دوست گرامی! انسان همیشه در معرض وسوسه های شیطانی است، وشیاطین جن و انس کوشش دارند در قلب و روح او نفوذ کنند، هر قدر مقام انسان در علم بالاتر رود و موقعیت او در اجتماع بیشتر گردد، وسوسه های شیاطین شدیدتر می شود، تا او را از راه حق منحرف سازد و با فساد عالم و دانشمندی عالمی را بر باد دهد. این سوره (ناس) به پیغمبر اکرم (ص) به عنوان یک سرمش و پیشوا و رهبر دستور می دهد که از شر همه وسوه گران به خدا پناه برد. در این سوره روی سه صفت از او اوصاف بزرگ خداوند (ربوبیت و مالکیت و الوهیت) تکیه شده است که همه آنها ارتباط مستقیمی به تربیت انسان، و نجابت او از چنگال وسوسه گران دارد، در حقیقت این اوصاف سه گانه سه درس مهم تربیتی، سه برنامه پیشگیری، و سه وسیله نجات از شر وسوسه گران است و انسان را درمقابل آنها بیمه می کند. در این سوره آمده است؛ بسم الله الرحمن الرحیم، قل اعوذ برب الناس، ملک الناس.... به نام خداوند بخشند مهربان، بگو پناه می برم به پروردگار مردم، به مالک و حاکم مردم، به خدا و معبود مردم. (من شرالوسواس الخناس) از شر وسواس خناس (الذی یوسوس فی صدور الناس، من الجنه و الناس) همان کسی که در سینه های انسانها وسوسه می کند، وسوسه گرانی از جن یا از انسان. وسواس؛ در اصل صدای آهسته ای است که از به هم خوردن زینت آلات برمی خیزد، سپس به هر صدای آهسته گفته شود و بعد از آن به خطورات و افکار بد و نامطلوبی که در دل و جان انسان پیدا می شود، و شبیه صدای آهسته ای است که در گوش فرو میخوانند اطلاق گردیده. (وسواس گاهی به معنی وسوسه گر نیز می آید که در این آیه نیز چنین است). خناس: به معنی جمع شدن و عقب رفتن است، این به خاطر آن است که شیاطین هنگامیکه نام خدا برده می شود عقب نشینی میکنند،و از آنجا که این امرغالباً با پنهان شدن توام است این واژه به معنی (اختفاء) نیز آمده است. بنابراین مفهوم آیات چنین است: (بگو من از شهر وسوسه گر شیطان صفتی که از نام خدا می گریزد و پنهان می گردد به خدا پناه می برم). اصولاً شیاطین برنامه های خود را با مخفی کاری انجام می دهند و گاه چنان درگوش جان انسان می دمند که انسان باور می کند فکر، فکر خود اوست و از درون جانش جوشیده و همین باعث اغواء و گواهی او می شود! بنابراین هر لحظه امکان انحراف برای انسان وجود دارد، و اصولاً وقتی خداوند به پیامبرش دستور می دهد که از شتر (وسواس خناس) به خدا پناه برد دلیل بر امکان گرفتار شدن در دام خناسان و وسوسه گرایان است. با اینکه پیغمبر اکرم (ص) به لطف الهی و یا امدادهای غیبی و سپردن خویشتن (خویشتن) به خدا از هر گونه انحراف بیمه شده بود، ولی با اینحال این آیات را می خواند و به او از شر وسواسان خناس پناه می برد با این حال تکلیف دیگران روشن است. اما نباید مایوس شد چرا که در مقابل این وسوسه گران مخرب، فرشتگان آسمان به یاری بندگان و رهروان راه حق می آیند. آری مومنان تنها نیستند فرستگان بر آنها نازل می شود و آنها را کوک میکنند. (ان الذین قالو ربنا الله ثم استقاموا تتنزل علیهم الملائکه)(فصلت 30) ولی به هر حال نباید هرگز مغرور شد و خود را بی نیاز از موعظه و پند و تذکر و امدادهای الهی دانست ، باید همیشه به او پناه برد همیشه بیدار بود و همیشه هشیار. نتیجه اینکه: انسان همیشه در معرض وسوسه های شیطان قرار دارد و این شیطان گاهی در لباس انسان و گاهی جن درآمده و انسان را فریب می دهد بنابراین باید از شر هر وسوسه گر شیطان صفتی که از نام خدا میگریزد و پنهان می گردد و به خدا پناه برد. جهت مطالعه بیشتر: (تفسیر نمونه، جلد 27) به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 479/400008)
دوست گرامی! انسان همیشه در معرض وسوسه های شیطانی است، وشیاطین جن و انس کوشش دارند در قلب و روح او نفوذ کنند، هر قدر مقام انسان در علم بالاتر رود و موقعیت او در اجتماع بیشتر گردد، وسوسه های شیاطین شدیدتر می شود، تا او را از راه حق منحرف سازد و با فساد عالم و دانشمندی عالمی را بر باد دهد.
این سوره (ناس) به پیغمبر اکرم (ص) به عنوان یک سرمش و پیشوا و رهبر دستور می دهد که از شر همه وسوه گران به خدا پناه برد. در این سوره روی سه صفت از او اوصاف بزرگ خداوند (ربوبیت و مالکیت و الوهیت) تکیه شده است که همه آنها ارتباط مستقیمی به تربیت انسان، و نجابت او از چنگال وسوسه گران دارد، در حقیقت این اوصاف سه گانه سه درس مهم تربیتی، سه برنامه پیشگیری، و سه وسیله نجات از شر وسوسه گران است و انسان را درمقابل آنها بیمه می کند. در این سوره آمده است؛ بسم الله الرحمن الرحیم، قل اعوذ برب الناس، ملک الناس.... به نام خداوند بخشند مهربان، بگو پناه می برم به پروردگار مردم، به مالک و حاکم مردم، به خدا و معبود مردم. (من شرالوسواس الخناس) از شر وسواس خناس (الذی یوسوس فی صدور الناس، من الجنه و الناس) همان کسی که در سینه های انسانها وسوسه می کند، وسوسه گرانی از جن یا از انسان.
وسواس؛ در اصل صدای آهسته ای است که از به هم خوردن زینت آلات برمی خیزد، سپس به هر صدای آهسته گفته شود و بعد از آن به خطورات و افکار بد و نامطلوبی که در دل و جان انسان پیدا می شود، و شبیه صدای آهسته ای است که در گوش فرو میخوانند اطلاق گردیده. (وسواس گاهی به معنی وسوسه گر نیز می آید که در این آیه نیز چنین است).
خناس: به معنی جمع شدن و عقب رفتن است، این به خاطر آن است که شیاطین هنگامیکه نام خدا برده می شود عقب نشینی میکنند،و از آنجا که این امرغالباً با پنهان شدن توام است این واژه به معنی (اختفاء) نیز آمده است. بنابراین مفهوم آیات چنین است: (بگو من از شهر وسوسه گر شیطان صفتی که از نام خدا می گریزد و پنهان می گردد به خدا پناه می برم).
اصولاً شیاطین برنامه های خود را با مخفی کاری انجام می دهند و گاه چنان درگوش جان انسان می دمند که انسان باور می کند فکر، فکر خود اوست و از درون جانش جوشیده و همین باعث اغواء و گواهی او می شود! بنابراین هر لحظه امکان انحراف برای انسان وجود دارد، و اصولاً وقتی خداوند به پیامبرش دستور می دهد که از شتر (وسواس خناس) به خدا پناه برد دلیل بر امکان گرفتار شدن در دام خناسان و وسوسه گرایان است.
با اینکه پیغمبر اکرم (ص) به لطف الهی و یا امدادهای غیبی و سپردن خویشتن (خویشتن) به خدا از هر گونه انحراف بیمه شده بود، ولی با اینحال این آیات را می خواند و به او از شر وسواسان خناس پناه می برد با این حال تکلیف دیگران روشن است. اما نباید مایوس شد چرا که در مقابل این وسوسه گران مخرب، فرشتگان آسمان به یاری بندگان و رهروان راه حق می آیند. آری مومنان تنها نیستند فرستگان بر آنها نازل می شود و آنها را کوک میکنند. (ان الذین قالو ربنا الله ثم استقاموا تتنزل علیهم الملائکه)(فصلت 30) ولی به هر حال نباید هرگز مغرور شد و خود را بی نیاز از موعظه و پند و تذکر و امدادهای الهی دانست ، باید همیشه به او پناه برد همیشه بیدار بود و همیشه هشیار.
نتیجه اینکه: انسان همیشه در معرض وسوسه های شیطان قرار دارد و این شیطان گاهی در لباس انسان و گاهی جن درآمده و انسان را فریب می دهد بنابراین باید از شر هر وسوسه گر شیطان صفتی که از نام خدا میگریزد و پنهان می گردد و به خدا پناه برد.
جهت مطالعه بیشتر:
(تفسیر نمونه، جلد 27)
به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 479/400008)
- [سایر] هدف از آفرینش انس و جن چیست؟
- [سایر] آیا در میان کائنات (انس، جن و ملائک) موجودی هست که خدا را مستقیما ببیند؟
- [سایر] آیا جنیان نیز پیامبری از جنس خودشان دارند؟ در آیه 130 انعام به گروه جن و انس می گوید: آیا پیامبرانی از جنس خودتان نفرستادیم؟
- [سایر] معنای «استکثرتم» در سوره انعام، آیه 128 چیست؟ و چگونه جن و انس از یکدیگر بهره میبرند؟
- [سایر] با وجود نفس اماره ، شیاطین انس و جن ، انسان چطور می تواند از عهده ی این مبارزه بیرون بیاید؟
- [سایر] آیا جهان فرشتگان غیر از جهان انس و جنّ است؟ و آیا مانند ایمان به آخرت باید به فرشتگان هم ایمان داشت؟
- [سایر] راه انس با قرآن چیست؟
- [سایر] آیا از معنای برخی روایات این شبهه به ذهن نمیرسد که در فضائل امام علی(ع) اغراق شده است؟ مثلاً در روایتی داریم ضربه شمشیر امیرالمؤمنین(ع) در جنگ خندق افضل از عبادت جن و انس است! اگر این روایت صحیح باشد، مستلزم این است که ضربه امام علی(ع) از اعمال و عبادات خود پیامبر اسلام(ص) هم افضل باشد!
- [سایر] آیا جنیان مختارند، تفاوت اختیار انسان و جن در چیست؟
- [سایر] شیطان انس چیست؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در خبر است اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعت ثواب ششصد نماز دارد، و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود، تا به ده نفر برسند، و عده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمان ها کاغذ و دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شود، نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله بروجردی] اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود، تا به ده نفر برسند و عدّهی آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند؛ هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا به ده نفر برسند و عده آنان که از ده گذشت؛ اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که در طهارت و نجاست دچار وسواس است، لازم نیست به برطرف شدن نجاست اطمینان پیدا کند، بلکه باید بدون توجه به وسوسههای نفسانی خود به متعارف مردم نگاه کرده و ببیند آنها در چه مواردی اطمینان به طهارت و نجاست پیدا میکنند و همانند آنان عمل نماید. همچنین اگر در مسائل وضو، غسل و سایر عبادات نیز وسواس داشته باشد، باید به همین ترتیب عمل نماید. اگر چنین شخصی به وسوسههای نفسانی خود اعتنا نماید، شیطان در او طمع کرده و به تدریج در اعتقادات و امور روزمره او نیز شک و تردید ایجاد مینماید.
- [آیت الله سبحانی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا بده نفر برسند و عده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمان ها کاغذ و دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند; نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [امام خمینی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا به ده نفر برسند و عده آنان که از ده گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله مظاهری] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد، و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند، و تعداد آنان که از ده نفر گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا به ده نفر برسند و عدّه آنان که از ده گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختان قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله اردبیلی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز را دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند، هر رکعتی ثواب ششصد نماز را دارد و هر چه بیشتر شوند، ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند و عدّه آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکّب و درختها قلم و جنّ و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند(1). =============================================================================== 1 مستدرک الوسائل، باب 1 از (أبواب صلاة الجماعة)،ح3،ج1،ص487.
- [آیت الله جوادی آملی] .در غنائم جن گی نصابی نیست , بلکه به هر مقدار باشد , خمس دارد. حکم اموالِ گروههای منحرف در حال جنگ با نظام اسلامی