نخواهی یافت.) این دشمنی حتی در لحظات آخر حیات انسان و سکرات موت نیز به ظهور می رسد و شیطان سعی خود را برای از بین بردن ایمان انسان انجام می دهد. امام صادق (ع) می فرمایند : "شیطان در هنگام مرگ یکی از اولیای ما، از چپ و راست سعی می کند که مومن را از ایمانش بازدارد. اما خداوند این را نمی پسندد . و مومن را ثابت قدم می کند."[1] و طبیعتا امداد الهی برای کسی است که از قبل راه شیطان را به روی خود باز نگذاشته باشد. پس آنان که می خواهند شیطان ایمانشان را نرباید، باید در لحظات حیات و خوشی خود، اقدامات مناسب را انجام دهند: (إِنَّمَا سُلْطَنُهُ عَلیَ الَّذِینَ یَتَوَلَّوْنَهُ وَ الَّذِینَ هُم بِهِ مُشْرِکُون؛[نحل/100] تسلّط شیطان تنها بر کسانی است که او را به سرپرستی خود برگزیده اند، و آنها که نسبت به او [خدا] شرک می ورزند (و فرمان شیطان را به جای فرمان خدا، گردن می نهند)) این دشمنی ها بعد از مرگ وجود ندارد چون میدان امتحان انسان بعد از مرگ پایان یافته و مجالی برای شیطان باقی نمی ماند. پیامبر (ص) می فرمایند: شما امروز در وادی عمل هستید و حسابرسی در کار نیست و فردا (بعد مرگ) در میدان حسابرسی هستید و مجالی برای عمل نیست.[2] برای در امان ماندن از شیطان در هنگام مرگ، دعای عدیله توصیه شده است. [1]. بحارالأنوار ج : 6 ص : 189. [2]. الخصال ج1 51.
نکته بسیار مهم درباره شیطان این است که او دشمن قسم خورده انسان است: (قالَ فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعینَ؛[ص/82] گفت: به عزت تو سوگند که همگان را گمراه کنم) این دشمنی همیشه باید مد نظر انسان باشد و خدا به انسان در این باره هشدارهای بسیاری داده است: (لا تَعْبُدُوا الشَّیْطانَ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ؛[یس/60] شیطان را نپرستید زیرا دشمن آشکار شماست.) با روشن شدن همین خط کلی واضح است که شیطان تا لحظه ای که در توان داشته باشد، و به هر طریق ممکن سعی در گمراهی انسان می کند. و خود او این گونه گفته است: (ثُمَّ لَآتِیَنَّهُمْ مِنْ بَیْنِ أَیْدیهِمْ وَ مِنْ خَلْفِهِمْ وَ عَنْ أَیْمانِهِمْ وَ عَنْ شَمائِلِهِمْ وَ لا تَجِدُ أَکْثَرَهُمْ شاکِرینَ؛[اعراف/17] آن گاه از پیش و از پس و از چپ و راست بر آنها می تازم. و بیشترینشان را شکرگزار نخواهی یافت.) این دشمنی حتی در لحظات آخر حیات انسان و سکرات موت نیز به ظهور می رسد و شیطان سعی خود را برای از بین بردن ایمان انسان انجام می دهد. امام صادق (ع) می فرمایند : "شیطان در هنگام مرگ یکی از اولیای ما، از چپ و راست سعی می کند که مومن را از ایمانش بازدارد. اما خداوند این را نمی پسندد . و مومن را ثابت قدم می کند."[1] و طبیعتا امداد الهی برای کسی است که از قبل راه شیطان را به روی خود باز نگذاشته باشد. پس آنان که می خواهند شیطان ایمانشان را نرباید، باید در لحظات حیات و خوشی خود، اقدامات مناسب را انجام دهند: (إِنَّمَا سُلْطَنُهُ عَلیَ الَّذِینَ یَتَوَلَّوْنَهُ وَ الَّذِینَ هُم بِهِ مُشْرِکُون؛[نحل/100] تسلّط شیطان تنها بر کسانی است که او را به سرپرستی خود برگزیده اند، و آنها که نسبت به او [خدا] شرک می ورزند (و فرمان شیطان را به جای فرمان خدا، گردن می نهند)) این دشمنی ها بعد از مرگ وجود ندارد چون میدان امتحان انسان بعد از مرگ پایان یافته و مجالی برای شیطان باقی نمی ماند. پیامبر (ص) می فرمایند: شما امروز در وادی عمل هستید و حسابرسی در کار نیست و فردا (بعد مرگ) در میدان حسابرسی هستید و مجالی برای عمل نیست.[2] برای در امان ماندن از شیطان در هنگام مرگ، دعای عدیله توصیه شده است. [1]. بحارالأنوار ج : 6 ص : 189. [2]. الخصال ج1 51.
پاسخ:
نکته بسیار مهم درباره شیطان این است که او دشمن قسم خورده انسان است:
(قالَ فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعینَ؛[ص/82] گفت: به عزت تو سوگند که همگان را گمراه کنم)
این دشمنی همیشه باید مد نظر انسان باشد و خدا به انسان در این باره هشدارهای بسیاری داده است:
(لا تَعْبُدُوا الشَّیْطانَ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ؛[یس/60] شیطان را نپرستید زیرا دشمن آشکار شماست.)
با روشن شدن همین خط کلی واضح است که شیطان تا لحظه ای که در توان داشته باشد، و به هر طریق ممکن سعی در گمراهی انسان می کند. و خود او این گونه گفته است:
(ثُمَّ لَآتِیَنَّهُمْ مِنْ بَیْنِ أَیْدیهِمْ وَ مِنْ خَلْفِهِمْ وَ عَنْ أَیْمانِهِمْ وَ عَنْ شَمائِلِهِمْ وَ لا تَجِدُ أَکْثَرَهُمْ شاکِرینَ؛[اعراف/17] آن گاه از پیش و از پس و از چپ و راست بر آنها می تازم. و بیشترینشان را شکرگزار نخواهی یافت.)
این دشمنی حتی در لحظات آخر حیات انسان و سکرات موت نیز به ظهور می رسد و شیطان سعی خود را برای از بین بردن ایمان انسان انجام می دهد.
امام صادق (ع) می فرمایند : "شیطان در هنگام مرگ یکی از اولیای ما، از چپ و راست سعی می کند که مومن را از ایمانش بازدارد. اما خداوند این را نمی پسندد . و مومن را ثابت قدم می کند."[1]
و طبیعتا امداد الهی برای کسی است که از قبل راه شیطان را به روی خود باز نگذاشته باشد. پس آنان که می خواهند شیطان ایمانشان را نرباید، باید در لحظات حیات و خوشی خود، اقدامات مناسب را انجام دهند:
(إِنَّمَا سُلْطَنُهُ عَلیَ الَّذِینَ یَتَوَلَّوْنَهُ وَ الَّذِینَ هُم بِهِ مُشْرِکُون؛[نحل/100] تسلّط شیطان تنها بر کسانی است که او را به سرپرستی خود برگزیده اند، و آنها که نسبت به او [خدا] شرک می ورزند (و فرمان شیطان را به جای فرمان خدا، گردن می نهند))
این دشمنی ها بعد از مرگ وجود ندارد چون میدان امتحان انسان بعد از مرگ پایان یافته و مجالی برای شیطان باقی نمی ماند.
پیامبر (ص) می فرمایند: شما امروز در وادی عمل هستید و حسابرسی در کار نیست و فردا (بعد مرگ) در میدان حسابرسی هستید و مجالی برای عمل نیست.[2]
برای در امان ماندن از شیطان در هنگام مرگ، دعای عدیله توصیه شده است.
[1]. بحارالأنوار ج : 6 ص : 189.
[2]. الخصال ج1 51.
- [سایر] اعتقاد به ولایت اهل بیت(علیهم السلام) چه اثری برای انسان ها در حین مرگ و لحظات آخر عمر او دارد؟
- [سایر] با توجه به اینکه حضرت عباس(ع) در مدت عمر شریفشان همواره سید الشهدا(ع) را با کلمات مولای و سیدی خطاب میکردند (البته بهجز لحظات آخر عمر شریفشان) آیا مناسب است نام گرامی حضرت حسین(ع) به صورت ممتد و پشت سرهم (آنگونه که امروزه در مجالس مذهبی مرسوم است) برده شود؟ آیا این به دور از ادب نیست؟
- [سایر] دستور پیامبر اسلام (ص) برای کتابت نامه در آخرین لحظات عمر، با چه عکس العملی مواجه شد؟
- [سایر] شبهه: از آنجایی که اصحاب پیامبر تا آخر عمر همواره حرمت حضرت زهرا (س) را نگه داشتند، غضب فاطمه (س) چه ربطی به عمر و ابوبکر دارد؟
- [سایر] ابوبکر در آخر عمر خود از کدام اقداماتش اظهار پشیمانی کرد؟
- [سایر] عمر بن خطاب را معرفی کنید.
- [سایر] عمر بن خطاب چگونه به خلافت رسید؟
- [سایر] استانداران و فرمانداران عمر(خلیفه دوم) در ایران چه کسانی بودند؟ ایرانی بودند یا عرب؟
- [سایر] آیا ازدواج دختر حضرت علی(ع) با عمر نشانه موافقت حضرت با عمر نیست؟
- [سایر] خلیفه دوم عمر بن الخطاب در چه تاریخی از دنیا رفت. لطفاً با اسناد و مدارک باشد؟
- [آیت الله سبحانی] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق می افتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق می افتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتّفاق می افتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی دختر نابالغی را برای خود عقد کند و پیش از آن که نُه سال دختر تمام شود، با او نزدیکی و دخول کند، احتیاط واجب آن است که تا آخر عمر از دخول به او خود داری نماید.
- [آیت الله بهجت] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق میافتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند اداست.
- [آیت الله مظاهری] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتّفاق میافتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند اداست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هنگامی که زلزله یا صاعقه و مانند آن اتفاق می افتد باید بلافاصله نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و احتیاط مستحب آن است که تا آخر عمر هر وقت توانست بخواند.
- [امام خمینی] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق می افتد، انسان باید فورا نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.
- [آیت الله بروجردی] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتّفاق میافتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی دختر نابالغی را برای خود عقد کند و پیش از آن که نه سال دختر تمام شود با او نزدیکی ودخول کند، احتیاط واجب آن است که تا آخر عمر از دخول به او خودداری نماید در صورتی که افضأ شده باشد والاّض مستحبّ است.