اصل مشروعیت حکومت در زمان غیبت، با تئوری ولایت فقیه تامین می شود. آیا چنین اصل و اساسی می تواند یک مساله تشریفاتی باشد؟
گذشته از این نگاهی به اختیارات و وظایف رهبری طبق قانون اساسی نشان دهنده جایگاه اوست که به هیچ عنوان با تشریفاتی بودن سازگاری ندارد. چون مقام تشریفاتی، اصولا در کاری منشا اثر نیست. در حالی که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، جایگاهی بسیار عالی برای ولی فقیه در نظر گرفته شده است.
اصل 5 قانون اساسی: در زمان غیبت حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه)، در جمهوری اسلامی ایران ولایت امر و امامت امت بر عهده فقیه عادل و با تقوی، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر است که طبق اصل یکصد و هفتم عهده دار آن می‌گردد.
اصل 110- وظایف و اختیرات رهبر:
1. تعیین سیاستها کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام.
2. نظارت بر حسن اجرای سیاستهای کلی نظام.
3. فرمان همه پرسی.
4. فرماندهی کل نیروهای مسلح.
5. اعلام جنگ و صلح و بسیج نیروهای.
6. نصب و عزل و قبول استعفای:
1. فقهای شورای نگهبان.
2. عالیترین مقام قوه قضاییه.
3. رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
4. ریییس ستاد مشترک.
5. فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
6. فرماندهان عالی نیروهای نظامی و انتظامی.
7. حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه.
8. حل معضلات نظام که از طرق عادی قابل حل نیست، از طریق مجمع تشخیص مصلحت نظام.
9. امضاء حکم ریاست جمهوری پس از انتخاب مردم صلاحیت داوطلبان ریاست جمهوری از جهت دارا بودن شرایطی که در این قانون می‌آید، باید قبل از انتخابات به تأیید شورای نگهبان و در دوره اول به تأیید رهبری برسد.
10. عزل رییس جمهور با در نظر گرفتن مصالح کشور پس از حکم دیوان عالی کشور به تخلف وی از وظایف قانونی، یا رأی مجلس شورای اسلامی به عدم کفایت وی بر اساس اصل هشتاد و نهم.
11. عفو یا تخفیف مجازات محکومیت در حدود موازین اسلامی پس از پیشنهاد رییس قوه قضاییه.
آیا با این شئون گسترده ولی فقیه در کشور می توان او را یک مقام تشریفاتی دانست؟
امام خمینی (ره) درباره کسی که می خواهد جایگاه ولایت فقیه، را صرفا یک مساله تشریفاتی بداند، این گونه می فرمایند:
(آقایان بعضی‌شان می‌گویند "مسأله‌ی ولایت فقیه یک مسأله‌ی تشریفاتی باشد، مضایقه نداریم. اما اگر بخواهد ولیّ، دخالت بکند در امور، نه، ما آن را قبول نداریم ما قبول نداریم که یک کسی را که اسلام تعیین کرده، او دخالت بکند." اگر متوجه به لوازم این معنا باشد، مرتد می‌شوند! لکن متوجه نیستند.)[1]
[1]. صحیفه امام ج 10 ص 223.
