برای انس و الفت بیشتر با همسر چه باید کرد؟

انس و الفت با همسر در گرو رعایت اموری است:
1. خوش رویی؛ امام علی(ع) می‌فرماید: (خوش رویی ریسمان مهر و مودّت است).[1]

2. به اسم خوب صدا زدن؛ هر یک از زن و شوهر باید همسر خود را به نامی صدا کند که بیشتر دوست دارد. پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: (سه چیز است که دوستی مسلمان را با مسلمان دیگر‌، خالص می‌کند:
الف: هنگامی که او را ملاقات می کند، با خوش رویی با وی برخورد نماید.
ب: زمانی که خواست کنارش بنشیند،‌ برای او جا باز کند.
ج: به بهترین نامی که دوست دارد، او را صدا زند)[2]

3. احترام به پدر و مادر و خواهر و برادر همسر، و توصیه احسان به آنان در ازدیاد محبت مؤثر است.

4. اظهار محبت؛ امام صادق(ع) می‌فرماید: (وقتی کسی را دوست داری، به او بگو، که این کار موجب ثبات بیشتر محبت بین شما خواهد بود).[3]
محبت قلبی هر چند لازم است، اما کافی نیست. برای انس و الفت بیشتر باید محبت را اظهار کرد. پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: (سخن مرد که به همسرش می‌گوید: واقعاً تو را دوست دارم، هرگز از قلبش خارج نخواهد شد).[4]

5. سلام کردن: امام صادق(ع) می‌فرماید: (وقتی شوهر به خانه وارد می شود، باید به خانواده اش سلام کند و او را از آمدنش مطّلع سازد).[5]

6. احسان کردن: از آنجا که انسان بنده احسان است، یکی از شیوه های تحکیم روابط حسنه و ایجاد الفت احسان کردن به همسر می‌باشد یاری کردن بانوان در کارهای خانه یک نوع احسان است و محبت را بیشتر می‌کند. یکی از مصادیق احسان، هدیه دادن است. امام باقر(ع) می‌فرماید: (برای یکدیگر هدیه ببرید که هدیه بردن کینه ها را از دل ها بیرون می برد و انتقام و دشمنی و کینه توزی را بر طرف می سازد).[6]
زن و شوهر سعی کنند در ولادت ها و سالگرد ازدواج و هفته زن و در بازگشت از مسافرت ها هدیه ای تقدیم یکدیگر نمایند.

7. درک متقابل زن و شوهر: اگر سطح توقع زنان از مردان و بالعکس بیش از حد توان باشد و انتظارات با مقدورات نخواند، محبت و سازش و صفای محیط زندگی کاهش خواهد یافت. اگر زن و شوهر یکدیگر را درک کنند، همواره سازگاری و صمیمیت حاکم خواهد گشت.

8. عدم نزاع و کشمکش : درگیری در خانه معلول عواملی است که بدان اشاره می‌شود:

1 خودخواهی: منشأ اصلی عداوت و درگیری، خودخواهی است. کسی که به اسارت خود در آید و بر محور خود بچرخد، هرگز حاضر نمی شود حق را بپذیرد و از حقیقت پیروی نماید. از این رو به رأی و نظر دیگران اهمیتی نمی دهد. در این صورت اختلاف و نزاع طبیعی و قهری است. امام خمینی(ره) فرمود: (اگر تمامی انبیا را در یک شهر جمع کنند، کوچک ترین اختلافی با هم پیدا نمی کنند، زیرا آن‌ها از دام خود رسته اند)[7]
در محیط خانه گاهی مردی به دلیل احساس بزرگی و تسلّط بر همسر، توقع سلام کردن دارد و همیشه می‌خواهد حرف خود را به کرسی بنشاند یا زنی به واسطه جمال و هنری که دارد، به خود می بالد و بر شوهرش فخر می فروشد و همین امر در بروز فتنه و عداوت کافی است.
امام علی(ع) می‌فرماید: (هیچ چیز مانند تکبّر، بغض و نفرت مردم را جلب نمی کند).[8] مردسالاری و زن‌سالاری هر دو منشأ اختلاف می‌شوند. باید ایمان سالاری و انسانیّت در خانه و اجتماع حاکم باشد تا اختلافات به صفر برسد.

2 جدل: یکی از اسباب دشمنی و نزاع، جدل و بگو مگوهای بی فائده است که هدفی جز برتری جویی ندارد. امام علی(ع) می‌فرماید: (از مجادله و ستیزه جویی بپرهیزید که این دو دل های برادران دینی را نسبت به یکدیگر مکدّر می‌کنند و بذر نفاق را پرورش می‌دهد).[9]

3 خودپسندی: ریشه بسیاری درگیری ها خودپسندی است. خود دوستی که از تمایلات طبیعی بشر است، اگر به حد افراط برسد، انسان را به خودپسندی و غرور و بلند پروازی و فزون طلبی و داشتن توقعات نابجا وادار می نماید. امام علی(ع) می‌فرماید: (از خودپسندی پرهیز کن که با این صفت، نقائص خود را آشکار می کنی و دشمنی ها را ظاهر می سازی).[10]

4 عدم آشنایی با وظایف: گاهی نزاع و کشمکش در اثر عدم اطلاع از وظایف و مسئولیت ها است. زن و شوهری که از حدود اختیارات و مسئولیت های خود بی اطلاع اند، توقعاتی از یکدیگر دارند که با عدم تحقق آن، کدورت ایجاد می‌شود. در محیط کار نیز همین علت، جاری است.

5 سخت گیری: تعاون و همکاری در گرو برخورداری از روحیه گذشت و چشم پوشی و بخشش خطاها و لغزش های جزئی است. اگر اعضای یک خانواده در پی یافتن عیوب یکدیگر و بزرگ نمودن آن باشند و در تعقیب آن سخت گیری نمایند، عداوت و دشمنی بین آن‌ها حاکم خواهد شد، از این رو در اوائل ازدواج به دلیل عدم گذشت و غماض، قهر و نزاع بیشتر دیده می‌شود. لج و لجبازی و روحیه عدم گذشت،موجب از بین رفتن پیوند های دوستی و یگانگی می گردد.

6 عدم رشد فکری و اخلاقی: شکی نیست که افراد با یکدیگر اختلاف نظر دارند. دو نفر در جهان پیدا نمی شود که از لحاظ جسمی و روحی و فکری یکسان باشند. در صورتی که انسان به رشد اخلاقی نرسیده باشد و به سعة صدر و بلند نظری و تحمل و نرمی و بردباری متصف نشده باشد، آمادگی اخلاقی برای هضم نقاط اختلاف ندارد. از این رو انتظار دارد دیگران در همه موارد از او پیروی کنند. همین امر زمینه درگیری را فراهم می سازد.

7- مرحله ترس و خشونت: یکی از مهمترین عوامل تصادم ها و کشمکش های سخت و حوادث خطرناک و ناگوار توسل به خشونت است. با این عمل زمام اختیار و کنترل اعصاب از انسان سلب می‌شود. و چه بسا هر خطایی حتی کلمات کفر آمیزی از او سر می زند. اما با رفق و مدارا و ترک خشونت می توان از وقوع نزاع و درگیری پیشگیری کرد. رسول خدا(ص) فرمود: (رفق و نرمش با هر چه همراه باشد آن را زینت می‌دهد و از هر چیز جدا شد نازیبایش می سازد).[11]

پی نوشت ها:
[1]. غررالحکم، ج 5، ص 24.
[2]. اصول کافی، ج 4، ص 457.
[3]. وسائل الشیعه،ج 8،‌ ص435
[4]. شافی، ج 2، ص 138.
[5]. بحارالأنوار، ج 73، ص 11.
[6]. الکافی، ج 5، ص 143.
[7]. محمد علی سادات، اخلاق اسلامی، ‌ص98
[8]. غررالحکم،‌ ج 6، ص 59.
[9]. اصول کافی، ج 3، ص 409.
[10]. غررالحکم، ج 2، ص 299.
[11]. اصول کافی، ج 3، ص 182.