آیا ذکر صفات خداوند صحیح است یا غلط؟
شناخت ذات خداوند برای ما ممکن نیست و ما تنها از طریق شناخت بعضی از صفات خداوند، می‌توانیم به او معرفت بیابیم. (به سوی تو، محمد تقی مصباح یزدی، ص162). اینکه چرا خدا می‌فرماید: (منزه است خداوند از آنچه شما وصف می‌کنید). در پاسخ گفته می‌شود که باید توجّه به صدر آیه نمود. صدر و ذیل آیه را باید با هم معنا نمود تا برداشت ناصحیح نشود. در صدر آیه خداوند به انحرافات مشرکان اشاره نموده است و در ذیل آیه آنچه که آنها فکر می‌کردند، نفی فرموده است. این نفی نمودن افکار مشرکان و صاحبان مذاهب باطله، منافات با ذکر صفات برای خداوند ندارد. توجّه به ترجمۀ دو آیه، پاسخ شما را روشن می‌کند: 1. آنان برای خدا شریکهایی از جن قرار دادند، در حالی که خداوند همۀ آنها را آفریده است و برای خدا پسران و دخترانی به دروغ از روی جهل ساختند. منزّه است خدا و برتر است از آنچه توصیف می‌کنند. (انعام،100) 2. (خداوند هرگز فرزندی برای خود برنگزیده و معبود دیگری با او نیست که اگر چنین می‌شد، هر یک از خدایان مخلوقات خود را تدبیر و اداره می‌کردند و بعضی بر بعضی دیگر برتری می‌جستند (و جهان به تباهی کشیده می‌شد). منزّه است خدا از توصفی که آنها می‌کنند). (مؤمنون/ 91). خلاصه آنکه ما از طریق صفات می‌توانیم به خدا معرفت پیدا کنیم و برای ما ممکن نیست که به کنه ذات او دست یابیم. اینکه در آیاتی می‌فرماید: (سبحان ا... عما یصفون) به این معنی نیست که ما خدا را از طریق صفات نشناسیم، بلکه با توجّه به صدر و ذیل آیه، افکار منحرف مشرکان و مذاهب باطلی که به خداوند نسبت شرک و داشتن فرزندان پسر و دختر و.... می‌داند نفی فرموده و خدا را از داشتن شریک در خلقت و داشتن فرزند منزّه داشته است. به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 213/400008)
عنوان سوال:

آیا ذکر صفات خداوند صحیح است یا غلط؟


پاسخ:

شناخت ذات خداوند برای ما ممکن نیست و ما تنها از طریق شناخت بعضی از صفات خداوند، می‌توانیم به او معرفت بیابیم.
(به سوی تو، محمد تقی مصباح یزدی، ص162).
اینکه چرا خدا می‌فرماید: (منزه است خداوند از آنچه شما وصف می‌کنید). در پاسخ گفته می‌شود که باید توجّه به صدر آیه نمود. صدر و ذیل آیه را باید با هم معنا نمود تا برداشت ناصحیح نشود. در صدر آیه خداوند به انحرافات مشرکان اشاره نموده است و در ذیل آیه آنچه که آنها فکر می‌کردند، نفی فرموده است. این نفی نمودن افکار مشرکان و صاحبان مذاهب باطله، منافات با ذکر صفات برای خداوند ندارد. توجّه به ترجمۀ دو آیه، پاسخ شما را روشن می‌کند:
1. آنان برای خدا شریکهایی از جن قرار دادند، در حالی که خداوند همۀ آنها را آفریده است و برای خدا پسران و دخترانی به دروغ از روی جهل ساختند. منزّه است خدا و برتر است از آنچه توصیف می‌کنند.
(انعام،100)
2. (خداوند هرگز فرزندی برای خود برنگزیده و معبود دیگری با او نیست که اگر چنین می‌شد، هر یک از خدایان مخلوقات خود را تدبیر و اداره می‌کردند و بعضی بر بعضی دیگر برتری می‌جستند (و جهان به تباهی کشیده می‌شد). منزّه است خدا از توصفی که آنها می‌کنند).
(مؤمنون/ 91).
خلاصه آنکه ما از طریق صفات می‌توانیم به خدا معرفت پیدا کنیم و برای ما ممکن نیست که به کنه ذات او دست یابیم. اینکه در آیاتی می‌فرماید: (سبحان ا... عما یصفون) به این معنی نیست که ما خدا را از طریق صفات نشناسیم، بلکه با توجّه به صدر و ذیل آیه، افکار منحرف مشرکان و مذاهب باطلی که به خداوند نسبت شرک و داشتن فرزندان پسر و دختر و.... می‌داند نفی فرموده و خدا را از داشتن شریک در خلقت و داشتن فرزند منزّه داشته است.
به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 213/400008)





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین